Xây dựng bản đồ đơn vị đất đai xã Minh Khai, huyện Vũ Thư

Đánh giá đất Báo cáo thuyết minh
MỞ ĐẦU
A. MỤC TIÊU
Đất là một bộ phận hợp thành quan trọng của môi trường sống, không chỉ
là tài nguyên thiên nhiên mà còn là nền tảng để định cư và tổ chức hoạt động
kinh tế, xã hội, không chỉ là đối tượng của lao động mà còn là tư liệu sản xuất
đặc biệt không thể thay thế trong sản xuất nông – lâm nghiệp. Chính vì vậy, sử
dụng đất nông nghiệp là hợp thành của chiến lược phát triển nông nghiệp bền
vững và cân bằng sinh thái.
Do sức ép của đô thị hoá và sự gia tăng dân số, đất nông nghiệp đang đứng
trước nguy cơ suy giảm về số lượng và chất lượng. Con người đã và đang khai
thác quá mức mà chưa có biện pháp hợp lý để bảo vệ đất đai. Hiện nay, việc sử
dụng đất đai hợp lý, xây dựng một nền nông nghiệp sạch, sản xuất ra nhiều sản
phẩm chất lượng đản bảo môi trường sinh thái ổn định và phát triển bền vững
đang là vấn đề mang tính toàn cầu. Thực chất của mục tiêu này chính là vừa đem
lại hiệu quả kinh tế, vừa đem lại hiệu quả xã hội và môi trường.
Đứng trước thực trạng trên, nghiên cứu tiềm năng đất đai, tìm hiểu một số
loại hình sử dụng đất nông nghiệp, đánh giá mức độ thích hợp của các loại hình
sử dụng đất đó làm cơ sở cho việc đề xuất sử dụng đất hợp lý, hiệu quả, đảm bảo
sự phát triển bền vững là vấn đề có tính chiến lược và cấp thiết của Quốc gia và
của từng địa phương.
Minh Khai là một xã nông nghiệp năm ở cửa ngõ phía Đông Bắc của
huyện Vũ Thư với tổng diện tích Nông nghiệp là 29,65 ha (theo số liệu kiểm kê
đất đai năm 2010), có vùng sinh thái đa dạng mang đặc thu của vùng đất đồng
bằng ven biển, có điều kiện kinh tế phát triển nông nghiệp hàng hoá.
Trong những năm qua, nền sản xuất nông nghiệp của huyện đã được chú
trọng đầu tư phát triển mạnh theo hướng sản xuất hàng hoá. Năng suất, sản
lượng không ngừng tăng lên, đời sống vật chất tinh thần của nhân dân ngày càng
được cải thiện. Song trong nền sản xuất nông nghiệp của huyện còn tồn tại nhiều
yếu điểm đang làm giảm sút về chất lượng do quá trình khai thác sử dụng không
hợp lý: trình độ khoa học kỹ thuật, chính sách quản lý, tổ chức sản xuất còn hạn

chế, tư liệu sản xuất giản đơn, kỹ thuật canh tác truyền thống, đặc biệt là việc
độc canh cây lúa ở một số nơi đã không phát huy được tiềm năng đất đai mà còn
Lớp LT3QL - 1 - Nhóm 6
Đánh giá đất Báo cáo thuyết minh
có xu thế làm cho nguồn tài nguyên đất có xu hướng bị thoái hoá.
Nghiên cứu đánh giá các loại hình sử dụng đất hiện tại, đánh giá đúng mức
độ của các loại hình sử dụng đất để tổ chức sử dụng đất hợp lý có hiệu quả cao
theo quan điểm bền vững làm cơ sở cho việc đề xuất quy hoạch sử dụng đất và
định hướng phát triển sản xuất nông nghiệp của xã Minh Khai là vấn đề có tính
chiến lược và cấp thiết.
Xuất phát từ thực tiễn trên, dưới sự hướng dẫn của TS: Luyện Hữu Cử,
chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “ Xây dựng bản đồ đơn vị đất đai xã
Minh Khai, huyện Vũ Thư ”.
B. VAI TRÒ, Ý NGHĨA, TẦM QUAN TRỌNG TRONG VIỆC
XÂY DỰNG ĐƠN VỊ BẢN ĐỒ ĐẤT ĐAI.
1. Vai trò của LMU
- Các LMU thể hiện các điều kiện sản xuất, khả năng sản xuất,
khả năng quản lý các LUT.
- Các LMU thể hiện yêu cầu sử dụng đất của các LUT.
2. Ý nghĩa của LMU.
- Các LMU có ý nghĩa rất quan trọng trong đánh giá, nó thể hiện
rõ điều kiện tự nhiên, điều kiện môi trường sinh thái của khu vực
nghiên cứu.
- Các LMU là cơ sở xác định các yêu cầu sử dụng đất cho từng
loại hình sử dụng đất, đồng thời cũng là cơ sở xếp hạng các yếu tố chẩn
đoán và phân hạng thích hợp đất đai.
3. Tầm quan trọng.
Đặc tính và tính chất đất đai rất quan trọng trong đánh giá đất nó
không những đảm bảo tính chính xác của bản đồ đơn vị đất đai mà còn
phản ánh đúng các nhu cầu sử dụng đất cho các loại sử dụng đất đai và

