Chng 4 Mng thông tin
4.1 LAN và WAN
4.1.1 Mng ni b (LAN), mng din rng (WAN). Thut ng client/server
Th nào là LAN?
• LAN (Local Area Network) là mt h thng gm nhiu máy tính đc ni vi
nhau trong mt phm vi mt cn phòng, mt tòa nhà hoc mt vài tòa nhà không
cách xa nhau quá. Ví d nu mi ngi làm vic vi nhau trong mt vn phòng,
mi ngi này có th kt ni vi nhau theo mô hình mng LAN. Theo cách này
vn phòng có th có mt máy in và tt c mi ngi có th in in qua nó. Bng
cách tng t các thit b khác nh modem hoc máy quét có th đc dùng
chung, thm chí có th chia s thông tin gia các máy ni mng .
Hình 4.1.1.1 (LAN)
Th nào là WAN?
• WAN (Wide Area Network) cho phép bn kt ni vi các máy tính khác nhau trên
phm vi rng thông qua các đng truyn công cng hoc ISDN
Th nào là client/server?
• Thut ng này ch loi mng mà trung tâm ca mng là server(máy ch) và có
nhiu client (máy trm), server thng là các máy tính mnh còn client thì thng
là máy tính không mnh lm.
4.1.2 Nhng thun li khi kt ni mng
Nhóm máy tính làm vic (workgroup computing)
• Ý tng ca workgroup là nhóm ngi làm vic vi nhau có th chia s tài nguyên
vi nhau. Nhng ngi trong nhóm có th chia s thông tin trên đa cng nh chia
s máy in, modem và máy quét. Workgroup đc ni qua mt mng máy tính.
Mng này có th có mt s máy tính ti mt v trí vt lý kt ni vi máy tính khác
qua cáp mng hoc nó có th là mt workgroup các máy tính đc kt ni qua
Internet. Vic kt ni các máy tính có ngha là khong cách vt lý gia các thành
viên trong workgroup tr nên không thành vn đ. Mt s chng trình đc thit
30
k đc s dng trong mt workgroup. Ví d khi s dng mt ng dng x lý vn
bn, ngi dùng có th s dng các mu dùng chung.
S thun li ca vic to nhóm
• Nu không cn trông cy vào máy tính trung tâm, nu có mt máy tính b hng thì
kh nng nh hng đn các máy khác trong workgroup là không đáng k.
• Các thành viên trong nhóm có quyn truy cp có th chia s d liu trong mt c
s d liu tm thi vi các đng nghip khi cn mà không cn đn mt qun tr
mng hay các thao tác nghip v phc tp khác.
• Trong nhng vn phòng nh có th không cn mt qun tr mng và nh vy có th
tit kim đc giá thành.
Nhng điu không thun li ca vic to nhóm
• Nu ngi này chia s thông tin trên máy tính cho nhiu ngi khác thì có th làm
cho máy tính ca ngi đó chy chm đi.
• Tính an toàn ca mng máy tính có th không đc tt nh khi có s sp xp mng
client/server truyn thng.
• Ngi dùng có th cho phép nhng ngi khác toàn quyn truy cp đn các tp tin
trên PC ca mình và các tp tin này hoàn toàn có th b xoá bi các thành viên khác
trong nhóm
4.2 Intranet, Extranet
4.2.1 Intranet và s phân bit gia Internet và Intranet
S khác bit gia Internet và Intranet
• Intranet là mt phiên bn đóng và nh hn Internet, ni mà ch cho phép các thành
viên trong cùng mt t chc có quyn truy cp. Nói cách khác Intranet hot đng
theo các giao thc ca Internet nhng b gii hn bi tng la hoc b ngn cn
vi phía ngoài và ch các thành viên trong mng mi có kh nng truy cp. Chính
vì lý do này, Intranet đang tr thành mt cách thông dng đ chia s thông tin gia
các công ty hoc các t chc khác nhau nh các ng dng ging nh trên Internet
nh tìm kim d liu, din đàn tho lun dùng chung, và th đin t ni b Mt
công ty đã đc thit lp Intranet thì nhng ngi s dng ch cn trên máy PC ca
h có mt trình duyt web là đ.
4.2.2 Extranet và s khác nhau gia Intranet và Extranet.
S khác bit gia Intranet và Extranet
• Extranet là phn ca Intranet mà có kh nng truy xut đc t bên ngoài. Hn ch
ca Intranet là ch đc truy cp bi các thành viên trong cùng công ty, t chc
hoc trong phm vi ca mng, trong khi extranet cho phép nhng ngi bên ngoài
có mt khu có th truy cp hn ch vào khu lu tr thông tin ca mng công ty .
31
Extranet đang đc s dng nh mt cách đ các đi tác kinh doanh trao đi thông
tin.
4.3 Internet
Internet là gì?
