KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ
VÀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
I. Mục tiêu :
1. Kiến thức :
– HS hiểu thế nào là hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơ.
– Nắm được cách phân loại các hợp chất hữu cơ.
2. Kĩ năng :
– Phân biệt được các chất hữu cơ thông thường với các chất vô cơ.
3. Thái độ :
Tích cực học tập bộ môn.
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh :
1. Giáo viên :
– Tranh màu về các loại thức ăn, hoa quả, đồ dùng quen thuộc
hằng ngày.
– Hoá chất làm thí nghiệm : Bông (tự nhiên), nến, nước vôi trong.
– Dụng cụ : Cốc thuỷ tinh, ống nghiệm, đũa thuỷ tinh.
2. Học sinh :
Xem trước bài mới
III. Tiến trình bài dạy :
1. Kiểm tra bài cũ : (1p)
Thu bản tường trình
* Đặt vấn đề vào bài mới : (1p)Từ thời cổ đại, con người đã biết
sử dụng và chế biến các hợp chất hữu cơ có trong thiên hhiên để
phục vụ cho cuộc sống của mình. Vậy hợp chất hữu cơ là gì? Hoá
học hữu cơ là gì? Cách phân loại ra sao?
2. Bài mới :
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung bài học
GV
?
HS
Y/c HS quan sát H 4.1 SGK và liên hệ
thực tế:
HCHC có ở đâu ?
Hợp chất hữu cơ có ở xung quanh
chúng ta, trong hầu hết các loại lương
thực, thực phẩm(gạo, thịt, cá, rau ,
I. Khái niệm về hợp chất
hữu cơ (23p)
1. Hợp chất hữu cơ có ở
đâu?
- Hợp chất hữu cơ có ở
xung quanh chúng ta,
?
HS
?
HS
GV
HS
?
HS
?
HS
quả…)trong các loại đồ dùng (quần
áo, giấy…) và có ngay trong cơ thể
của chúng ta
Em có nhận xét gì về số lượng hợp
chất hữu cơ trong tự nhiên ?
Các hợp chất hữu cơ có rất nhiều
trong tự nhiên.
Hợp chất hữu cơ có vai trò gì trong
đời sống chúng ta?
Cung cấp lương thực, thực phẩm, đồ
dùng cho con người.
Làm thí nghiệm: đốt cháy bông trên
ngon lửa đèn cồn.
Quan sát thí nghiệm
Nêu hiện tượng xảy ra
Nước vôi trong bị vẩn đục
Tại sao nước vôi trong bị vẫn đục ?
trong hầu hết các loại
lương thực, thực phẩm
(gạo, thịt, cá, rau , quả…),
trong các loại đồ dùng
(quần áo, giấy…) và có
ngay trong cơ thể của
chúng ta
2. Hợp chất hữu cơ là gì?
a. Thí nghiệm (SGK)
GV
?
HS
GV
GV
?
HS
GV
Vì bông cháy có sinh ra khí CO
2
.
Từ kết quả thí nghiệm
Vậy em có nhận xét gì về hợp chất
hữu cơ?
Hợp chất hữu cơ là hợp chất của
cacbon
Chỉ có một số ít không là hợp chất
hữu cơ như CO, CO
2
, các muối
cacbonat của kim loại
Yêu cầu HS đọc SGK
Hợp chất hữu cơ được chia làm mấy
loại?Đó là những loại nào?
Dựa vào thành phần phân tử các hợp
- Hợp chất hữu cơ là hợp
chất của cacbon
- Đa số các hợp chất của
cacbon đều là hợp chất
hữu cơ. Chỉ có một số ít
không là hợp chất hữu cơ
như CO, CO
2
, các muối
cacbonat của kim loại
3. Các hợp chất hữu cơ
được phân loại như thế
nào?
?
HS
GV
GV
chất hữu cơ được phân làm 2 loại
chính là: Hidrocacbon và dẫn xuất của
hidrocacbon
Đưa ra công thức của một số
hiđrocacbon và một số dẫn xuất của
hiđrocacbon thành hai nhóm:
Em hãy nhận xét đặc điểm về thành
phần phân tử của các chất trong mỗi
nhóm?
+ Hidrocacbon: phân tử chỉ có 2
nguyên tố là H
2
và O
2
VD: CH
4
, C
2
H
4
, C
3
H
7
…
+ Dẫn xuất của hidrocacbon: ngoài
cacbon và hidro ra còn có các nguyên
tố khác như oxi, clo, nitơ
VD: C
2
H
6
O, CH
3
Cl…
Bổ sung nếu thấy cần thiết rồi nêu cơ
+ Hidrocacbon: phân tử
chỉ có 2 nguyên tố là H
2
và
O
2
VD: CH
4
, C
2
H
4
, C
3
H
7
…
+ Dẫn xuất của
hidrocacbon: ngoài cacbon
và hidro ra còn có các
nguyên tố khác như oxi,
GV
HS
?
HS
?
HS
?
HS
sở phân loại các hợp chất hữu cơ theo
thành phần phân tử.
Trong Hoá học có nhiều ngành khác
nhau như Hoá Vô cơ, Hoá Hữu cơ,
Hoá Lí, Hoá Phân tích Mỗi chuyên
ngành có một đối tượng và mục đích
nghiên cứu khác nhau
Cho HS đọc SGK
Đọc SGK
Hoá học hữu cơ là gì?
Hoá học hữu cơ là ngành hoá h
ọc
chuyên nghiên cứu về các hợp chất
hữu cơ và những chuyển đổi của
chúng
Nêu các ngành sản xuất hoá học
clo, nitơ
VD: C
2
H
6
O, CH
3
Cl…
II. Khái niệm về hợp chất
hữu cơ (15p)
- Hoá học hữu cơ là ngành
hoá học chuyên nghiên
cứu về các hợp chất hữu
cơ và những chuyển đổi
của chúng
thuộc về Hoá Hữu cơ?
Chế biến dầu mỏ, sản xuất nhựa, chất
dẻo, sản xuất thuốc
Hoá học hữu cơ có vai trò quan trọng
như thế nào đối với đời sống, xã hội?
- Ngành hoá học hữu cơ đóng vai trò
rất quan trọng trong sự phát triển kinh
tế xã hội
- Ngành hoá học hữu cơ
đóng vai trò rất quan trọng
trong sự phát triển kinh tế
xã hội
3. Củng cố, luyện tập : (4p)
BT3. Thành phần phần trăm khối lượng C trong các chất xếp theo
trật tự sau
CH
4
> CH
3
Cl > CH
2
Cl
2
> CHCl
3
.
Cách một : Tính cụ thể % khối lượng của C trong từng chất rồi so
sánh.
Cách hai : Phân tử các chất đều có một nguyên tử cacbon nhưng
phân tử khối tăng dần.
BT 4. %C = 40% ; %H = 6,67% ; %O = 53,33%.
BT 5. Hiđrocacbon : C
6
H
6
; C
4
H
10
.
Dẫn xuất của hiđrocacbon : C
2
H
6
O ; CH
3
NO
2
; C
2
H
3
O
2
Na.
Chất vô cơ : CaCO
3
; NaNO
3
; NaHCO
3
.
4. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà : (1p)
- Dặn các em làm bài tập về nhà:1,2,3,4,5/ 108
- Chuẩn bị bài “Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ”