Chng 1: M đu
1.1 Phn cng, phn mm, công ngh thông tin
1.1.1 Các thut ng phn cng, phn mm, công ngh thông tin
Phn cng (Hard ware)
• Phn cng là các thành phn vt lý ca máy tính. Các thành phn vt lý đây bao
gm các thit b đin t và c khí, ví d nh màn hình, bàn phím, chut, b vi x
lý …
Phn mm (Soft ware)
• Phn mm là tp hp các ch th cho máy tính làm vic. Nói cách khác, toàn b các
chng trình chy trên máy tính gi là phn mm máy tính. S ra đi ca phn
mm khin cho hiu qu s dng phn cng đc nâng cao, rt nhiu công vic
ca con ngi đc t đng hóa, vn hành nhanh chóng. Phn mm có th đc
lu tr trong đa cng, CD-ROM, DVD hay đa mm và khi thc thi, phn
mm s đc ti vào RAM (B nh truy cp ngu nhiên) ca máy tính. Ví d v
các phn mm máy tính nh phn mm son tho vn bn, phn mm bng tính,
phn mm trình din
Công ngh thông tin (Information Technology)
• Công ngh thông tin là mt thut ng gn vi vic s dng máy tính nh mt
phng tin tr giúp trong vic to mi và lu tr d liu. Công ngh thông tin liên
quan đn toàn b các khía cnh ca vic qun lý và x lý thông tin, đc bit trong
phm vi mt t chc ln. Các phòng máy tính trong các t chc ln thng đc
gi là các phòng công ngh thông tin. Các cm t khác nh Phòng phc v thông
tin IS ( Information Service) hoc phòng Qun lý phc v thông tin MIS
(Management informatinon Service). Nhng ngi làm vic vi máy tính trong các
t chc ln thng đc gi tên công vic gn vi vic làm ca h, đó là “làm vic
trong lnh vc công ngh thông tin”.
1.2 Các kiu máy tính
1.2.1 Các kiu máy tính và các tiêu chí nhn bit, đánh giá.
Máy tính ln (Main frame)
• Các máy tính ln là các c máy có kích thc ln, mnh m và rt đt tin, đc s
dng trong hu ht các t chc ln. Sc mnh ca máy tính ln là có th chia s
cho rt nhiu ngi cùng lúc truy cp vào khi trung tâm thông qua máy tính cá
nhân ca h. Các t chc nh các công ty bo him thng s dng máy tính ln
đ lu gi các thông tin cp nht v nhng ngi có hp đng bo him và có th
gi các thông báo kp thi ti nhng khách hàng đó.
1
Hình 1.2.1.1 (Main frame)
Máy tính cá nhân (Personal Computer - PC)
• Máy tính đin t có ngun gc ra đi t khá sm, tuy nhiên chic máy tính cá nhân
đu tiên đc ra đi ch mi gn đây, chính xác là vào nm 1981 nh s kt hp
ca 3 Công ty ln : IBM, Intel và Microsoft. T đó tr đi, tt c các máy tính cá
nhân đc sn xut, qua nhiu ln m rng đu tng thích vi thit k ban đu.
Thut ng máy tính tng thích liên quan đn các máy tính đc sn sut bi các
công ty khác không phi IBM mà tng thích vi các đc đim k thut truyn
thng. Thi gian đu, hu ht các máy tính đu s dng h điu hành có tên gi là
DOS (Disk Operating System). Ngày nay hu ht các máy tính cá nhân đu s
dng mt phiên bn nào đó ca Microsoft Windows. Hình minh ha là chic máy
tính PC đu tiên, ra đi nm 1981 (bên trái) và chic máy IBM PC th h mi, ra
đi nm 2003 (bên phi)
Hình 1.2.1.2 (PC nm 1981 và PC nm 2003)
Máy Mac
• Máy Mac (Apple MAC) là mt máy tính, nhng không phi là mt máy tính cá
nhân. Máy Mac s dng mt h điu hành khác vi PC và tng ng vi nó là các
phiên bn đc bit ca các chng trình ng dng (nh b x lý vn bn và các
bng tính). Thm chí đ có th kt ni vi mt Mac, ngi ta cn phi la chn
thêm các thit b phn cng m rng. Thi k đu, điu giúp cho vic phân bit
máy Mac và PC chính là vic MAC s dng giao din đ ha cho ngi dùng
(GUI), hay nói cách khác, chính là cách mà ta có th dùng chut đ điu khin máy
tính. Thi gian đu, khi PC mi xut hin, ngi dùng phi là mt nhà chuyên môn
kha khá thì mi có th s dng cng nh bo dng chic PC đó. Tuy nhiên, gn
đây s khác bit c bn gia máy MAC và máy PC đã không còn rõ rt nh trc,
nht là khi Microsoft đã s dng GUI nh là công c tr giúp ngi dùng máy tính
cá nhân.
• Thông tin chi tit v máy MAC có th tham kho trên website:
2
Hình 1.2.1.3 (máy MAC)
Máy tính đc kt ni mng (Networked Computer)
• Hai hay nhiu máy tính ghép ni vi nhau to thành mng máy tính. iu này cho
phép d liu đc lu tr trên máy tính này có th đc các máy tính kt ni trong
cùng mng ly v. Ngoài ra, mng máy tính cng đng thi cho phép các máy chia
s các ngun tài nguyên cng nh các thit b, ví d thay vì mi máy tính cn có
mt máy in kt ni trc tip vi nó, ta ch cn có mt chic máy in kt ni vi mt
máy tính và chia s đ các máy tính còn li dùng chung.
• Trc đây đ liên kt các máy tính li vi nhau là mt công vic rt phc tp và ch
đc thc hin trong nhng điu kin chuyên nghip. Ngày nay hu ht nhng
ngi hiu bit v Microsoft Windows có th cài đt và thit lp cu hình mng c
s da trên nn tng ca h điu hành này. Tuy nhiên đ ti u v mt hiu nng
cng nh an toàn mng, vn cn đòi hi nhng ngi có trình đ chuyên môn và
kinh nghim lâu nm.
Hình 1.2.1.4 (Máy tính đc kt ni mng )
Máy tính xách tay (Laptop) và máy tính cm tay (Palmtop)
• Máy tính xách tay, nh tên gi ca nó, là tên ca mt loi máy tính nh có th
mang đi theo, có th chy bng pin. Máy tính xách tay s dng màn hình đc bit
cho phép pin có th đc s dng lâu hn. Ngoài ra, ngi ta còn s dng tên gi
“Notebooks” (quyn v/quyn s) đ ch các máy tính xách tay rt nh. Các máy
tính này đc bit đc a chung bi gii kinh doanh và nhng ngi chuyên trình
bày các cuc hi tho hay trc đám đông. Nu so sánh v mt giá c thì máy
tính xách tay có xu hng ngày càng đt hn máy tính đ bàn PC, còn nu so v
nng lc thì máy xách tay mi ngày nay đang ngày càng tin gn đn nng lc ca
mt chic PC.
3
Hình 1.2.1.5 (Máy tính xách tay)
• Máy tính cm tay Palmtop thm chí còn nh hn na. Máy tính cm tay là các máy
tính nh theo đúng ngha đen, có th đc cm va vn trong lòng bàn tay ca
ngi s dng.
Thit b tr giúp cá nhân k thut s (Personal Digital Assistant - PDA)
• Các thit b này s dng mt cây bút đc bit, cho phép ngi dùng ra lnh hoc
nhp liu cho máy bng cách tr bút trên màn hình. PDA thng đc s dng đ
lp lch và qun lý công tác cá nhân, lu tr các thông tin quan trng Cng nh
hu ht các thit b máy tính khác, rt nhiu máy PDA có th kt ni Internet, và
điu cn nói đây là chúng thc s ht sc nh gn (hình minh ha).
