Tải bản đầy đủ (.pdf) (14 trang)

Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng xã hội. potx

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.95 MB, 14 trang )


1
L
ỜI
M


ĐẦU


Trong khu v

c châu Á - Thái B
ì
nh Dương, Vi

t Nam đang là m

t
đấ
t n
ướ
c

đượ
c nhi

u s

chú
ý


t

các n
ướ
c trên th
ế
gi

i.
Đó là
đấ
t n
ướ
c Vi

t Nam
đã
và đang trên con
đườ
ng
đổ
i m

i m

t cách toàn
di

n và ngày càng sâu s


c v

cơ s

h

t

ng và ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng.
Quan h

s

n xu

t
đượ
c h
ì
nh thành m

t cách khách quan trong quá tr
ì
nh s


n
xu

t t

o ra c

a c

i v

t ch

t c

a x
ã
h

i. Trên cơ s

quan h

s

n xu

t h
ì

nh thành
nên các quan h

v

chính tr

và tinh th

n c

a x
ã
h

i. Hai m

tđó c

a
đờ
i s

ng x
ã

h

i
đượ

c khái quát thành cơ s

h

t

ng và ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng c

a x
ã
h

i.
Trong quá tr
ì
nh phát tri

n n

n kinh t
ế
nhi

u thành ph


n theo
đị
nh h
ướ
ng x
ã

h

i

n
ướ
c ta, c

n v

n d

ng và quán tri

t quan h

bi

n ch

ng gi


a cơ s

h

t

ng
và ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng. Cơ s

h

t

ng là k
ế
t c

u kinh t
ế
đa thành ph

n trong
đó có thành ph


n kinh t
ế
qu

c doanh, t

p th

và nhi

u thành kinh t
ế
khác nhau.
Tính ch

t đan xen - quá
độ
v

k
ế
t c

u c

a cơ s

kinh t
ế
v


a làm cho n

n kinh t
ế

sôi
độ
ng, phong phú, v

a mang t
ì
nh ph

c t

p trong quá tr
ì
nh th

c hi

n
đị
nh
h
ướ
ng x
ã
h


i. Đây là m

t k
ế
t c

u kinh t
ế
năng
độ
ng, phong phú
đượ
c ph

n
chi
ế
u trên n

n ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng và
đặ
t ra
đò

i h

i khách quan là n

n ki
ế
n
trúc th
ượ
ng t

ng c
ũ
ng ph

i
đổ
i m

i
để
đáp

ng
đò
i h

i c

a cơ s


kinh t
ế
. Như
v

y ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng m

i có s

c m

nh đáp

ng
đò
i h

i c

a cơ s

h


t

ng.
Em xin chân thành c

m ơn!


2
P
HẦN
I
N
HỮNG

VẤN

ĐỀ



LUẬN

VỀ

MỐI
QUAN
HỆ

BIỆN


CHỨNG

GIỮA


SỞ

HẠ

TẦNG

KIẾN
TRÚC
THƯỢNG

TẦNG


1 Khái ni

m
1.1 Cơ s

h

t

ng
Cơ s


h

t

ng là toàn b

nh

ng QHSX h

p thành cơ c

u kinh t
ế
c

a m

t
h
ì
nh thái kinh t
ế
- x
ã
h

i nh


t
đị
nh.
K
ế
t c

u c

a cơ s

h

t

ng g

m 3 b

ph

n
-Quan h

s

n xu

t tàn dư
-Quan h


s

n xu

t th

ng tr


-Quan h

s

n xu

t m

m m

ng
Cơ s

h

t

ng c

a m


t x
ã
h

i c

th

bao g

m quan h

s

n xu

t th

ng tr

.
Quan h

s

n xu

t tàn dư c


a x
ã
h

i c
ũ
và quan h

s

n xu

t m

m m

ng c

a x
ã

h

i m

i. Trong đó quan h

s

n xu


t th

ng tr

bao gi

c
ũ
ng gi

vai tr
ò
ch


đạ
o ,
chi ph

i các quan h

s

n xu

t khác, nó quy
đị
nh xu h
ướ

ng chung c

a
đờ
i s

ng
kinh t
ế
- x
ã
h

i. B

i v

y, cơ s

h

t

ng c

a m

t x
ã
h


i c

th


đượ
c
đặ
c trưng b

i
quan h

s

n xu

t th

ng tr

trong x
ã
h

i đó. Tuy nhiên, quan h

s


n xu

t tàn dư
và quan h

s

n xu

t m

m m

ng c
ũ
ng có vai tr
ò
nh

t
đị
nh.

