GIÁO ÁN LỚP 5 Luyện từ và câu pps

GIÁO ÁN LỚP 5
GIÁO ÁN LỚP 5
Luyện từ và câu.
Luyện từ và câu.
Giáo viên
Giáo viên
: V
: V
ũ Văn Diện
ũ Văn Diện


Luyện từ và câu
Luyện từ và câu


Kiểm tra bài cũ.
Kiểm tra bài cũ.


-
-
Câu 1:

Câu 1:


Thế nào là từ đồng nghĩa ?
Thế nào là từ đồng nghĩa ?
-
-
Câu 2
Câu 2
:
:
Vì sao khi dùng từ đồng nghĩa cần lựa chọn cho phù hợp?
Vì sao khi dùng từ đồng nghĩa cần lựa chọn cho phù hợp?




Luyện từ và câu
Luyện từ và câu
Bài: Từ trái nghĩa.
Bài: Từ trái nghĩa.


I, Nhận xét:
I, Nhận xét:


1
1
, So sánh nghĩa của các từ

, So sánh nghĩa của các từ
in màu đỏ
in màu đỏ
trong
trong
đoạn văn dưới đây:
đoạn văn dưới đây:


Phrăng Đơ Bô-en là một người lính Bỉ trong
Phrăng Đơ Bô-en là một người lính Bỉ trong
quân đội Pháp xâm lược Việt Nam. Nhận rõ tính
quân đội Pháp xâm lược Việt Nam. Nhận rõ tính
chất
chất
phi nghĩa
phi nghĩa
của cuộc chiến tranh xâm lược,
của cuộc chiến tranh xâm lược,
năm1959,ông chạy sang hàng ngũ quân đội ta,
năm1959,ông chạy sang hàng ngũ quân đội ta,
lấy tên Việt Nam là Phan Lăng.năm 1986, Phan
lấy tên Việt Nam là Phan Lăng.năm 1986, Phan
Lăng cùng con trai đi thăm Việt Nam,về lại nơi
Lăng cùng con trai đi thăm Việt Nam,về lại nơi
ông đã từng chiến đấu vì
ông đã từng chiến đấu vì
chính nghĩa
chính nghĩa
.

.


Luyện từ và câu
Luyện từ và câu
Bài: Từ trái nghĩa.
Bài: Từ trái nghĩa.


-
-
Phi nghĩa
Phi nghĩa
:
:
-
-
Chính nghĩa
Chính nghĩa
:
:
⇒
Phi nghĩa
Phi nghĩa
và
và
chính nghĩa
chính nghĩa
là hai từ có nghĩa trái ngược nhau. Đó là những
là hai từ có nghĩa trái ngược nhau. Đó là những

từ trái nghĩa.
từ trái nghĩa.
Ví dụ
Ví dụ
:
:
cao
cao
-
-
thấp
thấp
,
,
ngày
ngày
-
-
đêm
đêm
,
,
phải
phải
-
-
trái
trái
.
.

KL:
KL:


Từ trái nghĩa là những từ có nghĩa
Từ trái nghĩa là những từ có nghĩa


trái ngược
trái ngược


nhau
nhau
.
.


Trái với đạo lí
Trái với đạo lí
.
.




Đúng với đạo lí.
Đúng với đạo lí.

Luyện từ và câu
Luyện từ và câu
Bài: Từ trái nghĩa
Bài: Từ trái nghĩa
.
.


2,
2,
Tìm những từ trái nghĩa với nhau trong câu tục ngữ sau :
Tìm những từ trái nghĩa với nhau trong câu tục ngữ sau :


Chết vinh hơn sống nhục.
Chết vinh hơn sống nhục.


-Các từ trái nghĩa là :
-Các từ trái nghĩa là :
sống
sống
/
/
chết
chết
,
,

vinh
vinh
/
/
nhục
nhục
(
(
vinh
vinh
: được kính trọng, đánh giá cao -
: được kính trọng, đánh giá cao -
nhục
nhục
: xấu hổ vì bị khinh
: xấu hổ vì bị khinh
bỉ.)
bỉ.)




Cách dùng các từ trái nghĩa trong câu tục ngữ trên có tác dụng
Cách dùng các từ trái nghĩa trong câu tục ngữ trên có tác dụng
như thế nào trong vi
như thế nào trong vi
ệc
ệc
thể hiện quan niệm sống của người
thể hiện quan niệm sống của người

Việt Nam ta ?
Việt Nam ta ?




Cách dùng từ trái nghĩa trong câu tục ngữ trên tạo ra
Cách dùng từ trái nghĩa trong câu tục ngữ trên tạo ra
hai vế
hai vế
tương phản
tương phản
, làm
, làm
nổi bật
nổi bật
quan niệm sống rất cao đẹp
quan niệm sống rất cao đẹp
của người Việt Nam -Thà chết mà được kính trọng,đánh giá
của người Việt Nam -Thà chết mà được kính trọng,đánh giá
cao còn hơn sống mà bị người đời khinh bỉ.
cao còn hơn sống mà bị người đời khinh bỉ.
Kết luận: Việc đặt các từ trái nghĩa bên cạnh nhau
có tác dụng làm nổi bật các sự vật,sự việc, hoạt động,
trạng thái đối lập nhau


