Tải bản đầy đủ (.doc) (22 trang)

BTL kint tế ngoại thg (đã sửa)

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (256.17 KB, 22 trang )

MỤC LỤC
Lời mở đầu....................................................................................................2
Nội dung chính
Chương 1: Ngoại thương và hoạt động nhập khẩu........................................3
1. Chức năng và nhiệm vụ của ngoại thương................................................3
2. Hoạt động nhập khẩu.................................................................................4
3. Nguyên tắc và chính sách nhập khẩu........................................................7
4. Các hình thức nhập khẩu ở nước ta hiện nay
...............................................................................................................................
8
Chương 2: Thực trạng hoạt động nhập khẩu mặt hàng máy móc, thiết bị,
dụng cụ, phụ tùng của Việt Nam hiện nay..........................................................10
1. Đánh giá chung tình hình xuất nhập khẩu của Việt Nam…....................10
2. Hoạt động nhập khẩu mặt hàng máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng
.............................................................................................................................14
Chương 3: Giải pháp nhập khẩu máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng có
hiệu quả...............................................................................................................20
Kết luận.......................................................................................................22
1
LỜI MỞ ĐẦU
Đổi mới kinh tế ở Việt Nam đã trở thành một hiện thực sống động, tạo ra
một bước ngoặt quan trọng trong đời sống kinh tế xã hội nước ta, được bạn bè
quốc tế quan tâm sâu sắc và đánh giá cao. Đường lối chính sách ấy được khởi
nguồn từ Đại hội Đảng toàn quốc Việt Nam lần thứ VI. Đại hội VI Đảng Cộng
sản Việt Nam đã phân tích đúng đắn nguyên nhân của tình hình khủng hoảng
kinh tế xã hội, đề ra định hướng lớn để thoát khỏi tình trạng đó, đồng thời cũng
đề ra đường lối đổi mới toàn diện cho nền kinh tế Nhà nước. Thương mại nước
ta, từ đó cũng liên tục vận động cho phù hợp với thời kỳ đổi mới, trong đó phải
kể đến một bộ phận vô cùng quan trọng đó là thương mại quốc tế mà cụ thể là
lĩnh vực xuất nhập khẩu.
Nhập khẩu từ lâu đã được thừa nhận là một hoạt động cơ bản của kinh tế


đối ngoại, là một phương tiện quan trọng để phát triển nền kinh tế. Nhập khẩu
cho phép khai thác các tiềm năng thế mạnh của các nước trên thế giới, bổ sung
các sản phẩm trong nước chưa sản xuất được hoặc sản xuất không đủ tiêu dùng
trong nước.
Như chúng ta đã biết, Việt Nam cũng như một số nước nghèo chậm phát
triển khác đang tăng cường nhập khẩu máy móc thiết bị tiên tiến. Ta cũng biết
rằng máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng giữ một vị trí không nhỏ trong công
cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trong thời đại ngày nay những
phát minh, sáng chế trong việc thiết kế, chế tạo máy móc, thiết bị của thế giới
thay đổi từng ngày, từng giờ. Nếu không nắm bắt được các thông tin đầy đủ,
chính xác, kịp thời thì việc nhập khẩu máy móc, thiết bị công nghệ có thể sẽ dẫn
đến tổn thất không nhỏ cho đất nước. Vì vậy việc nhập khẩu như thế nào để phù
hợp với điều kiện nền kinh tế của Việt Nam và đạt hiệu quả cao là vấn đề mà
các nhà doanh nghiệp nhập khẩu và các ngành các cấp có liên quan đang rất
quan tâm xem xét.
Chính vì tầm quan trọng của việc nhập khẩu mặt hàng này em xin chọn đề
tài “Hoạt động nhập khẩu mặt hàng máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng của
Việt Nam hiện nay, thực trạng và giải pháp” cho bài tập lớn của mình.
2
NỘI DUNG CHÍNH
Chương 1: Ngoại thương và hoạt động nhập khẩu
1. Chức năng và nhiệm vụ của ngoại thương
Ngoại thương là việc mua, bán hàng hóa và dịch vụ qua biên giới quốc gia.
Mỗi một quốc gia không thể sản xuất ra tất cả những thứ mà quốc gia đó cần
nhưng nhu cầu tiêu dùng lại rất đa dạng và phong phú. Nếu một quốc gia không
mở cửa, giao lưu buôn bán với các nước trên thế giới thì nó không thể nào đáp
ứng được nhu cầu tiêu dùng của người dân và cũng không thể phát triển được
nền kinh tế cũng như mọi mặt chính trị, văn hóa xã hội…Có thể nói bí quyết
thành công trong chiến lược phát triển kinh tế của nhiều nước là nhận thức được
mối quan hệ hữu cơ giữa kinh tế trong nước và mở rộng quan hệ kinh tế với bên

