Ngữ văn lớp 6 tôi đi học

Tiết 1-2:
Tiết 1-2:
Văn bản:
Văn bản:
Tôi Đi học
Tôi Đi học


Thanh Tịnh
Thanh Tịnh
I.Tác giả, tác phẩm:
I.Tác giả, tác phẩm:
1.Tác giả:
1.Tác giả:

Thanh Tịnh(1911-1988) tên khai
Thanh Tịnh(1911-1988) tên khai
sinh là Trần Văn Ninh, quê ở ngoại ô
sinh là Trần Văn Ninh, quê ở ngoại ô
thành phố Huế
thành phố Huế

-Thanh Tịnh có đóng góp trong nhiều lĩnh vực:Truyện ngắn, truyện dài, thơ, bút kí Song thành công hơn cả là thơ và truyện ngắn
-Thanh Tịnh có đóng góp trong nhiều lĩnh vực:Truyện ngắn, truyện dài, thơ, bút kí Song thành công hơn cả là thơ và truyện ngắn

-Sáng tác của Thanh Tịnh nhìn chung đều toát lên vẻ đẹp đằm thắm, tình cảm êm dịu trong trẻo
-Sáng tác của Thanh Tịnh nhìn chung đều toát lên vẻ đẹp đằm thắm, tình cảm êm dịu trong trẻo

2.Tác phẩm:

2.Tác phẩm:

Truyện ngắn “Tôi đi học” in trong tập truyện ngắn “Quê mẹ”(1941)
Truyện ngắn “Tôi đi học” in trong tập truyện ngắn “Quê mẹ”(1941)

Tiết 1-2:
Tiết 1-2:
Văn bản: Tôi Đi học
Văn bản: Tôi Đi học
Thanh Tịnh
Thanh Tịnh

I.Tác giả, tác phẩm:
I.Tác giả, tác phẩm:



1.Tác giả:
1.Tác giả:



2.Tác phẩm:
2.Tác phẩm:
 3. Đọc- chú thích
II.Phân tích

1. Bố cục:
3 phần

Bố cục: 3 phần
Bố cục: 3 phần

1.Từ đầu đến “Trên ngọn núi”
1.Từ đầu đến “Trên ngọn núi”


Khởi nguồn nỗi nhớ và cảm nhận của “Tôi” trên đường tới trường
Khởi nguồn nỗi nhớ và cảm nhận của “Tôi” trên đường tới trường

2.Tiếp đến “Được nghỉ ngơi cả ngày nữa”
2.Tiếp đến “Được nghỉ ngơi cả ngày nữa”


Cảm nhận của “Tôi” lúc ở sân trường
Cảm nhận của “Tôi” lúc ở sân trường

3.Còn lại
3.Còn lại


Cảm nhận của “Tôi” khi ở trong lớp học
Cảm nhận của “Tôi” khi ở trong lớp học

2.Phân tích:
2.Phân tích:

a.Khởi nguồn nỗi nhớ và cảm nhận của
a.Khởi nguồn nỗi nhớ và cảm nhận của
“Tôi” trên đường tới trường:

“Tôi” trên đường tới trường:
*Hiện tại
+ Lá ngoài đường rụng
nhiều và trên không có
những đám mây bàng bạc
+ Mấy em nhỏ rụt rè núp
dưới nón mẹ lần đầu tiên
-Thời gian:Một buổi
mai đầy sương thu và
gió lạnh
-Không gian:Con
đường làng dài và hẹp

Tương đồngLiên
tưởng
Cảnh vậtTâm trạng
-Thời gian:Hàng
năm cứ vào cuối
thu
-Khung cảnh:
*Kỉ niệm:

Tâm trạng của “Tôi”
khi nhớ về kỉ niệm:
Náo nức, tưng bừng,
rộn rã
Những cảm giác trong
sáng ấy nảy nở trong
lòng tôi như mấy cánh
hoa mỉm cười giữa

bầu trời quang đãng
Tâm trạng của “Tôi” khi
trên đường tới trường
Con đường….quen đi lại
lắm lần…tự nhiên thấy lạ
Lòng tôi đang có sự thay
đổi lớn:Hôm nay tôi đi học
Dùng từ láy, hỉnh ảnh so
sánh đặc sắcTâm trạng
xúc động chân thành khi
nhớ về quá khứ