1.2. Ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng

Là toàn b

nh

ng tư t
ưở
ng x
ã
h

i, nh

ng thi
ế
t ch
ế
tương

ng và nh

ng quan
h

n

i t

i c

a ki

ế
n trúc th
ượ
ng t

ng
đượ
c h
ì
nh thành trên m

t cơ s

h

t

ng nh

t
đị
nh.
Trong k
ế
t c

u ki
ế
n trúc th
ượ

ng t

ng th
ì
Nhà n
ướ
c là b

ph

n quan tr

ng
nh

t. B

i v
ì
, Nhà n
ướ
c n

m trong tay sưc m

nh kinh t
ế
và b

o l


c, nó chi ph

i

3
m

i b

ph

n khác c

a ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng và các b

ph

n này ph

i ph

c ting
nó.

2. M

i quan h

bi

n ch

ng gi

a cơ s

h

t

ng và ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng
x
ã
h

i.
2.1 Cơ s


h

t

ng quy
ế
t
đị
nh ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng
Cơ s

h

t

ng quy
ế
t
đị
nh n

i dung, tính ch

t k

ế
t c

u c

a ki
ế
n trúc th
ượ
ng
t

ng. Cơ s

h

t

ng c

a m

t x
ã
h

i nh

t
đị

nh như th
ế
nào, tính ch

t c

a nó ra
sao, giai c

p
đạ
i di

n cho nó như th
ế
nào th
ì
h

th

ng thi
ế
t ch
ế
chính tr

pháp
quy


n,
đạ
o
đứ
c, tri
ế
t h

c v v và quan h

c

a các th

ch
ế
tương

ng v

i các
thi
ế
t ch
ế


y c
ũ
ng như v


y. Cơ s

h

t

ng quy
ế
t
đị
nh ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng th


hi

n

nh

ng m

t sau:
-Cơ s


h

t

ng gi

vai tr
ò
quy
ế
t
đị
nh s

h
ì
nh thành ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng,
cơ s

h

t


ng nào sinh ra ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng

y.
-Cơ s

h

t

ng quy
ế
t
đị
nh s

bi
ế
n
đổ
i c

a ki
ế
n trúc th

ượ
ng t

ng trong m

t
h
ì
nh thái kinh t
ế
x
ã
h

i nh

t
đị
nh, khi cơ s

h

t

ng bi
ế
n
đổ
i th
ì

ki
ế
n trúc
th
ượ
ng t

ng c
ũ
ng bi
ế
n
đổ
i theo.
-Cơ s

h

t

ng quy
ế
t
đị
nh s

thay
đổ
i căn b


n c

a ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng.
Khi cơ s

h

t

ng nào m

t đi th
ì
ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng do nó sinh ra c
ũ
ng m

t

theo, khi cơ s

h

t

ng m

i xu

t hi

n th
ì
nó l

i s

n sinh ra ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng
m

i phù h

p v


i nó.
Ví d

cơ ch
ế
bao c

p tương
ướ
ng v

i nó là Nhà n
ướ
c xơ c

ng, m

nh l

nh
quan liêu
Cơ ch
ế
th

tr
ườ
ng tương


ng v

i nó là Nhà n
ướ
c năng
độ
ng, ho

t
độ
ng có
hi

u qu


Cơ s

h

t

ng quy
ế
t
đị
nh ki
ế
n trúc th
ượ

ng t

ng là quy lu

t ph

bi
ế
n c

a m

i
h
ì
nh thái KTXH.

2.2 Ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng tác
độ
ng tr

l

i cơ s


h

t

ng

4
Ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng c

ng c

, b

o v

duy tr
ì
CSHT sinh ra nó và
đấ
u tranh
chóng l

i CSHT và KTTT

đố
i l

p v

i nó.
Ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng do cơ s

h

t

ng sinh ra nhưng sau khi xu

t hi

n nó
có tính
độ
c l

p tương
đố
i do đó nó tác

độ
ng l

i cơ s

h

t

ng th

hi

n

nh

ng
m

t sau:
-Ch

c năng x
ã
h

i c

a ki

ế
n trúc th
ượ
ng t

ng là b

o v

, duy tr
ì
c

ng c


hoàn thi

n cơ s

h

t

ng
đã
sinh ra nó vàt
ì
m cách xoá b


cơ s

h

t

ng c
ũ
, ki
ế
n
trúc th
ượ
ng t

ng c
ũ
. Nó luôn luôn gi

l

i và k
ế
th

a nh

ng cái c
ũ


đã
làm ti

n
đề

cho cái m

i.
Ví du: Nhà n
ướ
c tư s

n hi

n
đạ
i c

ng c

, b

o v

, phát tri

n s

h


u tư nhân
tư li

u s

n xu

t. C
ò
n Nhà n
ướ
c vô s

n th
ì
b

o v

, phát tri

n s

h

u x
ã
h


i (t

p
th

).
Trong các y
ế
u t

c

a ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng th
ì
Nhà n
ướ
c là y
ế
u t

