1
L
ỜI
NÓI
ĐẦU
Ngày nay v
ớ
i s
ự
phát tri
ể
n v
ượ
t b
ậ
c c
ủ
a khoa h
ọ
c k
ỹ
thu
ậ
t
đã
không ít
t
ạ
o ra nh
ũ
ng s
ự
nh
ả
y v
ọ
t v
ề
m
ọ
i m
ặ
t ,
đã
đưa nhân lo
ạ
i ti
ế
n xa hơn n
ữ
a . Trong
nh
ữ
ng năm g
ầ
n đây chúng ta
đã
đạ
t
đượ
c m
ộ
t s
ố
thành t
ự
u phát tri
ể
n r
ự
c r
ỡ
v
ề
khoa
h
ọ
c k
ỹ
thu
ậ
t,các ngành như du l
ị
ch,d
ị
ch v
ụ
,xu
ấ
t kh
ẩ
u,lương th
ự
c th
ự
c
ph
ẩ
m sang các n
ướ
c vv .
Đằ
ng sau nh
ữ
ng thành t
ự
u chúng ta
đã
đạ
t
đượ
c,th
ì
c
ũ
ng có không ít v
ấ
n
đề
mà
Đả
ng và nhà n
ướ
c ta c
ầ
n quan tâm như :T
ệ
n
ạ
n x
ã
h
ộ
i,l
ạ
m ph
át,th
ấ
t nghi
ệ
p So
ng v
ớ
i h
ạ
n ch
ế
c
ủ
a b
ài vi
ế
t m
à chúng ta không th
ể
phân tích k
ỹ
t
ừ
ng v
ấ
n
đ
ề
đang x
ả
y ra trong x
ã
h
ộ
i nh
ư hi
ệ
n nay
đư
ợ
c.Nh
ưng có
l
ẽ
v
ấ
n
đề
đượ
c quan tâm hàng
đầ
u
ở
đây có l
ẽ
là th
ấ
t nghi
ệ
p .
Th
ấ
t nghi
ệ
p,đó là v
ấ
n
đề
c
ả
th
ế
gi
ớ
i c
ầ
n quan tâm. B
ấ
t k
ỳ
m
ộ
t qu
ố
c gia
nào dù n
ề
n kinh t
ế
có phát tri
ể
n
đế
n đâu đi chăng n
ữ
a th
ì
v
ẫ
n t
ồ
n t
ạ
i th
ấ
t nghi
ệ
p
đó
là v
ấ
n
đề
không tránh kh
ỏ
i ch
ỉ
có đi
ề
u là th
ấ
t nghi
ệ
p đó
ở
m
ứ
c
độ
th
ấ
p hay
cao mà thôi.V
ớ
i th
ờ
i gian không cho phép chính v
ì
th
ế
mà bài vi
ế
t này chúng ta
ch
ỉ
đề
c
ậ
p
đế
n t
ỷ
l
ệ
th
ấ
t nghi
ệ
p
ở
Vi
ệ
t Nam.Th
ấ
t nghi
ệ
p , nó c
ò
n kéo theo nhi
ề
u
v
ấ
n
đ
ề
đ
ằ
ng sau:S
ẽ
d
ẫ
n
đ
ế
n t
ì
nh tr
ạ
ng l
àm gi
ả
m n
ề
n kinh t
ế
,s
ự
gia t
ăng c
ủ
a c
ác
t
ệ
n
ạ
n x
ã
h
ộ
i nh
ư c
ờ
b
ạ
c,tr
ộ
m c
ắ
p,l
àm sói m
ò
n n
ế
p s
ố
ng l
ành m
ạ
nh,ph
á v
ỡ
nhi
ề
u m
ố
i quan h
ệ
.T
ạ
o ra s
ự
lo l
ắ
ng cho toàn x
ã
h
ộ
i .
Nguyên nhân chính d
ẫ
n
đế
n th
ấ
t nghi
ệ
p là do đâu ?
Đó là do :
Do tr
ì
nh
độ
h
ọ
c v
ấ
n
T
ỷ
l
ệ
sinh
đẻ
cao
Do cơ c
ấ
u ngành ngh
ề
không phù h
ợ
p
Do chính sách nhà n
ư
ớ
c
2
II : P
HẦN
NỘI
DUNG
1. Th
ấ
t nghi
ệ
p l
à g
ì
?
Trên th
ự
c t
ế
có r
ấ
t nhi
ề
u lo
ạ
i h
ì
nh th
ấ
t nghi
ệ
p,chúng ta không th
ể
đưa ra m
ộ
t
đị
nh ngh
ĩ
a c
ụ
th
ể
nào v
ề
th
ấ
t nghi
ệ
p,song đây là m
ộ
t v
ấ
n
đề
lan gi
ả
i c
ầ
n
đượ
c
th
ả
o lu
ậ
n v
à trên th
ự
c t
ế
đ
ã
đưa ra r
ấ
t nhi
ề
u lo
ạ
i th
ấ
t nghi
ệ
p kh
ác nhau :
2. Các lo
ạ
i th
ấ
t nghi
ệ
p :
Th
ấ
t nghi
ệ
p là m
ộ
t hi
ệ
n t
ượ
ng c
ầ
n ph
ả
i
đượ
c phân lo
ạ
i
để
hi
ể
u r
õ
v
ề
th
ấ
t
nghi
ệ
p
đượ
c phân lo
ạ
i theo các tiêu th
ứ
c ch
ủ
y
ế
u sau đây :
2.1. Phân theo lo
ạ
i h
ì
nh th
ấ
t nghi
ệ
p .
Th
ấ
t nghi
ệ
p là m
ộ
t gánh n
ặ
ng,nhưng gánh n
ặ
ng đó rơi vào b
ộ
ph
ậ
n dân cư
nào,ngành ngh
ề
nào,gi
ớ
i tu
ổ
i nào.C
ầ
n bi
ế
t nh
ữ
ng đi
ề
u đó
để
hi
ể
u r
õ
đặ
c đi
ể
m,
đ
ặ
c tính, m
ứ
c
độ
tác h
ạ
i c
ủ
a nó
đế
n n
ề
n kinh t
ế
,các v
ấ
n
đề
liên quan :
- Th
ấ
t nghi
ệ
p chia theo gi
ớ
i t
ính ( nam , n
ữ
)
- Th
ấ
t nghi
ệ
p chia theo l
ứ
a tu
ổ
i ( tu
ổ
i , ngh
ề
)
- Th
ấ
t nghi
ệ
p chia theo vùng l
ã
nh th
ổ
( thành th
ị
, nông thôn )
- Th
ấ
t nghi
ệ
p chia theo ngành ngh
ề
(ngành kinh t
ế
, nông nghi
ệ
p )
- Th
ấ
t nghi
ệ
p chia theo dân t
ộ
c , ch
ủ
ng t
ộ
c .
2.2. Phân lo
ạ
i theo l
ý
do th
ấ
t nghi
ệ
p
- Do b
ỏ
vi
ệ
c : T
ự
ý
xin thôi vi
ệ
c v
ì
nh
ữ
ng l
ý
do khác nhau như cho r
ằ
ng
lương th
ấ
p,không h
ợ
p ngh
ề
,h
ợ
p vùng
- Do m
ấ
t vi
ệ
c : C
ác h
ã
ng cho th
ôi vi
ệ
c do nh
ữ
ng kh
ó khăn trong kinh
doanh
- Do m
ớ
i vào : L
ầ
n
đầ
u b
ổ
sung vào l
ự
c l
ượ
ng lao
độ
ng nhưng chưa t
ì
m
đượ
c vi
ệ
c làm ( thanh niên
đế
n tu
ổ
i lao
độ
ng đang t
ì
m ki
ế
m vi
ệ
c,sinh viên t
ố
t
nghi
ệ
p đang ch
ờ
công tác )
3
- Quay l
ạ
i : Nh
ữ
ng ng
ườ
i
đã
r
ờ
i kh
ỏ
i l
ự
c l
ượ
ng lao
độ
ng nay mu
ố
n quay
l
ạ
i làm vi
ệ
c nhưng chưa t
ì
m
đượ
c vi
ệ
c làm
Nh
ư v
ậ
y th
ấ
t nghi
ệ
p là con s
ố
mang tính th
ờ
i đi
ể
m nó luôn bi
ế
n
đổ
i
không ng
ừ
ng theo th
ờ
i gian.Th
ấ
t nghi
ệ
p kéo dài th
ườ
ng x
ả
y ra trong n
ề
n kinh t
ế
tr
ì
tr
ệ
kém phát tri
ể
n và kh
ủ
ng ho
ả
ng .
2.3 . Phân lo
ạ
i theo ngu
ồ
n g
ố
c th
ấ
t nghi
ệ
p
2.3.1. Th
ấ
t nghi
ệ
p t
ạ
m th
ờ
i
.
Th
ấ
t nghi
ệ
p t
ạ
m th
ờ
i x
ả
y ra khi có m
ộ
t s
ố
ng
ườ
i lao
độ
ng trong th
ờ
i gian
t
ì
m ki
ế
m công vi
ệ
c ho
ặ
c nơi làm vi
ệ
c t
ố
t hơn,phù h
ợ
p v
ớ
i
ý
mu
ố
n riêng ( lương
cao hơn,g
ầ
n nhà hơn )
2.3.2. Th
ấ
t nghi
ệ
p cơ c
ấ
u
Th
ấ
t nghi
ệ
p cơ c
ấ
u x
ả
y ra khi có s
ự
m
ấ
t cân
đố
i cung c
ầ
u gi
ữ
a các th
ị
tr
ườ
ng lao
độ
ng ( gi
ữ
a các ngành ngh
ề
,khu v
ự
c ) lo
ạ
i này g
ắ
n li
ề
n v
ớ
i s
ự
bi
ế
n
độ
ng c
ơ c
ấ
u kinh t
ế
v
à kh
ả
n
ăng đi
ề
u ch
ỉ
nh cung c
ủ
a c
ác th
ị
tr
ư
ờ
ng lao
đ
ộ
ng.Khi
s
ự
lao
đ
ộ
ng n
ày là m
ạ
nh k
éo dài,n
ạ
n th
ấ
t nghi
ệ
p tr
ở
n
ên tr
ầ
m tr
ọ
ng v
à kéo dài .
2.3.3. Th
ấ
t nghi
ệ
p do thi
ế
u c
ầ
u .
Do s
ự
suy gi
ả
m t
ổ
ng c
ầ
u.Lo
ạ
i này c
ò
n
đượ
c g
ọ
i là th
ấ
t nghi
ệ
p chu k
ỳ
b
ở
i
ở
các n
ề
n kinh t
ế
th
ị
tr
ườ
ng nó g
ắ
n li
ề
n v
ớ
i th
ơì
k
ỳ
suy thoái c
ủ
a chu k
ỳ
kinh
doanh,x
ả
y ra
ở
kh
ắ
p m
ọ
i nơi m
ọ
i ngành m
ọ
i ngh
ề
.
2.4. Th
ấ
t nghi
ệ
p do y
ế
u t
ố
ngoài th
ị
tr
ườ
ng .
Nó x
ả
y ra khi ti
ề
n lương
đượ
c
ấ
n
đị
nh không b
ở
i các l
ự
c l
ượ
ng th
ị
tr
ườ
ng
và cao hơn m
ứ
c c
ân b
ằ
ng th
ự
c t
ế
c
ủ
a th
ị
tr
ư
ờ
ng lao
đ
ộ
ng .
III . P
HÂN TÍCH
TÌ
NH
HÌNH
THỰC
TẾ
HIỆN
NAY
Ở
V
IỆT
NAM
III.1.Nh
ữ
ng thành t
ự
u
đạ
t
đượ
c trong 5 năm qua .
4
- Kinh t
ế
tăng tr
ưở
ng khá.T
ổ
ng s
ả
n ph
ẩ
m trong n
ướ
c(GDP) tăng b
ì
nh quân
hàng năm 7 %.Nông nghi
ệ
p phát tri
ể
n liên t
ụ
c,
đặ
c bi
ệ
t là s
ả
n xu
ấ
t lương
th
ự
c.Giá tr
ị
công nghi
ệ
p b
ì
nh quân hàng năm tăng 13,5%. H
ệ
th
ố
ng k
ế
t c
ấ
u h
ạ
t
ầ
ng:bưu chính vi
ễ
n thông,
đườ
ng sá, c
ầ
u, c
ả
ng, sân bay,đi
ệ
n , thu
ỷ
l
ợ
i
đượ
c
tăng c
ườ
ng.Các ngành xu
ấ
t kh
ẩ
u và nh
ậ
p kh
ẩ
u
đề
u phát tri
ể
n .
- M
ỗ
i n
ăm t
ạ
o h
ơn 1,2 tri
ệ
u vi
ệ
c l
àm m
ớ
i. T
ỷ
l
ệ
h
ộ
ngh
èo t
ừ
tr
ên 30 % gi
ả
m
xu
ố
ng c
ò
n 10%.Ng
ư
ớ
i c
ó công v
ớ
i n
ư
ớ
c
đư
ợ
c quan t
âm chăm sóc.T
ỷ
l
ệ
t
ăng dân
s
ố
t
ự
nhiên hàng năm t
ừ
2,3% xu
ố
ng c
ò
n 1,4%.Trong hoàn c
ả
nh kinh t
ế
c
ò
n
nhi
ề
u khó khăn, nh
ữ
ng thành t
ự
u và ti
ế
n b
ộ
v
ề
văn hoá,x
ã
h
ộ
i là s
ự
c
ố
ắ
ng r
ấ
t
l
ớ
n c
ủ
a toàn
đả
ng,toàn dân .
- Văn hoá x
ã
h
ộ
i có nh
ữ
ng ti
ế
n b
ộ
,
đờ
i s
ố
ng nhân dân ti
ế
p t
ụ
c
đượ
c c
ả
i
thi
ệ
n.Giáo d
ụ
c và đào t
ạ
o phát tri
ể
n v
ề
quy mô và cơ s
ở
v
ậ
t ch
ấ
t.Tr
ì
nh
độ
dân trí
và ch
ấ
t l
ượ
ng ngu
ồ
n nhân l
ự
c
đượ
c nâng lên.N
ướ
c ta
đã
đạ
t chu
ẩ
n qu
ố
c gia v
ề
xoá mù ch
ữ
v
à ph
ổ
c
ậ
p gi
áo d
ụ
c ti
ể
u h
ọ
c . Khoa h
ọ
c v
à nhân văn , khoa h
ọ
c t
ự
nhiên và công ngh
ệ
chuy
ể
n bi
ế
n t
ích c
ự
c , g
ắ
n b
ó hơn v
ớ
i ph
át tri
ể
n kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i.Nh
ữ
ng nhu c
ầ
u v
ề
ăn
ở
,s
ứ
c kho
ẻ
,n
ướ
c s
ạ
ch đi
ệ
n sinh ho
ạ
t, h
ọ
c t
ậ
p,đi l
ạ
i
đư
ợ
c đáp
ứ
ng t
ố
t hơn .
M
ỗ
i năm có hơn 1,2 tri
ệ
u lao
độ
ng có vi
ệ
c làm m
ớ
i .Công tác xoá đói gi
ả
m
ngh
èo trên ph
ạ
m vi c
ả
n
ướ
c
đạ
t k
ế
t qu
ả
n
ổ
i b
ậ
t,
đượ
c dư lu
ậ
n th
ế
gi
ớ
i đánh giá
cao. Công tác dân s
ố
k
ế
ho
ạ
ch hoá gia
đì
nh có nhi
ề
u thành tích
đượ
c Liên h
ợ
p
qu
ố
c t
ặ
ng gi
ả
i th
ưở
ng .
- T
ì
nh h
ì
nh ch
ính tr
ị
- x
ã
h
ộ
i c
ơ b
ả
n
ổ
n
đ
ị
nh , qu
ố
c ph
ò
ng an ninh
đư
ợ
c t
ăng
c
ư
ờ
ng.C
ác l
ự
c l
ư
ợ
ng v
ũ
trang nh
ân dân làm t
ố
t nhi
ệ
m v
ụ
b
ả
o v
ệ
đ
ộ
c l
ậ
p,to
àn
v
ẹ
n l
ã
nh th
ổ
,b
ả
o
đả
m an ninh qu
ố
c gia
- Công tác xây d
ự
ng ch
ỉ
nh
đố
n
đả
ng
đượ
c chú tr
ọ
ng:h
ệ
th
ố
ng chính tr
ị
đượ
c
c
ủ
ng c
ố
.Theo ngh
ị
quy
ế
t trung ương 6 (l
ầ
n2) khoá 8 nhà n
ướ
c ti
ế
p t
ụ
c
đượ
c xây
d
ự
ng và hoàn thi
ệ
n,n
ề
n hành chính
đượ
c c
ả
i cách t
ừ
ngb
ướ
c.
5
Quy
ề
n làm ch
ủ
c
ủ
a nhân dân trên các l
ĩ
nh v
ự
c
đượ
c phát huy
- Quan h
ệ
đố
i ngo
ạ
i không ng
ừ
ng
đượ
c m
ở
r
ộ
ng, h
ộ
i nh
ậ
p kinh t
ế
qu
ố
c t
ế
đượ
c ti
ế
n hành ch
ủ
độ
ng và
đạ
t nhi
ề
u k
ế
t qu
ả
t
ố
t.N
ướ
c ta tăng c
ườ
ng quan h
ệ
h
ữ
u ngh
ị
h
ợ
p tác nhi
ề
u m
ặ
t v
ớ
i các n
ướ
c x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a , các n
ướ
c láng gi
ề
ng,
các n
ướ
c b
ạ
n bè truy
ề
n th
ố
ng, tham gia tích c
ự
c các ho
ạ
t
độ
ng thúc
đẩ
y s
ự
h
ợ
p
tác cùng có l
ợ
i trong Hi
ệ
p h
ộ
i c
ác n
ư
ớ
c
Đông Nam á.Có quan h
ệ
th
ương m
ạ
i v
ớ
i
hơn 170 nư
ớ
c, quan h
ệ
đ
ầ
u t
ư v
ớ
i g
ầ
n 70 n
ư
ớ
c v
à vùng l
ã
nh th
ổ
, thu h
út
đ
ợ
c
nhi
ề
u ngu
ồ
n v
ố
n
đầ
u tư t
ừ
n
ướ
c ngoài
Nh
ữ
ng thành t
ự
u 5 năm qua
đã
tăng c
ườ
ng s
ứ
c m
ạ
nh t
ổ
ng h
ợ
p , làm thay
đổ
i b
ộ
m
ặ
t c
ủ
a
đấ
t n
ướ
c và c
ủ
a nhân dân, c
ủ
ng c
ố
v
ữ
ng ch
ắ
c
độ
c l
ậ
p dân t
ộ
c và
ch
ế
độ
x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a, nâng cao v
ị
th
ế
và uy tín c
ủ
a n
ướ
c ta trên tr
ườ
ng qu
ố
c
t
ế
.
Đạ
t
đượ
c nh
ữ
ng thành t
ự
u nói trên là do
Đả
ng ta có b
ả
n l
ĩ
nh chính tr
ị
v
ữ
ng
vàng và
đư
ờ
ng l
ố
i l
ã
nh
đ
ạ
o
đúng
đ
ắ
n:Nh
à n
ư
ớ
c c
ó c
ố
g
ắ
ng l
ớ
n trong vi
ệ
c
đi
ề
u
hành, qu
ả
n l
ý
: to
àn dân và toàn quân phát huy l
ò
ng y
êu n
ư
ớ
c v
à tinh th
ầ
n d
ũ
ng
c
ả
m, đoàn k
ế
t nh
ấ
t trí, c
ầ
n cù, năng
độ
ng, sáng t
ạ
o, ti
ế
p t
ụ
c th
ự
c hi
ệ
n
đổ
i m
ớ
i ra
s
ứ
c xây d
ự
ng và b
ả
o v
ệ
t
ổ
qu
ố
c Vi
ệ
t Nam x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a .
Tuy nhiên bên c
ạ
nh nh
ữ
ng thành t
ự
u
đã
đạ
t
đượ
c trong nh
ữ
ng năm qua
ch
úng ta c
ò
n có nh
ữ
ng y
ế
u kém và khuy
ế
t đi
ể
m sau đây :
- N
ề
n kinh t
ế
phát tri
ể
n chưa v
ữ
ng ch
ắ
c,hi
ệ
u qu
ả
và s
ứ
c c
ạ
nh tranh th
ấ
p .
Nh
ị
p
độ
tăng tr
ưở
ng kinh t
ế
5 năm qua ch
ậ
m d
ầ
n , năm 2000
đã
tăng tr
ưở
ng tr
ở
l
ạ
i nh
ưng v
ẫ
n ch
ưa
đ
ạ
t m
ứ
c t
ăng tr
ư
ở
ng cao nh
ư nh
ữ
ng n
ăm gi
ữ
a th
ậ
p ni
ên 90.
Nh
ị
p
đ
ộ
t
ăng tr
ư
ở
ng t
ổ
ng s
ả
n ph
ẩ
m trong n
ư
ớ
c (GDP) v
à GDP b
ì
nh n
ăm
đ
ầ
u
ng
ườ
i , nh
ị
p
độ
tăng giá tr
ị
s
ả
n xu
ấ
t công nghi
ệ
p, d
ị
ch v
ụ
, kim ng
ạ
ch xu
ấ
t kh
ẩ
u,
nh
ậ
p kh
ẩ
u không
đạ
t ch
ỉ
tiêu do
Đạ
i h
ộ
i VIII
đề
ra. Nh
ì
n chung , năng su
ấ
t
lao
độ
ng th
ấ
p,ch
ấ
t l
ượ
ng s
ả
n ph
ẩ
m chưa t
ố
t , giá thành cao.Nhi
ề
u s
ả
n ph
ẩ
m
n
ông nghi
ệ
p , công nghi
ệ
p th
ủ
công thi
ế
u th
ị
tr
ườ
ng tiêu th
ụ
c
ả
ở
trong n
ướ
c và
6
n
ướ
c ngoài , m
ộ
t ph
ầ
n do thi
ế
u s
ứ
c c
ạ
nh tranh.R
ừ
ng và tài nguyên khác b
ị
xâm
h
ạ
i nghiêm tr
ọ
ng. N
ạ
n buôn l
ậ
u , làm hàng gi
ả
,gian l
ậ
n thương m
ạ
i tác
độ
ng x
ấ
u
đế
n t
ì
nh h
ì
nh kinh t
ế
- x
ã
h
ộ
i . H
ệ
th
ố
ng tài chính ngân hàng c
ò
n y
ế
u kém và
thi
ế
u lành m
ạ
nh.Cơ c
ấ
u kinh t
ế
d
ị
ch chuy
ể
n ch
ậ
m .Cơ c
ấ
u
đầ
u tư chưa h
ợ
p
l
ý
;
đầ
u tư c
ò
n phân tán, l
ã
ng phí và th
ấ
t thoát nhi
ề
u . Nh
ị
p
độ
thu hút
đầ
u tư tr
ự
c
ti
ế
p c
ủ
a n
ư
ớ
c ngo
ài gi
ả
m, c
ông tác qu
ả
n l
ý
,
đi
ề
u h
ành l
ĩ
nh v
ự
c n
ày c
ò
n nhi
ề
u
v
ư
ớ
ng m
ắ
c v
à thi
ế
u s
ót . Kinh t
ế
nh
à n
ư
ớ
c ch
ưa
đư
ợ
c c
ủ
ng c
ố
t
ương x
ứ
ng v
ớ
i
vai tr
ò
ch
ủ
đạ
o, chưa có chuy
ể
n bi
ế
n đáng k
ể
trong vi
ệ
c s
ắ
p x
ế
p ,
đổ
i m
ớ
i và
phát tri
ể
n doanh nghi
ệ
p nhà n
ướ
c. Kinh t
ế
t
ậ
p th
ể
chưa m
ạ
nh .
- M
ộ
t s
ố
v
ấ
n
đề
văn hoá x
ã
h
ộ
i b
ứ
c xúc và gay g
ắ
t ch
ậ
m
đượ
c gi
ả
i quy
ế
t . T
ỷ
l
ệ
th
ấ
t nghi
ệ
p
ở
thành th
ị
và thi
ế
u vi
ệ
c làm
ở
nông thôn c
ò
n
ở
m
ứ
c cao, đang là
m
ộ
t trong nh
ữ
ng v
ấ
n
đề
n
ổ
i c
ộ
m nh
ấ
t c
ủ
a x
ã
h
ộ
i. Ch
ấ
t l
ượ
ng giáo d
ụ
c và đào t
ạ
o
th
ấ
p so v
ớ
i yêu c
ầ
u. Đào t
ạ
o chưa g
ắ
n v
ớ
i s
ử
d
ụ
ng, gây l
ã
ng phí.Giáo d
ụ
c
ở
mi
ề
n n
úi, vùng sâu, vùng xa c
ò
n nhi
ề
u kh
ó khăn . Môi tr
ư
ờ
ng
đô th
ị
,
nơi công nghi
ệ
p t
ậ
p trung v
à m
ộ
t s
ố
v
ùng nông thôn b
ị
ô nhi
ễ
m ng
ày càng
n
ặ
ng.Công tác qu
ả
n l
ý
báo chí văn hoá,xu
ấ
t b
ả
n nhi
ề
u
m
ặ
t c
ò
n buông l
ỏ
ng ,
để
n
ả
y sinh nh
ữ
ng khuynh h
ướ
ng không lành m
ạ
nh . M
ộ
t
s
ố
giá tr
ị
và văn hoá và
đạ
o
đứ
c x
ã
h
ộ
i suy gi
ả
m.Mê tín , h
ủ
t
ụ
c phát tri
ể
n .
M
ứ
c s
ố
ng nhân dân, nh
ấ
t là nông dân
ở
m
ộ
t s
ố
vùng quá th
ấ
p.Chính sách ti
ề
n
lương và phân ph
ố
i trong x
ã
h
ộ
i c
ò
n thi
ế
u h
ợ
p l
ý
.S
ự
phân hoá giàu nghèo gi
ữ
a
các vùng, gi
ữ
a thành th
ị
và nông thôn, gi
ữ
a các t
ầ
ng l
ớ
p dân cư tăng nhanh
chóng .
- Cơ ch
ế
c
ính sách không
đ
ồ
ng b
ộ
v
à chưa t
ạ
o
đ
ộ
ng l
ự
c m
ạ
nh
đ
ể
ph
át
tri
ể
n.M
ộ
t s
ố
cơ ch
ế
, chính sách c
ò
n thi
ế
u, chưa nh
ấ
t quán, chưa sát v
ớ
i
cu
ộ
c s
ố
ng, thi
ế
u tính kh
ả
thi. Nhi
ề
u c
ấ
p nhi
ề
u ngành chưa thay th
ế
, s
ử
a
đổ
i
nh
ữ
ng quy
đị
nh v
ề
qu
ả
n l
ý
nhà n
ướ
c không c
ò
n phù h
ợ
p , chưa b
ổ
sung nh
ữ
ng
c
ơ ch
ế
, chính sách m
ớ
i có tác d
ụ
ng gi
ả
i phóng m
ạ
nh m
ẽ
l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t .
7
- T
ì
nh tr
ạ
ng tham nh
ũ
ng , suy thoái v
ề
tư t
ưở
ng ,chính tr
ị
,
đạ
o
đứ
c,l
ố
i s
ố
ng
ở
m
ộ
t b
ộ
ph
ậ
n không nh
ỏ
cán b
ộ
,
đả
ng viên r
ấ
t là quan tr
ọ
ng.N
ạ
n tham nh
ũ
ng kéo
d
ài trong b
ộ
máy c
ủ
a h
ệ
thóng chính tr
ị
và trong nhi
ề
u t
ổ
ch
ứ
c kinh t
ế
là m
ộ
t
nguy cơ đe do
ạ
s
ự
s
ố
ng c
ò
n c
ủ
a ch
ế
độ
ta
- Vi
ệ
c t
ổ
ch
ứ
c th
ự
c hi
ệ
n ngh
ị
quy
ế
t,ch
ủ
trương,chính sách c
ủ
a
đả
ng chưa
t
ố
t,k
ỷ
lu
ậ
t,k
ỷ
c
ương chưa nghiêm .
- M
ộ
t s
ố
quan
đi
ể
m ch
ủ
tr
ương chư r
õ
, ch
ưa có s
ự
nh
ậ
n th
ứ
c th
ố
ng nh
ấ
t v
à
ch
ưa
đượ
c thông su
ố
t
ở
các c
ấ
p,các ngành .
- C
ả
i cách hành chính ti
ế
n hành ch
ậ
m, thi
ế
u kiên quy
ế
t , hi
ệ
u qu
ả
th
ấ
p .
Công tác tư t
ưở
ng,công tác l
ý
lu
ậ
n,công tác t
ổ
ch
ứ
c,cán b
ộ
có nhi
ề
u y
ế
u kém,b
ấ
t
c
ậ
p .
Vi
ệ
t Nam chúng ta do nh
ữ
ng đi
ề
u ki
ệ
n
đặ
c thù,và nh
ờ
nh
ữ
ng c
ố
g
ắ
ng và các
gi
ả
i pháp ch
ỉ
đạ
o đi
ề
u hành c
ủ
a chính ph
ủ
, nên t
ố
c
độ
tăng tr
ưở
ng kinh t
ế
năm
1998 có gi
ả
m so v
ớ
i n
ăm 1997 nhưng v
ẫ
n
đ
ạ
t m
ứ
c g
ầ
n
6%. Ngày 1/7/1998 theo
k
ế
t qu
ả
đi
ề
u tra c
ủ
a b
ộ
Lao
Đ
ộ
ng
- Thương Binh x
ã
h
ộ
i th
ì
t
ỷ
l
ệ
th
ấ
t nghi
ệ
p
ở
th
ành th
ị
là 6,6%(tăng 0,78%) so v
ớ
i cùng k
ỳ
năm 1997 . Riêng b
ố
n thành ph
ố
l
ớ
n là Hà n
ộ
i ,Thành Ph
ố
HCM,Đà N
ẵ
ng và H
ả
i Ph
ò
ng th
ì
t
ỷ
l
ệ
th
ấ
t nghi
ệ
p cao
hơn v
ớ
i các s
ố
li
ệ
u c
ụ
th
ể
:9,09% ; 6,76% ; 6,35% và 8,43% .T
ỷ
l
ệ
th
ấ
t nghi
ệ
p
t
ừ
10% năm 1991 xu
ố
ng 6,5% năm 2000 và 6,28% năm 2001. D
ự
đoán th
ấ
t
nghi
ệ
p năm 2005 có th
ể
lên t
ớ
i 10%.
8
Khi n
ề
n kinh t
ế
ngày càng phát tri
ể
n,các phát minh trong khoa h
ọ
c k
ỹ
thu
ậ
t
kh
ông có ngh
ĩ
a là không có th
ấ
t nghi
ệ
p nó không t
ỷ
l
ệ
v
ớ
i th
ấ
t nghi
ệ
p.Vi
ệ
t
Nam chúng ta có th
ể
nói là n
ướ
c có t
ỷ
l
ệ
th
ấ
t nghi
ệ
p khá cao
đặ
c bi
ệ
t là trong
độ
tu
ổ
i lao
độ
ng.Nguyên nhân ch
ủ
y
ế
u do đâu mà ra ?
Nguyên nhân kh
ủ
ng
ho
ả
ng kinh t
ế
d
ẫ
n
đ
ế
n th
ấ
t nghi
ệ
p ai c
ũ
ng r
õ
. N
ư
ớ
c ta
do chưa có th
ị
tr
ư
ờ
ng ch
ứ
ng kho
án
đ
ầ
u t
ư n
ư
ớ
c ngo
ài ch
ủ
y
ế
u b
ằ
ng v
ố
n FDI
n
ên không b
ị
các nhà tư b
ả
n ngo
ạ
i qu
ố
c
độ
t ng
ộ
t rút v
ố
n ng
ắ
n h
ạ
n ra,nhưng s
ả
n
xu
ấ
t kinh doanh v
ẫ
n b
ị
ả
nh h
ưở
ng gián ti
ế
p do các công ty m
ẹ
. Do
đồ
ng ti
ề
n
trong khu v
ự
c m
ấ
t giá, hàng hoá c
ủ
a h
ọ
có s
ứ
c c
ạ
nh tranh hơn, s
ả
n ph
ẩ
m c
ủ
a
vi
ệ
t nam không xu
ấ
t kh
ẩ
u
đượ
c.Các n
ướ
c s
ử
d
ụ
ng lao
độ
ng Vi
ệ
t Nam như Hàn
qu
ố
c,Nh
ậ
t b
ả
n, Đài loan g
ặ
p khó khăn ng
ừ
ng nh
ậ
n ng
ườ
i làm cho th
ị
tr
ườ
ng
th
ấ
t nghi
ệ
p trong n
ướ
c ngày càng tr
ầ
m tr
ọ
ng Hơn n
ữ
a do n
ướ
c ta v
ừ
a m
ớ
i thoát
kh
ỏ
i t
ì
nh tr
ạ
ng kh
ủ
ng ho
ả
ng kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i k
éo dài khi chuy
ể
n sang n
ề
n kinh t
ế
th
ị
tr
ư
ờ
ng ,
đ
ạ
t
đư
ợ
c m
ứ
c t
ăng tr
ư
ở
ng kinh t
ế
cao trong m
ộ
t s
ố
n
ăm, nên t
ì
nh
h
ì
nh thi
ế
u vi
ệ
c làm
ở
c
ả
nông thôn và thành th
ị
c
ò
n khá cao.
Đầ
u năm 1998 c
ả
n
ướ
c ta có g
ầ
n 3 tri
ệ
u ng
ườ
i trong tu
ổ
i lao
độ
ng chưa có công ăn vi
ệ
c làm g
ầ
n
1,2 tri
ệ
u ng
ườ
i v
ừ
a b
ướ
c vào
độ
tu
ổ
i lao
độ
ng 1,8 tri
ệ
u ng
ườ
i chưa có vi
ệ
c làm
t
ừ
năm tr
ướ
c chuy
ể
n sang .
Do tr
ì
nh
độ
h
ọ
c v
ấ
n:Theo s
ố
li
ệ
u th
ố
ng kê năm 2001 th
ì
Vi
ệ
t Nam có t
ớ
i
hơn 70% dân s
ố
trong
độ
tu
ổ
i mù ch
ữ
, chính t
ỷ
l
ệ
này
đã
tác
độ
ng m
ộ
t ph
ầ
n nào
đấ
y
đ
ế
n t
ỷ
l
ệ
th
ấ
t nghi
ệ
p .B
ở
i l
ẽ
con ng
ư
ờ
i kh
ông nh
ậ
n th
ứ
c
đư
ợ
c nh
ữ
ng c
ông
vi
ệ
c ph
ù h
ợ
p v
ớ
i m
ì
nh,c
ũ
ng do tr
ì
n
h
đ
ộ
h
ọ
c v
ấ
n m
à kh
ả
n
ăng nh
ậ
n th
ứ
c v
ề
vi
ệ
c
l
àm c
ò
n r
ấ
t h
ạ
n ch
ế
,
đặ
c bi
ệ
t là t
ì
m các công vi
ệ
c phù h
ợ
p v
ớ
i chính m
ì
nh c
ò
n r
ấ
t
h
ạ
n ch
ế
.Hơn n
ữ
a trong th
ờ
i bu
ổ
i kinh t
ế
th
ị
tr
ườ
ng như ngày nay, m
ặ
c dù chính
ph
ủ
, nhà n
ướ
c ta
đã
có r
ấ
t nhi
ề
u bi
ệ
n pháp các ngành ngh
ề
,t
ạ
o ra các công ăn
vi
ệ
c làm như : m
ở
c
ử
a
để
đưa
đầ
u tư v
ố
n c
ũ
ng như khoa h
ọ
c k
ỹ
thu
ậ
t vào Vi
ệ
t
9
nam.Song do kh
ả
năng nh
ậ
n th
ứ
c v
ề
máy móc, các thi
ế
t b
ị
đi
ề
u khi
ể
n máy móc
c
ò
n h
ạ
n ch
ế
, m
ặ
t khác khi ch
ọ
n nhân viên vào làm vi
ệ
c th
ì
khâu tuy
ể
n ch
ọ
n nhân
vi
ên th
ườ
ng do ng
ườ
i n
ướ
c ngoa
ì
tuy
ể
n ch
ọ
n h
ọ
l
ạ
i c
ầ
n
ở
chúng ta m
ộ
t tr
ì
nh
độ
h
ọ
c v
ấ
n nh
ấ
t
đị
nh như là v
ề
tr
ì
nh
độ
văn hoá, tr
ì
nh
độ
ti
ế
ng anh .
