GIÁO ÁN LỊCH SỬ 10_Bài 32 pptx

Bài 32
VIỆT NAM Ở THẾ KỈ XV - THỜI LÊ
SƠ


I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
Sau khi đọc xong bài học yêu cầu HS cần :
1. Kiến thức
- Hiểu được thời Lê sơ đánh dấu một đỉnh cao trên con
đường phát triển của chế độ phong kiến trung ương tập quyền Việt
Nam.
- Nắm được sự thống nhất quốc gia được củng cố, Nhà nước
được hoàn thiện. Các mặt hoạt động kinh tế, giáo dục, văn hóa đều
phát triển.
- Thấy được công lao của Lê Thái Tổ là người có công sáng
lập, Lê Thánh Tông là người phát triển đất nước.
2. Tư tưởng, tình cảm
- Giáo dục ý thức học tập để phục vụ sự nghiệp xây dựng đất
nước
- Bồi dưỡng niềm tự hào dân tộc.
3. Kỹ năng
- Rèn luyện kĩ năng quan sát, liên hệ và nhận xét.
II. THIẾT KẾ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC :
- Tranh ảnh có liên quan đến bài học
- Sưu tầm thơ, văn nói về giai đoạn này.
II. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY - HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi 1 : Vị trí của Phật giáo ở các thế kỷ X - XV ?
Câu hỏi 2 : Đặc điểm thơ văn thế kỷ XI - XV ?
Câu hỏi 3 : Nét độc đáo, tính dân tộc và dân gian trong lĩnh
vực nghệ thuật X - XV ?

2. Dẫn dắt vào bài mới :
Sau thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, Lê Lợi lên ngôi
Hoàng đế, sáng lập nhà Lê, đưa Nhà nước phong kiến Đại Việt
phát triển mọi mặt về chính trị, kinh tế, văn hóa. Để hiểu được
những nội dung trên, chúng ta đi vào tìm hiểu nội dung bài học
hôm nay.
3. Tổ chức các hoạt động dạy và học trên lớp :

Hoạt động của thầy và trò Kiến thức cơ bản
* Hoạt động 1 : Cả lớp, cá nhân
- GV : Thông báo kiến thức mới
- HS : nghe và ghi chép
1. Nhà nước quân chủ đạt
đỉnh cao:
*. Tổ chức bộ máy Nhà nước

- Năm 1428 sau khi chiến
thắng nhà Minh, Lê Lợi lên
ngôi Hoàng đế, sáng lập nhà
Lê (Lê sơ)

- Những năm 60 của thế kỷ
XV Lê Thánh Tông tiến hành
một cuộc cải cách hành chính
lớn.
GV : Yêu cầu HS đọc SGK để thấy
được những chính sách cải cách của Lê
Thánh Tông ở cả trung ương lẫn địa
phương :

GV giải thích thêm : Các chức quan
trung gian giũa vua và các cơ quan
hành chính (như chức tể tướng) bị bãi
bỏ. Nhà vua làm việc trực tiếp với các
cơ quan trung ương Lê Thánh Tông
thành lập 6 bộ mới phụ trách hoạt động
của Nhà nước : Bộ Lại, Lê, Hộ, Công,
Binh, Hình, Vua có thể trực tiếp bãi
miễn hoặc bổ nhiệm các chức quyền,
quyết định mọi việc không cần qua các
chức quan trung gian. Chứng tỏ vua







- HS theo dõi sách giáo khoa phát
biểu.
- GV bổ sung kết luận, kết hợp với vẽ
sơ đồ đơn giản lên bảng.
- Chính quyền trung ương


Vua

6 bộ

Ngự sử đài

Hàn lâm


nắm mọi quyền hành, chuyên chế ở
mức độ cao hơn thời kỳ Lý => Trần.
- HS tiếp tục trình bày về cải cách ở
địa phương của Lê Thánh Tông
- GV bổ sung kết luận
- HS nghe và ghi nhớ
- Chính quyền địa phương
- Cả nước chia thành 12 đạo,
thừa tuyên, mỗi đạo có 3 ti
(Đô ti, Thừa ti, Hiến ti)
- GV bổ sung thêm : Khác với triều Lý
Trần các chức vụ cao cấp trong triều
đình và cai quản các địa phương đều
do vương hầu quý tộc dòng họ rần nắm
giữ. Còn ở thời Lê quan lại đều phải
trải qua thi cử, đỗ dạt mới được bổ
nhiệm. Các quý tộc muốn làm quan
cũng phải như vậy.

+ Dưới đạo là : Phủ, Huyện,
Châu, Xã
- GV : Em có nhận xét gì về cuộc cải
cách của Lê Thánh Tông và bộ máy
Nhà nước thời Lê sơ?

- HS suy nghĩ và trả lời.
- GV kết luận : Đây là cuộc cải cách
hành chính lớn toàn diện được tiến
hành từ trung ương đến địa phương.
Cải cách để tăng cường quyền lực của
chính quyền trung ương nhât slà tăng
cường quyền lực của nhà vua. Quyền
lực tập trung trong tay vua. Chứng tỏ
bộ máy Nhà nước quân chủ chuyên chế
nhà Lê đạt đến mức độ cao, hoàn thiện.



