CHƯƠNG 2 LÝ THUYẾT CỔ ĐIỂN VỀ THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ pdf

CHƯƠNG 2
LÝ THUYẾT CỔ ĐIỂN VỀ THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
NỘI DUNG CHƯƠNG
Chủ nghĩa mậu dịch về thương mại Quốc tế
1
David Hume với cơ chế “hàng- tiền- giá”
2
3
David Ricardo với lý thuyết lợi thế so sánh
4
Adam Smith với lý thuyết lợi thế tuyệt đối
Haberler với lý thuyết chi phí cơ hội
5
Lợi ích đạt được với ràng buộc nguồn lực
6

Đây là thời kỳ tan rã của chế độ phong kiến và là thời kỳ
các nước Tây Âu đang thực hiện quá trình tích lũy nguyên
thủy tư bản

CNMD phát triển qua 2 thời kỳ: trọng kim và trọng thương

CNMD bắt đầu thoái trào vào thế kỳ thứ 18 cho đến khi KT
học cổ điển được hình thành rõ ràng nhờ Adam Smith thì
CNMD kết thúc về mặt lý luận, tuy nhiên những ảnh hưởng
về mặt chính sách KT của nhà nước thì vẫn còn
CHỦ NGHĨA MẬU DỊCH
(TK16-TK18)
Thuyết trọng thương-
Mercantilism


William Stafford

Thomas Gresham

Gaspero Scariffi

Von- Hornick

Thomas Mum

Antonie de Monchreitien

Clement Amstrong

Nichobas Barbon

Josiash Tucken
CHỦ NGHĨA MẬU DỊCH
Các học giả tiêu biểu
Phân loại CNMD
CNMD tư bản

Các quốc gia: Anh, Pháp, Bồ Đào Nha, Tây
Ban Nha…

Là chủ nghĩa thực dân

Thị trường tự do và tư tưởng tự do cá nhân

Giai đoạn cướp bóc thực dân của các nước

phương Tây
CNMD Cộng Sản

Mao Trạch Đông và Chu Ân Lai mở cửa
Trung Quốc tiếp đón tổng thống Nixon của
Mỹ

Mậu dịch hình thành nên “con đường tơ lụa”

Đầu TK15, sản xuất nông nghiệp là chính, tự cung tự cấp, mậu dịch
chưa phát triển

Đầu TK16,mậu dịch bắt đầu phát triển do 3 nguyên nhân chủ yếu:
-
Con người sx ra sản phẩm cao cấp: đồng hồ, kính hiển vi…
-
Con người khám phá ra những vùng đất mới (tân thế giới)
-
Sự gia tăng dân số tạo nên thị trường lao động, thị trường tiêu thụ

Vai trò của thương gia được nâng cao, các quốc gia độc lập về
chính trị, vàng bạc từ tân thế giới đổ về
CHỦ NGHĨA MẬU DỊCH
Bối cảnh KT-XH

Quan điểm truyền thống quân chủ từ thời tiền trung cổ

Coi trọng
vai trò của chính phủ


Sự giàu mạnh của quốc gia chính là sự nắm giữ kim loại quý


quan điểm trọng kim

Quan điểm tĩnh về nguồn lực

nguồn lực không thoát khỏi biên giới một quốc gia

Coi trọng ngoại thương, tuy nhiên phương châm là “xuất siêu”

duy trì cán cân thương mại chủ động
CHỦ NGHĨA MẬU DỊCH
Các quan điểm chính

Chỉ chú ý đến xuất khẩu, tìm mọi cách để tăng xuất khẩu cả số
lượng lẫn giá trị

Thực hiện độc quyền mậu dịch

Mua ở những nơi thuộc quyền
kiểm soát với giá rẻ và bán đắt ở những nơi cần thiết

Tiến hành bảo hộ mậu dịch để bảo vệ sản xuất trong nước


không đánh thuế nguyên liệu NK, và trợ cấp XK thành phẩm; Cấm
XK nguyên liệu hoặc bán thành phẩm

