Vật lí lớp 12 - Tiết: 0 ĐIỆN TỪ TRƯỜNG pps

Vật lí lớp 12 - Tiết: 0 ĐIỆN TỪ TRƯỜNG
1. Mục tiêu:
a) Về kiến thức:
- Nêu được định nghĩa về từ trường.
- Phân tích được một hiện tượng để thấy được mối
liên quan giữa sự biến thiên theo thời gian của cảm
ứng từ với điện trường xoáy và sự biến thiên của
cường độ điện trường với từ trường.
- Nêu được hai điều khẳng định quan trọng của
thuyết điện từ.
b) Về kỹ năng:
c) Về thái độ:
2. Chuẩn bị của GV và HS:
a) Chuẩn bị của GV: Làm lại thí nghiệm cảm ứng
điện từ.
b) Chuẩn bị của HS: Ôn tập về hiện tượng cảm ứng
điện từ.
3. Tiến trình bài dạy:
Hoạt động 1 ( phút): Kiểm tra bài cũ.
Hoạt động của
GV
Hoạt động của
HS
Kiến thức cơ
bản

Hoạt động 2 ( phút): Tìm hiểu về mối quan hệ giữa
điện trường và từ trường
Hoạt động của GV

Hoạt động của

HS
Kiến thức cơ
bản
- Y/c Hs nghiên cứu
Sgk và trả lời các
câu hỏi.
- Trước tiên ta phân
tích thí nghiệm cảm
ứng điện từ của
Pha-ra-đây  nội
- HS nghiên
cứu Sgk và
thảo luận để trả
lời các câu hỏi.
- Mỗi khi từ
thông qua
mạch kín biến
I. Mối quan
hệ giữa điện
trường và từ
trường
1. Từ trường
biến thiên và
điện trường
dung định luật cảm
ứng từ?

- Sự
xuất
hiện dòng điện cảm

ứng chứng tỏ điều
gì?



- Nêu các đặc điểm
của đường sức của
một điện trường
tĩnh điện và so sánh
với đường sức của
điện trường xoáy?
thiên thì trong
mạch kín xuất
hiện dòng điện
cảm ứng.
- Chứng tỏ tại
mỗi điểm trong
dây có một
điện trường có
E
r
cùng chiều
với dòng điện.
Đường sức của
điện trường
này nằm dọc
theo dây, nó là
một đường
cong kín.
- Các đặc điểm:

a. Là những
xoáy
a.

- Điện trường
có đường sức
là những
đường cong
kín gọi là điện
trường xoáy.








S
N
O
(- Khác: Các đường
sức của điện trường
xoáy là những
đường cong kín.)

- Tại những điện
nằm ngoài vòng dây
có điện trường nói

trên không?

- Nếu không có
vòng dây mà vẫn
cho nam châm tiến
lại gần O  liệu
xung quanh O có
xuất hiện từ trường
xoáy hay không?
- Vậy, vòng dây kín
đường có
hướng.
b. Là những
đường cong
không kín, đi
ra ở điện tích
(+) và kết thúc
ở điện tích (-).
c. Các đường
sức không cắt
nhau …
d. Nơi E lớn 
đường sức
mau…
- Có, chỉ cần
thay đổi vị trí
vòng dây, hoặc
làm các vòng

b. Kết luận
- Nếu tại một
nơi có từ
trường biến
thiên theo
thời gian thì
tại nơi đó
xuất hiện một
có vai trò gì hay
không trong việc
tạo ra điện trường
xoáy?
- Ta đã biết, xung
quanh một từ
trường biến thiên có
xuất hiện một điện
trường xoáy  điều
ngược lại có xảy ra
không. Xuất phát từ
quan điểm “có sự
đối xứng giữa điện
và từ” Mác-xoen đã
khẳng định là có.

- Xét mạch dao
động lí tưởng đang
hoạt động. Giả sử
dây kín nhỏ
hơn hay to
hơn…
- Có, các kiểm
chứng tương tự
trên.


- Không có vai
trò gì trong
việc tạo ra điện
trường xoáy.

- HS ghi nhận
khẳng định của
Mác-xoen.

điện trường
xoáy.
2. Điện
trường biến
thiên và từ
trường
a. Dòng điện
dịch
- Dòng điện
chạy trong

dây dẫn gọi là
dòng điện
dẫn.
* Theo Mác –
xoen:
- Phần dòng
điện chạy qua
tụ điện gọi là
tại thời điểm t, q và
i như hình vẽ 
cường độ dòng điện
tức thời trong
mạch?
- Mặc
khác, q
= CU = CEd
Do đó:
dE
i Cd
dt
 
Điều này cho phép
ta đi đến nhận xét
gì?

- Cường độ
dòng điện tức
thời trong
mạch:
dq
i
dt




- Dòng điện ở
đây có bản chất
là sự biến thiên
của điện trường
trong tụ điện
theo thời gian.
dòng điện
dịch.
- Dòng điện
dịch có bản
chất là sự
biến thiên của
điện trường
trong tụ điện
theo thời
gian.
b. Kết luận:

- Nếu tại một
nơi có điện
trường biến
thiên theo
thời gian thì
tại nơi đó
xuất hiện một
C
L
+
-
q
E
r

i
+
-
từ trường.
Đường sức
của từ trường
bao giờ cũng
khép kín.
Hoạt động 3 ( phút): Tìm hiểu về điện từ trường và
thuyết điện từ Mác – xoen
Hoạt động của
GV
Hoạt động của
HS
Kiến thức cơ

bản
- Ta đã biết giữa
điện trường và từ
trường có mối liên
hệ với nhau: điện
trường biến thiên
 từ trường xoáy
và ngược lại từ
trường biến thiên
- HS ghi nhận
điện từ trường.





II. Điện từ
trường và
thuyết điện
từ Mác - xoen

1. Điện từ
trường
- Là trường có
hai thành
 điện trường
xoáy.
 Nó là hai thành
phần của một
trường thống nhất:

điện từ trường.

- Mác – xoen đã
xây dựng một hệ
thống 4 phương
trình diễn tả mối
quan hệ giữa:
+ điện tich, điện
trường, dòng điện
và từ trường.
+ sự biến thiên của
từ trường theo thời



- HS ghi nhận
về thuyết điện
từ.
phần biến
thiên theo thời
gian, liên
quan mật thiết
với nhau là
điện trường
biến thiên và
từ trường biến
thiên.
2. Thuyết điện
từ Mác – xoen

- Khẳng định
mối liên hệ
khăng khít
giữa điện tích,
điện trường
và từ trường.
gian và điện trường
xoáy.
+ sự biến thiên của
điện trường theo
thời gian và từ
trường.
Hoạt động 4 ( phút):
Hoạt động của
GV
Hoạt động của
HS
Kiến thức cơ
bản

Hoạt động 5 ( phút):
Hoạt động của
GV
Hoạt động của
HS
Kiến thức cơ
bản

Hoạt động 6 ( phút): Giao nhiệm vụ về nhà.
Hoạt động của

GV
Hoạt động của
HS
Kiến thức cơ
bản
- Nêu câu hỏi và
bài tập về nhà.
- Yêu cầu: HS
chuẩn bị bài sau.
- Ghi câu hỏi và
bài tập về nhà.
- Ghi những
chuẩn bị cho
bài sau.

IV. RÚT KINH NGHIỆM