Tiết 41BCB ĐỌC TIỂU THANH KÍ (Độc “Tiểu Thanh kí”) -Nguyễn Du pdf

Tiết 41 BCB
ĐỌC TIỂU THANH KÍ
(Độc “Tiểu Thanh kí”)
-Nguyễn Du-
I.Mục tiêu cần đạt
Giúp HS:
-Hiểu được Tiểu Thanh thuộc kiểu những người phụ nữ tài, sắc bất hạnh mà
Nguyễn Du đặc biệt quan tâm trong sáng tác của mình.
-Hiểu sự đồng cảm của ND với số phận nàng TT có tài văn chương mà bất hạnh.
II.Phương tiện
SGK, SGV, bài soạn.
III.Phương pháp
Kết hợp hệ thống pp: đọc hiểu, đặt vấn đề, trao đổi thảo luận.
IV.Tiến trình lên lớp
1.Oån định tổ chức lớp
2.Kiểm tra bài cũ
3.Bài mới
Hoạt động của GV &HS Nội dung cần đạt
HS đọc tiểu dẫn SGK
Cho biết những nét chính về TT?cơ duyên
cũng như nguồn cảm hứng để ND viết nên
bài thơ này?
-TT là người con gái có tài văn chương , có
sắc đẹp.
-Cuộc đời nàng bất hạnh:lấy lẽ, sống cô
độc trên núi Cô Sơn, chết yểu.
-ND cảm thương cho những kiếp người tài
hoa bạc phận như nàng .
-Bài thơ nằm trong cảm hhứng nhân đạo
của ND khi viết về những kiếp người đau
khổ, bất hạnh đặc biệt là người phụ nữ.

I.Giới thiệu chung
1.Tiểu Thanh
-Là một cô gái TQ có tài, sắc.
-Cuộc đời ngắn ngủi đầy ngang trái.
2.Bài thơ
-Hòan cảnh ra đời
-Tựa bài
-Bố cục





-Có nhiều ý kiến xung quanh hòan cảnh ra
đời bài thơ:Thời gian ND đi sứ TQ, khi ND
chưa hề đi sứ TQ.
Gv nói rõ hơn về TT và cách hiểu về tựa
bài thơ.
Tìm hiểu bài thơ theo bố cục: đề ,thực
,luận,kết.
GV hướng dẫn HS đọc bài thơ bằng giọng
biểu cảm sâu sắc.
Đối chiếu bản dịch với nguyên tác.Tìm
hiểu trên cơ sở ng tác, dịch nghĩa;bản dịch
chỉ để HS dễ cảm nhận .
HS giải thích nghĩa các từ:”tẫn”,”độc”,”
điếu”? Chỉ ra hình ảnh đối lập trong câu
đầu?Từ đó thảo luận cách hiểu về hai câu
thơ đầu?
GV định hướng lại.

Hai câu đầu nói lên sự biến đổi, quy luật
nghiệt ngã của tạo hóa, của cuộc đời, vườn
hoa đã thành bãi hoang.Tất cả vẻ đẹp đã
biến mất k một chút dấu vết.Câu thơ gợi
nỗi ngậm ngùi, luyến tiếc.Với hình
ảnh”độc điếu” đã cho thấy mối tương lân,
tri âm của những con người xa cách cả về
không gian và thời gian.




“Chi phấn”,”văn chương’ nói về vấn đề
gì?







II.Đọc hiểu
1.Hai câu đề
“Tây hồ hoa uyển tẫn thành khư
Độc điếu song tiền nhất chỉ thư”

-Hình ảnh đối lập:
hoa uyển-thành khư

-“Tẫn”:hết,triệt để,không còn dấu vết.

->sự biến thiên dâu bể của cuộc đời.
-“độc điếu”: một mình viếng.
->người chết cô đơn, người viếng cũng cô
đơn-> mối tri âm.


 Sự biến thiên của tạo hóa, đổi thay của
cuộc đời và số phận bi thảm của Tiểu
Thanh.
2. Hai câu thực
“ Chi phấn hữu thần liên tử hậu
Văn chương vô mệnh lụy phần dư”
-“Chi phấn” :+nhan sắc của TT
+cái đẹp ở đời
-“Văn chương”:
Gv tổ định hướng cho HS thảo luận, sau đó
kết lại vấn đề.
Hai câu thực làm rõ, chỉ rõ đối tượng được
nói đến:
-cái đẹp có thần sắc có tinh anh, hay người
đẹp có linh thiêng nên chết rồi vẫn để
người ta thương tiếc mãi.
-văn chương phận hẩm làm người ta bận
lòng tới phần sót lại sau khi đốt.
TT lúc sống đã bị hành hạ , đến khi chết
mà vẫn không được buông tha->nỗi oan,
hẩm hiu , bạc bẽo của TT.
Cái tài, cái đẹp không có số mệnh, là bất tử
vậy mà vẫn “liên tử hậu” “lụy phần dư”-
>quy luật nghiệt ngã ở đời.