Hình 1.2.1.6 (Thit b tr giúp cá nhân k thut s PDA)
So sánh các loi máy tính
Máy tính ln
• Nng lc: Rt mnh, thng đc kt ni vi rt nhiu máy tính đc lp thông qua
mng máy tính.
• Tc đ : Nhanh hn máy tính cá nhân rt nhiu, và đc s dng đ x lý khi
lng d liu ln nh phân phát th tín, tính toán lng, thu
• Giá thành: Rt đt, ch giành cho nhng công ty ln.
• Ngi dùng đin hình: Ch đc s dng bi các công ty ln nh ngân hàng, các
t chc xã hi …
Máy tính cá nhân
• Nng lc: Có kh nng x lý lng d liu khá ln nh vic s dng các đa
cng ln kt hp vi b nh truy cp ngu nhiên (RAM)
• Tc đ : Nhanh, thng đc đo bng GHz
• Giá thành: Ngày càng r.
• Ngi dùng đin hình: S dng trong công s, gia đình, giáo dc, y t…Thc t
là ngày nay, hu ht mi ngi đu có nhu cu cn bit s dng máy tính cá nhân.
4
Máy tính đc ni mng
• Nng lc: Tng t nh máy tính cá nhân
• Tc đ : Nhanh, thng đc đo bng GHz
• Giá thành: Mi mt máy tính cá nhân ch cn thêm mt v mng (NIC) đ có th
có kh nng kt ni.
• Ngi dùng đin hình: Vic kt ni mng khá d dàng nên ngày nay bt c ai
cng có th có nhu cu kt ni các máy tính li vi nhau.
Laptop
• Nng lc: Thng không mnh bng PC do giá thành đt.
• Tc đ : Nhanh, thng đc đo bng GHz.
• Giá thành: Do các thit b ca laptop cn gn nh nên khi so sánh vi máy tính cá
nhân mnh nh nhau thì máy xách tay đt hn.
• Ngi dùng đin hình: Dùng cho nhng doanh nhân, nhng ngi hay phi di
chuyn và cho nhng ngi tham gia công tác giáo dc.
Palmtop
• Nng lc: Nng lc lu tr và x lý nh hn nhiu so vi máy tính cá nhân
• Tc đ: Thp hn nhiu so vi PC tr khi bn mua Palmtop vi giá rt cao.
• Giá thành: t, nu so sánh vi PC.
• Ngi dùng đin hình: Hu ht đc s dng trong gii doanh nhân.
PDA
• Nng lc: Dung lng b lu tr nh hn nhiu so vi máy tính cá nhân.
• Tc đ: Thp hn nhiu so vi PC tr khi bn mua vi giá rt cao.
• Giá thành: t, nu so sánh vi PC.
• Ngi dùng đin hình: Hu ht đc s dng trong gii doanh nhân.
1.3 Các b phn chính ca mt máy tính cá nhân (PC)
1.3.1 Các b phn chính ca máy tính cá nhân: B x lý trung tâm (CPU),
cng, các thit v vào ra c bn, các kiu b nh. Thut ng các thit b ngoi
vi.
Khi h thng (System Unit)
• Khi h thng là tên gi ch hp PC chính, ni cha các b phn khác nhau kt hp
đ to nên mt chic PC. Ví d, bên trong khi h thng là bo mch ch (main
board), bo mch này cha tt c các thành phn chính, nh b x lý trung tâm
(CPU). Trong khi h thng có c các thit b khác nh đa cng, đa mm và
CD-ROM Có hai kiu thit k cho khi h thng, tùy thuc theo mc tiêu s
dng, đó là kiu là kiu tháp (kiu đng) và kiu nm ngang.