Những thay đổi trong suy nghĩ, hành động của
cậu bé trên đường tới trường
-Không lội sông, thả diều, ra đồng nô đùa
-Cảm thấy mình trang trọng và đứng đắn
-Hai quyển vở mới trên tay bắt đầu thấy nặng.Tôi bặm
tay ghì thật chặt… Tôi xóc lên và nắm lại cẩn thận
-Muốn thử sức mình
-Có ngay ý nghĩ vừa non nớt vừa ngây thơ: Chắc chỉ
người thạo mới cầm nổi bút thước
-Ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như
một làn mây lướt ngang trên ngọn núi
Báo hiệu sự thay đổi trong nhận thức bản
thân, cậu tự thấy mình lớn lên, có ý thức
trong việc học hành

Phân tích giá trị nghệ thuật
của câu văn “ Ý nghĩ ấy
thoáng qua trong tâm trí tôi

nhẹ nhàng như một làn mây
lướt ngang trên ngọn núi”
Câu văn đã sử dụng phép
so sánh giữa một hiện
tượng vô hình là “Ý nghĩ ấy
thoáng qua” với một hiện
tượng hữu hình đẹp đẽ là “
Một làn mây lướt ngang
ngọn núi” thể hiện sự hồn
nhiên trong sáng của cậu bé
trong kỉ niệm lần đầu tới
trường

Với những câu văn nhẹ nhàng, từ
Với những câu văn nhẹ nhàng, từ
ngữ gợi cảm, giàu hình ảnh, dòng hồi
ngữ gợi cảm, giàu hình ảnh, dòng hồi
tưởng được gợi lên hết sức tự nhiên
tưởng được gợi lên hết sức tự nhiên
với sự liên tưởng giữa hiện tại và quá
với sự liên tưởng giữa hiện tại và quá
khứ. Từ tâm trạng náo nức, tưng
khứ. Từ tâm trạng náo nức, tưng
bừng rộn rã tác giả nhớ lại cảm xúc,
bừng rộn rã tác giả nhớ lại cảm xúc,
những hình ảnh quen thuộc trên
những hình ảnh quen thuộc trên
đường cùng mẹ tới trường
đường cùng mẹ tới trường

b. Cảm nhận của “Tôi” lúc ở sân
b. Cảm nhận của “Tôi” lúc ở sân
trường
trường

*Khung cảnh trươc sân trường:
*Khung cảnh trươc sân trường:

-Dày đặc cả người
-Dày đặc cả người

-Người nào quần áo cũng sạch sẽ, gương mặt cũng
-Người nào quần áo cũng sạch sẽ, gương mặt cũng
vui tươi sáng sủa
vui tươi sáng sủa

* Ngôi trường Mĩ Lí trong con mắt của “Tôi”
* Ngôi trường Mĩ Lí trong con mắt của “Tôi”

-Trước khi đi học
-Trước khi đi học

+Là một nơi xa lạ
+Là một nơi xa lạ

+Cảm tưởng : Nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các
+Cảm tưởng : Nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các
nhà khác trong làng
nhà khác trong làng


-Hôm nay tôi đi học:Trông vừa xinh xắn vừa oai
-Hôm nay tôi đi học:Trông vừa xinh xắn vừa oai
nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp
nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp

Phép so sánh
“Trường Mĩ Lí
trông vừa xinh
xắn vừa oai
nghiêm như
cái đình làng
Hòa Ấp” có ý
nghĩa gì?
Hìng ảnh so sánh thể hiện cảm xúc thành
Kính trang nghiêm của cậu học trò nhỏ trước
Ngôi trường mới với nhiều điều thiêng liêng
hấp dẫn

*Hình ảnh những cậu học trò nhỏ:
*Hình ảnh những cậu học trò nhỏ:

-Cũng như tôi, mấy cậu học trò mới bỡ ngỡ đứng nép
-Cũng như tôi, mấy cậu học trò mới bỡ ngỡ đứng nép
bên người thân
bên người thân

-Họ như con chim con đứng bên bờ tổ, nhìn quãng
-Họ như con chim con đứng bên bờ tổ, nhìn quãng
đời cao rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ.
đời cao rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ.