Vậy hai câu thực thể hiện điều gì?



HS thảo luận , trình bày cách hiểu về hai
câu luận?
Gv định hướng, chốt ý:
Chính vì nỗi “ hận sư”ï ấy hỏi trời cũng
không được nên nó trở thành “ phong vận
kì oan” -> nỗi oan kì lạ của người phong
lưu, tài hoa, nhan sắc.Và ND đành cam
chịu quay về với TT, với chính mình:”ngã
tự cư”
Từ cuộc đời nàng TT, bằng những chiêm
nghiệm của mình ND đưa ra triết lí:Ta
cũng rơi vào cái oan lạ lùng vì nết phong
+thơ của TT
+người tài hoa nói chung
Số phận oan trái của sắc , tài.









Mối thương cảm của ND trước cuộc đời
của TT , của những con người tài hoa nhan

sắc.

3. Hai câu luận
“ Cổ kim hận sự thiên nan vấn
Phong vận kì oan ngã tự cư”

-Cái “hận” của TT, của người đời, của tài
tử văn nhân không gì lí giải được.
-> Sự oán trách, bất bình với cuộc đời.

-ND tự thấy bản thân cũng đồng cảnh ngộ
với con người mắc nỗi oan lạ lùng vì nết
phong nhã đó.




nhã như nàng.
ND tự thấy mình cũng là người cùng hội
cùng thuyền với TT, ông cũng mắc vào quy
luật lạ lùng ấy. Ở đây có sự oán trách , có
mối hận đối với sự bất công của c/đ.
 Mối tri âm giữa hai con người tưởng
chừng xa cách ngàn trùng mà lại có chung
mối sầu vạn cổ->nỗi lòng , tâm sự thầm kín
của ND và tình thương yêu bao la của ông
đối với con người.
Yù thức được quy luật nghiệt ngã , oái oăm
đó của tảo hóa, ND đi tìm sự chia sẻ , đồng
cảm ở c/đ.

Trìng bày cách hiểu của em về hai câu
cuối?Trước câu hỏi của ND em sẽ trả lời
ntn?
-ND rất cô đơn :ông tìm người chia sẻ ở
quá khứ xa xăm và hướng vọng về tương
lai thăm thẳm.
Cuối bài thơ là tiếng khóc trong ước muốn
mai sau của ND.Chính từ tiếng khóc này ta
có thể nghe thấy cả bài thơ là tiếng khóc
dài của ND:Tiếng khóc thương xót vì một
số phận oan nghiệt, tiếng khóc tiếc thương
cho một tài năng bị vùi dập, tiếng khóc oán
trách, giận hờn chế độ XH và quy luật tạo
hóa luôn d0o61 kị với cái đẹp , cái tài của
con người;tiếng khóc cho những người cô
đơn, lạc lõng giữa dòng chảy xô bồ của
cuộc đời; và tiếng khóc cho chính mình,
cho chính sự cô đơn lẻ loi của mình…


Khóc cho người cũng là khóc cho mình.







4. Hai câu kết
“Bất chi tam bách dư niên hậu

Thiên hạ kì oan ngã tự cư”
-“tam bách”:con số ước lệ, chỉ thời gian
dài.
-“khấp” :nhỏ nước mắt, khóc thầm.
->ND tìm sự chia sẻ đồng cảm ở cuộc đời.
Oâng rất cô đơn.













Nêu những nét chính về nghệ thuật , nội
dung của bài thơ ?

III.Tổng kết
1. Nghệ thuật
- Bài thơ hàm súc , ý tại ngôn ngoại ,
có nhiều dư ba.
- Cảm xúc nhân đạo chứa chan trên
từng nét bút.
2. Nội dung
- Bài thơ một lần nữa cho chúng ta

thấy tâm hồn thương yêu rộng lớn của ND
với người, với đời.
- Bài thơ gửi gắm tâm sự của ND.
4. Cũng cố:
-Tấm lòng của ND?
- Tâm sự của ND?
5. Dặn dò:
- Xem phần ghi nhớ.
- Học bài.
- Chuẩn bị bài mới.