5
Hình 1.3.1.1 (V máy thit k theo kiu đng và theo kiu nm ngang)
Bo mch ch (Main board)
• Bo mch ch nm bên trong khi h thng. Tt c các thành phn h thng ca
máy tính đu đc cm trc tip vào bo mch ch ví d nh CPU hoc b nh truy
cp ngu nhiên (RAM). Các thit b nh đa cng, đa mm, đa CD-ROM …
đc gn vào bo mch ch mt cách trc tip hoc qua cáp. Các bo mch ch ngày
càng nh hn khi các linh kin đin t có đ tích hp cao hn.
Hình 1.3.1.2 (Bo mch ch và nhiu khe cm)
B x lý trung tâm (Central Processing Unit – CPU)
• CPU là mt trong nhng thit b quan trng nht trong máy tính. Tc đ ca CPU
cho phép đánh giá chic máy tính đó làm vic nhanh đn mc nào. Tc đ này
đc đo bng MHz, vì vy mt chic CPU Pentium 4 có tc đ 2GHz thì nhanh
hn mt chic CPU Pentium 3 có tc đ 1GHz. CPU thc hin tt c các thao tác
tính toán và x lý thông tin khi chng trình thc thi nh vic x lý vn bn, x lý
bng tính hay c s d liu.
Hình 1.3.1.3 (CPU Intel Pentium 4)
B nh truy cp ngu nhiên (RAM)
• B nh truy cp ngu nhiên (RAM) là ni mà h điu hành đc ti vào khi máy
tính khi đng, là ni các chng trình hay các ng dng đc ti vào hay lu tr
tm thi trong quá trình vn hành. Khi ta bt đu to mi d liu (ví d: to mi
th hay hình nh) đu tiên d liu đc to và lu trong RAM, sau đó mi đc
sao lu vào đa khi có lnh sao lu (save) d liu. Nói chung, máy tính cm càng
nhiu RAM thì tc đ x lý càng nhanh. Ngày nay, máy tính thng s dng RAM
có dung lng khong 128 MB.
6
Hình 1.3.1.4(Hai thanh b nh RAM )
B nh ch đc (Read Only Memory ) – H thng vào-ra c bn (ROM-BIOS)
• Chíp ROM-BIOS (Read Only Memory - Basic Input Output System), gi là chíp
b nh ch đc- h thng vào-ra c bn, là mt chíp đc bit nm trên bo mch ch
ca máy tính. Chíp ROM-BIOS cha đng phn mm giúp máy tính có th làm
vic vi h điu hành. Ví d, nó thc hin vic np h điu hành vào RAM khi ta
bt máy tính.
Hình 1.3.1.5(Chip ROM-BIOS)
Cng ni tip (Serial Port)
• Cng ni tip là mt khe cm nhiu chân phía sau máy tính cho phép các thit b
có th kt ni vi máy tính, ví d nh modem. Các cng ni tip thng đc đt
tên là COM1 hoc COM2.
Hình 1.3.1.6(Cng ni tip)
Cng song song (Parallel Port)
• Cng song song là mt khe cm nhiu chân phía sau máy tính cho phép các thit
b có th kt ni vi máy tính, ví d nh máy in. Các cng song song thng đc
đt tên là LPT1hoc LPT2.
Cng ni tip vn nng USB (Universal Serial Bus)
• Cng ni tip vn nng USB là mt b phn mi trong máy tính, ch có trong các
máy tính th h gn đây. Có th có mt hoc nhiu cm USB phía sau máy tính
cho phép các thit b đc thit k cho USB có th kt ni vi máy tính. Các thit
b này có th là máy quét hay camera s Xu hng ngày nay, các thit b nh
chut, bàn phím, máy in ngoài đng ni tip vào máy tính nh cách truyn
thng đã nêu trên, cng đu đc thit k đ có th kt ni vi máy tính qua cng
ni tip vn nng USB này
Hình 1.3.1.7(Cng USB)
7
Các thit b nhp (Input device).