Để
kh
ắ
c
ph
ụ
c
đượ
c t
ì
nh tr
ạ
ng này th
ì
nhà n
ướ
c ta ph
ả
i có m
ộ
t ch
ủ
trương đào t
ạ
o, m
ọ
i
ng
ư
ờ
i ph
ả
i c
ó m
ộ
t tr
ì
nh
đ
ộ
v
ăn hoá nh
ấ
t
đ
ị
nh,ph
ù h
ợ
p v
ớ
i n
ề
n kinh t
ế
th
ị
tr
ư
ờ
ng
hi
ệ
n nay . Khuy
ế
n kh
ích t
ấ
t c
ả
m
ọ
i t
ầ
ng l
ớ
p, c
ó chính sách ưu tiên
đ
ố
i v
ớ
i nh
ữ
ng
gia
đì
nh khó khăn, các dân t
ộ
c thi
ể
u s
ố
vùng sâu,vùng sa ho
ặ
c là tr
ợ
c
ấ
p m
ộ
t
ph
ầ
n nào đó v
ề
ngân sách.Bên c
ạ
nh đó c
ũ
ng c
ầ
n có nh
ữ
ng bi
ệ
n pháp gi
ả
i quy
ế
t
vi
ệ
c làm cho m
ộ
t s
ố
sinh viên t
ố
t nghi
ệ
p ra tr
ườ
ng chưa t
ì
m
đượ
c công ăn vi
ệ
c
l
àm,đi
ề
u đó s
ẽ
kích thích s
ự
h
ọ
c h
ỏ
i c
ủ
a toàn x
ã
h
ộ
i .
Do cơ c
ấ
u ngành ngh
ề
không phù h
ợ
p .
Ngày nay khi mà n
ề
n kinh t
ế
th
ị
tr
ườ
ng không c
ò
n ch
ế
độ
quan liêu bao c
ấ
p,th
ì
các doanh nghi
ệ
p nh
à n
ư
ớ
c c
ũ
ng nh
ư tư nhân ngày càng phát tri
ể
n
đ
ã
đ
ạ
t
đư
ợ
c
nh
ữ
ng th
ành t
ự
u tr
ên t
ấ
t c
ả
c
ác l
ĩ
nh v
ự
c.Song b
ên c
ạ
nh
đó th
ì
t
ỷ
l
ệ
th
ấ
t nghi
ệ
p
c
ũ
ng c
ò
n khá cao đó là do đâu? Ph
ả
i chăng đó là do cơ c
ấ
u ngành ngh
ề
chưa
phù h
ợ
p,c
ũ
ng như là m
ứ
c lương chưa phù h
ợ
p v
ớ
i các công vi
ệ
c.Chính v
ì
th
ế
mà
nhà n
ướ
c ta ph
ả
i có s
ự
phân b
ố
ngành ngh
ề
phù h
ợ
p hơn, đưa ra m
ứ
c thu nh
ậ
p
ph
ù h
ợ
p v
ớ
i t
ừ
ng nghành, t
ừ
ng ngh
ề
.Có nh
ữ
ng chính sách ưu tiên, khuy
ế
n khích,
m
ở
ra các cu
ộ
c thi đua, có nh
ữ
ng ph
ầ
n th
ưở
ng
để
khuy
ế
n khích các công nhân,
các doanh nghi
ệ
p phát tri
ể
n hơn n
ữ
a.Khuy
ế
n khích phát tri
ể
n các doanh nghi
ệ
p
v
ừ
a v
à nh
ỏ
,c
ó th
ể
đ
ầ
u t
ư thêm v
ố
n cho c
ác doanh nghi
ệ
p c
ó nhu c
ầ
u v
ề
vay v
ố
n
đ
ể
m
ở
r
ộ
ng s
ả
n xu
ấ
t, mua trang thi
ế
t b
ị
m
áy móc vv
Nh
ư chúng ta
đã
bi
ế
t Vi
ệ
t nam là n
ướ
c có t
ỷ
l
ệ
dân s
ố
tăng khá nhanh trong
khu v
ự
c c
ũ
ng như trên th
ế
gi
ớ
i,
đứ
ng th
ứ
nh
ấ
t trong khu v
ự
c và
đứ
ng th
ứ
5 trên
th
ế
gi
ớ
i v
ề
t
ỷ
l
ệ
sinh
đẻ
.Theo s
ố
li
ệ
u m
ớ
i nh
ấ
t th
ì
dân s
ố
Vi
ệ
t Nam năm 2001 lên
t
ớ
i con s
ố
g
ầ
n 80 tri
ệ
u ng
ườ
i d
ự
báo trong vài năm t
ớ
i dân s
ố
Vi
ệ
t Nam có th
ể
10
l
ên t
ớ
i con s
ố
100 tri
ệ
u ng
ườ
i.Dân s
ố
ngày càng tăng trong khi đó di
ệ
n tích
đấ
t
nông nghi
ệ
p ngày càng gi
ả
m đi , như v
ậ
y th
ì
t
ỷ
l
ệ
th
ấ
t nghi
ệ
p s
ẽ
ngày càng cao
h
ơn.Năm 2001 chúng ta có t
ớ
i 6,28% dân s
ố
không có công ăn vi
ệ
c làm(hơn 20
ngh
ì
n ng
ườ
i)đây là m
ộ
t con s
ố
khá cao.Tuy nhà n
ướ
c ta c
ũ
ng
đã
có nh
ữ
ng bi
ệ
n
pháp
đố
i v
ớ
i vi
ệ
c k
ế
ho
ạ
ch hoá gia
đì
nh như gi
ả
m t
ỷ
l
ệ
sinh
đẻ
,th
ự
c hi
ệ
n k
ế
ho
ạ
ch ho
á gia
đ
ì
nh m
ỗ
i c
ặ
p v
ợ
ch
ồ
ng ch
ỉ
c
ó t
ừ
1
- 2 con,gi
ả
m t
ỷ
l
ệ
k
ế
t h
ôn
ở
tu
ổ
i
c
ò
n qu
á tr
ẻ
,nh
ưng do chưa nh
ậ
n th
ứ
c
đư
ợ
c v
ấ
n
đ
ề
c
ấ
p b
ách
ở
đây nên t
ỷ
l
ệ
sinh
c
ò
n khá cao.Hơn n
ữ
a do phong t
ụ
c t
ậ
p quán,ch
ế
độ
phong ki
ế
n v
ẫ
n c
ò
n,nh
ấ
t
thi
ế
t ph
ả
i có con trai n
ố
i d
õ
i, có n
ế
p,có t
ẻ
đã
d
ẫ
n t
ớ
i vi
ệ
c gia tăng dân s
ố
t
ớ
i
chóng m
ặ
t.Dân s
ố
tăng nhanh d
ẫ
n t
ớ
i t
ì
nh tr
ạ
ng như s
ự
quan tâm,c
ũ
ng như giáo
d
ụ
c con cái cuă các gia
đì
nh gi
ả
m h
ẳ
n.Các đi
ề
u ki
ệ
n v
ề
ăn u
ố
ng,sinh ho
ạ
t không
đượ
c t
ố
t
đặ
c bi
ệ
t là các vùng
ở
nông thôn , mi
ề
n núi v
ấ
n
đề
này c
ầ
n có s
ự
quan
tâm c
ủ
a chính ph
ủ
hơn n
ữ
a.Nó d
ẫ
n t
ớ
i t
ì
nh tr
ạ
ng tr
ẻ
em không
đượ
c t
ớ
i tr
ườ
ng -
> làm tăng t
ỷ
l
ệ
m
ù ch
ữ
l
ên cao,d
ẫ
n t
ớ
i th
ấ
t nghi
ệ
p cao .
