LÊNIN VÀ PHONG TRÀO CÔNG NHÂN NGA
ĐẦU THẾ KỶ XX
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
Sau khi học xong bài học yêu cầu HS cần:
1. Kiến thức
- Nắm vững những hoạt động của Lênin trong cuộc đấu tranh
chống lại chủ nghĩa cơ hội, qua đó hiểu được nhờ những hoạt động
đó của Lênin, Đảng công nhân xã hội dân chủ Nga ra đời đã triệt để
đấu tranh vì quyền lợi của giai cấp công nhân lao động.
- Nắm được tình hình Nga trước Cách mạng; diễn biến của
Cách mạng, tính chất và ý nghĩa của Cách mạng Nga 1905 - 1907.
2. Tư tưởng, tình cảm.
Bồi dưỡng lòng kính yêu và biết ơn những lãnh tụ của giai cấp
vô sản thế giới, những người cống hiến cả cuộc đời và sức lực cho
cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc lao động bị áp bức bóc lột trên
toàn thế giới.
3. Kỹ năng.
Phân biệt sự khác nhau giữa các khái niệm: Cách mạng dân
chủ tư sản kiểu cũ, Cách mạng dân chủ tư sản kiểu mới, chuyên
chính vô sản.
II. Thiết bị và tài liệu dạy học.
- Tranh ảnh về cuộc Cách mạng 1905 - 1907 ở Nga, chân dung
Lênin.
- Tư liệu về tiểu sử của VI. Lênin.
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY VÀ HỌC.
1. Kiểm tra bài cũ.
Câu hỏi 1: Nêu những nét nổi bật của phong trào công nhân
Quốc tế cuối thế kỷ XIX?
Câu hỏi 2: Vì sao Quốc tế thứ 2 tan rã?
2. Dẫn dắt vào bài mới.
Đầu thế kỷ XIX, kế tục sự nghiệp của Mác và Ăng ghen, VI
Lênin đã tiến hành cuộc đấu tranh không khoan nhượng chống các
trào lưu tư tưởng cơ hội chủ nghĩa, đưa chủ nghĩa Mác ngày càng
ảnh hưởng sâu rộng trong phong trào công nhân Nga và phong trào
công nhân quốc tế. Để hiểu cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa cơ hội
dưới lãnh đạo của Lênin như thế nào? Diễn biến, kết quả, ý nghĩa
cuộc Cách mạng 1905 - 1907 ra sao chúng ta cùng tìm hiểu nội dung
bài học hôm nay.
3. Tổ chức các hoạt động dạy và học trên lớp.
Hoạt động của thầy và trò Kiến thức cơ bản HS cần nắm
vững
Hoạt động 1: Cá nhân và cả lớp.
- Trước hết, GV gọi 01 HS trình bày
tóm tắt về tiểu sử của Lênin kết hợp
I. VI.Lênin và cuộc đấu tranh
chống chủ nghĩa cơ hội.
- Tiểu sử: Vla-đi-mia I-lích-u-
giới thiệu chân dung Lênin.
- GV nêu câu hỏi: trình bày những
hoạt động của Lênin tích cực thành
lập Đảng vô sản kiểu mới?
- HS đọc SGK và tự trả lời câu hỏi.
- GV nhận xét, bổ sung, trình bày và
phân tích:
+ Mùa thu 1895, Lênin thống nhất
các nhóm Mác xit ở Pê-téc -bua lấy
tên là Liên hiệp đấu tranh giải phóng
cấp công nhân - mầm mống của
Đảng Mác xít; 1898 tai Minxcơ,
Đảng công nhân xã hội dân chủ Nga
tuyên bố thành lập nhưng không hoạt
động vì các Đảng viên bị bắt.
+ Năm 1900 Lênin cùng với các đồng
chí của mình xuất bản báo Tia lửa
nhằm truyền bá chủ nghĩa Mác vào
phong trào công nhân Nga.
