ĐO LƯỜNG CHI PHÍ SINH HOẠT potx

1
Copyright©2004 South-Western
24
24
o lng
Chi phí Sinh hot
Bài ging ca TS Phm Th Anh

Copyright©2004 South-Western
o lng Chi phí Sinh hot
•
•
Lm phát phn ánh tình trng gia tng ca mc
Lm phát phn ánh tình trng gia tng ca mc
giá chung trong nn kinh t.
giá chung trong nn kinh t.
• T l lm phát là phn trm thay i ca mc
giá chung so vi thi k trc.
Copyright©2004 South-Western
Ch s Giá Tiêu dùng
• Ch s giá tiêu dùng (CPI) là mt thc o v
chi phí chung ca hàng hoá và dch v c
mua bi mt ngi tiêu dùng in hình.
• Tng Cc Thng kê công b CPI hàng tháng.
• Nó c s dng  giám sát nhng thay i
ca chi phí sinh hot theo thi gian.
Copyright©2004 South-Western
Ch s Giá Tiêu dùng
• Khi CPI tng, mt gia ình in hình phi chi
tiêu nhiu hn  duy trì mc sng c.
Copyright©2004 South-Western

Ch s giá tiêu dùng c tính nh th nào
• C nh gi hàng: Xác nh xem nhng loi
giá c nào là quan trng nht i vi mt ngi
tiêu dùng in hình.
• Tng cc Thng kê (GSO) xác nh gi hàng hoá
và dch v th trng mà ngi tiêu dùng in hình
mua.
• Hàng tháng GSO thc hin các cuc iu tra ngi
tiêu dùng  xác nh trng s cho giá c ca nhng
hàng hoá và dch v này.
Copyright©2004 South-Western
Ch s giá tiêu dùng c tính nh th nào
• Xác nh giá: Xác nh giá ca m i hàng hoá
và dch v trong gi hàng ti m i thi im.
2
Copyright©2004 South-Western
Ch s giá tiêu dùng c tính nh th nào
• Tính chi phí ca gi hàng: S dng s liu v
giá tính chi phí ca gi hàng hoá và dch v ti
các thi im khác nhau.
Copyright©2004 South-Western
Ch s giá tiêu dùng c tính nh th nào
•
•
Chn mt nm c s và tính ch s:
Chn mt nm c s và tính ch s:
• Chn mt nm là nm c s, coi ó là nm gc 
so sánh vi các nm khác.
• Tính ch! s b"ng cách chia giá ca gi hàng trong
mt nm nào ó cho giá ca nm c s và nhân vi

100.
Copyright©2004 South-Western
Ch s giá tiêu dùng c tính nh th nào
• Tính t l lm phát: T l lm phát và phn
trm thay i ca ch! s giá so vi thi k
trc.
Copyright©2004 South-Western
Ch s giá tiêu dùng c tính nh th nào
• T l lm phát
• T l lm phát c tính nh sau:
CPI nam 2-CPI nam 1
Ty le lam phat trong nam 2= 100
CPI nam 1
×
Bng 1: Mt ví d v cách tính Ch s Giá Tiêu dùng và T
l Lm phát
Copyright©2004 South-Western
4 cun sách, 2 chic bút
Bc 1: iu tra ngi tiêu dùng  xây dng gi hàng hoá c nh
Bng 1: Mt ví d v cách tính Ch s Giá Tiêu dùng và T
l Lm phát
Copyright©2004 South-Western
4$3$2003
3$2$2002
2$1$2001
Giá bútGiá sáchNm
Bc 2: Tìm giá ca mi hàng hoá  mi nm
3
Bng 1: Mt ví d v cách tính Ch s Giá Tiêu dùng và T
l Lm phát

Copyright©2004 South-Western
3$*4 sách + 4$*2 bút = 20$2003
2$*4 sách + 3$*2 bút = 14$2002
1$*4 sách + 2$*2 bút = 8$2001
Nm
Bc 3: Tính chi phí ca gi hàng  mi nm
Bng 1: Mt ví d v cách tính Ch s Giá Tiêu dùng và T
l Lm phát
Copyright©2004 South-Western
(20$/8$)*100 = 2502003
(14$/8$)*100 = 1752002
(8$/8$)*100 = 1002001
Nm
Bc 4: La chn nm c s (2001) và Tính ch s giá tiêu dùng ca mi nm
Bng 1: Mt ví d v cách tính Ch s Giá Tiêu dùng và T
l Lm phát
Copyright©2004 South-Western
(250 – 175)*100/175 = 43%2003
(175 - 100)*100/100 = 75%2002
Nm
Bc 5: S dng Ch s giá tiêu dùng  tính T l lm phát so vi nm trc
Copyright©2004 South-Western
Ch s giá tiêu dùng c tính nh th nào
• Tính ch! s giá tiêu dùng và t l lm phát: Mt
ví d khác.
• Nm c s là 2002.
• Chi phí ca gi hàng hoá trong nm 2002 là $1.200.
• Chí phí ca gi hàng này trong nm 2004 là $1.236.
• CPI = ($1.236/$1.200) × 100 = 103.
• Giá c ã tng 3% t# nm 2002 n nm 2004.

