Bài thực hành 1 : LÀM QUEN VỚI TURBO PASCAL
I. Mục tiêu:
KT: Hs đựoc làm quen với chương trình lập trình Turbo Pascal.
-KN: Thực hiện được thao tác khởi động/kết thúc TP, làm quen với
màn hình soạn thảo TP
Soạn thảo được một chương trình Pascal đơn giản.
Biết cách dịch, sửa lỗi trong chương trình, chạy chương trình và xem
kết quả.
Biết sự cần thiết phải tuân thủ quy định của ngôn ngữ lập trình
- TĐ: HS nghiêm túc trong học tập và thực hành.
II. Chuẩn bị:
GV: SGK, Máy chiếu
HS: Chuẩn bị trước bài ở nhà.
III. Phương pháp: thuyết trình, luyện tập.
IV. Tiến trình bài giảng
A. ổn định lớp
B. KTBC:
1. Ngôn ngữ lập trình có những thành phần cơ bản nào? Những thành
phần đó có ý nghĩa, chức năng gì?
2.Cấu trúc chương trình gồm những phần nào? Phần nào là quan trọng
nhất?
Trả lời : 1. Ngôn ngữ lập trình gồm:
- Bảng chữ cái: thường gồm các chữ cái tiếng Anh và một số kí hiệu
khác như dấu phép toán (+, , *, /, ), dấu đóng mở ngoặc, dấu nháy,
Nói chung, các kí tự có mặt trên bàn phím máy tính đều có mặt trong
bảng chữ cái của mọi ngôn ngữ lập trình.
- Các quy tắc: cách viết (cú pháp) và ý nghĩa của chúng; cách bố trí các
câu lệnh thành chương trình,
2. Cấu trúc chưong trình gồm 2 thành phần: Phần khai báo và thân
chương trình. Trong đó Phần thân chương trình là quan trọng nhất.
C. Bài mới
HĐ của Thầy HĐ của trò Ghi bảng
HĐ 1: Làm quen việc
khởi động và thoát khỏi
Turbo Pascal
GV cho HS làm quen với
việc khởi động và thoát
khỏi Turbo Pascal.
Nhận biết các thành
phần trên màn hình của
Turbo Pascal.
Quan sát màn hình của
Turbo Pascal và so sánh
với hình 11 dưới đây:
- HS nghe và
quan sát các
thao tác của
GV.
Bài 1.
Làm quen với việc
khởi động và thoát khỏi
Turbo Pascal. Nhận biết các
thành phần trên màn hình
của Turbo Pascal.
a)Khởi động Turbo Pascal
bằng một trong hai cách:
Cách 1: Nháy đúp chuột trên
biểu tượng trên màn
hình nền (hoặc trong bảng
chọn Start);
Cách 2: Nháy đúp chuột trên
tên tệp Turbo.exe trong thư
mục chứa tệp này (thường là
thư mục TP hoặc thư mục
con TP\BIN).
+ GV cho HS nhận biết
các thành phần: Thanh
bảng chọn; tên tệp đang
mở; con trỏ; dòng trợ
giúp phía dưới màn hình.
Quan sát các lệnh trong
từng bảng chọn.
Mở các bảng chọn bằng
cách khác: Nhấn tổ hợp
phím Alt và phím tắt của
bảng chọn (chữ màu đỏ
- Nhấn phím F10 để mở
bảng chọn, sử dụng các phím
ở tên bảng chọn, ví dụ
phím tắt của bảng chọn
File là F, bảng chọn Run
là R, ).
Sử dụng các phím mũi
tên lên và xuống ( và
) để di chuyển giữa các
lệnh trong một bảng
chọn.
Nhấn tổ hợp phím Alt+X
để thoát khỏi Turbo
Pascal.
- Yêu cầu HS khởi động
mũi tên (
và
) để di
chuyển qua lại giữa các bảng
chọn.
- Nhấn phím Enter để mở
một bảng chọn.
chương trình Turbo
Pascal và thực hiện gõ
các dòng lệnh theo mẫu.
GV: Chú ý cho HS :
- Gõ đúng và không để
sót các dấu nháy đơn ('),
dấu chấm phẩy (;)và dấu
chấm (.) trong các dòng
lệnh.
- Soạn thảo chương trình
cũng tương tự như soạn
thảo văn bản: sử dụng
các phím mũi tên để di
chuyển con trỏ, nhấn
phím Enter để xuống
- HS gõ các
lện lên máy
tính cá nhân.
Bài 2
. Soạn thảo, lưu, dịch
và ch
ạy một chương trình
đơn gi
ản.
a) Khởi động lại Turbo
Pascal và gõ các dòng lệnh
dưới đây:
program CTDT;
begin
writeln('Chao cac ban');
write('Minh la Turbo
Pascal');
dòng mới, nhấn các phím
Delete hoặc BackSpace
để xoá.
a)
Nhấn phím F2
(ho
ặc lệnh FileSave)
đ
ể lưu chương trình. Khi
h
ộp thoại hiện ra, gõ tên
t
ệp (ví dụ CT1.pas) trong
ô
Save file as (phần mở
r
ộng ngầm định là .pas)
và nh
ấn Enter (hoặc nháy
OK
).
end.
b)Nh
ấn phím F2 (hoặc lệnh
File
Save) để lưu chương
trình.
b)
Nhấn tổ hợp phím
Alt+F9
để biên dịch
chương tr
ình. Khi đó,
chương tr
ình được biên
d
ịch và kết quả hiện ra có
d
ạng như hình 14 sau
đây:
Nh
ấn phím bất kì để đóng
h
ộp thoại.
c)
Nhấn tổ hợp phím
Ctrl+F9
để chạy chương
trình và quan sát k
ết quả.
Nhấn Enter để quay về
màn hình soạn thảo.
c) Nh
ấn tổ hợp phím Alt+F9
đ
ể biên dịch chương trình.
Nh
ấn phím bất kì để đóng hộp
tho
ại.
Như vậy, chúng ta đã
viết được một chương
trình hoàn chỉnh và chạy
được.
- GV hướng dẫn HS
chỉnh sửa chương trình.
a) Xoá dòng lệnh
begin. Biên dịch
chương trình và
quan sát thông báo
lỗi như hình dưới
đây:
Hình 16
b) Nhấn phím bất kì và
d)
Nhấn tổ hợp phím
Ctrl+F9
để chạy chương
trình và quan sát k
ết quả.
Bài 3. Chỉnh sửa chương
gõ lại lệnh
begin
.
Xoá dấu chấm sau
chữ end. Biên dịch
chương trình và
quan sát thông báo
lỗi.
Hình 17
Nhấn Alt+X để thoát
khỏi Turbo Pascal,
nhưng không lưu các
chỉnh sửa
trình, lưu và kết thúc.