ngoài.
a) Chức năng của ngoại thương
Là một khâu của quá trình tái sản xuất xã hội, ngoại thương có các chức
năng sau:
Thứ nhất: Tạo vốn cho quá trình mở rộng vốn đầu tư trong nước.
Thứ hai: Chuyển hóa giá trị sử dụng làm thay đổi cơ cấu vật chất của tổng
sản phẩm xã hội và thu nhập quốc dân được sản xuất trong nước và thích ứng
chúng với nhu cầu của tiêu dùng và tích lũy.
Thứ ba: Góp phần nâng cao hiệu quả của nền kinh tế bằng việc tạo môi
trường thuận lợi cho sản xuất, kinh doanh.
Là một lĩnh vực kinh tế đảm nhận khâu lưu thông hàng hóa giữa trong
nước với nước ngoài, chức năng cơ bản của ngoại thương là: Tổ chức chủ yếu
quá trình lưu thông. hàng hóa với bên ngoài, thông qua mua bán để nối liền một
cách hữu cơ theo kế hoạch giữa thị trường trong nước với thị trường nước ngoài,
thỏa mãn nhu cầu của sản xuất và của người dân về hàng hoá theo số lượng, chất
lượng, mặt hàng, địa điểm và thời gian phù hợp với chi phí ít nhất.
Để thực hiện các chức năng quan trọng trên ngoại thương cần có sự quản lý
của Nhà nước. Nhà nước quản lý hoạt động ngoại thương theo một cơ chế thích
hợp cho từng thời kỳ phát triển.
3
b) Nhiệm vụ của ngoại thương
Thứ nhất: Nâng cao hiệu quả kinh doanh, thúc đẩy quá trình công nghiệp
hóa đất nước.
Thứ hai: Góp phần giải quyết các vấn đề kinh tế - xã hội quan trọng của
đất nước như vốn, việc làm, công nghệ, sử dụng tài nguyên có hiệu quả.
Thứ ba: Đảm bảo sự thống nhất giữa kinh tế và chính trị trong hoạt động
ngoại thương.
c) Các quan điểm chỉ đạo hoạt động ngoại thương
Mở rộng hoạt động ngoại thương để thực hiện mục tiêu “dân giàu, nước
mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh” phải trên nền tảng: giữ vững độc