cơ b

n có
vai tr

ò

đặ
c bi

t quan tr

ng
đố
i v

i cơ s

h

t

ng. Vai tr
ò
c

a Nhà n
ướ
c tác
độ
ng
đố
i v

i cơ s


h

t

ng th

hi

n

3 chi

u h
ướ
ng. B

ng công c

pháp lu

t, b

ng
s

c m

nh kinh t
ế

và s

c m

ng b

o l

c c

a Nhà n
ướ
c có th

tác
độ
ng làm cho
kinh té phát tri

n theo chi

u h
ướ
ng t

t y
ế
u.
Nhà n
ướ

c là y
ế
u t

tác
độ
ng tr

l

i m

nh m

nh

t
đố
i v

i CSHT v
ì
nó là
công c

b

o l

c t


p trung trong tay giai c

p th

ng tr

.
Nó không ch

th

c hi

n ch

c năng kinh t
ế
b

ng h

th

ng chính sách kinh t
ế

- x
ã
h


i đúng, nó c
ò
n có tác d

ng tr

c ti
ế
p thúc
đẩ
y s

phát tri

n c

a n

n kinh
t
ế
. Các b

ph

n khác c

a ki
ế

n trúc th
ượ
ng t

ng c
ũ
ng ph

i thông qua th
ì
m

i có
hi

u l

c
đố
i v

i CSHT.
Ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng tác
độ

ng tr

l

i CSHT theo hai chi

u
-Tích c

c: Khi KTTT tác
độ
ng cùng chi

u v

i nh

ng quy lu

t v

n
độ
ng c

a
CSHT th
ì
nó thúc
đẩ

y CSHT phát tri

n. Do đó, thúc
đẩ
y s

phát tri

n kinh t
ế
- x
ã

h

i.

5
-Tiêu c

c: Khi KTTT tác
độ
ng ng
ượ
c chi

u v

i nh


ng quy lu

t v

n
độ
ng
c

a CSHT, khi nó là s

n ph

m c

a quan h

kinh t
ế
l

i th

i th
ì
nó c

n tr

, k

ì
m
h
ã
m s

phát tri

n c

a cơ s

h

t

ng. Do đó, nó k
ì
m h
ã
m s

phát tri

n kinh t
ế
.


6

P
HẦN
II
M

I QUAN H

BI

N CH

NG GI

A CƠ S

H

T

NG
VÀ KI

N TRÚC TH
ƯỢ
NG T

NG TRONG TH

I K


QUÁ
ĐỘ

LÊN CH

NGH
Ĩ
A X
Ã
H

I

N
ƯỚ
C TA.

Trong quá tr
ì
nh phát tri

n n

n kinh t
ế
nhi

u thành ph

n theo

đị
nh h
ướ
ng
XHCN

n
ướ
c ta , c

n v

n d

ng quán tri

t quan h

bi

n ch

ng gi

cơ s

h

t


ng
và ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng.
Cơ s

h

t

ng kinh t
ế
n
ướ
c ta hi

n nay là k
ế
t c

u kinh t
ế
đa thành ph

n.
Tính ch


t đan xen, quá
độ
v

k
ế
t c

u c

a cơ s

kinh t
ế
v

a làm cho n

n kinh t
ế

s

ng
độ
ng, phongphú, v

a mang tính phưvs t


p trong quá tr
ì
nh th

c hi

n
đị
nh
h
ướ
ng XHCN. Đây là m

t k
ế
t c

u kinh t
ế
năng
độ
ng, phong phú c

a n

n kinh
t
ế
,
đượ

c ph

n chi
ế
u lên ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng và
đặ
t ra
đò
i h

i khách quan là
ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng c
ũ
ng ph

