TRIT HOC, S7 (218), THANG 7 - 2009
h chung ta u bit, ngi Hy
Lap va La Ma c ai a phn
bit ro nha nc vi gia nh,
con goi la thanh bang va gia nh, hay
lnh vc cng va lnh vc t. Khi o, ngi
ta a hiu rng, cng vic chnh tr khng
ging vi vic quan ly gia nh. Trong khi
chnh tr la s thc hin quyn t do cng
dn, con quan ly gia nh nhm mu cu
s giau co. Ngha la, i vi ngi Hy Lap
va ngi La Ma c ai, kinh t thuc v
lnh vc t nhn.
Song, trong thi ai ngay nay, kinh t
la lnh vc quan trong nht cua nha nc
(lnh vc cng) va chi phi ca chnh tr.
Nhng, tin bac th lai khng ham cha
c tnh cng nh vy, bi no hoan toan la
s hu (mang tnh) t nhn. Khi vic theo
ui s giau co (thnh vng v mt vt
cht) tr thanh muc ch cao nht cua mt
quc gia, th nha nc o hn se dn anh
mt c tnh cng va khi o, ch dn
chu se ri vao tnh trang b tc nh chung
ta co th thy Han Quc gn y.
Han Quc, sau cuc bu c tng
thng nm 2007, ang cm quyn vn la
mt chnh ang xut thn t phong trao
chng c tai va c coi la mt ang cp
tin a tht bai. Cui thang 2 nm 2008,
tn Tng thng Lee Myungbak nhm
chc. Khi con la mt sinh vin ai hoc
di thi Park Jeonghee (Pc Chung Hi),
ng a tng la mt tu nhn chnh tr.
Nhng, sau khi c tra t do theo s n
xa cua Park Jeonghee, ng a t bo hoat
ng chnh tr - xa hi thi sinh vin va
bt u cuc sng mi vi t cach mt
nhn vin cua Cng ty xy dng Hyundai
cng ty xy dng ln nht Han Quc.
Va, ch mt thi gian ngn sau o, v cu
tu chnh tr nay a tr thanh Giam c
iu hanh (CEO) cua Tp oan Hyundai.
S nghip thanh cng y n tng nay
16
NẽèN CệNG HOA VA KINH Tẽậ THế TRNG HAN QUệậC:
TRACH NHIẽM XA HệI ệậI VI CệNG CHUNG TRC
ANH HNG CUA KINH Tẽậ THế TRNG TOAN CấèU
KIM SANGBONG(*)
(*) Giao s, ai hoc Quc gia Chonnam, Han Quc.
Noi v nn cng hoa va kinh t th trng Han Quc hin nay, tac gia a i n khng nh
vic cao trach nhim xa hi i vi cng chung trc anh hng cua kinh t th trng toan cu
la ht sc cn thit. Bi le, trc anh hng cua kinh t th trng toan cu, li ch chung cua ca
cng ng xa hi co th b han ch va e doa, nu nha nc b li ch kinh t chi phi. Trong bi canh
nay, duy tr mt nha nc cng hoa nh mt th ch chnh tr thuc v cng chung, trc ht cn
phai lam cho cac doanh nghip thc s dn chu va co kha nng iu tit ngun vn ca v mt xa hi
ln v mt chnh tr.
NN CNG HOA VAKINH TTH TRNG HAN QUC
a khin ng tr thanh thn tng cua tt
ca nhng ngi lam cng n lng Han
Quc. Nh vao s ni ting nay, trc
tin, ng c bu lam Ngh s Quc hi,
ri sau o lam Th trng cua thu
Seoul va cui cung, lam Tng thng cua
Han Quc.