Gi hàng CPI bao gm nhng gì?
16%
Thc phm
và  ung
17%
i li
Chm sóc y t
6%
Gii trí
6%
Qun áo
4%
Các hh & dv khác
4%
41%
Nhà 
6%
Giáo dc và
Liên lc
Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western
Nhng vn  o lng chi phí sinh hot
• CPI là mt thc o chính xác ca nhng hàng
hoá c la chn cu thành mt gi hàng in
hình, tuy nhiên nó không phi là mt thc o
hoàn ho v chi phí sinh hot.
4
Copyright©2004 South-Western
Nhng vn  o lng chi phí sinh hot
• Lch thay th
• S xut hin ca nhng hàng hóa mi

• Nhng thay i v cht lng không o lng
c
Copyright©2004 South-Western
Nhng vn  o lng chi phí sinh hot
• Lch thay th
• Gi hàng hoá không thay i  phn ánh phn ng
ca ngi tiêu dùng i vi nhng thay i ca giá
c tng i.
• Ngi tiêu dùng chuyn sang tiêu dùng nhng hàng hoá
tr nên r$ mt cách tng i.
• Ch! s giá ã phóng i s gia tng ca chí phí sinh hot
khi không tính n s thay th này.
Copyright©2004 South-Western
Nhng vn  o lng chi phí sinh hot
• S xut hin ca nhng hàng hoá mi
• Gi hàng hoá không phn ánh s thay i ca sc
mua do có s xut hin ca nhng sn ph%m mi.
• Nhng sn ph%m mi d&n n s la chn a dng hn,
và làm cho 'ng tin có giá hn.
• Ngi tiêu dùng cn ít tin hn  duy trì mc sng trc
ây.
Copyright©2004 South-Western
Nhng vn  o lng chi phí sinh hot
• Nhng thay i v cht lng không o lng
c
• Nu cht lng ca mt m(t hàng tng t# nm này
qua nm khác, giá tr ca 'ng tin tng, th)m chí
khi giá ca m(t hàng ó không i.
• Nu cht lng ca mt m(t hàng gim t# nm này
qua nm khác, giá tr 'ng tin gim, th)m chí khi

giá ca hàng hoá ó không i.
• Tng Cc Thng kê c g*ng iu ch!nh giá ca c
theo cht lng c nh, tuy nhiên rt khó xác nh
c nhng chênh lch này.
Copyright©2004 South-Western
Nhng vn  o lng chi phí sinh hot
• Lch thay th, s xut hin ca hàng hoá mi,
và nhng thay i v cht lng không o
lng c khin cho CPI phóng i chi phí
sinh hot th)t.
• Vn  này là quan trng bi vì nhiu chng trình
ca chính ph s dng CPI  iu ch!nh cho nhng
thay i ca mc giá chung.
• CPI phóng i lm phát khong 1% m i nm.
Copyright©2004 South-Western
Ch s iu chnh GDP và Ch s giá tiêu dùng
• Ch! s iu ch!nh GDP c tính nh sau:
GDP
GDP danh nghia
D = 100
GDP thuc te
×
5
Copyright©2004 South-Western
Ch s iu chnh GDP và Ch s giá tiêu dùng
• Tng Cc Thng kê cng tính các ch! s giá
khác:
• Ch! s cho các khu vc khác nhau  cùng mt nc.
• Ch s giá sn xut, o lng chi phí ca mt gi
hàng hoá và dch v in hình mua bi mt doanh