i
đượ
c

đổ
i m

i
để
đáp

ng
đò
i h

i c

a cơ s


kinh t
ế
. Không ph

i đa thành ph

n kinh t
ế
th
ì
ph

i đa
đả

ng, đa nguyên chính tr

,
nhưng nh

t thi
ế
t ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng ph

i
đượ
c
đổ
i m

i theo h
ướ
ng
đổ
i m

i
t


ch

c ,
đổ
i m

i b

máy,
đổ
i m

i con ng
ườ
i,
đổ
i m

i phong cách l
ã
nh
đạ
o, đa
d

ng hoá các t

ch

c hi


p h

i, đoàn th

… m

r

ng dân ch

, nh

m quy t

s

c
m

nh c

a qu

n chúng d
ướ
i s

l
ã

nh
đạ
o c

a
Đả
ng c

ng s

n. Ch

có như v

y ki
ế
n
trúc th
ượ
ng t

ng m

i có s

c m

nh đáp

ng k


p th

i
đò
i h

i c

a cơ s

h

t

ng.
Và như v

y ch

c

n m

t
đả
ng là
Đả
ng c


ng s

n l
ã
nh
đạ
o v

n th

c hi

n
đượ
c
m

c tiêu dân giàu, n
ướ
c m

nh, x
ã
h

i công b

ng, dân ch

và văn minh.

1.
Đặ
c đi

m h
ì
nh thành cơ s

h

t

ng và ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng c

ng
s

n ch

ngh
ĩ
a.
Cơ s


h

t

ng và ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng c

ng s

n ch

ngh
ĩ
a không h
ì
nh
thành t

phát trong x
ã
h

i c
ũ
, mà h

ì
nh thành t

giác sau khi giai c

p vô s

n
giành chính quy

n và phát tri

n hoàn thi

n “Su

t th

i k

quá
độ
t

ch

ngh
ĩ
a tư
b


n lên ch

ngh
ĩ
a c

ng s

n ”.

7
Mu

n có cơ s

h

t

ng và ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng c

ng s


n ch

ngh
ĩ
a. Tr
ướ
c
h
ế
t giai c

p vô s

n ph

i dùng b

o l

c cách m

ng
đậ
p tan nhà n
ướ
c c
ũ
, l

p nên

nhà n
ướ
c vô s

n. Sau khi giành
đượ
c chính quy

n, giai c

p vô s

n ti
ế
n hành
qu

c h

u hoá, t

ch thu, trưng thu nhà máy, xí nghi

p c

a giai c

p tư s

n nh


m
t

o ra cơ s

kinh t
ế
ban
đầ
u c

a ch

ngh
ĩ
a x
ã
h

i.
Vi

c nhà n
ướ
c chuyên chính vô s

n ph

i ra

đờ
i tr
ướ
c
để
t

o đi

u ki

n và
làm công c

, phương ti

n cho qu

n chúng nhân dân, ti
ế
n hành tri

t
để
quá tr
ì
nh

y hoàn toàn phù h


p v

i qui lu

t khách quan c

a x
ã
h

i. Đó là s

phát tri

n
khách quan trong quá trính s

n xu

t v

t ch

t c

a x
ã
h

i,

đò
i h

i ph

i có m

t cơ
s

h

t

ng và ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng ti
ế
n b

hơn thay th
ế
cơ s

h


t

ng và ki
ế
n
trúc th
ượ
ng t

ng tư b

n ch

ngh
ĩ
a l

i th

i ph

n
độ
ng. Tuynhiên, nhà n
ướ
c
chuyên chính vô s

n có th


t s

v

ng m

nh hay không l

i hoàn toàn ph

thu

c
vào s

phát tri

n c

a s

phát tri

n c

a cơ s

h

t


ng c

ng s

n ch

ngh
ĩ
a.
2. Cơ s

h

t

ng và ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng trong th

i k

quá đ

lên ch



ngh
ĩ
a x
ã
h

i

Vi

t Nam
Cơ s

h

t

ng và ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng XHCN khác căn b

n v

i cơ s


h


t

ng và ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng c

a x
ã
h

i có giai c

p
đố
i kháng.
D
ướ
i ch

ngh
ĩ
a x
ã

h

i hoàn ch

nh, cơ s

h

t

ng và ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng
thu

n nh

t và th

ng nh

t. V
ì
cơ s

h


t

ng x
ã
h

i ch

ngh
ĩ
a không có tính ch

t
đố
i kháng, không bao hàm nh

ng l

i ích kinh t
ế

đố
i l

p nhau. H
ì
nh th

c s


h

u
bao trùm là s

h

u toàn dân và t

p th

, h

p tác tương tr

nhau trong quá tr
ì
nh
s

n xu

t, phân ph

i s

n ph

m theo lao

độ
ng, không c
ò
n ch
ế

độ
bóc l

t .
Ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng x
ã
h

i ch

ngh
ĩ
a ph

n ánh cơ s

h


t

ng c

a x
ã
h

i
ch

ngh
ĩ
a, v
ì
v

y mà có s

th

ng tr

v

chính tr

và tinh th

n. Nhà n

ướ
c x
ã
h

i
ch

ngh
ĩ
a là nhà n
ướ
c ki

u m

i: c

a dân do dân và v
ì
dân. Pháp lu

t x
ã
h

i ch


ngh

ĩ
a là công c


để
c

i t

o x
ã
h

i c
ũ
và xây d

ng x
ã
h

i ch

ngh
ĩ
a ti
ế
n b

, khoa

h

c tr

thành
độ
ng l

c cho s

phát tri

n x
ã
h

i.