• Các thit b nhp cho phép thông tin hay d liu đc np vào máy tính, ví d nh
bàn phím, chut, máy quét
Các thit b xut (Output device)
• Các thit b nhp cho phép thông tin có th đc xut ra t máy tính, ví d nh
máy in, màn hình, loa
Các thit b ngoi vi (Peripheral Device)
• Thit b ngoi vi là bt k mt thit b nào có th gn/cm vào máy tính. Nh vy
toàn b các thit b nh máy quét, máy in, bàn phím, chut đu là các thit b
ngoi vi
Bàn phím (Keyboard)
Là thit b nhp. Bàn phím cho phép ngi s dng gõ thông tin cn nhp vào máy
tính. Bàn phím đã đc ci tin qua nhiu nm và ngày nay nhiu ngi s dng bàn
phím kiu Microsoft. Bàn phím kiu này đã đc thit k thêm các phím tin ích đ
ngi dùng có th đ s dng Microsoft Windows d hn
Hình 1.3.1.8(Bàn phím đa chc nng)
Chut (Mouse)
• Là thit b nhp. Khi s dng h điu hành có giao din đ ha tng tác nh
Microsoft Windows, ngi dùng s dng chut đ chn thc đn kéo th, đ tr,
đ nhn lên đi tng, đ chn các mc và kéo th các mc t mt v trí này sang
v trí khác
Hình 1.3.1.9 (Chut máy tính)
đc đa quang CD-ROM
• Hu ht các máy tính ngày nay đu có mt đc đa quang CD-ROM (Compact
Disc - Read Only Memory). a CD-ROM trông ging nh đa CD âm nhc,
nhng nó cha d liu máy tính thay vì cha âm nhc. u đim ca CD-ROM là
nó có th lu gi mt s lng d liu ln (tng đng vi dung lng ca trên
450 đa mm) và giá thành thì khá r, ch bng hoc hn giá thành ca đa mm
chút ít.
8
Hình 1.3.1.9 ( đa CD-ROM)
đa DVD
• DVD là vit tt ca “Digital Versatile Disc”. đa DVD trông ging nh đa
CD-ROM nhng cho phép ngi dùng s dng đa DVD. a DVD có kh nng
cha nhiu thông tin hn đa CD-ROM truyn thng rt nhiu. Tc đ truy xut
ca đa DVD cng nhanh hn, ti mc có th cho phép ngi dùng xem nhiu b
phim trên màn hình máy tính. Mt CD-ROM có th lu tr 650 MB d liu, trong
khi mt đa DVD mt mt, mt lp có th lu tr ti 4.7 GB d liu. DVD hai lp
chun có kh nng lu tr 8.5 GB, còn DVD hai mt tng kh nng lu tr lên ti
17 GB ( trên 25 ln dung lng lu tr ca CD-ROM)
a mm (Floppy Disk)
• a mm thng đc hiu là đa cho phép sao chép d liu. a mm chm hn
rt nhiu so vi đa cng hoc CD-ROM và lu tr đc rt ít d liu (1,44Mbyte).
ôi khi ngi ta phi lu tr nhng d liu quan trng t đa cng vào đa mm,
tuy nhiên đây không phi là là cách tt nht đ ct gi nhng d liu quan trng
(nhng có còn hn không)
Hình 1.3.1.10 (a mm)
a Zip (Zip Disk)
• a Zip có hình dáng khá ging vi đa mm, s khác nhau chính là mt đa Zip có
th lu tr ti 250 Mbyte d liu. Tc đ truy xut ca đa ZIP cng nhanh hn đa
mm.
Hình 1.3.1.10 (a ZIP)
a cng (Hard Disk)
• a cng là thit b lu tr d liu ch yu ca máy tính, thng có dung lng rt
ln. a cng đc s dng đ lu tr h điu hành, các chng trình ng dng (ví
d b x lý vn bn, trò chi…) và các d liu khác. a cng nhanh hn CD-
ROM và đa mm và đng thi cng lu tr đc nhiu d liu hn.