Nhưng nh
ờ
c
ó s
ự
can thi
ệ
p c
ủ
a ch
ính ph
ủ
,c
ác chính sách c
ũ
ng nh
ư các bi
ệ
n
ph
áp gi
ả
i quy
ế
t th
ấ
t nghi
ệ
p,chính đi
ề
u đó c
ũ
ng
đã
ph
ầ
n nào gi
ả
i quy
ế
t
đượ
c t
ì
nh
tr
ạ
ng th
ấ
t nghi
ệ
p.T
ừ
đầ
u năm 2000
đế
n nay có hơn 120 doanh nghi
ệ
p k
ý
đượ
c
h
ợ
p
đồ
ng và đưa
đượ
c trên 68000 lao
độ
ng đi làm vi
ệ
c
ở
n
ướ
c ngoài(năm 2000
đư
a hơn 31000,năm 2002g
ầ
n37000)
đã
mang l
ạ
i kho
ả
ng 1,2 t
ỷ
USD làm tăng
thêm t
ổ
ng thu nh
ậ
p qu
ố
c dân và
đế
n năm 2002 ph
ấ
n
đấ
u đưa
đượ
c 40000 -
45000 lao
độ
ng và chuyên gia vi
ệ
t nam đi làm vi
ệ
c có th
ờ
i h
ạ
n
ở
n
ướ
c ngoài và
năm 2005 ph
ấ
n
đ
ấ
u con s
ố
n
ày lên t
ớ
i kho
ả
ng 100.000 lao
đ
ộ
ng .
11
IV. TÁC
HẠI
CỦA
THẤT
NG
HIỆP
Th
ấ
t nghi
ệ
p,v
ấ
n
đề
c
ả
th
ế
g
ớ
i đang quan tâm không ch
ỉ
có
ở
Vi
ệ
t Nam chúng
ta.Trên th
ự
c t
ế
ta không th
ể
xoá b
ỏ
t
ậ
n g
ố
c c
ủ
a th
ấ
t nghi
ệ
p
đượ
c mà ta ch
ỉ
có th
ể
gi
ả
i quy
ế
t n
ạ
n th
ấ
t nghi
ệ
p trong m
ộ
t ph
ạ
m vi n
ào
đ
ấ
y m
à thôi . Chính v
ì
th
ế
m
à
khi th
ấ
t
nghi
ệ
p
ở
m
ứ
c cao s
ả
n xu
ấ
t s
út kém,tài nguyên không
đư
ợ
c s
ử
d
ụ
ng h
ế
t,
thu nh
ậ
p c
ủ
a dân cư gi
ả
m h
ẳ
n,kéo theo t
ổ
ng giá tr
ị
s
ả
n ph
ẩ
m qu
ố
c dân
xu
ố
ng.Khó khăn kinh t
ế
tràn sang l
ĩ
nh v
ự
c x
ã
h
ộ
i,nhi
ề
u hi
ệ
n t
ượ
ng tiêu c
ự
c
trong x
ã
h
ộ
i x
ả
y ra.S
ự
thi
ệ
t h
ạ
i v
ề
kinh t
ế
do th
ấ
t nghi
ệ
p gây ra
ở
nhi
ề
u n
ướ
c
l
ớ
n
đế
n m
ứ
c ta không th
ể
so sánh v
ớ
i thi
ệ
t h
ạ
i do tính hi
ệ
u qu
ả
c
ủ
a b
ấ
t c
ứ
ho
ạ
t
độ
ng kinh t
ế
v
ĩ
mô nào khác.Khi th
ấ
t nghi
ệ
p cao kéo theo nó là hàng lo
ạ
t các
v
ấ
n
đề
c
ầ
n quan tâm đó là các t
ệ
n
ạ
n x
ã
h
ộ
i nga
ỳ
càng gia tăng như c
ờ
b
ạ
c, tr
ộ
m
c
ắ
p,nghi
ệ
n ng
ậ
p,
đ
ặ
c bi
ệ
t l
à các t
ầ
ng l
ớ
p thanh ni
ên không có công ăn vi
ệ
c l
àm
h
ọ
ch
án n
ả
n,h
ọ
ngh
ĩ
ra m
ọ
i c
ách mi
ễ
n l
à làm sao có ti
ề
n l
à
đư
ợ
c.Nh
ấ
t l
à khi sa
đà
vào con
đườ
ng nghi
ệ
n ng
ậ
p, nh
ữ
ng lúc cơn nghi
ệ
n lên h
ọ
không làm ch
ủ
đư
ợ
c m
ì
nh thành th
ử
ra h
ọ
ph
ả
i ki
ế
m ra ti
ề
n b
ằ
ng m
ọ
i cách
để
tho
ả
m
ã
n cơn
nghi
ệ
n,th
ậ
m chí c
ò
n đâm chém nhau,gi
ế
t ng
ườ
i c
ướ
p c
ủ
a không ti
ế
c tay.Và
nh
ữ
ng lúc đó th
ì
h
ọ
làm sao có th
ể
làm ch
ủ
đượ
c chính b
ả
n thân m
ì
nh -> Chính
đi
ề
u đó
đã
làm cho ng
ườ
i dân hoang mang v
ề
các v
ấ
n
đề
x
ã
h
ộ
i x
ả
y ra,phá v
ỡ
đi
nhi
ề
u m
ố
i quan h
ệ
truy
ề
n th
ố
ng.Quan tr
ọ
ng hơn là kinh t
ế
c
ủ
a x
ã
h
ộ
i ngày càng
gi
ả
m h
ẳ
n,t
ì
nh tr
ạ
ng th
ấ
t nghi
ệ
p ng
ày càng cao t
ạ
o ra n
ỗ
i lo cho to
àn x
ã
h
ộ
i l
àm
sao gi
ả
m
đư
ợ
c t
ỷ
l
ệ
th
ấ
t nghi
ệ
p
đ
ế
n m
ứ
c t
ố
i
đa nh
ấ
t
V. CÁC
BIỆN
PHÁP
GIẢI
QUYẾT
THẤT
NGHIỆP
12
Đứ
ng tr
ướ
c th
ự
c tr
ạ
ng v
ề
v
ấ
n
đề
th
ấ
t nghi
ệ
p c
ủ
a n
ướ
c ta hi
ệ
n nay . Nhà
n
ứơ
c ta c
ầ
n có nh
ữ
ng bi
ệ
n pháp
để
gi
ả
m t
ỷ
l
ệ
th
ấ
t nghi
ệ
p xu
ố
ng
đế
n m
ứ
c t
ố
i đa
để
đưa
đấ
t n
ướ
c ta phát tri
ể
n hơn n
ữ
a.Đó m
ớ
i là v
ấ
n
đề
c
ầ
n quan tâm hi
ệ
n nay .
Tăng ngu
ồ
nv
ố
n
đầ
u tư(ch
ủ
y
ế
u l
ấ
y t
ừ
d
ự
tr
ữ
qu
ố
c gia,vay n
ướ
c ngoài)
đẩ
y
nhanh ti
ế
n b
ộ
xây d
ự
ng cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng,làm thu
ỷ
l
ợ
i,thu
ỷ
đi
ệ
n,giao thông nh
ằ
m
t
ạ
o vi
ệ
c l
àm m
ớ
i cho lao
đ
ộ
ng m
ấ
t vi
ệ
c l
àm
ở
khu v
ự
c s
ả
n xu
ấ
t
kinh doanh,n
ớ
i
l
ỏ
ng c
ác chính sách tài chính,c
ả
i c
ách th
ủ
t
ụ
c h
ành chính nh
ằ
m thu h
út v
ố
n
đ
ầ
u
t
ư c
ủ
a n
ướ
c ngoài t
ạ
o vi
ệ
c làm m
ớ
i cho ng
ườ
i lao
độ
ng.Bên c
ạ
nh đó chúng ta
ph
ả
i khuy
ế
n khích phát tri
ể
n các doanh nghi
ệ
p v
ừ
a và nh
ỏ
, cho các doanh nghi
ệ
p
vay v
ố
n
để
mua s
ắ
m trang thi
ế
t b
ị
s
ả
n xu
ấ
t, m
ở
r
ộ
ng quy mô s
ả
n xu
ấ
t .
T
ạ
i h
ộ
i ngh
ị
trung ương 4 c
ủ
a
Đả
ng (khoá 8)
đã
nh
ấ
n m
ạ
nh ch
ủ
trương
phát huy n
ộ
i l
ự
c - khai thác ngu
ồ
n v
ố
n trong n
ướ
c,
đầ
u tư duy tr
ì
phát tri
ể
n s
ả
n
su
ấ
t kinh doanh,
đồ
ng th
ờ
i tăng c
ườ
ng h
ợ
p tác qu
ố
c t
ế
,tranh th
ủ
v
ố
n
đầ
u tư c
ủ
a
n
ư
ớ
c ngo
ài.V
ớ
i s
ự
m
ở
c
ử
a c
ủ
a ta n
ăm 1998 t
ổ
ng s
ố
v
ố
n FDI l
ên t
ớ
i 36 t
ỷ
USD
->
đ
ã
gi
ả
i quy
ế
t 25 v
ạ
n lao
đ
ộ
ng ngo
ài ra hàng ch
ụ
c v
ạ
n lao
đ
ộ
ng kh
ác có vi
ệ
c
l
àm nh
ờ
tham gia xây d
ự
ng cơ b
ả
n các công tr
ì
nh đưa vào s
ả
n xu
ấ
t.V
ớ
i hai m
ụ
c
tiêu đó là:Phát tri
ể
n kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i t
ạ
o m
ở
vi
ệ
c làm và các ho
ạ
t
độ
ng h
ỗ
tr
ợ
tr
ự
c
ti
ế
p
để
gi
ả
i quy
ế
t vi
ệ
c làm cho các
đố
i t
ượ
ng y
ế
u th
ế
trong th
ị
tr
ườ
ng lao
độ
ng.Chính nh
ờ
có s
ự
cho vay v
ố
n cu
ả
nhà n
ướ
c mà qu
ỹ
qu
ố
c gia vi
ệ
c làm cho
vay
đượ
c 13600 d
ự
án thu v
ề
đượ
c 480t
ỷ
t
ạ
o vi
ệ
c làm 268000 lao
độ
ng .