=> Dưới thời Lê bộ máy Nhà
nước quân chủ chuyên chế
đạt mức độ cao, hoàn chỉnh.
* Hoạt động 1 : Cá nhân * Luật pháp và quân đội.
- GV giúp HS nắm được sự ra đời của
các bộ luật thời phong kiến.
- HS nghe, ghi chép.
- GV yêu cầu HS đọc phần chữ nhỏ
trong SGK trả lời câu ỏi trong sách
giáo khoa.
+ Luật pháp :

- Năm 1042 Vua Lý Thánh
Tông ban hành Hình thử (bộ
luật đầu tiên).
- Thời Trần : Hình luật
- Thời Lê biên soạn một luật
tên đầy đủ gọi là Quốc triều
hình luật.
- HS dọc sách giáo khoa suy nghĩ và
trả lời.
- GV kết luận về mục đích, tác dụng
của cách điều luật.
- HS nghe và ghi.
=> Luật pháp nhằm bảo vệ
quyền hành của giai cấp
thống trị, an ninh đất nước và
một số quyền lợi chân chính
của nhân dân.
Hoạt động 2 : Cá nhân.
- GV giảng nhanh
- HS : Tự ghi nhớ
+ Quân đsội : Được tổ chức
quy củ, gồm Cấm binh (bảo
vệ kinh thành) và Quân chính
quy bảo vệ đất nước.
Hoạt động 1 : Cá nhân
- GV nêu câu hỏi : Hãy cho biết thái
độ của Nhà nước đối với nông nghiệp ?

2. Khôi phục và phát triển
kinh tế.

- HS đọc SGK suy nghĩ và trả lời.
- GV nhận xét, trình bày và phân tích :
- Hoà bình lập lại, Nhà nước khuyến
khích nhân dân ra sức lao động để khôi
phục sản xuất xem làng hàn gắn vết
thương chiên tranh nhanh chóng ổn
định đời sống.
- Nông nghiệp : Nhà nước
ban hành chính sách khuyến
khích sản xuất.
+ Ban hành chính sách quân
điền, qui định việc chia ruộng
công của các làng xã.
- Nhà nước ban hành chính sách quân
điền, quy định việc chia ruộng công ở
các làng xã.
+ Khuyến khích nhân dân
khai hoang, đê điều, mương
máng được tư sữa.
- Khuyến khích nhân dân khai hoang,
đê điều, mương máng được tu sửa.

Hoạt động 2 : Cá nhân.
- GV nêu câu hỏi : Tình hình thủ công
nghiệp và thương nghiệp thời Lê như
thế nào ?

- HS đọc SGK trả lời câu hỏi.
- GV nhận xét và chốt ý : Thủ công
nghiệp và thương nghiệp được phục

hồi và phát triển.
- GV hỏi : Biểu hiện của sự phát triển
đó ?
- Thủ công nghiệp và thương
nghiệp.
+ Thủ công nghiệp và thương
nghiệp được phục hồi và phát
triển.
- HS trả lời câu hỏi
- GV chốt ý : 36 phố phường vừa sản
xuất hàng thủ công vừa buôn bán.
Hàng hóa nhiều, nhân dân buôn bán
đông đúc.
- GV nhấn mạnh thêm : Nhiều chợ mới
được mọc lên ở các làng, Nhà nước
còn khuyến khích trao đổi sản phẩm,
nhiều làng thủ công mới hình thành.


+ Biểu hiện phát triển : hàng
hóa nhiều, nhân dân buôn bán
đông đúc. Chợ mới, làng thủ
công mới hình thành.
- GV kết hợp giới thiệu một số tranh về
các bình gốm thời Lê sơ sưu tầm được,
hoặc tranh trong SGK.

- Cuối cùng GV hỏi : Hạn chế trong
chính sách thương nghiệp của nhà Lê
là gì ?

- HS đọc SGK trả lời.
- GV chốt ý : Nhà Lê không chủ
trương mở rọng buôn bán với thương
nhân nước ngoài.

- HS lấy dẫn chung về điều này :
Thuyền bè nước ngoài chỉ cập bến một
vài cảng và bị khám xét nghiêm ngặt.
3. Những chuyển biến về
văn hóa
Hoạt động 1 : Cá nhân và cả lớp

- GV nêu câu hỏi : Tình hình giáo dục
thời Lê ?

- HS đọc SGK trả lời câu hỏi.
- GV chốt ý : Thời Lê, giáo dục phát
triển, đây là giáo dục nho giáo.

- GV trình bày rõ thêm : Trường Quốc
tử giám được mở rộng cho con em
quan lại đến học. Thi cử thường xuyên
tổ chức 3 năm có 1 kì thi Hội ở kinh đô
để chọn nhân tài. Năm 1643 khoa thi
đâu tiên của triều vua Lê Thánh Tông
có 1400 người đi thi Hội, trong thời
- Giáo dục : Phát triển - giáo
dục nho giáo, thi cử Thi cử
thường xuyên tổ chức 3 năm

có 1 kì thi Hội ở kinh đô để
chọn nhân tài. Trường Quốc
tử giám được mở rộng
gian trị vì của vua Lê Thánh Tông có
12 kì thi Hội vớ 501 người đỗ tiến sĩ,
trong đó có 9 trạng nguyên.
- GV nêu câu hỏi :Về văn học, sử học
có bước phát triển như thế nào ?

- HS đọc SGK trả lời
- GV nhận xét và chốt ý :
- Văn học Hán và Nôm đều
phát triển, hàng loạt tập thơ
ra đời
+ Văn học Hán và Nôm đều phát triển,
hàng loạt tập thơ ra đời như : Bình Ngô
Đại Cáo, Hồng Đức quốc âm thi tập


+ Sử học, một số bộ sử học cũng được
biên soạn như Đại Việt sử kí toàn thư

+ Sử học, một số bộ sử học
cũng được biên soạn như Đại
Việt sử kí toàn thư
- GV tổ chức cho HS tìm hiểu về kiến
trúc và điêu khắc.
- Nghệ thuật vẫn phát triển
song có phần hạn chế.

4. Củng cố
- Tổ chức chính quyền thời Lê
- Các chính sách kinh tế thời Lê
5. Dặn dò, bài tập
- Học bài cũ, đọc trước bài mới
- Trả lời các câu hỏi bài tập trong SGK.