lập chủ quyền và an ninh quốc gia, bảo đảm sự phát triển của đất nước theo định
hướng xã hội chủ nghĩa, mở rộng quan hệ kinh tế trên cơ sở bình đẳng, cùng có
lợi, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau.
Khắc phục tính chất khép kín của nền kinh tế, chủ động hội nhập kinh tế
quốc tế, thực hiện đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ thương mại.
Mở rộng sự tham gia của các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế
vào hoạt động ngoại thương dưới sự quản lý thống nhất của Nhà nước.
Coi trọng hiệu quả kinh tế - xã hội trong hoạt động ngoại thương.
Trong hoạt động ngoại thương: xuất khẩu là việc bán hàng hóa và dịch vụ
cho nước ngoài, nhập khẩu là việc mua hàng hóa, dịch vụ của nước ngoài. Mục
tiêu chính của ngoại thương là phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế trong nước,
không ngừng nâng cao mức sống của người dân. Xuất khẩu là để nhập khẩu;
nhập khẩu là nguồn lợi chính từ ngoại thương.
2. Hoạt động nhập khẩu
Nhập khẩu là một hoạt động quan trọng của ngoại thương. Nhập khẩu tác
động một cách trực tiếp và quyết định đến sản xuất và đời sống trong nước.
Nhập khẩu để bổ sung các hàng hóa mà trong nước không sản xuất được,
hoặc sản xuất không đáp ứng nhu cầu. Nhập khẩu còn để thay thế, nghĩa là nhập
khẩu về những hàng hóa mà sản xuất trong nước sẽ không có lợi bằng nhập
khẩu. Hai mặt nhập khẩu bổ sung và nhập khẩu thay thế nếu được thực hiện tốt
4
sẽ tác động tích cực đến sự phát triển cân đối nền kinh tế quốc dân, trong đó, cân
đối trực tiếp ba yếu tố của sản xuất: Công cụ lao động, đối tượng lao động và lao
động. Với các tác động đó, ngoại thườn được coi như một phương pháp sản xuất
gián tiếp.
* Trong điều kiện nền kinh tế nước ta hiện nay, vai trò quan trọng của nhập
khẩu được thể hiện ở các khía cạnh sau đây:
- Nhập khẩu tạo điều kiện thúc đẩy nhanh quá trình chuyển dịch cơ cấu
kinh tế theo hướng công nghiệp hóa đất nước
Công nghiệp hóa là quá trình chuyển đổi nền kinh tế một cách cơ bản từ lao

động thủ công sang lao động bằng cơ khí ngày càng hiện đại hơn.
Kinh tế Việt nam từ trước đến nay xuất phát từ một nền sản xuất nông
nghiệp lạc hậu. Để có thể thúc chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ nông nghiệp sang
công nghiệp và dịch vụ thì nhập khẩu có vai trò rất quan trọng trong việc nhập
khẩu công nghệ mới trang bị cho các ngành kinh tế như điện và điện tử, công
nghiệp đóng tàu, chế biến dầu khí, chế biến nông sản…Từ đó sẽ hướng các
ngành kinh tế theo hướng công nghiệp hóa.
- Nhập khẩu giúp bổ sung kịp thời những mặt cân đối của nền kinh tế đảm
bảo phát triển kinh tế cân đối và ổn định
Một nền kinh tế muốn phát triển tốt cần đảm bảo sự cân đối theo những tỷ
lệ nhất định như: Cân đối giữa khi vực 1 và khu vực 2, giữa tích lũy và tiêu
dùng, giữa hàng hóa và lượng tiền trong lưu thông, giữa xuất khẩu với nhập
khẩu và cán cân thanh toán quốc tế.
Nhập khẩu có tác động rất tích cực thông qua việc cung cấp các điều kiện
đầu vào làm cho sản xuất phát triển, mặt khác tạo điều kiện để các quốc gia chủ
động hội nhập kinh tế quốc tế, tận hưởng được những lợi thế từ thị trường thế
giới và khắc phục những mặt mất cân đối thúc đẩy kinh tế quốc dân phát triển.
- Nhập khẩu góp phần cải thiện và nâng cao mức sống của nhân dân
Nhập khẩu có vai trò làm thỏa mãn nhu cầu trực tiếp của nhân dân về hàng
tiêu dùng, mà trong nước không sản xuất được hoặc sản xuất không đủ.
5
Đảm bảo đầu vào cho sản xuất, khôi phục lại những ngành nghề cũ, mở ra
những ngành nghề mới tạo nhiều việc làm ổn định cho người lao động, từ đó
tăng khả năng thanh toán.
Mặt khác nhập khẩu còn trực tiếp góp phần xây dựng những ngành nghề
sản xuất hàng tiêu dùng, làm cho cả số lượng lẫn chủng loại hàng hóa tiêu dùng
tăng, khả năng lựa chọn của người dân sẽ được mở rộng, đời sống ngày càng
tăng lên.
- Nhập khẩu có vai trò tích cực đến thúc đẩy xuất khẩu
Sự tác động này thể hiện ở chỗ nhập khẩu tạo đầu vào cho sản xuất hàng