+ Năm 1903, đại hội Đảng công nhân
xã hội Nga đựoc triệu tập ở Luân Đôn
dưới sự chủ trì của Lênin để bàn về
cương lĩnh điều lệ Đảng.
ki-a-nốp tức Lênin sinh ngày
22-4-1870 trong gia đình nhà
giáo tiến bộ.
+ 1895 Lênin thống nhất các
nhóm Mác xit ở Pê-téc -bua.
- 1900 Lênin cùng với các đồng
chí của mình xuất bản báo Tia
lửa nhằm truyền bá chủ nghĩa
Mác vào phong trào công nhân
Nga.
- 1903 đại hội Đảng công nhân
xã hội Nga đựoc triệu tập ở
Luân Đôn dưới sự chủ trì của
- GV nhấn mạnh: Tại đại hội đa số
đại biểu (Phái Bôn sê vích) tán thành
đường lối Cách mạng của Lênin, còn
thiểu số (phái Men sê vích) theo
khuynh hướng cơ hội chống lại
Lênin.
- HS đọc đoạn chữ in nhỏ trong SGK
nói về việc Lênin viết hàng loạt tác
phẩm của mình phê phán những quan
điểm của chủ nghĩa cơ hội, khẳng
định vai trò của giai cấp công nhân và
Đảng tiên phong.
Hoạt động 2: Cá nhân.
- GV nêu câu hỏi: Cuộc đấu tranh
chống lại phái cơ hội đầu thế kỷ XX
ở Nga diễn ra như thế nào?
- HS đọc SGK tự trả lời câu hỏi.
- GV nhận xét và chốt ý:
+ Đầu thế kỷ XX khi các nước đế
quốc chạy đua vũ trnag chuẩn bị
chiến tranh thì phái cơ hội trong Quốc
tế 2 kêu gọi công nhân ủng hộ chính
Lênin để bàn về cương lĩnh
điều lệ Đảng. Hình thnàh 2 phái
Bôn sê vích - đa số và phái
Men sê vích - thiểu số.
- Đầu thế kỷ XX các phái cơ
hội trong Quốc tế 2 ủng hộ
chính phủ tư sản, ủng hộ chiến
tranh.
phủ tư sản với mình, ủng hộ chiến
tranh.
+ Duy nhất có Đảng Bôn sê vích do
Lênin lãnh đạo là đấu tranh chống lại
chiến tranh đế quốc với khẩu hiệu
"Biến chiến đế quốc thành nội chiến
Cách mạng".
Hoạt động 1: Cá nhân.
- GV nêu câu hỏi: Cho biết tình hình
nước Nga trước Cách mạng.
- HS đọc SGK trả lời câu hỏi.
- GV nhận xét và chốt ý:
+ Đầu thế kỷ XX kinh tế công thương
nghiệp Nga phát triển, xuất hiện các
công ty độc quyền, đội ngũ công nhân
đông đảo.
+ Về chính trị, duy trì bộ máy cai trị
của chíh quyền phong kiến, chế độ
Nga hoàng kìm hãm sự phát triển sản
xuất, bóp nghẹt quyền tự do đan chủ,
+ Đảng Bôn sê vich do Lênin
lãnh đạo là kiên quyết chống
chiến tranh đế quốc, trung
thành với sự nghiệp vô sản.
- Lênin có những đóng góp
quan trọng về mặt lý luận thông
qua những tác phẩm của mình
II. Cách mạng 1905 - 1907 ở
Nga.
1. Tình hình nước Nga trước
Cách mạng.
- Về kinh tế: Công thương
nghiệp phát triển, các công ty
độc quyền ra đời.
- Về chính trị: Chế độ Nga
hoàng kìm hãm snr xuất, bóp
nghẹt tự do dân chủ -> đời sống
nhân dân, công nhân khổ cực.
hầu hết các giai cấp bất mãn
-> Đời sống nhân dân, nhân dân lao
động cực khổ.
+ Sự thất bại trong cuộc chiến tranh
Nga - Nhật 1904 - 1905 làm mâu
thuẫn xã hội càng sâu sắc -> bùng nổ
Cách mạng.
Hoạt động 1: Cả lớp.