1,Từ trái nghĩa là những từ
1,Từ trái nghĩa là những từ

có nghĩa
có nghĩa
trái ngược nhau.
trái ngược nhau.
2, Việc đặt các từ trái nghĩa bên
2, Việc đặt các từ trái nghĩa bên
cạnh nhau có tác dụng
cạnh nhau có tác dụng


làm nổi bật
làm nổi bật


những sự vật, sự việc,hoạt động,
những sự vật, sự việc,hoạt động,
trạng thái,
trạng thái,
đối lập nhau.
đối lập nhau.
1,Từ trái nghĩa là những từ
1,Từ trái nghĩa là những từ


có nghĩa
có nghĩa
trái ngược nhau.
trái ngược nhau.
2, Việc đặt các từ trái nghĩa bên

2, Việc đặt các từ trái nghĩa bên
cạnh nhau có tác dụng
cạnh nhau có tác dụng


làm nổi bật
làm nổi bật


những sự vật, sự việc,hoạt động,
những sự vật, sự việc,hoạt động,
trạng thái,
trạng thái,
đối lập nhau.
đối lập nhau.


Luyện từ và câu
Luyện từ và câu
Bài: Từ trái nghĩa.
Bài: Từ trái nghĩa.
III,Luyện tập
III,Luyện tập
Bài 1.
Bài 1.


Tìm các
Tìm các
cặp từ trái nghĩa

cặp từ trái nghĩa
trong các thành ngữ, tục ngữ dưới đây :
trong các thành ngữ, tục ngữ dưới đây :
a,
a,
Gạn đục khơi trong.
Gạn đục khơi trong.
b,
b,
Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.
Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.
c,
c,
Anh em như thể chân tay
Anh em như thể chân tay


Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần.
Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần.


Luyện từ và câu
Luyện từ và câu
Bài: Từ trái nghĩa.
Bài: Từ trái nghĩa.
a,
a,
Gạn
Gạn
đục

đục


khơi
khơi
trong
trong
.
.
b,
b,
Gần mực thì
Gần mực thì
đen
đen
,gần đèn thì
,gần đèn thì
sáng
sáng
.
.
c,
c,
Anh em như thể chân tay
Anh em như thể chân tay


Rách
Rách

lành
lành
đùm bọc,
đùm bọc,
dở
dở


hay
hay


đỡ đần.
đỡ đần.
III,Luyện tập
III,Luyện tập



Luyện từ và câu
Luyện từ và câu
Bài: Từ trái nghĩa.
Bài: Từ trái nghĩa.


III,Luyện tập
III,Luyện tập

Bài 2,
Bài 2,


Điền vào mỗi chỗ chấm
Điền vào mỗi chỗ chấm
một từ trái nghĩa
một từ trái nghĩa
với
với
từ gạch chân
từ gạch chân
mỗi dòng sau để hoàn chỉnh các thành ngữ,tục ngữ sau ;
mỗi dòng sau để hoàn chỉnh các thành ngữ,tục ngữ sau ;


a,
a,


Hẹp
Hẹp
nhà bụng.
nhà bụng.


b,
b,

Xấu
Xấu


người nết.
người nết.


c,
c,


Trên
Trên
kính nhường.
kính nhường.
rộng
rộng


đẹp
đẹp
dưới
dưới


Luyện từ và câu
Luyện từ và câu
Bài: Từ trái nghĩa.
Bài: Từ trái nghĩa.

Bài 3,
Bài 3,


Tìm từ trái nghĩa với mỗi từ sau :
Tìm từ trái nghĩa với mỗi từ sau :
a,
a,
Hòa bình /
Hòa bình /
b,
b,
Thương yêu /
Thương yêu /
c,
c,
Đoàn kết /
Đoàn kết /
d,
d,
Giữ gìn /
Giữ gìn /
(chiến tranh ; xung đột )
(chiến tranh ; xung đột )


(căm ghét, căm thù, )
(căm ghét, căm thù, )
(chia rẽ, bè phái, xung khắc )
(chia rẽ, bè phái, xung khắc )

(phá hoại, phá phách, hủy hoại )
(phá hoại, phá phách, hủy hoại )


Luyện từ và câu
Luyện từ và câu
Bài: Từ trái nghĩa.
Bài: Từ trái nghĩa.
Bài 4,
Bài 4,


Đặt hai câu để phân biệt một
Đặt hai câu để phân biệt một
cặp từ trái nghĩa
cặp từ trái nghĩa
vừa tìm được ở bài tập 3.
vừa tìm được ở bài tập 3.


*Hai câu,mỗi câu chứa một từ trái nghĩa:
*Hai câu,mỗi câu chứa một từ trái nghĩa:
VD:Những người tốt trên thế giới yêu
VD:Những người tốt trên thế giới yêu
hòa bình
hòa bình
. Những kẻ ác thích
. Những kẻ ác thích
chiến tranh.
chiến tranh.

*Một câu chứa cả cặp từ trái nghĩa :
*Một câu chứa cả cặp từ trái nghĩa :
VD: Chúng em ai cũng
VD: Chúng em ai cũng
yêu
yêu


hòa bình
hòa bình
,
,
ghét
ghét
chiến tranh.
chiến tranh.




§Çu - ®u«i


Nh¾m - më


Khãc - C êi

Ngắn- Dài




§Çu - ®u«i
§Çu voi ®u«i chuét


Ng¾n - dµi
N íc m¾t ng¾n n íc m¾t dµi


Nh¾m - më
M¾t nh¾m m¾t më


Khãc - C êi
KÎ khãc ng êi c êi