§13 – 14. DAO ĐỘNG ĐIỆN TỪ potx

§13 – 14. DAO ĐỘNG ĐIỆN TỪ

I- MỤC TIÊU
 Hiểu cấu tạo của mạch dao động LC và khái niệm dao động điện từ.
 Thiết lập các công thức về dao động điện từ riêng của mạch LC (các
biểu thức phụ thuộc thời gian của điện tích, cường độ dòng điện, hiệu điện
thế).
 Hiểu nguyên nhân làm tắt dần dao động.
II- CHUẨN BỊ
Giáo viên
- Vẽ trên giấy khổ lớn Hình 13.1b và hình 13.3 SGK
Học sinh
- Ôn lại dao động cơ học (dao động tự do, dao động tắt dần, dao động duy
trì).
- Ôn lại định luật Ôm cho các loại mạch điện.
III- GỢI Ý VỀ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
GV có thể đặt vấn đề vào bài như SGK.
1. GV gợi ý HS hình dung dao động điện trong mạch LC. Sau đó GV hướng
dẫn HS khảo sát định lượng hiện tượng dao động điện trong mạch dao động
LC dựa vào định luật Ôm và vào công thức i = q’(chú ý dấu của i, tức là
chiều của dòng điện). Mức độ hướng dẫn chi tiết tùy thuộc vào trình độ của
HS nói chung, GV yêu cầu HS trả lời H1.
2. Mở đầu về dao động từ tắt dần, GV yêu cầu HS trả lời H1 (có sự liên hệ
với dao động cơ học tắt dần).
3. Tiếp theo GV đặt câu hỏi : “Về nguyên tắc, làm thế nào để duy trì dao
động điện từ?”.

§15. ĐIỆN TỪ TRƯỜNG
SÓNG ĐIỆN TỪ

I- MỤC TIÊU

 Hiểu được mối liên hệ giữa điện trường biến thiên và từ trường : Điện
trường biến thiên theo thời gian làm xuất hiện từ trường.
 Hiểu khái niệm điện từ trường, sự tồn tại không thể tách rời giữa điện
trường và từ trường.
 Hiểu được sự hình thành sóng điện từ và các tính chất của sóng điện
từ.
II- CHUẨN BỊ
GV nhắc HS ôn lại các kiến thức đã học ở lớp 11 về điện trường (tĩnh) và từ
trường, đường sức điện và đường sức từ, hiện tượng cảm ứng điện từ.
III- GỢI Ý VỀ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
Đối với bài học này, GV dùng phương pháp giảng giải minh họa, kết hợp
với việc đặt ra những câu hỏi để lôi cuốn HS tham gia hoạt động chiếm lĩnh
kiến thức.
1. GV có thể đặt vấn đề vào bài học như đã nêu trong SGK, GV cũng có thể
mở bài bằng cách đặt ra các câu hỏi yêu cầu HS ôn lại một số kiến thức về
điện trường (tĩnh) và từ trường (đặc biệt là về đường sức điện và đường sức
từ). Sau đó GV đặt câu hỏi : Điện tích chuyển động có thể gây ra các trường
nào?
2. GV tổ chức các hoạt động theo trật tự lôgic của bài học.
Với mục a) của đoạn 1, GV yêu cầu HS chú ý phân tích rõ lập luận chặt chẽ
về mặt lôgic của Pha-ra-đây khi rút ra kết luận trong việc khảo sát TN về
hiện tượng cảm ứng điện từ xảy ra khi vòng dây dẫn đặt cố định trong từ
trường biến thiên. GV có thể cho HS trao đổi, tranh luận về câu trả lời của
H1. GV yêu cầu HS phân tích Hình 15.2 SGK (chiều của
B
ur
và
E
ur
).

Với mục b) của đoạn 1, GV hướng dẫn cho HS hiểu (không buộc HS phải
nhớ) nội dung Hình 15.3 SGK.
3. Đối với đoạn 2, GV thông báo cho HS hiểu và nhớ kết luận của Mác-
xoen, từ đó giúp HS hiểu khái niệm điện từ trường.
4. Về sóng điện từ, GV yêu cầu HS xem Hình 15.4 SGK và hướng dẫn HS
hình dung quá trình lan truyền trong không gian của điện từ trường biến
thiên theo thời gian. Tiếp theo GV thông báo cho HS các tính chất của sóng
điện từ (trước đó GV yêu cầu HS nhắc lại các tính chất của sóng cơ học để
trả lời H2).