9
Hình 1.3.1.11 (a cng)
Màn hình (Monitor)
• Là thit b xut. Màn hình máy tính trông ging nh màn hình TV và dùng đ hin
th chng trình (thc t ngày nay, màn hình máy tính cng đc s dng đ xem
TV nh vào các thit b thu sóng đc bit (TV Box) có kh nng kt ni thng vào
màn hình). Màn hình có các kích thc khác nhau, thng là t 15” đn 21”. Lu ý
rng, cht lng màn hình không tt s nh hng đn th lc ca ngi s dng
bi thi gian s dng máy tính thng là rt lâu.
Hình 1.3.1.12 (Màn hình)
Các thành phn m rng hay các v mch m rng
• Có rt nhiu các thit b ph m rng có th đc gn thêm d dàng vào máy tính
thông qua các khe cm m rng. Các thit b này có nhng tính nng làm cho máy
tính có kh nng “nâng cp”, ví d nh vic cm thêm các phn cng mi hn và
tt hn s làm cho máy tính có nng lc mnh hn.
V mch âm thanh (sound card) và loa (speaker)
• V mch âm thanh âm thanh và loa cho phép ngi dùng nghe đc âm thanh qua
máy tính khi vn hành các chng trình đa phng tin nh xem phim, ca nhc,
hc ngoi ng Ngoài ra, nu có mt microphone và phn mm phù hp, ngi
dùng có th ghi li âm thanh vào máy tính.
Hình 1.3.1.13 (V mch âm thanh)
Modems
• Modem là mt thit b dùng đ kt ni máy tính vi h thng đin thoi. Modem
bin đi d liu thành âm thanh, có th đc gi qua đng đin thoi. Còn
10
modem ni nhn s chuyn âm thanh tr li thành d liu. Nu mt chic máy
tính mun kt ni vi internet thì chic máy đó s cn đn mt chic modem.
Hình 1.3.1.14 (Modem)
Máy in (Printer)
• Là thit b kt ni vi máy tính hoc mng máy tính, cho phép in n các các vn
bn, tài liu Có rt nhiu loi máy in, có máy in đen trng và máy in màu. Hai
loi máy in thông dng nht hin nay là máy in phun và máy in lazer.
Hình 1.3.1.15 (Máy in)
Máy quét (Scanner)
• Máy quét cho phép quét các tài liu in chuyn thành d liu hình nh và chuyn
vào máy tính. Các bc nh này có th đc sa đi, đt li kích c lu tr hoc in
ra nu cn
Hình 1.3.1.16 (Máy quét)
CD có kh nng ghi đc (Recordable CD)
• CD-ROM là thit b ch đc, tuy nhiên, nhu cu ca ngi s dng li mun có
mt loi CD đc bit cho phép ghi đc d liu, âm nhc hoc video lên đa CD.
Các thit b này nu ghi lên đa CD trng thông thng s to nên các đa CD d
liu ch đc. Ngoài ra, còn có các CD đc bit mà ngi dùng có th ghi d liu lên
hoc xóa đi ghi li nhiu ln gi là các đa CD có kh nng ghi đc CD-
R(Compact Disc – Recordable).
Bng lu tr (Tape Backup)
• Bng lu tr đc s dng đ sao lu, lu tr d liu ca ngi dùng. Các bng
này có th lu mt s lng ln d liu vi giá thành r. Mun thc hin công vic
này, cn phi có các DAT (Digital Audio Tape) cho phép thc hin công vic sao
lu còn các bng DAT có kh nng sao lu mt lng rt lng ln d liu (trên
11
4Gbyte mt bng).
Thit b PCMCIA
• Thit b PCMCIA có kh nng mang đi đc, rt gn, nh hn các đa cng và
CD-ROM nhiu. Rt nhiu máy tính xách tay đc cung cp các khe cm thích
hp, cho phép cm thit b PCMCIA đ kt ni. Thit b PCMCIA thng đt hn
các thit b chun ca máy tính.