xuất khẩu, điều này đặc biệt quan trọng đối với các nước đang và kém phát triển,
vì khả năng sản xuất của các quốc gia này còn có hạn. Do vậy, nhiều quan niệm
cho rằng, đay chính là hiện tượng “lấy nhập khẩu nuôi xuất khẩu” và sự phát
triển gia công xuất khẩu ở Trung Quốc, Việt Nam là minh chứng cụ thể.
Tạo môi trường thuận lợi cho việc mở rộng thị trường xuất khẩu hàng hóa
của một quốc gia ra nước ngoài, thông qua quan hệ nhập khẩu cũng như các
hình thức thanh toán đòi hỏi kết hợp nhập khẩu với xuất khẩu.
* Ngày nay, nhập khẩu có những chức năng sau:
- Tạo vốn và kỹ thuật từ bên ngoài cho quá trình tái sản xuất trong nước.
- Thay đổi cơ cấu vật chất của sản phẩm có lợi cho quá trình sản xuất.
- Tăng hiệu quả của nền kinh tế thông qua lợi thế so sánh và tiếp thu áp
dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trên thế giới.
* Tính hiệu quả của hoạt động nhập khẩu thể hiện ở chỗ:
- Tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế, nâng cao thu nhập bình quân.
- Sử dụng tốt mọi khả năng, tiềm năng sản xuất.
- Ổn định giá cả, chống lạm phát.
Nhà nước ta khuyến khích nhập khẩu những mặt hàng trong nước không
sản xuất được. Trong tình hình đó, các doanh nghiệp trong nước muốn tồn tại và
phát triển được phải quan tâm hơn tới chất lượng và hạ giá thành sản phẩm.
Hàng hóa nhập khẩu không những mở rộng khả năng sản xuất tiêu dùng trong
6
nước mà còn góp phần không nhỏ vào việc nâng cao đời sống tinh thần, năng
cao tầm hiểu biết của người dân về sự phát triển không ngừng của thế giới.
Ngày nay khi nước ta chuyển sang nền kinh tế thị trường với cơ chế mở,
nhập khẩu đã tạo ra thị trường trong nước sôi động, tràn ngập hàng hóa với đủ
các quy cách, chất lượng, chủng loại, mẫu mã đa dạng và phong phú, đáp ứng
được phần nào nhu cầu tiêu dùng trong nước. Bên cạnh đó nhập khẩu cũng tạo
ra sự cạnh tranh mạnh mẽ, sự phá sản và sự cố gẵng vươn lên của các doanh
nghiệp đủ các thành phần kinh tế, giúp nền kinh tế nước ta lúc đầu còn bỡ ngỡ
đã dần tạo thế chủ động bước vào thị trường thế giới. Thực tế cũng đã chứng

