BẢN CHẤT CỦA VẬT CHẤT DI TRUYỀN pot

1
1
01/04/11
MaMH: BC vật chất
di truyền
2
•
I. DNA là vật chất di truyền
•
II. Thành phần hóa học và cấu trúc của DNA
•
III. DNA trong tế bào
•
IV. Sự sao chép DNA
•
V. DNA thỏa mãn các yêu cầu của vật chất di truyền
Chương 5: BẢN CHẤT CỦA VẬT CHẤT DI TRUYỀN
2
01/04/11
MaMH: BC vật chất
di truyền
3
•
F. Miescher – sinh hóa học người Thụy Điển
phát hiện :
•
Nucleoic acid có 2 loại :
DNA ( desoxyribonucleoic acid)
RNA (ribonucleoic acid)
3
01/04/11

MaMH: BC vật chất
di truyền
4
1.Chứng minh gián tiếp
•
- DNA là thành phần chủ yếu của NST.
•
- DNA rất ổn đònh trong tất cả các tb dinh dưỡng
ở tb sinh dục (n)  DNA là 1( số lượng)
ở tb sinh dưỡng (2n)  số lượng DNA tăng gấp
đôi
•
- DNA hấp thụ tia tử ngoại nhiều nhất ở độ dài
sóng 260nm, ở đây người ta thấy đột biến Gen
nhiều nhất.
4
01/04/11
MaMH: BC vật chất
di truyền
5
-
Dạng S (smooth)  dạng độc, có vỏ bọc
polysaccharid
-
Dạng R (rough)  không độc, k có vỏ polysaccharid
* Tiêm VK S sống gây bệnh cho chuột  chuột chết
* Tiêm VK R sống, không gây bệnh  chuột sống
* Tiêm VK S bò đun chết cho chuột  chuột sống
* Tiêm VK S (đun) + R sống cho chuột  chuột chết
(đúng ra là phải sống)

DNA-S + DNA –R  tái tổ hợp gen gây bệnh => k/luận
5
2. Chứng minh trực tiếp
a) Thí nghiệm Griffith (hiện tượng biến nạp)
Diplococcus pneumoniae :gây sưng phổi
01/04/11
MaMH: BC vật chất
di truyền
6
1. Thành phần hóa học
n (nucleotide). Có 4 loại nucleotide
Mỗi nucleotide có 3 thành phần:
•
1- Đường pentose gồm 5C  đường deoxyribose
(C
5
H
10
O
4
)
•
2- Nhóm phosphate
•
3- Base nitơ. Base nitơ gồm 4 loại Adenine (A)
Guanine (G)
Cytocine (C)
Thymin (T)
6
II. THÀNH PHẦN HÓA HỌC & CẤU TRÚC DNA

01/04/11
MaMH: BC vật chất
di truyền
7
•
Các SV có c/tạo tế bào bộ gen là DNA mạch kép.
•
Các virus có bộ gen đa dạng gồm RNA & DNA
mạch đơn hay mạch kép.
•
Chiều dài bộ gen đơn bội căn cứ theo số cặp base,
của các nhóm SV chủ yếu như sau:
7
III. DNA TRONG TẾ BÀO
1. DNA trong sinh giới
01/04/11
MaMH: BC vật chất
di truyền
8
2. Bộ gen của Prokaryotae
•
Có sự khác nhau giữa Prokaryotae và Eukaryotae.
•
Có điểm chung là  chiều dài DNA của bộ gen dài
gấp 1000 lần chiều dài của tế bào.
•
Do đó, trong tế bào, DNA phải xoắn chặt & gói gọn
rất tinh vi mà các gen vẫn biểu hiện khi có nhu cầu.
•
DNA có thể ở 3 dạng cấu trúc :

a
Siêu xoắn: mạch kép vặn xoắn hình số 8
b
Vòng tròn: khi sợi DNA căn tròn
c
Thẳng: khi DNA bò đứt cả 2 mạch
8
01/04/11
MaMH: BC vật chất
di truyền
9
3. Nhiễm sắc thể của Eukaryotae
•
- Mỗi NST của Eukaryotae có chứa 1 phân tử DNA
thẳng mạch kép.
•
- Các NST có số lượng & hình dạng đặc trưng cho tế
bào mỗi loài SV.
•
- Các NST của Eukaryotae có tổ chức phức tạp gồm
DNA & nhiều loại protein gắn vào.
Trong đó, histon là protein giữ vai trò gián tiếp trong
việc cuộn lại & điều hòa hoạt tính của DNA.
•
- Sự hình thành NST từ chuỗi xoắn kép DNA qua
các bậc như sau:
9
01/04/11
MaMH: BC vật chất
di truyền

10
IV. SAO CHÉP DNA.
1. Sao chép theo khuôn –
Theo nguyên tắc bán bảo tồn
01/04/11
MaMH: BC vật chất
di truyền
11
2. Quaù trình sao cheùp DNA
01/04/11
MaMH: BC vật chất
di truyền
12
protein B đặc
hiệu nhận biết điểm khởi sự
Enzyme gyrase
cắt DNA làm tháo xoắn.
Enzyme
helicase tách chuỗi xoắn kép tạo chẻ 3 s/chép.
Các protein
SSB gắn vào các mạch đơn DNA  làm chúng tách nhau,
thẳng ra.
Cơ chế tái bản
DNA thực hiện  cơ chế tái bản nửa gián đoạn theo Okazaki:
* 1sợi t/hợp liên
tục từ đầu 3’-OH tự do
* Sợi khuôn kia
không có đầu 3’-OH,chỉ có 5’P,phải cần một cơ chế “RNA mồi” dùng một đoạn
RNA ngắn để tạo đầu 3’-OH tự do.
12

01/04/11
MaMH: BC vật chất
di truyền
13
V. DNA THỖ MÃN CÁC Y/CẦU CỦA VẬT CHẤT DT
1. Chứa & truyền đạt thông tin ở dạng bền vững, cần thiết cho:
cấu tạo, hoạt động và sinh sản của tế bào.
U
2. Tự sao chép chính xác: DNA là chuỗi xoắn kép gồm 2 sợi bổ
sung cho nhau theo nguyên tắc A-T & G-C
Mỗi bản có thể làm khuôn để tạo ra bản kia  thông
tin DT thế hệ sau giống thế hệ trước.
U
3. Có khả năng biến dò : DNA có thể xảy ra nhiều biến đổi Các
b/đổi đó được DT
4. Có khả năng tự sửa sai
01/04/11
MaMH: BC vật chất
di truyền