Cơ sở pháp lý về thương mại điện tử

Chương 3
Cơ sở pháp lý VỀ TMĐT
Thương mại điện t
ử
2
NỘI DUNG
1. Luật mẫu về TMĐT của UNCITRAL
2. Giá trị pháp lý của thông điệp dữ liệu
3. Giá trị pháp lý của chữ ký điện tử
4. Tình hình luật TMĐT trên thế giới
5. Tổng quan chính sách pháp luật VN về TMĐT
6. Kế hoạch tổng thể TMĐT 2006-2010
7. Luật giao dịch điện tử
8. Các văn bản hướng dẫn thi hành Luật GDĐT
9. Một số vấn đề trong thực thi Luật GDĐT
Thương mại điện t
ử
3
Luật mẫu về TMĐT của UNCITRAL

Năm 1996: Uỷ ban Luật Thương mại
quốc tế của Liên hợp quốc (UNCITRAL)
đã soạn thảo một Luật mẫu về TMĐT

Hình thành những quy định mẫu về thừa
nhận giá trị pháp lý của thông điệp dữ
liệu

Luật mẫu có thể được sử dụng như một
tài liệu tham khảo cho các nước trong
quá trình xây dựng pháp luật về TMĐT

của mình
Thương mại điện t
ử
4
6 Nguyên tắc Luật mẫu về TMĐT của UNCITRAL 1
1./ Tương đương thuộc tính: tài liệu điện tử
có thể được coi có giá trị pháp lý như tài
liệu ở dạng văn bản nếu thoả mãn các
yêu cầu kỹ thuật nhất định
2./ Tự do thoả thuận hợp đồng
Thương mại điện t
ử
5
6 Nguyên tắc Luật mẫu về TMĐT của UNCITRAL 2
3./Tôn trọng việc sử dụng tự nguyện
phương thức truyền thông điện tử;
4./Giá trị pháp lý của hợp đồng và tính ưu
việt của những quy định pháp lý về hình
thức hợp đồng; những đòi hỏi đối với
hợp đồng để có giá trị pháp lý và khả
năng được thi hành phải được tôn trọng;
Thương mại điện t
ử
6
6 Nguyên tắc Luật mẫu về TMĐT của UNCITRAL
5./ Áp dụng về mặt hình thức hơn là quan tâm
tới nội dung : luật chỉ áp dụng đối với hình
thức hợp đồng mà không đề cập nội dung,
trên cơ sở phải thoả mãn những đòi hỏi
pháp lý nhất định;

6./Pháp luật về bảo vệ người tiêu dùng phải đi
trước. Nhiều quốc gia đã thể hiện các
nguyên tắc và nội dung của luật mẫu
UNCITRAL vào hệ thống pháp luật quốc gia
của nước mình.
Thương mại điện t
ử
7
TMDT: giá trị pháp lý cần quan tâm trước

Thông điệp dữ liệu

Chữ ký điện tử
Thương mại điện t
ử
8
TMDT: Thông điệp dữ liệu

Thông điệp dữ liệu là hình thức thông tin
được trao đổi qua phương tiện điện tử
trong các giao dịch TMĐT
Thương mại điện t
ử
9
TMDT: Thông điệp dữ liệu (2)

Thừa nhận giá trị pháp lý của các thông
điệp dữ liệu là cơ sở cho việc thừa nhận
các giao dịch TMĐT, thể hiện dưới các
khía cạnh:


Có thể thay thế văn bản giấy

Có giá trị như bản gốc

Có giá trị lưu trữ và chứng cứ

Xác định trách nhiệm các bên và thời gian, địa
điểm gửi, nhận thông điệp dữ liệu
Thương mại điện t
ử
10
TMDT: chữ ký điện tử

Chữ ký điện tử là một công nghệ cho
phép xác nhận người gửi và bảo đảm
tính toàn vẹn của thông điệp dữ liệu

Về bản chất, CKĐT tương đương chữ ký
tay, có các thuộc tính như:

Khả năng nhận dạng một người

Tạo tính chắc chắn về mối quan hệ của người
đó với hành vi ký và cho thấy việc người đó
chấp nhận nội dung tài liệu ký

Hiện nay, chữ ký số là loại chữ ký điện
tử được sử dụng phổ biến nhất
Thương mại điện t

ử
11
Tình hình luật TMĐT trên thế giới

Trong TMĐT, người mua và người bán giao tiếp trong
thế giới ảo, không thấy mặt nhau, không biết rõ về
nhau. Làm sao họ có thể tin tưởng mà giao dịch với
nhau?

3 yếu tố để đảm bảo sự tin tưởng và minh bạch trong
TMĐT:

Tính rõ ràng (Transparency): website người bán phải có
các điều khoản mua, bán rõ ràng

Tính tin cậy (Reliability):

Tính tin cậy trong thông tin đăng tải: tin trung thực

Tính tin cậy trong giao dịch điện tử: công nghệ an toàn

Tính tin cậy về hệ thống hoạt động: không gây ra sai sót

Tính tin cậy trong vấn đề chứng thực: như chữ ký điện tử

Tính bảo mật và riêng tư (Confidentiality và Privacy): phải
được bảo mật và tôn trọng thông tin quan trọng như thẻ tín
dụng, email, điện thoại,…của khách hàng
Thương mại điện t
ử

12
Tình hình luật TMĐT trên thế giới

4 yêu cầu đảm bảo cho một giao dịch thành
công, an toàn trên mạng:

Tính riêng tư (privacy): đảm bảo thông tin không được
copy hay truy cập bởi bên thứ ba. Giải pháp: mã hóa
và giải mã ở người nhận

Tính toàn vẹn (integrity): đảm bảo rằng thông tin gửi đi
không bị thay đổi trong quá trình gửi

Sự chứng thực (authentication): người nhận và người
gửi có thể chứng thực tư cách của nhau? Giải pháp:
chữ ký số (digital signature)

Sự không thể phủ nhận: (non-repudiation): chứng
minh thông điệp đã được gửi hay nhận
13
Hoàn cảnh ra đời

Trong tiến trình hội nhập, nhận thức của các
doanh nghiệp (DN) về thương mại điện tử
(TMĐT) đã thay đổi nhanh

Năm 2002 chỉ có chưa tới 800 DN có
website thì đến năm 2004 con số này đã lên
tới 3.000 DN, nếu tính cả các website có tên
miền quốc tế thì tổng số DN có trang web

vào cuối năm 2004 đã đạt khoảng 17.500

Mới có 16,5% DN triển khai dự án phát triển
ứng dụng TMĐT
14
Thời điểm đáng nhớ

Tháng 5/2001, TTg ban hành quyết định số
81/2001/QĐ-TTg phê duyệt chương trình hành
động triển khai Chỉ thị số 58-CT/TW về việc phát
triển CNTT phục vụ sự nghiệp CNHHĐH

Tháng 1/2002, Bộ TM chủ trì xây dựng Pháp
lệnh TMĐT nhằm hình thành cơ sở pháp lý toàn
diện cho TMĐT

Phê duyệt Chiến lược phát triển công nghệ
thông tin và truyền thông Việt Nam đến năm
2010 và định hướng đến năm 2020 (số
246/2005/QĐ-TTg_ngày 15/9/2005)