Chương 8 _ Tien te va CSTT potx

Tiền tệ và chính sách tiền tệ
Chương 8
NPH 2
NPH 3
NPH 4
Nội dung chính

Khái niệm và đo lường tiền

Sự hình thành cung tiền

Chính sách tiền tệ

Kết hợp chính sách tiền tệ và chính sách
tài khóa
NPH 5
Tiền là gì?

Tiền là bất cứ thứ gì được chấp nhận chung
trong việc thanh toán.

Các loại tiền:
-
Tiền hàng hóa
-
Tiền bản vị vàng
-
Tiền pháp định
NPH 6
NPH 7
Đây có phải là tiền?

Chức năng của tiền

Phương tiện thanh toán

Phương tiện cất giữ giá trị

Đơn vị hạch toán
NPH 8
Đo lương tiền

3 thước đo lượng tiền dựa trên tính thanh khoản
của phương tiện thanh toán:

M0: Tiền mặt

M1 = M0 + Tiền gửi không kỳ hạn tại NHTM

M2 = M1 + Tiền gửi có kỳ hạn tại NHTM

Tính thanh khoản: khả năng chuyển đổi thành
tiền mặt của tài sản.
NPH 9
Sự hình thành cung tiền
1. Hệ thống ngân hàng 2 cấp

Vai trò của Ngân hàng trung ương

Vai trò của Ngân hàng thương mại
2. Quá trình hình thành cung tiền
Hệ thống ngân hàng hai cấp

Ngân
hàng
thương
mại nhà
nước
Ngân
hàng
liên
doanh
Ngân
hàng
nước
ngoài
NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC
VIỆT NAM
Các Ngân hàng Thương mại và tổ chức tín dụng
Ngoài ra: các công ty tài chính và công ty cho thuê tài chính
Vai trò của Ngân hàng trung ương

NHTW là ngân hàng của chính phủ
-
Thay mặt chính phủ phát hành tiền
-
Tài trợ thâm hụt ngân sách
-
Thực hiện chính sách tiền tệ

NHTW là ngân hàng của các NHTM
-
Quy định dự trữ bắt buộc

-
Cho ngân hàng thương mại vay tiền
Quá trình hình thành cung tiền

Giả định:
-
Không có tiền mặt rò rỉ trong lưu thông
-
Các NHTM dự trữ theo đúng tỷ lệ dự trữ bắt buộc
Quá trình hình thành cung tiền
NHTW
NHTM
Dự trữ R = rr

* D
Cho vay
L = (1 – rr) * D
Tiền cơ sở (MB)
Tiền gửi (D)
D
i+1
= L
i
D
1
Quá trình hình thành cung tiền
Tiền gửi tại NHTM 1: D
1
= MB
Tiền gửi tại NHTM 2: D

2
= L
1
= MB ( 1- rr)
1
Tiền gửi tại NHTM 3: D
3
= L
2
= MB ( 1- rr)
2
Tiền gửi tại NHTM 4: D
4
= L
3
= MB ( 1- rr)
3
Tiền gửi tại NHTM 5: D
5
= L
4
= MB ( 1- rr)
4
MS = D
1
+ D
2
+ D
3
+ …

= Σ D
i

= Σ MB(1 – rr)
i-1
MS = MB
*
1
1 – (1 – rr)
= MB
*
1
rr
Quá trình hình thành cung tiền
1. NHTW phát hành tiền cơ sở
2. Tiền được gửi vào các NHTM
3. Cung tiền tổng các phương tiện thanh toán =
Σ D
m
M
=
1
rr
MS = MB
*
m
M
Quá trình hình thành cung tiền
Mở rộng mô hình
-

Các tác nhân có sử dụng tiền mặt trong lưu thông với tỉ lệ
cr = Cu/D
-
Các NHTM dự trữ là
rr = rrr + rr*
Trong đó:
-
rr: tỷ lệ dự trữ thực tế
-
rrr: tỷ lệ dự trữ bắt buộc
-
rr*: tỷ lệ dự trữ dôi ra
Quá trình hình thành cung tiền
MS = Cu + D
MB = Cu + R
MS = MB
*
m
M
m
M
= =
MS
MB
Cu + D
Cu + R
Chia cả tử và mẫu số cho D và thay các hệ số sau:

Cu/D = cr là tỷ lệ tiền mặt trên tiền gửi


R/D = rr là tỷ lệ dự trữ thực tế của NHTM
Ta có:
m
M
= =
MS
MB
cr + 1
cr + rr
Các yếu tố tác động đến cung tiền

MB: tiền cơ sở do NHTW phát hành

m
M
: số nhân tiền, trong đó
-
cr: hệ số ưa thích tiền mặt do cá nhân giữ tiền quyết định
-
rrr: tỷ lệ dự trữ bắt buộc
-
rr*: tỷ lệ dự trữ dôi ra
m
M
= =
MS
MB
cr + 1
cr + rr
MS = MB

*
m
M
Sự thay đổi của cung tiền
MS = MB * m
M

Thay đổi do lượng tiền cơ sở MB
ΔMS = ΔMB * m
M

Thay đổi do số nhân tiền m
M
ΔMS = MB * Δm
M
Tổng khối lượng phương tiện thanh toán
Nguồn: Thống kê tài chính quốc tế, 1995-2003 (IMF)
59011
71970
92253
119566
185355
253489
313824
372206
469488
21.96
28.18
29.61
55.02

36.76
23.80
18.60
26.14
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
350000
400000
450000
500000
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003
0
10
20
30
40
50
60
M2 growth (%)
Chính sách tiền tệ
1. Thị trường tiền tệ
2. Tác động của chính sách tiền tệ
Thị trường tiền tệ

Cung tiền (MS)

-
Cung tiền là một biến chính sách và nó được kiểm soát trực tiếp bởi
NHTW:
-
Khối lượng MS không phụ thuộc vào lãi suất

⇒
Cung tiền được cố định bởi NHTW, do đó về mặt đồ
thị MS được biểu diễn là một đường thẳng đứng
Thị trường tiền tệ

Cầu tiền
-
Mọi người có nhu cầu nắm giữ tiền vì tiền được sử dụng để mua hàng
hóa và dịch vụ.
-
Theo lý thuyết sự ưa thích thanh khoản của Keynes thì cầu tiền phụ
thuộc vào lãi suất
-
Lãi suất là chi phí cơ hội của việc nắm giữ tiền
-
Lãi suất tăng làm tăng chi phí cơ hội của việc nắm giữ tiền tăng →
mọi người nắm giữ tiền ít hơn.
−
⇒ MD = MD(i)
Cân bằng cung-cầu
thị trường tiền tệ
M
i
MD

M
o
MS
i
2
M
2
i
1
M
1

i
0