điều kiện đất đai trong hệ thống sử dụng đất của LE:
- Cơ sở để xác định các đơn vị bản đồ đất đâi xây dựng bản đồ
đơn vị đất đâi.
- Thể hiện các yêu cầu sử dụng đất của các LUT.
- Là cơ sở xếp hạng các yếu tố chẩn đoán, cơ sở phân hạng thích
hợp đất đai.
Lớp LT3QL - 2 - Nhóm 6
Đánh giá đất Báo cáo thuyết minh
PHẦN I
ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
I. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
- Đối tượng nghiên cứu là đất nông nghiệp.
- Đánh giá hiện trạng các loại hình sử dụng đất nhằm phát hiện những
thuận lợi, khó khăn của việc phát triển các loại hình sử dụng đất thích hợp.
- Đề xuất các giải pháp sử dụng đất nông nghiệp hợp lý xã Minh Khai,
huyện Vũ Thư.
- Đánh giá hiện trạng các loại hình sử dụng đất nhằm phát hiện những
thuận lợi, khó khăn của việc phát triển các loại hình sử dụng đất thích hợp.
- Đề xuất các giải pháp sử dụng đất nông nghiệp hợp lý xã Minh Khai,
huyện Vũ Thư.
- Nghiên cứu các điều kiện ảnh hưởng đến sự hình thành và phân hoá đất
đai ở địa bàn nghiên cứu.
- Trên cơ sở các loại bản đồ đơn tính, tiến hành lựa chọn, phân cấp các chỉ
tiêu và thành lập bản đồ đơn vị đất đai.
- Đánh giá, phân hạng mức độ thích nghi đất đai các LHSDĐĐ theo nội
dung và phương pháp của FAO.
- Điều tra, xác định các loại hình sử dụng đất hiện tại và đánh giá tiềm
năng các loại hình sử dụng đất chính, phát hiện các yếu tố hạn chế của các các
loại hình sử dụng đất hiện tại.
- Trên cơ sở đánh giá yêu cầu sử dụng đất và hiệu quả của các loại hình sử