minh sự ưu việt của nền kinh tế thị trường cũng như khẳng định lại vai trò của
nhập khẩu trong cơ chế mới.
3. Nguyên tắc và chính sách nhập khẩu
a) Các nguyên tắc cơ bản trong chính sách nhập khẩu
* Sử dụng vốn nhập khẩu tiết kiệm, hợp lý đem lại hiệu quả kinh tế cao.
Tiết kiệm và hiệu quả là vấn đề rất cơ bản của một quốc gia cũng như của
mỗi doanh nghiệp. Thực hiện nguyên tắc này, có nghĩa là đòi hỏi các cơ quan
quản lý cũng như mỗi doanh nghiệp phải:
- Xác định mặt hàng nhập khẩu phù hợp với kế hoạch phát triển kinh tế - xã
hội, khoa học – kỹ thuật của đất nước.
- Sử dụng vốn tiết kiệm, dành ngoại tệ nhập vật tư cho sản xuất và đời
sống, khuyến khích sản xuất trong nước thay thế hàng nhập khẩu.
- Nghiên cứu thị trường để nhập khẩu được hàng hóa đúng chủng loại, đủ
số lượng, kịp thời gian, giá cả phù hợp, nhanh chóng phát huy tác dụng, đẩy
mạnh sản xuất và nâng cao đời sống nhân dân.
* Nhập khẩu thiết bị kỹ thuật tiên tiến hiện đại, phù hợp với điều kiện của
Việt Nam.
Việc nhập khẩu thiết bị, máy móc và nhận chuyển giao công nghệ, kể cả
thiết bị theo con đường đầu tư phải nắm vững những phương châm đi đầu, đi
thẳng vào tiếp thu công nghệ hiện đại. Nhập phải hết sức chọn lọc. Mặt khác,
cần phải kết hợp với điều kiện quản lý và sử dụng ở Việt Nam.
7
* Bảo vệ và thúc đẩy sản xuất trong nước phát triển, tăng nhanh xuất khẩu.
Cần tính toán và tranh thủ các lợi thế của nước ta trong tứng thời kỳ để mở
mang sản xuất vừa đáp ứng nhu cầu tiêu dùng nội địa về số lượng và chất lượng,
vừa tạo ra nguồn hàng xuất khẩu mở rộng thị trường nước ngoài nhưng không
nên bảo hộ sản xuất nội địa với bất cứ giá nào.
b) Chính sách nhập khẩu trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội
Thực hiện mục tiêu chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của nước ta đến
năm 2000, tầm nhìn 2020, chính sách nhập khẩu của nước ta trong những năm

tới là:
- Trước mắt dành một lượng ngoại tệ nhập khẩu nguyên nhiên vật liệu phục
vụ sản xuất trong nước. Về lâu dài, một số nguyên liệu có thể tự lực cung cấp
bằng nguồn trong nước như xăng dầu, phân bón, bông sợi…
- Ưu tiên nhập khẩu máy móc thiết bị, công nghệ mới phục vụ cho việc
thực hiện những mục tiêu của công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, cho tăng
trưởng xuất khẩu. Chú ý nhập khẩu dụng cụ phụ tùng thay thế đúng chủng loại.
- Tiết kiệm ngoại tệ, chỉ nhập khẩu vật tư phục vụ cho sản xuất hàng nhập
khẩu và sản xuất hàng tiêu dùng để giảm thiểu nhu cầu nhập khẩu.
- Dành một tỷ lệ ngoại tệ thích hợp để nhập khẩu tư liệu tiêu dùng thiết
yếu.
- Bảo hộ chính đáng sản xuất nội địa
4. Các hình thức nhập khẩu ở nước ta hiện nay
a) Nhập khẩu tư doanh
Hoạt động nhập khẩu tư doanh là một hoạt động độc lập của một doanh
nghiệp xuất nhập khẩu trực tiếp, doanh nghiệp phải nghiên cứu thị trường trong
và ngoài nước, tính toán chi phí đảm bảo kinh doanh nhập khẩu có lãi, đúng
phương hướng, chính sách, luật pháp quốc gia cũng như quốc tế.
b) Nhập khẩu đổi hàng
Nhập khẩu đổi hàng cùng với trao đổi bù trừ là hai loại nghiệp vụ chủ yếu
của buôn bán đối lưu. Nó là một hình thức nhập khẩu gắn liền với xuất khẩu,
thanh toán không dùng tiền mà là hàng hóa. Ở đây mục đích của nhập hàng
8

×