Bài 52: TỪ TRƯỜNG TRÁI ĐẤT pptx

TRƯỜNG PTTH MẠC ĐĨNH CHI  GIÁO ÁN VẬT LÝ 11

GV : ĐỖ HIẾU THẢO  VẬT LÝ PB 11: 52-1 /9

Tiết : _____
Bài 52: TỪ TRƯỜNG TRÁI ĐẤT
I. Mục tiêu :
Trả lời được các câu hỏi :
+ Độ từ thiên là gì ? Đồ từ khuynh là gì ?
+ Các từ cực của Trái Đất có những vị trí cố định như các địa cực không ?
+ Bão từ là gì ?
II. Phương Pháp Giảng Dạy : Phương pháp diễn giảng …
TRƯỜNG PTTH MẠC ĐĨNH CHI  GIÁO ÁN VẬT LÝ 11

GV : ĐỖ HIẾU THẢO  VẬT LÝ PB 11: 52-2 /9

III. Thiết bị , đồ dùng dạy học :
La bàn, kim nam châm, thanh nam châm thẳng.
IV. Tiến Trình Giảng dạy
Phần làm việc của Giáo Viên Phân phối
thời gian
Nội dung ghi bảng Tổ chức ,điều khiển
Hoạt đông của học
sinh
Ghi
chú
1. Kiểm tra
bài cũ và
kiến thức
cũ liên
quan với

bài mới
1) Cho một điểm M không nằm trên dòng điện
thẳng. Vẽ một đường sức từ đi qua M, có thể vẽ
được bao nhiêu đường sức đi qua M ?
2) Vẽ một số đường sức từ trong mặt phẳng chứa
trục của ống dây mang dòng điện ?

TRƯỜNG PTTH MẠC ĐĨNH CHI  GIÁO ÁN VẬT LÝ 11

GV : ĐỖ HIẾU THẢO  VẬT LÝ PB 11: 52-3 /9

(3’)
3) Hãy vẽ một ống dây có dòng điện chạy qua, cần
chĩ rõ chiều của dòng điện trong các vòng dây ?
2. Nghiên
cứu bài
mới
1. ĐỘ TỪ THIÊN – ĐỘ TỪ KHUYNH

a) Độ từ thiên
Các đường sức từ của từ trường Trái Đất nằm
trên mặt đất gọi là các kinh tuyến từ.
Góc lệch giữa kinh tuyến từ và kinh tuyến địa lí
gọi là độ từ thiên ( hay góc từ thiên, kí hiệu D).
1. ĐỘ TỪ THIÊN – ĐỘ TỪ
KHUYNH
GV yêu cầu HS thực hiện thí nghiệm
đưa thanh nam châm thẳng đến gần
nam châm thử rồi đưa xa nhiều lần .
GV : Các em nhận xét phương chiều

của nam châm thử như thế nào khi
đưa ra nam châm thẳng ra xa ? Tại
sao như vậy ?
GV : Trong vũ trụ có từ trường

HS:Phương chiều của
nam châm thử không
thay đổi khi đưa ra
nam châm thẳng ra xa.
Bởi vì nam châm thử
bị ảnh hường từ trường
Trái Đất.

HS : Nhắc lại lại về

TRƯỜNG PTTH MẠC ĐĨNH CHI  GIÁO ÁN VẬT LÝ 11

GV : ĐỖ HIẾU THẢO  VẬT LÝ PB 11: 52-4 /9

b) Độ từ khuynh
Góc hợp bởi kim nam châm của la bàn vừa nói
và mặt phẳng nằm ngang gọi là độ từ khuynh (hay
góc từ khuynh, kí hiệu là I )


2) CÁC TỪ CỰC CỦA TRÁI ĐẤT
không ?  Không chỉ Mặt Trời mà
tất cả các sao trong vũ trụ đều có từ
trường, chính điều này mà vũ trụ tồn
tại. Thái Dương Hệ, ngòai Trái Đất

có Kim Tinh, Mộc tinh có từ trường.

GV : Các em nhắc lại lại về kinh
tuyến và vĩ tuyến địa lí.
GV : Định nghĩa độ từ thiên
GV : Định nghĩa độ từ khuynh

2) CÁC TỪ CỰC CỦA TRÁI
kinh tuyến và vĩ tuyến
địa lí.