8
Th

i k

quá
độ
t

ch

ngh

ĩ
a tư b

n lên ch

ngh
ĩ
a x
ã
h

i là th

i k

c

i bi
ế
n
cách m

ng sâu s

c và tri

t
để
, là m


t giai đo

n l

ch s

chuy

n ti
ế
p. Cho nên cơ
s

h

t

ng và ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng v

i
đầ
y
đủ
nh


ng
đặ
c trưng c

a nó. B

i v
ì
,
cơ s

h

t

ng mang tính ch

t quá
độ
v

i m

t k
ế
t c

u kinh t
ế

nhi

u thành ph

n
đan xen c

a nhi

u lo

i h
ì
nh kinh t
ế
x
ã
h

i khác nhau. C
ò
n ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng
có s



đố
i kháng v

tư t
ưở
ng và có s


đấ
u tranh gi

a giai c

p vô s

n và giai c

p
tư s

n trên l
ĩ
nh v

c tư tu

ng văn hoá.
B


i v

y công cu

c c

i cách kinh t
ế

đổ
i m

i th

ch
ế
chính tr

là m

t quá
tr
ì
nh mang tính cách m

ng lâu dài, ph

c t

p mà th


c ch

t là cu

c
đấ
u tranh gay
go, quy
ế
t li

t gi

a hai con
đườ
ng tư b

n ch

ngh
ĩ
a và x
ã
h

i ch

ngh
ĩ

a.
Chính v
ì
nh

ng l
ý
do đó mà n
ướ
c ta t

m

t n
ướ
c thu

c
đị
a n

a phong ki
ế
n
v

i n

n kinh t
ế

l

c h

u s

n xu

t nh

là ch

y
ế
u, đi lên ch

ngh
ĩ
a x
ã
h

i (b

qua
ch
ế

độ
phát tri


n tư b

n ch

ngh
ĩ
a ) chúng ta
đã
g

p r

t nhi

u khó khăn trong
quá tr
ì
nh xây d

ng ch

ngh
ĩ
a x
ã
h

i. Cơ s


h

t

ng th

i k

quá
độ


n
ướ
c ta bao
g

m các thành ph

n kinh t
ế
như: kinh t
ế
nhà n
ướ
c, kinh t
ế
h

p tác, kinh t

ế

b

n nhà n
ướ
c, kinh t
ế
cá th

, kinh t
ế
tư b

n tư nhân, cùng các ki

u quan h

s

n
xu

t g

n li

n v

i h

ì
nh th

c s

h

u khác nhau, th

m chí
đố
i l

p nhau cùng t

n t

i
trong m

t cơ c

u kinh t
ế
qu

c dân th

ng nh


t. Đó là n

n kinh t
ế
hàng hoá nhi

u
thành ph

n theo
đị
nh h
ướ
ng x
ã
h

i ch

ngh
ĩ
a.
Các thành ph

n đó v

a khác nhau v

vai tr
ò

, ch

c năng, tính ch

t, l

i v

a
th

ng nh

t v

i nhau trong m

t cơ c

u kinh t
ế
qu

c dân th

ng nh

t, chúng v

a

c

nh tranh nhau, v

a liên k
ế
t v

i nhau, b

xung v

i nhau.
Để

đị
nh h
ướ
ng x
ã
h

i ch

ngh
ĩ
a
đố
i v


i các thành ph

n kinh t
ế
này, nhà
n
ướ
c ph

i s

d

ng t

ng th

các bi

n pháp kinh t
ế
hành chính và giáo d

c. Trong
đó bi

n pháp kinh t
ế
có vai tr
ò

quan tr

ng nh

t nh

m t

ng b
ướ
c x
ã
h

i hoá n

n
s

n xu

t v

i h
ì
nh th

c và b
ướ
c đi thích h


p theo h
ướ
ng: kinh t
ế
qu

c doanh
đượ
c c

ng c

và phát tri

n vươn lên gi

vai tr
ò
ch


đạ
o, kinh t
ế
t

p th

d

ướ
i
h
ì
nh th

c thu hút ph

n l

n nh

ng ng
ườ
i s

n xu

t nh

trong các ngành ngh

, các

9
h
ì
nh th

c xí nghi


p , công ty c

ph

n phát tri

n m

nh, kinh t
ế
tư nhân và gia
đì
nh phát huy
đượ
c m

i ti

m năng
để
phát tri

n l

c l
ượ
ng s