S đ các khi chc nng và các b phn chính trong máy tính:
• Cho dù có rt nhiu b phn và các thit b có th kt ni vi máy tính, tuy nhiên,
v c bn, các thành phn chính ca mt máy tính cá nhân chia thành các khi
chc nng, trong mi khi bao gm các b phn chính sau (hình minh ha)
THIT B LU TR NGOÀI
+ đa mm, đa mm
+ đa cng
+ đa quang (CD Rom) + đa
quang
THIT B LU TR TRONG
+ Rom: B nh ch đc
+ Ram: B nh truy cp ngu
nhiên
THIT B U RA
Màn hình, máy in,
loa
B X LÝ (CPU)
+B điu khin (CU)
+ B tính toán s hc
(ALU)
THIT B U VÀO
Bàn phím, con
chut
Hình 1.3.1.17 (S đ các khi chc nng và các b phn chính trong máy tính)
1.4 Hiu sut ca máy tính
1.4.1 Các yu t nh hng đn hiu sut ca máy tính nh: tc đ CPU, dung
lng RAM, s lng các ng dng thc thi đng thi
Các yu t nh hng
• Máy tính đc cu thành bi rt nhiu thit b, tuy nhiên, các yu t sau đây nh
hng chính đn hiu sut cng nh tc đ ca máy tính ca máy tính :
12
Tc đ đng h CPU: Tc đ đng h máy tính quyt đnh tc đ thc thi và tính
toán ca CPU. Tc đ đng h cao thì máy tính s làm vic nhanh hn. Tc đ này
đc đo bng MHz. Các máy tính trc đây ca IBM có tc đ vào khong 4.77
MHz còn các máy tính hin đi ngày nay làm vic tc đ trên 2000MHz. Nh
vy thì đng nhiên là các máy tính th h mi s có kh nng thc thi đc nhiu
công vic hn th h các máy tính c.
Dung lng RAM: Nh mt quy lut, nhiu RAM thì máy tính s chy nhanh
hn. Ngoài vic truy xut d liu trên RAM, Windows còn thng xuyên truy xut
d liu trên đa cng. Nh vy, tc đ đa cng cng nh hng đn tc đ ca
máy tính.
Tc đ và dung lng ca cng: Tc đ ca đa cng đc xác đnh bi thi
gian truy cp đa, đn v đo bng miligiây. Thi gian truy cp càng nh thì đa
cng lu tr và ly d liu càng nhanh. Dung lng lu tr d liu ca đa cng
tng dn mi khi các th h đa cng mi ra đi. n v đo dung lng đc tính
bng GB. Mt GB tng đng 1024MB.
Không gian trng trong đa cng : Ngi dùng không nhng cn mt đa cng
nhanh mà còn cn mt đa cng có dung lng ln đ h điu hành có th di
chuyn d liu d dàng gia cng và RAM. Microsoft Windows s to ra rt
nhiu tp tin tm thi trong quá trình x lý chng trình giúp qun lý quá trình
thc thi đc tt hn. Nh vy, nu có quá ít không gian trng trên đa cng,
máy tính s không có ni cha các tp tin tm thi, đng ngha vi vic không th
vn hành cùng mt lúc nhiu chng trình đc.
Ghép các tp tin phân mnh: Vic các tp tin trong cng, sau mt thi gian làm
vic b chia tách thành các phn riêng r và tri ra trên toàn b cng gi là phân
mnh tp tin. Vic ghép các tp tin phân mnh có ngha là sp xp li d liu trong
cng sao cho khoa hc, nh đó h điu hành có th d dàng qun lý và truy xut
ti các vùng thông tin. Công vic này nên đc tin hành đnh k đ tc đ ca PC
có th đc ci thin.
a nhim: Windows là mt h thng đa nhim, có ngha là nó có th thc thi
nhiu hn mt chng trình trong cùng mt thi đim. Tuy nhiên càng nhiu
chng trình chy cùng mt lúc thì mi chng trình s b chm đi. S chm tr
ph thuc vào chng trình đó hin đang làm gì. Ví d, vic x lý mt bc nh
màu ln s tn rt nhiu thi gian ca CPU.
13