S
ắ
p x
ế
p l
ạ
i và nâng cao hi
ệ
u qu
ả
c
ủ
a h
ệ
th
ố
ng d
ị
ch v
ụ
vi
ệ
c làm
X
ã
h
ộ
i ho
á và nâng cao ch
ấ
t l
ư
ợ
ng
đào t
ạ
o h
ệ
th
ố
ng
đào t
ạ
o d
ạ
y ngh
ề
Xem xét đi
ề
u ch
ỉ
nh ti
ề
n l
ương t
ố
i thi
ể
u,
đ
ả
m b
ả
o t
ính cân
đ
ố
i gi
ữ
a khu v
ự
c
c
ó
đầ
u tư n
ướ
c ngoài và trong n
ướ
c nh
ằ
m m
ụ
c đích m
ở
r
ộ
ng thu hút lao
độ
ng x
ã
h
ộ
i
Ngày nay khi mà nhà n
ướ
c ta ngày càng m
ở
r
ộ
ng quan h
ệ
v
ớ
i các
đố
i tác
kinh doanh tr
ên th
ế
gi
ớ
i, m
ở
c
ử
a th
ị
tr
ườ
ng trong n
ướ
c nh
ằ
m thu hút v
ố
n
đầ
u tư
13
c
ủ
a n
ướ
c ngoài,
đã
có r
ấ
t nhi
ề
u công ty liên doanh h
ợ
p tác phát tri
ể
n kinh t
ế
trên
m
ọ
i l
ĩ
nh v
ự
c
đã
gi
ả
i quy
ế
t
đượ
c m
ộ
t t
ỷ
l
ệ
th
ấ
t nghi
ệ
p r
ấ
t l
ớ
n . Năm 2001 v
ừ
a qua
nh
à n
ướ
c ta
đã
k
ý
hi
ệ
p
đị
nh thương m
ạ
i Vi
ệ
t - M
ỹ
và
đặ
c bi
ệ
t trong năm 2003
s
ắ
p t
ớ
i Vi
ệ
t Nam chúng ta s
ẽ
ra nh
ậ
p kh
ố
i AFTA như v
ậ
y s
ẽ
gi
ả
i quy
ế
t
đượ
c
m
ộ
t ph
ầ
n nào n
ạ
n th
ấ
t nghi
ệ
p . Hơn n
ữ
a v
ớ
i cơ ch
ế
như hi
ệ
n nay,c
ũ
ng như
chính sách qu
ả
n l
ý
c
ủ
a nh
à n
ư
ớ
c ta th
ì
vi
ệ
c xu
ấ
t kh
ẩ
u lao
đ
ộ
ng ra c
ác n
ư
ớ
c
ngoài
đ
ã
c
ó chi
ề
u h
ư
ớ
ng t
ăng r
ấ
t nhanh trong m
ộ
t v
ài năm g
ầ
n
đây.M
ộ
t s
ố
n
ư
ớ
c
nh
ư là Hàn qu
ố
c, Đài loan Nh
ậ
t b
ả
n tuy gi
ờ
gi
ấ
c có kh
ắ
t khe hơn chúng ta
song v
ề
cơ b
ả
n th
ì
thu nh
ậ
p c
ũ
ng
đã
ph
ầ
n nào phù h
ợ
p,do đó xu
ấ
t kh
ẩ
u lao
độ
ng
đã
ph
ầ
n nào tăng m
ạ
nh trong vài năm g
ầ
n đây
C
ác gi
ả
i pháp v
ề
cơ ch
ế
qu
ả
n l
ý
và thi
ế
t ch
ế
x
ã
h
ộ
i
Xúc ti
ế
n xây d
ự
ng vi
ệ
c làm và ch
ố
ng th
ấ
t nghi
ệ
p
Xây d
ự
ng và phát tri
ể
n m
ạ
ng l
ướ
i thông tin th
ị
tr
ườ
ng lao
độ
ng qu
ố
c gia
Thành l
ậ
p h
ệ
th
ố
ng h
ộ
i
đ
ồ
ng t
ư v
ấ
n vi
ệ
c l
àm t
ừ
trung
ương
đ
ế
n d
ị
a ph
ương
các c
ấ
p v
ớ
i
đ
ạ
i di
ệ
n c
ủ
a c
ả
ng
ư
ờ
i s
ử
d
ụ
ng lao
đ
ộ
ng,c
ông đoàn và nhà n
ư
ớ
c
V
ì
ý
ngh
ĩ
a kinh t
ế
chính tr
ị
x
ã
h
ộ
i c
ủ
a v
ấ
n
đề
3
đố
i t
ượ
ng c
ầ
n
đặ
c bi
ệ
t
quan tâm là:th
ấ
t nghi
ệ
p dài h
ạ
n (>1 năm) th
ấ
t nghi
ệ
p trong thanh niên,
ở
nh
ữ
ng
ng
ườ
i t
ì
m vi
ệ
c l
ầ
n
đầ
u (tu
ổ
i15 -> 24) và th
ấ
t nghi
ệ
p c
ủ
a thương , b
ệ
nh
binh,ng
ườ
i tàn t
ậ
t .
Nhà n
ướ
c ta có th
ể
cho vay v
ố
n
đố
i v
ớ
i các doanh nghi
ệ
p có nguy cơ
không phát tri
ể
n
đượ
c n
ữ
a,khuy
ế
n khích các doanh nghi
ệ
p m
ở
r
ộ
ng s
ả
n
xu
ấ
t.
Đ
ặ
c bi
ệ
t nh
à n
ư
ớ
c ta c
ầ
n ch
ú tr
ọ
ng h
ơn n
ữ
a vi
ệ
c ph
át tri
ể
n m
ộ
t s
ố
ng
ành
ngh
ề
truy
ề
n th
ố
ng
ở
n
ông thôn như là ngh
ề
th
êu d
ệ
t Ho
ặ
c
đ
ầ
u t
ư v
ố
n
đ
ể
x
ây
d
ự
ng các cơ s
ở
ch
ế
bi
ế
n các m
ặ
t hàng nông thu
ỷ
s
ả
n . B
ở
i v
ì
ở
nông thôn hi
ệ
n
nay lao
độ
ng th
ì
dư th
ừ
a trong khi đó vi
ệ
c làm th
ì
thi
ế
u , hàng năm s
ố
l
ượ
ng
ng
ườ
i t
ừ
nông thôn ra thành ph
ố
t
ì
m ki
ế
m vi
ệ
c làm qu
ả
là m
ộ
t con s
ố
khá
l
ớ
n,tuy nhiên m
ứ
c thu nh
ậ
p c
ủ
a h
ọ
c
ũ
ng không có g
ì
kh
ả
quan cho l
ắ
m.V
ậ
y t
ạ
i
14
sao ch
úng ta không t
ạ
o ra nh
ữ
ng vi
ệ
c làm d
ự
a vào nh
ữ
ng tài nguyên s
ẵ
n
có,c
ũ
ng như m
ộ
t ngu
ồ
n lao
độ
ng d
ồ
i dào s
ẵ
n có như v
ậ
y ?
VI . PHƯƠNG
HƯ
ỚNG
PHÁT
TRI
ỂN
TRONG VÀI NĂM
T
ỚI
VI .1.Các ch
ỉ
tiêu kinh t
ế
- Đưa GDP năm 2005 g
ấ
p đôi năm 1995.Nh
ị
p
độ
tăng tr
ưở
ng GDP hàng năm là
7,5%
- Giá tr
ị
s
ả
n xu
ấ
t n
ông lâm,ngư nghi
ệ
p,t
ăng 4,8 %
-
Giá tr
ị
s
ả
n xu
ấ
t ngành công nghi
ệ
p tăng 13% / năm
- Giá tr
ị
d
ị
ch v
ụ
tăng 7,5% /năm
VI.2. Các ch
ỉ
tiêu x
ã
h
ộ
i :
-
T
ỷ
l
ệ
h
ọ
c sinh trung h
ọ
c cơ s
ở
đi h
ọ
c trong
độ
tu
ổ
i
đạ
t 80%,t
ỷ
l
ệ
h
ọ
c sinh trung
h
ọ
c ph
ổ
thông trong
độ
tu
ổ
i là 45 %
- Ti
ế
p t
ụ
c c
ủ
ng c
ố
và duy tr
ì
m
ụ
c tiêu ph
ổ
c
ậ
p giáo d
ụ
c ti
ể
u h
ọ
c.Th
ự
c hi
ệ
n ph
ổ
c
ậ
p gi
áo d
ụ
c trung h
ọ
c c
ơ s
ở
.