Họ thèm vụngvà ao ước thầm được như những người
Họ thèm vụngvà ao ước thầm được như những người
học trò cũ , biết lớp, biết thầy để khỏi phải rụt rè
học trò cũ , biết lớp, biết thầy để khỏi phải rụt rè
trong cảnh lạ
trong cảnh lạ



Miêu tả sinh động hình ảnh và tâm trạng các em
Miêu tả sinh động hình ảnh và tâm trạng các em
nhỏ lần đầu tới trường
nhỏ lần đầu tới trường


Thể hiện khát vọng bay cao
Thể hiện khát vọng bay cao
khám phá những chân trời tri thức mới của tuổi trẻ
khám phá những chân trời tri thức mới của tuổi trẻ
trước cánh cửa trường học
trước cánh cửa trường học


*Hình ảnh ông Đốc
*Hình ảnh ông Đốc

Đọc tên từng người
Đọc tên từng người

Nhìn chúng tôi nói sẽ: “Thế là các em đã vào lớp

Nhìn chúng tôi nói sẽ: “Thế là các em đã vào lớp
năm. Các em phải cố gáng họcđể thầy mẹ được vui
năm. Các em phải cố gáng họcđể thầy mẹ được vui
lòng và đẻ thầy dạy các em được sung sướng…”
lòng và đẻ thầy dạy các em được sung sướng…”

Nhìn chúng tôi với cặp mát hiền từ và cảm động
Nhìn chúng tôi với cặp mát hiền từ và cảm động

Ông Đốc tươi cười nhẫn nại chờ chúng tôi
Ông Đốc tươi cười nhẫn nại chờ chúng tôi



Ông là người thầy nhân hậu từ tốn bao dung, yêu
Ông là người thầy nhân hậu từ tốn bao dung, yêu
thương con trẻ hết lòng
thương con trẻ hết lòng



Quí trọng, biết ơn thầy-Người đưa tri thức đến cho
Quí trọng, biết ơn thầy-Người đưa tri thức đến cho
thế hệ trẻ
thế hệ trẻ

*Tâm trạng của “Tôi” khi xếp hàng
*Tâm trạng của “Tôi” khi xếp hàng
vào lớp
vào lớp


Một hồi trống thúc vang dội cả lòng tôi….cảm thấy
Một hồi trống thúc vang dội cả lòng tôi….cảm thấy
mình chơ vơ là lúc này
mình chơ vơ là lúc này

Trong lúc ông ta đọc tên từng người, tôi cảm thấy
Trong lúc ông ta đọc tên từng người, tôi cảm thấy
như quả tim tôi ngừng đập. Tôi quên cả mẹ tôi đứng
như quả tim tôi ngừng đập. Tôi quên cả mẹ tôi đứng
sau tôi. Nghe gọi đến tên , tôi tự nhiên giật mình và
sau tôi. Nghe gọi đến tên , tôi tự nhiên giật mình và
lúng túng
lúng túng

Người tôi lúc ấy tự nhiên thấy nặng nề một cách lạ
Người tôi lúc ấy tự nhiên thấy nặng nề một cách lạ

Dúi đầu vào lòng mẹ tôi nức nở khóc theo
Dúi đầu vào lòng mẹ tôi nức nở khóc theo