nghip ch không phi ngi tiêu dùng.
Copyright©2004 South-Western
Ch s iu chnh GDP và Ch s giá tiêu dùng
• Các nhà kinh t và các nhà hoch nh chính
sách theo dõi c ch! s iu ch!nh GDP và ch!
s giá tiêu dùng  xem giá c ang tng nhanh
th nào.
• Có hai s khác bit quan trng gia hai ch! s
này.
Copyright©2004 South-Western
Ch s iu chnh GDP và Ch s giá tiêu dùng
• Ch s iu chnh GDP phn ánh giá ca mi
hàng hoá và dch v sn xut trong nc, trái
li
• …ch s giá tiêu dùng phn ánh giá ca mi
hàng hoá và dch v mua bi ngi tiêu dùng.
Copyright©2004 South-Western
Ch s iu chnh GDP và Ch s giá tiêu dùng
• Ch s giá tiêu dùng so sánh giá hin hành ca
mt gi hàng c nh vi giá ca gi hàng ó
trong nm c s (him khi GSO thay i gi
hàng)
• …trái li ch s iu chnh GDP so sánh giá
hin hành ca hàng hoá và dch v ang sn
xut ra vi giá ca nhng hàng hoá và dch v
ó trong nm c s.
Hình 2: Hai thc o lm phát
1965
% nm
15

CPI
GDP deflator
10
5
0
1970 1975 1980 1985 1990 20001995
Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western
iu chnh nh hng ca lm phát i vi
các bin s kinh t
• Các ch! s giá c s dng  iu ch!nh nh
hng ca lm phát khi so sánh các lng tin
ti các thi im khác nhau.
6
Copyright©2004 South-Western
Lng tin ti các thi im khác nhau
• Hãy chuyn i tin lng ca Babe Ruth trong
nm 1931 sang 'ng ôla ca nm 2001:
2001 1931
Muc gia nam 2001
Luong Luong
Muc gia nam 1931
177
$80.000
15,2
$931.579
= ×
= ×
=
Bng 2 Nhng b phim ni ting nht mi thi i,
iu chnh theo lm phát

Copyright©2004 South-Western
Copyright©2004 South-Western
Ch s hoá
• Khi mt lng tin nào ó c iu ch!nh t
ng theo lm phát, thì lng tin ó c gi
là c ch s hoá theo lm phát.
Copyright©2004 South-Western
Lãi sut thc t và lãi sut danh ngha
• Tin lãi phn ánh khon thanh toán trong tng
lai cho mt giao dch tin trong quá kh.
Copyright©2004 South-Western
Lãi sut thc t và lãi sut danh ngha
• Lãi sut danh ngha là lãi sut niêm yt và
không c iu ch!nh theo lm phát.
• Nó là lãi sut mà ngân hàng chi tr.
• Lãi sut thc t là lãi sut danh ngh+a iu
ch!nh theo nh hng ca lm phát.
Copyright©2004 South-Western
Lãi sut thc t và lãi sut danh ngha
• Bn vay $1.000 trong mt nm.
• Lãi sut danh ngh+a là 15%.
• Lm phát trong nm ó là 10%.
Lãi sut thc t = Lãi sut danh ngha
– T l lm phát
= 15% - 10% = 5%
7
Hình 3: Lãi sut thc t và danh ngha
1965
Lãi sut
% nm

15
Real interest rate
10
5
0
–5
1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000
Nominal interest rate
Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western
Tóm tt ch ng
• Ch! s giá tiêu dùng so sánh chi phí hin hành
ca mt gi hàng hoá và dch v so vi chi phí
ca gi hàng ó trong nm c s.
• Ch! s này c s dng  o lng mc giá
chung trong nn kinh t.
• Phn trm thay i ca CPI o lng t l lm
phát.
Copyright©2004 South-Western
Tóm tt ch ng
• Ch! s giá tiêu dùng là mt thc o không
hoàn ho chi phí sinh hot vì ba lý do: lch
thay th, s xut hin ca hàng hoá mi, và
nhng thay i cht lng không o lng
c.
• Do nhng vn  o lng, CPI phóng i t l
lm phát khong 1% mt nm.
Copyright©2004 South-Western
Tóm tt ch ng
• Ch! s iu ch!nh GDP khác vi CPI bi vì nó
bao g'm hàng hoá và dch v c sn xut ra

ch không phi hàng hoá và dch v c tiêu
dùng.
• Ngoài ra, CPI s dng mt gi hàng c nh,
trong khi ch! s iu ch!nh GDP t ng thay
i nhóm hàng hoá và dch v theo thi gian
khi thành phn ca GDP thay i.
Copyright©2004 South-Western
Tóm tt ch ng
• Các con s tính b"ng tin ti các thi im khác
nhau không th so sánh vi nhau v sc mua.
• Nhiu iu lu)t và các hp 'ng t nhân s
dng các ch! s giá  iu ch!nh nh hng
ca lm phát.
• Lãi sut thc t b"ng vi lãi sut danh ngh+a tr#
i t l lm phát.