Coi thương mại là trò chơi có tổng bằng 0


Cái lợi của QG này là
sự mất đi của QG khác
CHỦ NGHĨA MẬU DỊCH
Hệ quả

Chính phủ kiểm soát xuất khẩu kim loại quý và quyền thương mại độc
quyền

Chính phủ kiểm soát hoạt động thương mại quốc tế duy trì cán cân
thương mại thặng dư

Các chính sách kinh tế nội địa:
-
Chính sách giữ tiền lương ở mức thấp

Tiền lương dựa vào địa vị xã hội

Khuyến khích tăng dân số
-
Chính sách khuyến khích tiết kiệm mua hàng nước ngoài
CHỦ NGHĨA MẬU DỊCH
Vai trò của chính phủ

Hiểu sai về khái niệm “tài sản quốc gia”

tiền là tài sản quốc gia

Vàng bạc là những quý kim bền có thể tích trữ và bảo tồn giá trị


Dân số là của cải và sức mạnh quốc gia

Tiền lương cao làm con người lười biếng, quốc gia giàu có không
cần dân sống sung túc, ấm no

Nghịch lý: Quốc gia càng giàu có là quốc gia bao gồm một lượng
lớn những người rất nghèo

Giai đoạn này có vẻ rất hợp lý
CHỦ NGHĨA MẬU DỊCH
Những quan điểm sai
lầm

Đánh giá được vai trò của thương mại quốc tế

Vai trò của chính phủ trong hoạt động ngoại thương

Chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch ngày nay vẫn còn nhiều quốc
gia ủng hộ
CHỦ NGHĨA MẬU DỊCH
Ý nghĩa

Cuối TK18, khi CNMD bị công kích mạnh mẽ bởi những nhà KTCT,
và quan điểm của họ được biết như là trường phái kinh tế cổ điển

Giai đoạn này là sự phát triển của lý thuyết mậu dịch quốc tế từ thế
kỷ 18 đến những năm đầu thế kỷ 20

Các nhà kinh tế học tiêu biểu:
-

David Hume
-
Adam Smith
-
David Ricardo
-
Gottfried Haberler
LÝ THUYẾT THƯƠNG MẠI
CỔ ĐIỂN
(TK18- TK20)
Classical theory

(26/04/1711- 25/08/1776)
DAVID HUME
Cơ chế “ Hàng- tiền kim loại- giá cả”

Là triết gia, nhà kinh tế học, nhà sử học người Scotland

Một trong những nhân vật quan trọng nhất trong thời kỳ khai
sáng của Scotland

Các tác phẩm chủ yếu
-
Bản chất về bản tính con người (1739- 1740)
-
Nghiên cứu về lý tính con người (1748)
-
Nghiên cứu về nguyên tắc đạo đức (1751)

DAVID HUME

Là một trong những người khởi xướng các cuộc tấn công vào
tư tưởng của CNMD (1752)

Quan điểm:
-
Một quốc gia không thể tiếp tục duy trì một cán cân thương mại tích cực
vô hạn được.
-
Sự phát triển của đồng tiền kim loại là cơ chế tự điều chỉnh, luôn tìm
đên sự cân bằng về giá trị xủa xuất khẩu và nhập khẩu

Tạo ra “cán cân thương mại bằng 0”
DAVID HUME
Cơ chế “ Hàng- tiền kim loại- giá
cả”
Cơ chế “hàng- tiền KL- giá cả”
Giả định không hạn chế về thời gian, một điều chỉnh cán
cân thương mại tự động thông qua các bước sau:
Nước Ý (thặng dư)
Xuất khẩu > Nhập khẩu
Bước 1: Luồng tiền KL thực thu
Bước 2: Gia tăng lượng cung tiền
Bước 3:
Gia tăng giá cả và tiền lương
Bước 4: Gia tăng NK, giảm XK




Xuất khẩu = Nhập khẩu
Nước TBN (thâm thủng)
Nhập khẩu > Xuất khẩu
Luồng tiền KL thực ra
Giảm lượng cung tiền
Giảm giá cả và tiền lương
Giảm NK, tăng XK