n xu


t, xây d

ng
cơ s

kinh t
ế
h

p l
ý
. Trong văn ki

n H

i ngh


đạ
i bi

u
Đả
ng gi

a nhi

m k



khoá VII,
Đả
ng ghi r
õ
“ph

i t

p chung ngu

n v

n
đầ
u tư nhà n
ướ
c cho vi

c xây
d

ng cơ s

h

t

ng kinh t
ế

x
ã
h

i và m

t s

công tr
ì
nh công nghi

p then ch

t
đã

đượ
c chu

n b

v

n và công ngh

. Nâng c

p và xây d


ng m

i h

th

ng giao
thông, sân bay, b
ế
n c

ng, thông tin liên l

c, giáo d

c và đào t

o, y t
ế
”.
Đồ
ng
th

i văn ki

n
Đả
ng c
ũ

ng ghi r
õ
:”Tư nay t

i cu

i th

p k

, ph

i quan tâm t

i công
nghi

p hoá, hi

n
đạ
i hoá nông nghi

p và kinh t
ế
nông thôn, phát tri

n toàn di

n

nông, lâm, ngư nghi

p g

n v

i công nghi

p ch
ế
bi
ế
n nông lâm thu

s

n, công
nghi

p s

n xu

t hàng tiêu dùng và hàng xu

t kh

u”.
V


ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng, Đ

ng ta kh

ng
đị
nh: L

y ch

ngh
ĩ
a Mác-Lê nin
và tư t
ưở
ng H

Chí Minh làm kim ch

nam cho m

i hành
độ
ng c


a toàn
Đả
ng,
toàn dân ta. N

i dung c

t l
õ
i c

a ch

ngh
ĩ
a Mác-Lênin và tư t
ưở
ng H

Chí Minh
là tư t
ưở
ng v

s

gi

i phóng con ng

ườ
i kh

i ch
ế

độ
bóc l

t thoát kh

i n

i nh

c
c

a m
ì
nh là đi làm thuê b

đánh
đậ
p, lương ít. B

i v

y, trong s


nghi

p xây
d

ng ch

ngh
ĩ
a x
ã
h

i c

a nhân dân ta, vi

c giáo d

c truy

n bá ch

ngh
ĩ
a Mác-
Lênin tư t
ưở
ng H


Chí Minh tr

thành tư t
ưở
nh ch


đạ
o trong
đờ
i s

ng tinh th

n
c

a x
ã
h

i là vi

c làm th
ườ
ng xuyên, liên t

c c

a cu


c cách m

ng x
ã
h

i ch


ngh
ĩ
a trên l
ĩ
nh v

c ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng.
Xây d

ng h

th

ng chính tr


, x
ã
h

i ch

ngh
ĩ
a mang b

n ch

t giai c

p công
nhân, do
Đả
ng c

ng s

n l
ã
nh
đạ
o
đả
m b


o cho nhân dân là ng
ườ
i ch

th

c s


c

a x
ã
h

i. Toàn b

quy

n l

c c

a x
ã
h

i thu

c v


nhân dân th

c hi

n dân ch


x
ã
h

i ch

ngh
ĩ
a
đả
m b

o phát huy m

i kh

năng sáng t

o, tích c

c ch



độ
ng
c

a m

i cá nhân. Trong cương l
ĩ
nh xây d

ng
đấ
t n
ướ
c th

i k

quá
độ
lên ch


ngh
ĩ
a x
ã
h


i,
Đả
ng ghi r
õ
: ”xây d

ng nhà n
ướ
c x
ã
h

i ch

ngh
ĩ
a , nhà n
ướ
c c

a
dân, do dân và v
ì
dân, liên minh giai c

p công nhân v

i giai c

p nông dân và

t

ng l

p trí th

c làm n

n t

ng, do
Đả
ng c

ng s

n l
ã
nh
đạ
o ”. Như v

y, t

t c

các

10
t


ch

c, b

máy t

o thành h

th

ng chính tr

- x
ã
h

i kkhông t

n t

i như m

t
m

c đích tư nhân mà v
ì
ph


c v

con ng
ườ
i, th

c hi

n cho
đượ
c l

i ích và quy

n
l

i thu

c v

nhân dân lao
độ
ng.
M

i b
ướ
c phát tri


n c

a cơ s

h

t

ng và ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng là m