dụng đất, đề xuất các giải pháp sử dụng đất nông nghiệp hợp lý xã Minh Khai,
huyện Vũ Thư.
II. PHẠM VI NGHIÊN CỨU.
- Giới hạn phạm vi lãnh thổ: Đất nông nghiệp xã Minh Khai, huyện Vũ thư,
Tỉnh Thái Bình theo đơn vị hành chính, có diện tích đất nông nghiệp chiếm
29,65 tổng diện tích tự nhiên.
III. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU.
Lớp LT3QL - 3 - Nhóm 6
Đánh giá đất Báo cáo thuyết minh
3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội.
a. Vị trí địa lý
Minh Khai nằm ở phía Bắc của huyện Vũ Thư, cách trung tâm huyện 4
km. Với tổng diện tích tự nhiên 58,55 ha, Minh Khai có vị trí địa lý như sau:
- Phía Tây Bắc giáp xã Dũng Nghĩa - huyện Vũ Thư
- Phía Đông Tây giáp xã Tam Quang - huyện Vũ Thư
- Phía Nam giáp xã Tự Tân - huyện Vũ Thư
- Phía Đông Nam giáp xã Tân Lập - huyện Vũ Thư.
b. Địa hình, địa mạo
Xã Minh Khai nằm trên vùng địa hình đồng bằng, độ dốc tương đối dưới
1
0
, địa hình bằng phẳng, dốc có hướng từ Đông Bắc xuống Tây Nam. Tính chất
bằng phẳng của địa hình chỉ bị phá vỡ bởi các kênh mương và gò nằm rải rác.
Độ cao tương đối từ 0,7 m đến 1,25 m so với mặt nước biển. Mức độ chênh lệch
địa hình giữa các vùng nhỏ hơn 1m.
c. Khí hậu
Xã Minh Khai là xã đồng bằng chịu ảnh hưởng sâu sắc của hệ thống thời
tiết gió mùa và quy luật biến động của hệ thống đó.
- Nhiệt độ trung bình hàng năm 23 - 24
0

C.
- Nhiệt độ thấp nhất vào tháng mùa khô là 5 - 9
0
C (tháng 1-tháng 2).
- Nhiệt độ trung bình của tháng mùa Đông từ 16-18
0
C.
- Nhiệt độ cao nhất vào tháng mùa mưa là 38 - 39
0
C (tháng 7, tháng 8)
- Nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa. Thời tiết hàng năm được chia làm 2
mùa rõ rệt :
Mùa mưa: nóng ẩm mua nhiều từ tháng 4 -> tháng 10
Mùa đông: thời tiết lạnh, khô hanh từ tháng 11-> tháng 3 năm sau.
- Nhiệt độ: hàng năm nhiệt độ trung bình là 23,2
0
C. nhiệt độ cao nhất vào
tháng 6,7 từ 35
0
C đến 38
0
C. nhiệt độ thấp vào tháng 1,2 từ 12
0
C đến 15
0
C.
- Chế độ gió: gió theo mùa, mùa đông thướng có gió đông bắc, mùa hè có
gió đông nam, vào tháng 4, 5 chịu ảnh hưởng của gió Lào
- Chế độ mưa: lượng mưa trung bình từ 1500 -> 1700 (mm), tuy nhiên phân
bố không đều theo không gian và thời gian. lương cao nhất thường tập chung

vào tháng 7, tháng 8 và tháng 9. Lương mưa thấp nhất thường vào tháng khô
hanh tháng 12, tháng 1 và tháng 2.
- Độ ẩm: độ ẩm trung bình từ 80% đến 85%
- Nắng: tổng số giờ nắng trong năm là:1750 giờ
Lớp LT3QL - 4 - Nhóm 6
Đánh giá đất Báo cáo thuyết minh
- Mưa: tập chung và phân hoá theo mùa, mùa mưa bị ảnh hưởng bởi lượng
nước lớn cung cấp từ hệ thống Sông Hồng.
- Số giờ nắng trong năm trung bình là 1.600 – 1.800 giờ.
Huyện Vũ Thư nói chung và Minh Khai nói riêng chịu ảnh hưởng của khí
hậu vùng nên mùa lạnh thường bắt đầu từ tháng 11 và mùa nóng bắt đầu từ
tháng 4.
Nhận xét : nhìn chung khí hậu thời tiết thuận lợi cho phát triển nông
nghiệp, đa dạng các loại cây trồng
d. Thuỷ văn
Xã có sông Đa vít, sông Kênh chảy qua nên tạo điều kiện tốt cho việc lấy
nước phục vụ sản xuất, sinh hoạt của nhân dân. Ngoài ra, trong các địa bàn của
xã còn có hệ thống ao hồ tự nhiên và nhân tạo góp phần phục vụ tốt cho nhu cầu
sản xuất và đời sống.
e. Các nguồn tài nguyên
* Tài nguyên đất
Minh Khai có đất đai mang đặc điểm của vùng châu thổ sông Hồng, đất
đai nơi đây có nguồn gốc từ phù sa sông Hồng nên khá màu mỡ. Nhìn chung,
đất đai của xã là loại đất phù sa trong đê không được bồi hàng năm ít chua khá
thích hợp cho việc canh tác lúa nước và các loại cây trồng hàng năm khác.
Đất đai Minh Khai có độ chua thấp, thành phần cơ giới trung bình, độ phì
ổn định. Theo điều tra thổ nhưỡng cho thấy đất Minh Khai có độ pH từ 5,5 đến
6,0 . Đây là ưu thế khiến cho đất đai ở đây khá thuận lợi cho sản xuất nông
nghiệp, nhất là thâm canh lúa nước.
*Tài nguyên nước:

Minh Khai có hệ thống sông Đa vít, sông Kênh, sông Song chảy qua địa
phận của xã nên khá thuận lợi cho việc lấy nước phục vụ sinh hoạt và sản xuất.
Chính nhờ có hệ thống sông ngòi trong xã mà đất đai được lấy nước phù sa thêm
màu mỡ, độ phì được cải thiện, năng suất cây trồng ổn định.
Ngoài hệ thống sông, trong xã còn có hệ thống các ao hồ tự nhiên và nhân
tạo. Đây là nơi cung cấp nước tưới cục bộ, giải quyết nước sinh hoạt cho nhân
dân. Mặt khác hệ thống ao hồ cũng góp phần cải thiện khí hậu cục bộ trong khu
dân cư những ngày nóng nực, đem lại cảnh quan tươi đẹp cho làng xã.
*Tài nguyên nhân văn:
Lớp LT3QL - 5 - Nhóm 6
Đánh giá đất Báo cáo thuyết minh
Xã Minh Khai là một xã có truyền thống lịch sử lâu đời với nhiều công trình
đền, chùa được công nhận là di tích lịch sử văn hoá như chùa Phượng Vũ thôn Thọ
Lộc, chùa Hạc thôn Khê Kiều được công nhận di tích cấp tỉnh... Các tục lệ như
hiếu hỷ, lễ tết thờ tổ tiên ông bà, trình độ dân trí so với trong huyện ở mức cao.
Hiện nay, xã đang có một làng nghề thêu ren thôn Nguyệt Lãng, ngoài ra nhân dân
trong xã còn làm nhiều nghề phụ như mộc, nề, cơ khí sửa chữa nhỏ, may mặc, sản
xuất vật liệu xây dựng... Là một địa phương giàu truyền thống cách mạng, người
dân cần cù chịu khó. Xã có đội ngũ cán bộ trẻ, có trình độ, năng động nhiệt tình,
đủ năng lực để lãnh đạo các mặt chính trị, kinh tế xã hội, xây dựng xã Minh Khai
trở thành một xã giàu mạnh.
g. Thực trạng môi trường
Làng quê xã Minh Khai do mới được hình thành từ những năm cuối thế kỷ 19
đầu thế kỷ 20 không có những nét đặc trưng của làng cổ Việt Nam như cây đa,
giếng nước, sân đình, nhưng dân cư sống thành làng khá tập trung, ở những vùng
đất cao, vàn cao khá thuận tiện cho đi lại và trồng lúa nước, đường giao thông nông
thôn chủ yếu là đã được cứng hoá, việc đi lại rất thuận tiện.
Trong những năm qua, việc sản xuất của nhân dân trong xã chủ yếu dựa
vào trồng lúa và các loại cây hoa màu ngắn ngày theo hình thức thâm canh nên
sử dụng khá nhiều phân hoá học, thuốc bảo vệ thực vật. Tuy nhiên, mức phổ