- Gi
ả
m t
ỷ
l
ệ
sinh b
ì
nh qu
ân h
ằ
ng n
ăm 0,5%, t
ố
c
đ
ộ
t
ăng dân s
ố
v
ào năm 2005
kho
ả
ng 1,2 %
- To
ạ
vi
ệ
c làm, gi
ả
i quy
ế
t thêm vi
ệ
c làm cho kho
ả
ng7,5 tri
ệ
u lao
độ
ng , b
ì
nh
quân1,5 tri
ệ
u lao
độ
ng / năm:nâng t
ỷ
l
ệ
lao
độ
ng qua đào t
ạ
o lên 30 %vào năm
2005
- Cơ b
ả
n xoá đói,gi
ả
m nghèo xu
ố
ng c
ò
n 10 % vào năm 2005
- Gi
ả
m t
ỷ
l
ệ
tr
ẻ
em suy dinh d
ưỡ
ng xu
ố
ng c
ò
n 22 -25 % vào năm 2005
VI.3. D
ự
b
áo v
ề
lao
đ
ộ
ng v
à vi
ệ
c l
àm
Theo tính toán ban
đ
ầ
u,s
ố
lao
đ
ộ
ng c
ầ
n gi
ả
i quy
ế
t vi
ệ
c l
àm trong 5 năm 2001 -
2005 l
à 15 tri
ệ
u ng
ườ
i,bao g
ồ
m lao
độ
ng m
ớ
i tăng thêm m
ỗ
i năm kho
ả
ng1,3
tri
ệ
u và s
ố
lao
độ
ng chưa
đượ
c gi
ả
i quy
ế
t vi
ệ
c làm t
ừ
5 năm tr
ướ
c chuy
ể
n
sang;trong đó nông thôn kho
ả
ng12,5 tri
ệ
u ng
ườ
i,
ở
thành th
ị
kho
ả
ng 2, 5 tri
ệ
u
ng
ườ
i
15
Trong n
ăm t
ớ
i,d
ự
tính thu hút và đào t
ạ
o vi
ệ
c làm cho trên kho
ả
ng7,5 tri
ệ
u lao
độ
ng trong các ngành kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i,b
ì
nh quân m
ỗ
i năm kho
ả
ng trên 1,5 tri
ệ
u
ng
ườ
i trong đó ;
-
Ở
khu v
ự
c nông thôn,v
ớ
i vi
ệ
c chuy
ể
n
đổ
i m
ạ
nh cơ c
ấ
u s
ả
n xu
ấ
t,mùa v
ụ
, cây
tr
ồ
ng,v
ậ
t nuôi:phát tri
ể
n đa d
ạ
ng các ngành ngh
ề
tronh l
ĩ
nh v
ự
c công
nghi
ệ
p,d
ị
ch v
ụ
d
ự
ki
ế
n c
ó th
ể
thu h
út và t
ạ
o th
êm vi
ệ
c l
àm cho kho
ả
ng
trên 9 tri
ệ
u lao
đ
ộ
ng,
đưa s
ố
lao
đ
ộ
ng c
ó vi
ệ
c l
àm
ở
n
ông thôn vào năm 2005
kho
ả
ng 28 tri
ệ
u ng
ườ
i
-
Ở
khu v
ự
c thành th
ị
,d
ự
ki
ế
n trong 5 năm có th
ể
thu hút và t
ạ
o vi
ệ
c làm thêm
kho
ả
ng1,78 tri
ệ
u ng
ườ
i trong các ngành s
ả
n xu
ấ
t công nghi
ệ
p,xây d
ự
ng và d
ị
ch
v
ụ
,đưa t
ổ
ng s
ố
lao
đọ
ng có vi
ệ
c làm
ở
thành th
ị
vào kho
ả
ng trên 11 tri
ệ
u ng
ườ
i
Tính
đế
n năm 2005 t
ỷ
l
ệ
th
ờ
i gian s
ử
d
ụ
ng lao
độ
ng
ở
nông thôn vào
kho
ả
ng 80%;t
ỷ
l
ệ
lao
đọ
ng chưa có vi
ệ
c làm
ở
thành th
ị
chi
ế
m kho
ả
ng
5,4 % s
ố
lao
đ
ộ
ng tro
ng
đ
ộ
tu
ổ
i .
VI.4. V
ề
vi
ệ
c thu h
ồ
i v
ố
n t
ừ
n
ư
ớ
c ngo
ài
-
Kh
ả
năng thu hút v
ố
n ODA
Trong 5 năm t
ớ
i,kh
ả
năng th
ự
c hi
ệ
n ngu
ồ
n v
ố
n ODA kho
ả
ng 10 - 11 t
ỷ
USD,bao
g
ồ
m c
ả
các d
ự
án có v
ố
n ODA
đượ
c h
ợ
p th
ứ
c hoá b
ằ
ng các hi
ệ
p
đị
nh vay v
ố
n
nh
ưng chưa gi
ả
i ngân và các kho
ả
n có th
ể
cam k
ế
t m
ớ
i trong th
ờ
i gian t
ớ
i
- V
ề
thu hút
đầ
u tư tr
ự
c ti
ế
p t
ừ
n
ướ
c ngoài
D
ự
ki
ế
n v
ố
n
đầ
u tư tr
ự
c ti
ế
p n
ướ
c ngoài
đượ
c th
ự
c hi
ệ
n trong 5 năm t
ớ
i kho
ả
ng
9- 10 t
ỷ
USD,bao g
ồ
m v
ố
n c
ác d
ự
án
đ
ã
đư
ợ
c c
ấ
p gi
ấ
y ph
ép chưa
đư
ợ
c th
ự
c
hi
ệ
n c
ủ
a n
ăm tr
ư
ớ
c
Ngo
ài ra c
ò
n có kh
ả
năng thu hút v
ố
n
đầ
u tư n
ướ
c ngoài kho
ả
ng 1-2 t
ỷ
USD
thông qua phát hành trái phi
ế
u,c
ổ
phi
ế
u ra n
ướ
c ngoài,m
ở
th
ị
tr
ườ
ng ch
ứ
ng
khoán và t
ì
m thêm các ngu
ồ
n vay khác
để
đầ
u tư trung và dài h
ạ
n .
16
VII . K
ẾT
LUẬN
Trong b
ố
i c
ả
nh t
ì
nh h
ì
nh kinh t
ế
c
ũ
ng như chính tr
ị
vi
ệ
t nam hi
ệ
n nay th
ì
chúng ta có r
ấ
t nhi
ề
u v
ấ
n
đề
c
ầ
n
đượ
c quan tâm.Song có l
ẽ
v
ấ
n
đề
nóng b
ỏ
ng
nh
ấ
t hi
ệ
n nay không ch
ỉ
có Vi
ệ
t nam chúng ta quan tâm , mà nó
đượ
c c
ả
th
ế
gi
ớ
i
quan tâm đó là v
ấ
n
đ
ề
th
ấ
t nghi
ệ
p.V
ớ
i kh
ả
n
ăng nh
ậ
n th
ứ
c c
ũ
ng nh
ư h
ạ
n ch
ế
c
ủ
a
bài vi
ế
t ch
ính v
ì
th
ế
m
à bài vi
ế
t n
ày chúng ta không phân tích k
ỹ
t
ừ
ng v
ấ
n
đ
ề
c
ụ
th
ể
.
Như v
ậ
y t
ừ
nh
ữ
ng l
ý
do phân tích
ở
trên,c
ũ
ng như t
ì
nh h
ì
nh th
ự
c t
ế
hi
ệ
n
nay
ở
Vi
ệ
t Nam ta có th
ể
th
ấ
y
đượ
c t
ầ
m quan tr
ọ
ng c
ủ
a vi
ệ
c qu
ả
n l
ý
Nhà n
ướ
c
đố
i v
ớ
i các chính sách như ngày nay.Có
đượ
c đi
ề
u đó là ph
ụ
thu
ộ
c vào m
ỗ
i con
17
ng
ườ
i chúng ta,nh
ữ
ng ch
ủ
nhân tương lai c
ủ
a
đấ
t n
ướ
c.
Đặ
c bi
ệ
t
đố
i v
ớ
i sinh
viên
Đạ
i h
ọ
c Kinh t
ế
Qu
ố
c Dân - nh
ữ
ng ch
ủ
nhân tương lai c
ủ
a
đấ
t n
ướ
c,nh
ữ
ng
nh
à qu
ả
n l
ý
kinh t
ế
,nh
ữ
ng cán b
ộ
tương lai c
ủ
a
đấ
t n
ướ
c th
ì
đây là v
ấ
n
đề
chúng
ta ph
ả
i h
ế
t s
ứ
c quan tâm .
Cu
ố
i cùng Em xin chân thành c
ả
m ơn cô giáo
đã
truy
ề
n
đạ
t cho em nh
ữ
ng
ki
ế
n th
ứ
c quan tr
ọ
ng,c
ầ
n thi
ế
t
đ
ể
e
m hoàn thành bài t
ậ
p n
ày.Trong quá tr
ì
nh
nghiên c
ứ
u c
ũ
ng nh
ư phân tích ch
ắ
c ch
ắ
n kh
ông th
ể
tr
ánh kh
ỏ
i thi
ế
u s
ót, mong
đượ
c s
ự
giúp
đỡ
t
ậ
n t
ì
nh c
ủ
a cô .