t b
ướ
c
gi

i quy
ế
t mâu thu

n gi

a chúng. Vi

c phát tri


n và c

ng c

cơ s

h

t

ng đi

u
ch

nh và c

ng c

các b

ph

n c

a ki
ế
n trúc th
ượ

ng t

ng là m

t quá tr
ì
nh di

n ra
trong su

t th

i k

quá
độ
.
3. M

t s

ki
ế
n ngh

nh

m v


n d

ng quy lu

t này trong công cu

c
đổ
i
m

i

n
ướ
c ta

Đổ
i m

i kinh t
ế
ph

i đi li

n v

i
đổ

i m

i chính tr

.
Kinh t
ế
và chính tr

là hai m

t c

t l
õ
i c

a m

i quan h

gi

a cơ s

h

t

ng

và ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng. Trong m

i quan h

gi

a kinh t
ế
và chính tr

th
ì
kinh t
ế

gi

vai tr
ò
quy
ế
t
đị
nh chính tr


, v
ì
.
Kinh t
ế
là n

i dung v

t ch

t c

a chính tr

, c
ò
n chính tr

là bi

u hi

n t

p trung
c

a kinh t

ế
.
Cơ s

kinh t
ế
v

i tính cách là k
ế
t c

u hi

n th

c s

n sinh ra h

th

ng chính tr


tương

ng v

i quy

đị
nh h

th

ng đó. Nói cách khác, tính ch

t x
ã
h

i, giai c

p
c

a chính tr

bao gi

c
ũ
ng ph

n ánh tính ch

t x
ã
h


i và gia c

p c

a cơ s

h


t

ng. T

đó d

n
đế
n

bi
ế
n
đổ
i căn b

n c

a kinh t
ế
l


n chính tr

.
S

tác
độ
ng c

a chính tr

đói v

i kinh t
ế
: Chính tr


đượ
c bi

u hi

n t

p trung
b

ng nhà n

ướ
c, có s

c m

nh v

t ch

t tương

ng. Nhà n
ướ
c có tác d

ng quy
ế
t
đị
nh năng l

c hi

n th

c hoá nh

ng t

t y

ế
u kinh t
ế
. Ănghen nói" B

o l

c ( quy

n
l

c nhà n
ướ
c) c
ũ
ng là m

t l

c l
ượ
ng kinh t
ế
".
Sau khi giành
đượ
c chính quy

n, b


t c

giai c

p nào mu

n th

ng tr

v

ng
ch

c toàn x
ã
h

i, th
ì
giai c

p đó ph

i đưa ra
đườ
ng l


i m

r

ng, phát tri

n kinh
t
ế
trên quy mô toàn x
ã
h

i
để
tong b
ướ
c th

ng tr

kinh t
ế

đố
i v

i toàn x
ã
h


i.
Kinh t
ế
v

ng m

nh, nhà n
ướ
c
đượ
c tăng c
ườ
ng. Nhà n
ướ
c
đượ
c tăng c
ườ
ng l

i

11
t

o thêm phương ti

n v


tch

t
để
c

ng c


đị
a v

kinh t
ế
x
ã
h

i c

a giai c

p th

ng
tr

.
Trong công cu


c
đổ
i m

i c

a n
ướ
c ta hi

n nay, chúng ta ch

chương ti
ế
n
hành
đổ
i m

i
đồ
ng b

ph

i k
ế
t h


p ngay t


đầ
u,
đổ
i m

i kinh t
ế
v

i
đổ
i m

i
chính tr

và các m

t khác c

a
đờ
i s

ng x
ã
h


i. Trong đó,
đổ
i m

i kinh t
ế
là tr

ng
tâm, c
ò
n
đổ
i m

i chính tr

thúc
đẩ
y
đổ
i m

i kinh t
ế
.
Đổ
i m


i kinh t
ế
chính là
đổ
i
m

i

l
ĩ
nh v

c CSHT, đó là
đổ
i m

i cơ c

u kinh t
ế
,
đổ
i m

i cơ ch
ế
qu

n l

ý
,
phương th

c phân ph

i, quy tr
ì
nh công ngh

…nh

m làm cho n

n kinh t
ế
n
ướ
c
ta phát tri

n hoà nh

p v

i tr
ì
nh
độ
phát tri


n kinh t
ế
th
ế
gi

i.
Đổ
i m

i kinh t
ế
là ti

n
đề
cho
đổ
i m

i chính tr

, nó t

o ra n

n t

ng v


t ch

t
cho

n
đị
nh v

chính tr

x