biến chưa vượt ngưỡng trung bình của đồng bằng Bắc Bộ, hiện tại chưa gây ô
nhiễm cho đất đai và không khí.
3.2 Thực trạng phát triển kinh tế-xã hội
a.Tăng trưởng kinh tế
Những năm gần đây, thực hiện việc đổi mới nền kinh tế, tốc độ tăng trưởng
kinh tế của Minh Khai phát triển không ngừng, đã đạt được mức độ tăng trưởng
kinh tế đáng kể. Cùng với việc phát triển kinh tế nông nghiệp, trong những năm
gần đây Minh Khai cũng luôn chú trọng đến phát triển ngành nghề, dịch vụ
thương mại với mục đích theo kịp sự phát triển của nền kinh tế thị trường. Chính
điều này đã góp phần nâng cao thu nhập cho bà con nói riêng và cho toàn xã lên
một cách nhanh chóng. Năm 2010, GDP toàn xã đạt 73,9 tỷ đồng, tăng 12% so
với năm 2009. Nhịp độ phát triển kinh tế bình quân tăng 7%/năm. GDP bình
quân đầu người đạt 9,6 triệu đồng. Cơ cấu kinh tế của xã năm 2010 là nông
nghiệp chiếm 41%, công nghiệp chiếm 28%, dịch vụ thương mại chiếm 31%,
tăng trưởng của các ngành kinh tế đạt 6%.
Là một xã có nghề thủ công truyền thống nên nhiều năm qua kinh tế của
xã tăng trưởng khá nhanh và đồng đều, khu vực kinh tế dịch vụ và tiểu thủ công
Lớp LT3QL - 6 - Nhóm 6
Đánh giá đất Báo cáo thuyết minh
nghiệp chiếm tỷ trọng cao trong GDP toàn xã. Đây có thể coi là một mũi nhọn
phát triển kinh tế xã hội của xã hiện tại và trong tương lai.
b. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế
Hiện tại, cơ cấu kinh tế của xã đã có bước chuyển mạnh mẽ, từ nền kinh
tế nặng về nông nghiệp nay chuyển sang mạnh về công nghiệp và tiểu thủ công
nghiệp. Trong những năm qua, việc chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp cũng đã có
sự chuyển biến rõ rệt, nâng cao hệ số sử dụng đất, nhưng do một số điều kiện
khách quan như: địa hình, hệ thống thuỷ lợi... nên nhiều vị trí chuyển dịch cơ
cấu cây trồng vẫn chưa thực sự đem lại hiệu quả kinh tế cao nhất. Trong thời
gian tới, dự kiến tiếp tục đưa một số vị trí ở các xứ đồng sử dụng chưa hiệu quả
để chuyển đổi cơ cấu cây trồng.

c. Thực trạng phát triển các ngành kinh tế
Khu vực kinh tế nông nghiệp
Năm 2010, năng suất lúa đạt 11.5 tấn/ha/năm, tổng sản lượng lương thực
quy thóc đạt trên 4933 tấn. Sản lượng lương thực bình quân đầu người đạt 719
kg/người/năm. Do có sản lượng lương thực lớn nên ngoài chi dùng nội bộ, hàng
năm xã có hàng nghìn tấn thóc hàng hoá bán ra thị trường góp phần tăng thu
nhập cho người dân. Ngoài lúa, xã còn có nhiều loại cây hoa màu khác như đậu
tương đông với năng suất 2,5 tấn/ha.
Ngành chăn nuôi cũng đạt được sự tăng trưởng đáng kể. Năm 2010 tổng
giá trị sản xuất chăn nuôi đạt 8,56 tỷ đồng, chiếm 40% tổng giá trị sản xuất nông
nghiệp. Số lượng gia súc gia cầm luôn tăng, trong đó đàn lợn có 4.400 con, đàn
trâu bò có trên 300 con. Đàn gia cầm năm 2010 có 6.000 con. Các khu gia trại,
trang trại phát triển cũng đem lại số lượng đáng kể trong việc tăng trưởng của
ngành chăn nuôi những năm qua. Ngoài chăn nuôi gia súc, gia cầm, toàn xã hiện
nay có 38 ha ao hồ đang tổ chức nuôi cá các loại với sản lượng hàng năm đạt
82,7 tấn, đem lại thu nhập đạt 1,5 tỷ đồng cho người dân.
Như vậy tổng thu từ ngành nông nghiệp năm 2010 là 30,76 tỷ đồng,
chiếm tỷ trọng 41%.
Khu vực kinh tế công nghiệp
Là một xã có nghề thủ công truyền thống, những năm qua người dân
trong xã đã nỗ lực phấn đấu phát triển mạnh ngành nghề truyền thống, mở rộng
và đa dạng hoá mặt hàng, nâng cao chất lượng. Năm 2010, tổng giá trị toàn
ngành tiểu thủ công nghiệp đạt 21 tỷ đồng, tăng so với năm 2009 là 12 tỷ đồng
chiếm tỷ trọng 28%. Đây là công việc người dân có thể tranh thủ lúc nông nhàn
để tăng thêm thu nhập. Ngoài nghề mây tre đan truyền thống, xã còn có một số
Lớp LT3QL - 7 - Nhóm 6
Đánh giá đất Báo cáo thuyết minh
hộ và lao động làm nghề thêu, các hộ tư nhân làm nghề mộc, nề, cơ khí sửa chữa
nhỏ, may mặc hay sản xuất vật liệu xây dựng.
Khu vực kinh tế dịch vụ

