Rối loạn lo âu, căn bệnh gây phiền toái! pps

Rối loạn lo âu, căn bệnh gây phiền toái!
Trong cuộc sống, ai cũng có những lúc phải cảm thấy lo lắng
hồi hộp trước một sự việc quan trọng. Ðó là những lo lắng
mang tính chất bình thường và là một sự đáp ứng tự nhiên
của cơ thể. Nhưng khi sự việc đó không còn, mà sự lo lắng
vẫn tồn tại và làm ảnh hưởng đến mối quan hệ trong cuộc
sống hàng ngày, những hoạt động về công việc, học tập, giao
tiếp thì bạn đã chuyển sang một trạng thái lo âu bệnh lý.


Ảnh: minh họa - Internet
Bạn có bị rối loạn lo âu hay không?
Nếu bạn có ít nhất 4 câu trả lời “có” cho các câu hỏi dưới đây thì
bạn đã bị rối loạn lo âu:
• Bạn có thường xuyên thấy căng thẳng, lo lắng hoặc dễ cáu
kỉnh, bực mình?
• Sự lo lắng của bạn có ảnh hưởng đến công việc, học tập hoặc
nhiệm vụ của bạn trong gia đình không?
• Bạn cảm thấy sợ hãi mà bạn biết là mình sợ rất vô lý nhưng
không thể kiểm soát được điều đó?
• Bạn có tin rằng có một điều gì xấu sẽ xảy ra nếu có một số việc
không được làm theo cách mà bạn nghĩ?
• Bạn có né tránh những tình huống hoặc những hoạt động nhất
định nào đó bởi vì nó gây cho bạn lo lắng?
• Bạn có bị những cơn nhịp tim đập nhanh mà bạn thường cho là
mình bị bệnh lý về tim mạch và đi khám thì không có bệnh lý gì
về tim mạch không?
• Bạn có cảm giác như là có điều gì nguy hiểm và thảm họa gì
đó sắp xảy ra đối với bạn không?
Biểu hiện thế nào?
Rối loạn lo âu là một nhóm triệu chứng liên quan đến nhiều

trạng thái khác nhau. Vì vậy biểu hiện lâm sàng có thể rất khác
nhau và ngay từ ban đầu người bệnh thường đi khám ở những
chuyên khoa khác nhau như là tim mạch, hô hấp, thần kinh…
chứ ít khi người bệnh đến chuyên khoa tâm thần. Ngay từ đầu
người bệnh ít khi công nhận đây là những bệnh lý về tâm thần,
đôi khi họ còn rất khó chịu, nổi cáu với thầy thuốc khi chuyển
họ đi khám chuyên khoa về tâm thần. Với người này, bệnh có
thể biểu hiện dưới dạng một cơn lo âu kịch phát mà không có
dấu hiệu báo trước, nhưng với người khác bệnh lại có thể xuất
hiện từ từ, có người lại có những sự căng thẳng, lo lắng về mọi
thứ trong cuộc sống nhưng tất cả những rối loạn này tập trung
vào việc lo lắng hoặc sợ hãi một cách nghiêm trọng về một tình
huống mà hầu hết người bình thường không có ai cho là nghiêm
trọng với biểu hiện ở những nhóm rối loạn sau:
- Biểu hiện về cảm xúc: sợ và lo lắng một cách quá mức trước
những sự việc không đáng lo, cảm giác rất sợ chết, khiếp sợ cái
chết, có vấn đề về tập trung, chú ý vào công việc, dễ bị kích
thích, cảm thấy đứng ngồi không yên, cảm giác căng thẳng, hay
giật mình, hay nghĩ đến những điều nguy hiểm xảy ra với mình,
cảm thấy đầu óc mình trống rỗng, cảm thấy có điều gì xấu sẽ
xảy ra với mình.
- Những biểu hiện về triệu chứng cơ thể: rối loạn lo âu không
chỉ là triệu chứng của cảm xúc mà tất cả các cơ quan, bộ phận
trong cơ thể đều có thể bị ảnh hưởng và làm cho cơ thể có
những biểu hiện về triệu chứng cơ thể khác nhau và chính điều
này làm cho người bệnh bị chẩn đoán nhầm với những bệnh lý
khác và không được điều trị đúng chuyên khoa hoặc phải mất
thời gian dài mới có thể gặp được đúng thầy thuốc chuyên khoa
tâm thần. Những biểu hiện phổ biến về triệu chứng cơ thể của
rối loạn lo âu là: cơn nhịp tim nhanh, vã mồ hôi, khó chịu ở dạ