ã
h

i, nó làm n

y sinh nhu c

u
đổ
i m

i h

th

ng chính
tr


, làm cho nó năng
độ
ng và tr

thành
độ
ng l

c th

c s

c

a s

phát tri

n kinh
t
ế
.
Đổ
i m

i chính tr

ph


i xu

t phát t

yêu c

u
đổ
i m

i kinh t
ế
, ph

i phù h

p
v

i
đổ
i m

i kinh t
ế
.
Đổ
i m

i chính tr


chính là
đổ
i m

i

b

ph

n quan tr

ng c

a KTTT,
đổ
i m

i
chính tr

th

hi

n


đổ

i m

i t

choc,
đổ
i m

i b

máy, phân c

p l
ã
nh
đạ
o c

a
Đả
ng, dân ch

hoá tr
ướ
c h
ế
t t

trong
Đả

ng.
Đổ
i m

i chính tr

, t

o đi

u ki

n cho
đổ
i m

i kinh t
ế

Khi
đườ
ng l

i chính tr

, thi
ế
t ch
ế
chính tr



đượ
c
đổ
i m

i phù h

p v

i yêu
c

u phát tri

n kinh t
ế
th
ì
chính tr

tr

thành
đị
nh h
ướ
ng cho phát tri


n kinh t
ế
.
Đồ
ng th

i t

o môi tr
ườ
ng phát tri

n v

an ninh tr

t t


để
phát tri

n kinh t
ế

chính tr

c
ò
n đóng vai tr

ò
can thi

p đi

u ti
ế
t, kh

c ph

c nh

ng m

t trái do
đổ
i
m

i kinh t
ế
đưa
đế
n.



12


K

T LU

N

M

i b
ướ
c phát tri

n c

a cơ s

h

t

ng ho

c ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng là m


t
b
ướ
c gi

i quy
ế
t mâu thu

n gi

a chúng. Cho nên vi

c gi

i quy
ế
t c

ng c

cơ s


h

t

ng, đi


u ch

nh và c

ng c

các b

ph

n c

a ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng là c

m

t
quá tr
ì
nh r

t ph

c t


p. M

i quan ni

m, m

i t
ưở
ng đơn gi

n
đề
u không phù h

p
v

i th

c t
ế
, nh

t là chúng ta đang

ch

ng
đầ

u tiên c

a c

a th

i k

quá
độ
.
N

m v

ng m

i quan h

bi

n ch

ng gi

a cơ s

h

t


ng và ki
ế
n trúc th
ượ
ng
t

ng,
Đạ
i h

i l

n th

VI c

a
Đả
ng
đã
ch

r
õ
:
đẩ
y m


nh c

i t

o x
ã
h

i ch

ngh
ĩ
a,
xây d

ng cơ s

h

t

ng ch

ngh
ĩ
a x
ã
h

i, liên t


c tr
ò
n su

t th

i k

quá
độ
lên
CNXH v

i nh

ng h
ì
nh th

c và b
ướ
c đi thích h

p.
Đả
ng ta
đã
sáng su


t khi
đề
ra b
ướ
c
đầ
u th

c hi

n
đườ
ng l

i
đổ
i m

i toàn
di

n b

ng cách k
ế
t h

p ch

t ch



đổ
i m

i cơ s

h

t

ng và ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ng.
Em tin r

ng v

i nh

n th

c đúng
đắ
n c


a toàn
Đả
ng, toàn dân, toàn quân,
đả
ng ta
nh

t
đị
nh l
ã
nh
đạ
o công cu

c
đổ
i m

i đi
đế
n th

ng l

i hoàn toàn, d
ướ
i đà phát
tri


n c

a s

nghi

p cách m

ng hi

n nay, công cu

c
đổ
i m

i
Đả
ng l
ã
nh
đạ
o nh

t
đị
nh s

đưa n
ướ

c ta lên ngang t

m v

i các n
ướ
c đang phát tri

n trong khu v

c
và th
ế
gi

i.


13

Tài li

u tham kh

o

1. Giáo tr
ì
nh tri
ế

t h

c Mác - Lênin
2. H

i đáp Tri
ế
t h

c
3. Văn ki
ế
n
Đạ
i h

i
Đả
ng VII, VIII
4.
Đổ
i m

i kinh t
ế


Vi

t Nam, th


c tr

ng và gi

i pháp.
5. Và m

t s

t

p chí khác…



14





×