• Internet bt ngun t d án xây dng mng ca quân đi M t đu nhng nm 70
đ phc v trong chin tranh ht nhân, sau đó tr thành h thng mng giáo dc và
ngày nay tr thành mng thông tin toàn cu
4.3.1 Internet và mt s ng dng
Internet là gì và nó hu dng nh th nào
• Internet là mng toàn cu, là mng ca các mng đc liên kt vi nhau. iu đáng
chú ý v Internet là s lng thông tin mà ngi dùng mun truy cp. Bt c khi
nào cn, ngi dùng có th tìm kim thông tin trên hu ht các tài liu hoc các
ngun thông tin đc đng ti trên Internet nh các công c tìm kim chuyên dng.
Các công c tìm kim này khin cho ngi dùng có th có đc thông tin v bt k
lnh vc gì. Ví d, bn mun ly thông tin v mt công ty đi th trên th gii hay
tìm thông tin v nhng vn đ bn quan tâm, bn s thy có rt nhiu thông tin.
Ngoài ra, nu bn đa thông tin lên Internet, thông tin đó có th đc truy cp bi
rt nhiu ngi. Các công ty thng mi có th bán sn phm và các dch v trên
toàn cu mà không cn ngi bán.
4.3.2 World Wide Web (WWW) là gì. Phân bit WWW vi Internet
World Wide Web (WWW) và Internet khác nhau nh th nào?
• World Wide Web ch là mt phn ca Internet. Internet liên quan đn c phn cng
ln phn mm, trong khi đó WWW bao gm các dch v FTP, email và
newsgroups WWW có th đc hiu là các trang tin toàn cu, là các trang cha
vn bn và hình nh, âm thanh mà ngi dùng có th xem đc khi s dng trình
duyt web nh Microsoft Internet Explorer hoc Netscape Navigator.
4.4 Mng đin thoi trong tin hc.
4.4.1 ng dng ca mng đin thoi trong tin hc
ng đin thoi đc s dng trong tin hc nh th nào?
• Nu ta s dng mt modem đ kt ni Internet thì s kt ni này đc thc hin
qua mng đin thoi.
Khái nim PSTN.
32
• PSTN (Public Switched Telephone Network: mng đin thoi chuyn mch công
cng) là tên k thut ca h thng đin thoi công cng, đc xây dng trên k
thut dây đng truyn thng và có th truyn d liu thoi tng t.
Khái nim PSDN.
• PSDN (Public Switched Data Network: mng d liu chuyn mch công cng)
chính là tên k thut ca h thng đin thoi đc s dng ngày nay.
Khái nim ISDN.
• ISDN "Integrated Services Digital Network:Mng s tích hp đa dch v", cho
phép tc đ truyn d liu nhanh hn rt nhiu so vi khi s dng modem. S
dng ISDN có th truyn vi tc đ 64 Kbit hoc 128Kbit trên mt giây
Khái nim ADSL
• ADSL là vit tt ca 'Asymmetric Digital Subscriber Line : ng thuê bao s bt
đi xng'. ây là k thut mi cho phép có th truyn nhiu d liu qua đng cáp
đng đin thoi, nhng yêu cu mt modem đc bit ADSL
• ADSL cho phép tc đ truyn d liu trong khong 0.5 ti 8Mbps khi nhn d liu
(đc gi là tc đ chuyn xung) và t 16 ti 640Kbps khi gi d liu (đc gi
là tc đ chuyn lên)
• Th mnh ca Internet s dng công ngh ADSL là tc đ ca công ngh này tha
mãn nhu cu ca ngi s dng. Công ngh bt đi xng cng cho phép trong khi
máy tính truy cp Internet, đin thoi s dng đng dây đó vn hot đng bình
thng, không b gián đon nh công ngh quay s kt ni Internet thông thng.
Khái nim DSL.
• Kt hp tt c các loi đng thuê bao s, có hai loi chính là ADSL và SDSL. K
thut DSL cho phép truyn d liu nhanh hn trong khi vn s dng cáp đng
4.4.2 Các thut ng tng t (analogue), s (digital), modem, tc đ truyn
S và tng t (Digital và analogue)
• Mt h thng s s dng 1 hoc 0 đ truyn hoc nhn d liu. Vì vy mt đng h
s s hin th dúng chính xác giây phút và gi. Mt h thng tng t nh mt
đng h truyn thng không s dng các bi s ca 0 và 1, nhng s dng các s
rng hn bao gm các phân s. Bng cách này mt đng h tng t có th hin
th mt phn ca giây.
Modem
• Modem có ngha là “MODulate/DEModulate : B điu ch và gii điu ch”.
Modem chuyn thông tin s thành thông tin tng t và gi qua h thng thoi.
Modem đu nhn bin đi tín hi tng t sang dng s mà máy tính có th nhn
33
đc
Tc đ Baud
• Tc đ Baud cho bn bit tc đ ca mt modem có th gi và nhn d liu. Hu
ht các modem có mt tc đ baud khong 56 Kilobits mt giây(Kb/sec).
34