Tiết 22: TRƯNG VƯƠNG VÀ CUỘC
KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM
LƯỢC HÁN
I – MỤC TIÊU BÀI HỌC :
1. Kiến thức:
- Sau khi khởi nghĩa thắng lợi, Hai Bà Trưng đã tiến
hành công cuộc xây dựng đất nước và giữ gìn nền độc
lập vừa giành lại được. Đó là những việc làm thiết thực
đem lại quyền lợi cho nhân dân, tạo nên sức mạnh để
tiến hành cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán.
- Cuộc kháng chiến chống xâm lược Hán (42 – 43) nêu
bật ý chí bất khuất của nhân dân ta.
2. Về tư tưởng, tình cảm:
- Tinh thần bất khuất của dân tộc.
- Mãi mãi ghi nhớ công lao của các anh hùng dân tộc
thời Hai Bà Trưng.
3. Về kỹ năng:
- Kỹ năng đọc bản đồ lịch sử.
- Bước đầu làm quen với phương pháp kể chuyện lịch sử.
4. Trọng tâm:
- Hai Bà Trưng đã làm gì sau khi giành lại độc lập ?
- Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán (42 – 43)
nêu bật ý chí bất khuất của nhân dân ta.
II – ĐỒ DÙNG DẠY HỌC :
- Lược đồ cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán.
- Tranh ảnh đền thờ Hai Bà Trưng.
III – HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC :
1. On định lớp
2. Kiểm tra bài cũ:
- Đất nước và nhân dân Au Lạc dưới thời thuộc Hán có
gì thay đổi ?
- Nguyên nhân, diễn biến và kết quả cuộc khởi nghĩa Hai
Bà Trưng?
- Ý nghĩa thắng lợi của khởi nghĩa Hai Bà Trưng ?
3. Giảng bài mới:
A.Giới thiệu bài: Ở bài trước, chúng ta đã nhận biết
được nguyên nhân, diễn biến, kết quả và ý nghĩa của
cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng. Ngay sau đó, nhân dân ta
tiến hành cuộc kháng chiến trong điều kiện vừa mới
giành được độc lập, đất nước còn nhiều khó khăn. Cuộc
kháng chiến diễn ra rất gay go và quyết liệt.
B.Nội dung giảng bài mới:
a. Hoạt động 1: Hai Bà Trưng đã làm gì sau khi giành
lại được độc lập ?
Hai Bà Trưng
đã làm gì sau khi
giành lại được độc
lập ?
Việc Trưng
Trắc được suy tôn
làm vua đã nói lên
được điều gì?
Hãy nêu những
việc làm để xây
-Lên làm vua lấy
hiệu là Trưng
Vương, đóng đô ở
Mê Linh.
- Chứng tỏ ý thức
muốn khẳng định
quyền độc lập và
sự đồng lòng nhất
trí của các Lạc
tướng Trao
vinh dự và quyền
điều khiển đất
nước cho người
phụ nữ có công
đầu cùng toàn dân
1.Hai Bà Trưng
đã làm gì sau khi
giành lại được
độc lập ?
-Sau khi đánh
đuổi quân đô hộ,
Trưng Trắc được
suy tôn làm vua
(Trưng Vương),
đóng đô ở Mê
Linh.
-Những việc làm
của chính quyền
Trưng Vương:
dựng đất nước, gìn
giữ độc lập thời
Trưng Vương ?
Tác dụng và ý
nghĩa từng việc
làm đó ?
Được tin cuộc
khởi nghĩa Hai Bà
Trưng thắng lợi,
vua Hán đã làm gì
?
Vì sao nhà Hán
đánh đuổi quân đô
hộ.
- Phong chức tước.
-Cử chức vụ quan
trọng.
-Xá thuế cho dân.
-Bãi bỏ các thứ lao
dịch nặng nề
-On định trật tự xã
hội, bồi dưỡng sức
dân, củng cố lực
lượng, gìn giữ độc
lập.
-Hạ lệnh cho các
quận miền Nam
+Phong tước cho
những người có
công, lập lại chính
quyền.
+ Trao quyền cai
quản cho các Lạc
tướng.
+ Xá thuế cho
dân.
+Bãi bỏ các thứ
lao dịch nặng nề.
Thể hiện ý chí
quyết tâm của
chính quyền độc
lập.
chỉ hạ lệnh chuẩn
bị, mà không đán
áp ngay cuộc khởi
nghĩa ?
Trung Quốc chuẩn
bị xe, thuyền,
lương thực để sang
đàn áp nghĩa quân.
-Vì lúc này ở
Trung Quốc, nhà
Hán còn phải lo
đối phó với các
cuộc đấu tranh của
nông dân Trung
Quốc.
b. Hoạt động 2: Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược
Hán (42 – 43) đã diễn ra như thế nào ?
-GV: mô tả lực
lượng và đường
2.Cuộc kháng
chiến chống
tiến quân của nhà
Hán khi sang xâm
lược nước ta (đầy
đủ lương thực, vũ
khí, Mã Viện là
tướng chỉ huy)
Vì sao Mã Viện
được chọn làm chỉ
huy đạo quân xâm
lược?
Sau khi Mã
Viện chiếm được
Hợp Phố, quân
-Mã Viện là một
viên tướng lão
luyện, nổi tiếng
gian ác lại lắm
mưu nhiều kế,
quen chinh chiến ở
phương Nam.
-Chi quân thành 2
đạo thuỷ và bộ tiến
vào nước ta.
-Hai Bà Trưng
quân xâm lược
Hán (42 – 43) đã
diễn ra như thế
nào ?
-Tháng 4 năm 42,
quân Hán tấn
công Hợp Phố,
quân ta chống trả
rồi rút lui.
-Sau khi chiếm
Hợp Phố, Mã
Viện chia quân
Hán tiến vào nước
ta như thê nào ?
Khi nghe tin
quân Hán kéo đến
Lãng Bạc, Hai Bà
Trưng đã kéo quân
đến để nghênh
chiến, việc này
chứng tỏ điều gì?
Tại sao Mã
Viện lại nhớ về
cùng đất này như
vậy ?
quyết chiến đấu
bảo vệ độc lập vừa
mới giành được.
-Cho HS đọc SGK
giới thiệu về vùng
đất Lãng Bạc.
-Xuất phát từ nỗi
sợ hãi trước tinh
thần chiến đấu anh
dũng, bất khuất
của nhân dân ta,
một tên tướng đã
bỏ mạng.
thành 2 đạo thuỷ,
bộ tiến vào nước
ta.
-Hai Bà Trưng
cho quân nghênh
chiến ở Lãng
Bạc. Cuộc chiến
đấu diễn ra quyết
liệt.
Trước sức
mạnh của giặc,
Hai Bà Trưng đã
có kế hoạch như
thế nào ?
Vì sao quân ta
phải lui về Cổ Loa,
Mê Linh?
Cuộc chiến đấu
ở Cấm Khê như
thế nào ?
-Tương quan so
sánh lực lượng
nghiêng về quân
địch, quân ta tuy
chiến đấu dũng
cảm nhưng không
thể thắng địch.
-Ac liệt, quân ta ra
sức cản địch, giữ
từng xóm làng tấc
đất.
-Lực lượng suy
giảm không thể
-Thế giặc mạnh,
quân ta lui về giữ
Cổ Loa và Mê
Linh.
-Mã Viện đuổi
theo, Hai Bà
Trưng chiến đấu
oanh liệt và
hisinh ở Cấm
Khê.
Hai Bà Trưng
đã hi sinh ra sao?
Vì sao ở khắp
nơi trên đất nước
ta, nhân dân đều
lập đền thờ Hai Bà
Trưng ?
Ý nghĩa cuộc
khởi nghĩa Hai Bà
Trưng?
Hằng năm
chống nổi quân
giặc, Hai Bà Trưng
đã nhảy xuống
sông tự vẫn.
-Để tỏ lòng biết ơn
Hai Bà Trưng
tỏ rõ ý chí quyết
tâm bảo vệ độc
lập.
-Tiêu biểu cho ý
chí quật cường bất
khuất của dân tộc
ta, nêu cao gương
yêu nước quyết
giành độc lập.
chúng ta kỷ niệm
Hai Bà Trưng vào
ngày nào ?
-Ngày 8 tháng 3
C. Kết luận toàn bài: Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng và
cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán thời Trưng
Vương tiêu biểu cho ý chí quật cường, bất khuất của dân
tộc ta. Hai Bà Trưng là những vị anh hùng dân tộc. Các
thế hệ con cháu luôn cảm phục, biết ơn Hai Bà Trưng.
Nhiều nơi lập đền thờ Hai Bà Trưng. Hằng năm, chúng
ta kỷ niệm Hai Bà Trưng vào các ngày 6 và 8 tháng 2
(âm lịch) và vào dịp kỷ niệm ngày 8 tháng 3.
4.Củng cố:
- Hai Bà Trưng đã làm gì sau khi giành lại được độc lập
?
- Trình bày diễn biến của cuộc kháng chiến chống quân
xâm lược Hán ?
- Ý nghĩa của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược
Hán ?
5. Dặn dò:
- Học bài, làm bài tập trong sách thực hành.
- Photo lược đồ kháng chiến chống quân xâm lược Hán
dán vào tập.
- Xem trước bài “Từ sau Trưng Vương đến trước Lý
Nam Đế”