- GV trình bày những nét chính diễn
biến:
+ 9/1/1905, 14 vạn côngnhân Pe tec
bua và gia đình không vũ khí đến
cung điện mùa đông để thỉnh cầu Nga
hoàng cải thiện đời sống nhưng họ bị
đàn áp bằng súng làm hàng nghìn
người chết và bị thương "Ngày chủ
nhật đẫm máu", công nhân dựng
chiến luỹ chuẩn bị chiến đấu.
Kết hợp giới thiệu hình 78 SGK
"Cuộc biểu tình 9-1-1905"
- HS đọcđoạn chữ nhỏ nói về diễn
biến trong SGK.
Tiếp đó, GV tiếp tục trình bày: Mùa
- Sự thất bại trong cuộc chiến
tranh Nga - Nhật -> Xã hội mâu
thuẫn sâu sắc dẫn đến bùng nổ
Cách mạng.
2. Cách mạng bùng nổ.
- 9/1/1905, 14 vạn công nhân
Pe tec bua và gia đình không vũ
khí đến Cung điện mùa đông để
thỉnh cầu Nga hoàng cải thiện
đời sống nhưng họ bị đàn áp,
công nhân dựng chiến luỹ chiến
đấu.
- Mùa thu 1905 phong trào
Cách mạng tiếp tục dâng cao
với những cuộc bãi công chính
thu 1905 phong trào Cách mạng tiếp
tục dâng cao với những cuộc bãi công
chính trị của quần chúng làm ngưng
trệ mọi hoạt động kinh tế và giao
thông trong cả nước. Tại Mat-xcơ-va,
12/1905 cuộc tổng bãi công ->Khởi
nghĩa vũ trang -> cuối cùng thất bại.
Hoạt động 2: Cá nhân.
- GV nêu câu hỏi: Hãy cho biết tính
chất, ý nghĩa của Cách mạng 1905 -
1907 ở Nga?
- HS đọc SGK và dựa vào vốn hiểu
biết của mình tự trả lời câu hỏi.
- GVnhận xét, bổ sung và kết luận:
+ Cách mạng 1905 - 1907 là cuộc
Cách mạng dân chủ tư sản lần thứ
nhất ở Nga là Cách mạng dân chủ tư
sản kiểu mới.
- GV dừng lại hỏi tại sao nói đây là
cuộc Cách mạng tư sản kiểu mới?
- HS trả lời câu hỏi
- GV chốt ý: Đây là cuộc Cách mạng
trị của quần chúng làm ngưng
trệ mọi hoạt động kinh tế và
giao thông.
- Tại Mat-xcơ-va, 12/1905 cuộc
tổng bãi công ->Khởi nghĩa vũ
trang song bị thất bại.
-Tính chất: Là cuộc Cách mạng
dân chủ tư sản lần thứ nhất ở
Nga - Đây là một cuộc Cách
mạng dân chủ tư sản kiểu mới.
tư sản kiểu mới vì: Do giai cấp vô sản
lãnh đạo với sự tham gia của đông
đảo nhân dân lao động, giải quyết
những nhiệm vụ của cuộc Cách mạng
dân chủ tư sản và đặt cơ sở cho việc
chuyển sang Cách mang XHCN.
- ý nghĩa:
+ Giáng một đòn mạnh mẽ vào chế
độ Nga hoàng, có ảnh hưởng đến
phong trào đấu tranh đòi dân chủ ở
các nước đế quốc.
+ Thức tỉnh nhân dân các nước
phương Đông đấu tranh.
- ý nghĩa:
+ Giáng một đòn mạnh mẽ vào
chế độ Nga hoàng, có ảnh
hưởng đến phong trào đấu tranh
đòi dân chủ ở các nước đế
quốc.
+ Thức tỉnh nhân dân các nước
phương Đông đấu tranh.
4. Sơ kết bài học.
Tổ chức cho HS trả lờicâu hỏi nhận thức đặt ở phần dẫn dắt vào
bài mới để củng cố kiến thức.
5. Dặn dò, bài tập.
- Học bài cũ.
- Ôn tập toàn bộ học kỳ.