Xuất khẩu = Nhập khẩu
1.
Thuyết định lượng tiền tệ
Giả định Y không đổi trong điều kiện không có thất nghiệp, V được cố định
MsV=PY
Trong đó: Ms = cung tiền tệ
V = chu chuyển tiền tệ
P = Mức giá cả
Y = Mức sản phẩm thực
2. Sự co giãn của cầu theo giá
ε= (∆Q/Q)/(∆P/P)
3. Cạnh tranh hoàn hảo (P= MC)
4. Giá cả hàng hóa theo thuyết giá trị lao động
5. Tiêu chuẩn vàng được áp dụng
Cơ chế “Hàng- tiền kim loại-
giá cả”
Các giả thuyết

(05/06/1723- 17/07/1790)
ADAM SMITH
Lợi thế tuyệt đối
(Absolute Advantage)


Là người Scotland, tốt nghiệp đại học Glasgow ở
tuổi 17

Là cha đẻ của kinh tế học. Tư tưởng của ông là nền
móng cơ sở lý thuyết ngày nay

Tác phẩm tiêu biểu:
Tìm hiểu về bản chất và nguồn gốc của của cải các quốc gia
(1776)
ADAM SMITH

Xã hội nông nghiệp đơn giản phát triển thành xã hội kinh tế
phức tạp, gồm nhiều ngành nghề

Công nghiệp phát triển

Mậu dịch từ nội bộ địa phương được mở rộng toàn quốc và
toàn cầu, các mặt hàng XK đa dạng (vải dệt, vật dụng bằng
sắt, da thuộc…)

Hệ thống ngân hàng phát triển, phát hành tiền tệ

Vai trò của cá nhân và DN được đề cao
ADAM SMITH
Bối cảnh KT-XH

Khẳng định vai trò cá nhân và hệ thống kinh tế tư doanh


Bàn tay vô hình dẫn dắt cá nhân hướng đến lợi ích chung

Khẳng định nguyên tắc phân công lao động để tạo ra nhiều
lợi nhuận

cơ sở cho sự ra đời của lý thuyết lợi thế tuyệt
đối

Sự giàu có của quốc gia đạt được phản ảnh qua năng lực
sản xuất của nó chứ không phải do nắm giữ nhiều kim loại
quý
ADAM SMITH
Quan điểm kinh tế

Là các quy luật kinh tế khách quan tự phát hoạt động,
chi phối hành động của con người

Trong xã hội luôn có sự điều tiết tự nhiên giữa lợi ích của mỗi
cá nhân với lợi ích chung của toàn xã hội

Mỗi cá nhân có khuynh hướng cải thiện bản thân

Xuất hiện sự hòa nhập trong xã hội
ADAM SMITH
Lý thuyết “Bàn tay vô hình”
(Invisible hand)

Quy luật khách quan là “trật tự tự nhiên”

Nền kinh tế phải được phát triển trên cơ sở tự do

kinh tế, tự do sản xuất, tự do liên doanh, liên kết, tự
do mậu dịch


Nhà nước không nên can thiệp vào nền kinh tế (tôn trọng
“bàn tay vô hình”)
ADAM SMITH
Lý thuyết “Bàn tay vô hình”

Là lợi thế đạt được trong trao đổi thương mại quốc tế khi mỗi
quốc gia tập trung chuyên môn hóa vào sản xuất và trao đổi
những sản phẩm có mức chi phí sản xuất thấp hơn hẳn so với
các quốc gia khác

Kết quả là tài nguyên của mỗi quốc gia sẽ được sử dụng có
hiệu quả hơn và sản phẩm sản xuất của hai quốc gia sẽ tăng
lên

Lợi ích từ chuyên môn hóa
ADAM SMITH
Lợi thế tuyệt đối
(Absolute Advantage)
1.
Thế giới có hai quốc gia
2.
Mỗi quốc gia sản xuất hai hàng hóa
3.
Một yếu tố sản xuất duy nhất là lao động
4.
Đồng nhất chi phí sản xuất với tiền lương cá nhân

5.
Giá cả hoàn toàn do chi phí sản xuất quyết định và theo
thuyết giá trị lao động
Lợi thế tuyệt đối
Giả thuyết