Sự chuyển biến tâm lí của nhân vật
Sự chuyển biến tâm lí của nhân vật

“
“
Tôi” đã cảm nhận sâu sắc về sự
Tôi” đã cảm nhận sâu sắc về sự

lớn lao, thiêng liêng của ngôi
lớn lao, thiêng liêng của ngôi
trường làng Mĩ Lí, trân trọng sự
trường làng Mĩ Lí, trân trọng sự
ngưỡng mộ ân cần, bao dung của
ngưỡng mộ ân cần, bao dung của
ông Đốc. Đồng thời cũng nhận
ông Đốc. Đồng thời cũng nhận
thức về sự tự lập của bản thân
thức về sự tự lập của bản thân
trong việc đến trường học tập
trong việc đến trường học tập

c.Cảm nhận của “Tôi” trong lớp học
c.Cảm nhận của “Tôi” trong lớp học

Thầy giáo trẻ: Tươi cười đón chúng tôi
Thầy giáo trẻ: Tươi cười đón chúng tôi

Mùi hương lạ xông lên
Mùi hương lạ xông lên

Hình treo trên tường:Thấy lạ lạ, hay hay
Hình treo trên tường:Thấy lạ lạ, hay hay

Nhìn bàn ghế, chỗ ngồi…tự nhiên lạm nhận là vật riêng của
Nhìn bàn ghế, chỗ ngồi…tự nhiên lạm nhận là vật riêng của
mình
mình


Mấy người bạn tí hon ngồi bên tôi…lòng tôi vẫn không cảm
Mấy người bạn tí hon ngồi bên tôi…lòng tôi vẫn không cảm
thấy xa lạ chút nào.Sự quyến luyến tự nhiên và bất ngờ quá
thấy xa lạ chút nào.Sự quyến luyến tự nhiên và bất ngờ quá
đến tôi cũng không dám tin có thật
đến tôi cũng không dám tin có thật

Nhìn theo cánh chim… một kỉ niệm cũ sống lại
Nhìn theo cánh chim… một kỉ niệm cũ sống lại

Chăm chỉ nhìn thầy viết và lẩm nhẩm đánh vần đọc
Chăm chỉ nhìn thầy viết và lẩm nhẩm đánh vần đọc
:Bài viết
:Bài viết
tập
tập
:
:
Tôi
Tôi
đi học
đi học

Những suy nghĩ, tình cảm trong
Những suy nghĩ, tình cảm trong
sáng của cậu bé cho thấy cậu là
sáng của cậu bé cho thấy cậu là
người có tâm hồn yêu thiên
người có tâm hồn yêu thiên
nhiên, yêu bạn bè trường lớp,

nhiên, yêu bạn bè trường lớp,
trân trọng việc học hành
trân trọng việc học hành



III.Tổng kết:
III.Tổng kết:

I.Nội dung:Văn bản kể về một trang đời gần gũi mà thiêng
I.Nội dung:Văn bản kể về một trang đời gần gũi mà thiêng
liêng, đó là kỉ niệm buổi tựu trường đầu tiên với tâm trạng bỡ
liêng, đó là kỉ niệm buổi tựu trường đầu tiên với tâm trạng bỡ
ngỡ, những cảm xúc mới mẻ, những ấn tượng không quên về
ngỡ, những cảm xúc mới mẻ, những ấn tượng không quên về
trường lớp, thầy cô và bạn bè
trường lớp, thầy cô và bạn bè

II. Nghệ thuật:
II. Nghệ thuật:

-Văn bản có sự kết hợp hài hòa giữa tự sự-trữ tình-miêu tả
-Văn bản có sự kết hợp hài hòa giữa tự sự-trữ tình-miêu tả

-Bố cục chặt chẽ, tự nhiên theo dòng hồi tưởng, theo trình tự
-Bố cục chặt chẽ, tự nhiên theo dòng hồi tưởng, theo trình tự
đan xen giữa hiện tại và quá khứ
đan xen giữa hiện tại và quá khứ

Ngôn ngữ miêu tả tinh tế, giàu hình ảnh, giàu nhạc điệu và

Ngôn ngữ miêu tả tinh tế, giàu hình ảnh, giàu nhạc điệu và
chất thơ
chất thơ

III. Ghi nhớ: SGK
III. Ghi nhớ: SGK

Luyện tập
Luyện tập