Vật lí lớp 12 - Tiết: 0 SÓNG ĐIỆN TỪ docx

Vật lí lớp 12 - Tiết: 0 SÓNG ĐIỆN TỪ
1. Mục tiêu:
a) Về kiến thức:
- Nêu được định nghĩa sóng điện từ.
- Nêu được các đặc điểm của sóng điện từ.
- Nêu được đặc điểm của sự truyền sóng điện từ trong
khí quyển.
b) Về kỹ năng:
c) Về thái độ:
2. Chuẩn bị của GV và HS:
a) Chuẩn bị của GV:
- Thí nghiệm của Héc về sự phát và thu sóng điện từ
(nếu có).
- Một máy thu thanh bán dẫn để cho HS quan sát
bảng các dải tần trên máy.
- Mô hình sóng điện từ của bài vẽ trên giấy khổ lớn,
hoặc ảnh chụp hình đó.
b) Chuẩn bị của HS:
3. Tiến trình bài dạy:
Hoạt động 1 ( phút): Kiểm tra bài cũ.
Hoạt động của
GV
Hoạt động của
HS
Kiến thức cơ
bản

Hoạt động 2 ( phút): Tìm hiểu về sóng điện từ
Hoạt động của
GV
Hoạt động của

HS
Kiến thức cơ
bản
- Thông báo kết
quả khi giải hệ
phương trình Mác-
xoen: điện từ
trường lan truyền
trong không gian
dưới dạng sóng 
- HS ghi nhận
sóng điện từ là
gì.



I. Sóng điện
từ
1. Sóng điện
từ là gì?
- Sóng điện từ
chính là từ
trường lan
gọi là sóng điện từ.
- Sóng điện từ và
điện từ trường có
gì khác nhau?
- Y/c HS đọc Sgk
để tìm hiểu các đặc
điểm của sóng điện

từ.
- Sóng điện từ có v
= c  đây là một
cơ sở để khẳng
định ánh sáng là
sóng điện từ.
- Sóng điện từ lan
truyền được trong
điện môi. Tốc độ v
< c và phụ thuộc


- HS đọc Sgk
để tìm các đặc
điểm.











truyền trong
không gian.

2. Đặc điểm
của sóng điện
từ
a. Sóng điện
từ lan truyền
được trong
chân không
với tốc độ lớn
nhất c 
3.10
8
m/s.
b. Sóng điện
từ là sóng
ngang:
E B c
 
r r
r


vào hằng số điện
môi.

- Y/c HS quan sát
thang sóng vô
tuyến để nắm được






- Quan sát hình
22.1

c. Trong sóng
điện từ thì dao
động của điện
trường và của
từ trường tại
một điểm luôn
luôn đồng pha
với nhau.
d. Khi sóng
điện từ gặp
mặt phân cách
giữa hai môi
trường thì nó
bị phản xạ và

khúc xạ như
ánh sáng.
e. Sóng điện
từ mang năng
sự phân chia sóng
vô tuyến.
lượng.
f. Sóng điện từ
có bước sóng
từ vài m 
vài km được
dùng trong
thông tin liên
lạc vô tuyến
gọi là sóng vô
tuyến:
+ Sóng cực
ngắn.
+ Sóng
ngắn.
+ Sóng
trung.
+ Sóng dài.
Hoạt động 3 ( phút): Tìm hiểu về sự truyền sóng vô
tuyến trong khí quyển
Hoạt động của GV

Hoạt động của
HS
Kiến thức cơ

bản
- Ở các máy thu
thanh, ở mặt ghi
các dải tần ta thấy
một số dải sóng vô
tuyến tương ứng
với các bước sóng:
16m, 19m, 25m…
tại sao là những dải
tần đó mà không
phải những dải tần
khác?
 Đó là những
sóng điện từ có
- HS đọc Sgk
để trả lời.










II. Sự truyền
sóng vô
tuyến trong
khí quyển

1. Các dải
sóng vô tuyến
- Không khí
hấp thụ rất
mạnh các
sóng dài, sóng
trung và sóng
cực ngắn.
- Không khí
bước sóng tương
ứng mà những sóng
điện từ này nằm
trong dải sóng vô
tuyến, không bị
không khí hấp thụ.




- Tầng điện li là gì?

(Tầng điện li kéo
dài từ độ cao
khoảng 80km đến
độ cao khoảng
800km)
- Mô tả sự truyền

- Là một lớp
khí quyển,
trong đó các
phân tử khí đã
bị ion hoá rất
mạnh dưới tác
dụng của tia tử
ngoại trong ánh
sáng Mặt Trời.
cũng hấp thụ
mạnh các
sóng ngắn.
Tuy nhiên,
trong một số
vùng tương
đối hẹp, các
sóng có bước
sóng ngắn hầu
như không bị
hấp thụ. Các
vùng này gọi
là các dải
sóng vô
tuyến.
2. Sự phản xạ
của sóng ngắn
trên tầng điện
sóng ngắn vòng
quanh Trái Đất.
li

- Tầng điện li:
(Sgk)
- Sóng ngắn
phản xạ rất tốt
trên tầng điện
li cũng như
trên mặt đất
và mặt nước
biển như ánh
sáng.
Hoạt động 4 ( phút):
Hoạt động của
GV
Hoạt động của
HS
Kiến thức cơ
bản

Hoạt động 5 ( phút):
Hoạt động của
GV
Hoạt động của
HS
Kiến thức cơ
bản

Hoạt động 6 ( phút): Giao nhiệm vụ về nhà.
Hoạt động của
GV
Hoạt động của

HS
Kiến thức cơ
bản
- Nêu câu hỏi và
bài tập về nhà.
- Yêu cầu: HS
chuẩn bị bài sau.
- Ghi câu hỏi và
bài tập về nhà.
- Ghi những
chuẩn bị cho
bài sau.

IV. RÚT KINH NGHIỆM