dày hoặc cảm giác hoa mắt, chóng mặt, người bệnh hay đi tiểu
hoặc hay phải đi ngoài, thở nhanh và nông, run tay chân và co
quắp chân tay, căng cơ, đau đầu, mệt mỏi và mất ngủ.
Các thể loại rối loạn lo âu
Rối loạn lo âu có sáu thể bệnh:
- Rối loạn lo âu lan tỏa: những lo lắng, sợ hãi luôn luôn thường
trực làm ảnh hưởng đến công việc hàng ngày của bạn hoặc bạn
có những lo lắng là có một điều gì không tốt với bạn đang chuẩn
bị xảy đến. Những bệnh nhân lo âu lan tỏa thường cảm thấy lúc
nào cũng lo lắng, mặc dầu họ không biết tại sao và thường có
biểu hiện kèm theo như mất ngủ, nóng rát dạ dày, bồn chồn bất
an, mệt mỏi
- Rối loạn hoảng sợ: được đặc trưng bởi những cơn hoảng hốt sợ
hãi, tim đập nhanh, thở nhanh, nông, run rẩy chân tay, cảm giác
buồn nôn, cảm thấy như mất sự kiểm soát hoặc cảm giác như
mình bị điên. Bệnh nhân thường kèm theo tình trạng sợ đám
đông hoặc sợ khoảng trống, tránh đến những nơi công cộng như
siêu thị, đi máy bay…
- Sợ đặc hiệu: là một sự sợ hãi không có thật hoặc một sự sợ hãi
quá mức một đồ vật, một hành động hoặc một tình huống thực
sự không nguy hiểm. Sợ đặc hiệu phổ biến là sợ động vật. Ví dụ
như sợ rắn hoặc nhện, sợ độ cao hoặc sợ đi máy bay. Trong
những trường hợp nặng, bệnh có thể kéo dài và người bệnh
thường tránh những tình huống gây sợ này. Điều này làm cho
bệnh nặng thêm.
- Rối loạn stress sau sang chấn: là một sự lo lắng xảy ra sau khi
gặp phải một sự kiện gây shock hoặc sự kiện gây đe dọa cuộc
sống của bạn với những biểu hiện hồi tưởng hoặc ác mộng về
những việc xảy ra, tăng sự cảnh giác, hay hoảng hốt, thu rút
quan hệ với người khác, tránh những tình huống gợi lại sang

chấn.
- Rối loạn lo âu sợ xã hội: bạn có sự sợ hãi là người khác đánh
giá không tốt về bạn ở những nơi công cộng, nói một cách dễ
hiểu hơn là bạn quá mất tự tin, ngượng ngùng khi ra trước đám
đông. Trong những trường hợp nặng người bệnh thường tránh
hết mọi giao tiếp xã hội.
- Rối loạn ám ảnh cưỡng bức: được đặc trưng bởi những ý nghĩ
hoặc những hành vi không mong muốn nhưng không thể kiểm
soát hoặc không thể không thực hiện được, ví dụ như bạn rất sợ
tay bẩn và có thể mất hàng tiếng đồng hồ để rửa tay, bạn luôn sợ
rằng mình quên không khóa cửa và phải kiểm tra nhiều lần…
Phòng và điều trị như thế nào?
Không phải tất cả mọi người hay lo lắng là bị bệnh rối loạn lo
âu. Bạn có thể bị rối loạn lo âu do bạn có một đòi hỏi trong công
việc một cách quá mức, không có sự tập luyện hoặc không ngủ
đủ, quá nhiều áp lực ở nhà hoặc ở cơ quan, và cũng có thể do
bạn uống quá nhiều café. Nếu bạn có một cách sống không lành
mạnh và nhiều sự kiện gây stress, bạn cũng cảm thấy lo lắng,
căng thẳng.
Để làm giảm lo âu, bạn hãy thực hiện những điều sau: Dành thời
gian hàng ngày để thư giãn và tạo sự hài hước, vui vẻ; Tìm cho
mình sự chia sẻ về cảm xúc; Chăm sóc cơ thể về chế độ ăn, ngủ;
Giảm bớt áp lực công việc; Tìm sự giúp đỡ của mọi người trong
gia đình, cơ quan; Tìm cách đưa sự mất cân bằng trong cuộc
sống của mình trở về trạng thái bình thường, có cái nhìn lạc
quan hơn về cuộc sống.
Bạn có thể đi khám bác sĩ chuyên khoa tâm thần, bác sĩ sẽ chỉ
định cho bạn điều trị tình trạng lo âu bằng các liệu pháp tâm lý
như nhận thức hành vi, liệu pháp tránh phơi nhiễm hoặc được
chỉ định những thuốc giải lo âu.