HS : Quan sát góc lệch
của la bàn so với mặt
phẳng nằm ngang.




TRƯỜNG PTTH MẠC ĐĨNH CHI  GIÁO ÁN VẬT LÝ 11

GV : ĐỖ HIẾU THẢO  VẬT LÝ PB 11: 52-5 /9

a) Tên các cực từ của Trái Đất
Trái Đất có hai địa cực được gọi là Bắc cực và
Nam cực. Ngòai ra nó còn có hai cực từ.
Từ cực ở bắc bán cầu là từ cực Bắc, từ cực ở
nam bán cầu là từ cực Nam.
Các từ cực của Trái Đất không nằm yên một chỗ
mà di chuyển, mặc dù sự di chuyển đó diễn ra rất
chậm.

Trong quá khứ đã từng xảy ra hiện tượng đảo
cực từ, thậm chí không phải chỉ đảo một lần mà
đảo nhiều lần.
ĐẤT
a) Tên các cực từ của Trái Đất
GV diễn giảng : Trái Đất được coi
như là một nam châm khổng lồ, nam
châm trái đất có dạng quả cầu.
GV : Đã là một nam châm thì phải
có cực. Các em có thể di cuyển la
bàn từ vị trí này sang vị trí khác và
cho biết nhận xét.
GV : Theo em vị trí địa cực trái đất
có thay đổi không ?



HS : Dù đứng ở vị trí
nào thì kim nam châm
của la bàn vẫn không
thay đổi.
 Trái Đất cũng có
hai cực từ.

TRƯỜNG PTTH MẠC ĐĨNH CHI  GIÁO ÁN VẬT LÝ 11

GV : ĐỖ HIẾU THẢO  VẬT LÝ PB 11: 52-6 /9

3) BÃO TỪ
Các yếu tố của từ trường Trái Đất (chẳng hạn
cảm ứng từ, độ từ thiên, độ từ khuynh, … ) có
những biến đổi theo thời gian. Những biến đổi này
xảy ra hầu như cùng một lúc trên quy mô hành
tinh gọi là bão từ
b) Vị trí các từ cực của Trái Đất.
GV : Nhưng vị trí cực từ thì lại thay
đổi  Đảo cực từ





HS : Vị trí địa cực trái
đất không thay đổi



HS : Bão từ có liên
quan đến họat động
Mặt Trời không ?

TRƯỜNG PTTH MẠC ĐĨNH CHI  GIÁO ÁN VẬT LÝ 11

GV : ĐỖ HIẾU THẢO  VẬT LÝ PB 11: 52-7 /9

Người ta chia bão từ thành hai lọai là lọai yếu và
lọai mạnh.

3) BÃO TỪ
GV : Các yếu tố của từ trường Trái
Đất (chẳng hạn cảm ứng từ, độ từ
thiên, độ từ khuynh, … ) có những
biến đổi theo thời gian. Những biến
đổi này xảy ra hầu như cùng một lúc
trên quy mô hành tinh gọi là bão từ,
ta chia bão từ thành hai lọai là lọai
yếu và lọai mạnh.








TRƯỜNG PTTH MẠC ĐĨNH CHI  GIÁO ÁN VẬT LÝ 11

GV : ĐỖ HIẾU THẢO  VẬT LÝ PB 11: 52-8 /9

GV : Không phải chỉ trong thời gian
có bão từ, từ trường trái đất mới biến
đổi. Thực ra yếu tố của từ trường trái
đất tại bất kì điểm nào trên Trái Đất

luôn luôn biến đổi theo thời gian.

GV trả lời câu hỏi HS : Bão từ yếu
thường không liên quan đến họat
động Mặt Trời vì các cơn bão này
xảy ra thường xuyên, hầu như mỗi
tháng. Bão từ mạnh thường chỉ xảy
ra khi có họat động mạnh của Mặt
Trời.







TRƯỜNG PTTH MẠC ĐĨNH CHI  GIÁO ÁN VẬT LÝ 11

GV : ĐỖ HIẾU THẢO  VẬT LÝ PB 11: 52-9 /9

3. Củng
cố bài
giảng Dặn
dò của học
sinh(5’)


GV dặn HS trả lời các câu hỏi 1, 2, 3
SGK trang 247.
HS trả lời các câu hỏi

1, 2, 3 SGK trang 247.


  