Khu vực kinh tế dịch vụ của xã những năm qua có nhiều chuyển biến tích
cực. Chính nhờ có đời sống phát triển nên hoạt động thương mại, dịch vụ cũng
trở nên nhộn nhịp hơn. Hiện nay trong xã xuất hiện nhiều loại hình dịch vụ như
dịch vụ làm đất, dịch vụ hàng quán, dịch vụ tiêu thụ sản phẩm, các vật tư nông
nghiệp, vật liệu xây dựng ước tính thu từ dịch vụ 23,12 tỷ, chiếm tỷ trọng 31%.
d. Dân số, lao động, việc làm
Tính đến năm 2010, tổng dân số xã Minh Khai là 7935 người, với 2175
hộ. Như vậy, quy mô hộ là 3,64 người/ hộ, tỷ lệ tăng dân số tự nhiên là 1,15%
dân số, thường sống thành chòm xóm và được phân bố trên 5 thôn của xã là thôn
Nguyệt Lãng, thôn Nội, thôn Hội, thôn Thọ lộc, thôn Khê Kiều. Tổng số lao
động trong độ tuổi tính đến năm 2010 là 4554 người, chiếm 57,4% tổng dân số
toàn xã. Trong đó chủ yếu là lao động nông nghiệp, lao động phi nông nghiệp chỉ
có 512 người, chiếm 11,75% so với tổng số lao động.
3.2. XÁC ĐỊNH XÂY DỰNG CÁC BẢN ĐỒ CHUYÊN ĐỀ.
Lựa chọn chỉ tiêu xây dựng bản đồ đơn vị đất đai:
Trên cơ sở hướng dẫn của FAO trong lựa chọn yếu tố để xây dựng bản đồ
đơn vị đất đai, kết hợp với các tài liệu về tài nguyên khí hậu nông nghiệp, địa
hình, địa mạo, thủy văn và độ phì nhiêu tầng mặt..., yêu cầu sử dụng đất của các
cây trồng, chúng tôi đã lựa chọn các yếu tố sau để xây dựng bản đồ đơn vị đất
đai và mức độ chi tiết giới hạn ở bản đồ tỷ lệ 1:1000 : loại đất, độ dày tầng đất,
độ dày tầng canh tác, thành phần cơ giới, điều kiện tưới, độ phì nhiêu, ngập úng,
địa hình tương đối, điều kiện sản xuất. Riêng lượng mưa và các điều kiện khí
hậu trên địa bàn tuy có khác biệt nhưng không lớn nên không đưa chỉ tiêu này
vào nhóm các chỉ tiêu phân cấp. Ngoài ra, các chỉ tiêu như độ cao vị trí, hiện
trạng sử dụng đất…chỉ là yếu tố tham khảo khi định hướng loại hinh sử dụng
đất.
3.3. Xác định các LMU chồng ghép.
Bản đồ đơn vị đất đai là bản đồ tổ hợp của các bản đồ đơn tính. Mỗi đơn vị
bản đồ đất đai chứa đựng đầy đủ các thông tin thể hiện trong các bản đồ đơn lẻ
và phân biệt với các đơn vị khác bởi sự sai khác của ít nhất một yếu tố.

Lớp LT3QL - 8 - Nhóm 6