Tuy nhin, nhng g Lee Myungbak
a lam trong thi ky cm quyn lai hoan
toan i ngc lai vi lch s cua t nc
Han Quc. Nh a bit, dn tc Han Quc
a lam nn lch s bt u t ach n l
cua ch c tai va hng n mt cuc
sng t do va t tr. Song, vi Lee
Myungbak th ngc lai, ng khi u s
nghip chnh tr la mt ngi u tranh
cho nn dn chu, nhng sau o, ng t bo
ng hng nay va chuyn sang theo
ui ch c tai, chuyn chnh tm
kim s giau co va quyn lc cho s thanh
cng cua ca nhn ng. Nu nhn vao s
tng phan nay, chung ta se khng ngac
nhin khi thy ng a c tnh quay ngc
banh xe lch s v qua kh, a moi ngi
quay tr lai s thng tr mang tnh
phatxt cua chu ngha t ban dn tc.
Tuy vy, ngi dn Han Quc vn
chon ng lam Tng thng, ch v ng a
ha hen mang lai s giau co cho ho. Lee
Myungbak a t t mnh vao v tr Giam
c iu hanh (CEO) cua t nc. Va,
nhiu ngi a tin ng se thc s lam cho
tt ca moi ngi dn u tr nn giau co.
Nhng, chuyn g a xay ra sau o?
Trong chuyn thm My hi u nhim ky,
Lee Myungbak a chp nhn yu cu cua
My la m ca th trng Han Quc cho
tht bo cua My - loai tht bo ma hu ht
cac quc gia a khng cho phep nhp
khu do s nguy him cua dch bnh bo
in. Song, khng ai bit tn Tng thng
a thc hin thng vu bt hp ly o
i ly iu g. Nhiu ngi oan rng,
ng a lam vic o at c thoa thun
v Hip nh Thng mai t do (FTA)
gia Han Quc va My. Theo o, cac
cng ty san xut t cua Han Quc co th
xut khu nhiu xe t vao My hn th
ngi dn Han Quc phai n tht bo My
khng an toan.
Nhng, o mi ch la s bt u. Ngay
trc l nhm chc, tn Tng thng Lee
Myungbak a tuyn b xy dng mt
knh ao ln chay ngang qua ban ao
Triu Tin. o la mt trong nhng cam
kt khi vn ng tranh c cua ng nhm
ni lin bn con sng ln cua Han Quc va
xy dng mt knh ao ni nhng con
sng nay vi nhau ging nh knh ao
Rhein-Main-Donau cua c. Nhng, khac
vi knh ao cua nc c, ho buc phai
lam mt ng hm ln trn nui ni
lin cac con sng cua Han Quc. Bt ky ai
cung co th d dang thy trc rng, vic
xy dng knh ao nay se buc phai pha
huy trm trong a hnh va ngun nc
cua quc gia. Hu ht ngi dn Han
Quc s dung nc sach ly t cac con
sng ln. Song, mt khi nhng con sng o
c s dung nh mt knh ao danh cho
17
KIM SANGBONG
nhng con tau ch hang khng l th
ngi dn Han Quc se phai mua nc
ong chai c san xut t nhng nha
may ln hoc c nhp khu t nc
ngoai. Mc du vy, v cu Giam c iu
hanh cua Cng ty xy dng Hyundai lai
khng bit la chon cach khac lam cho
nn kinh t quc dn tr nn hng thnh.
Mt rng nn khng l c thp
sang Han Quc vao mua he nm ngoai
a phn nao th hin s phan i cua
ngi dn i vi ch chnh tr phan
ng cua tn Tng thng Lee Myungbak.
Ngay 18 thang 4, khi ngi dn Han Quc
nhn c nhng tin tc kho tin v vic
m ca th trng Han Quc cho tht bo
My, th ngay lp tc, trong nhiu tun
lin, Han Quc a din ra nhiu cuc
thao lun si ni, ca trc tuyn va ngoai
tuyn, gia ngi dn va cac nha chuyn
mn v s nguy him cua dch bnh bo
in. Song, khng cn phai mt nhiu thi
gian s gin d cua ngi dn bung n
nh mt ngon nui la. Ngay 2 thang 5,
ban u co khoang 10 000 ngi cung vi
nhng ngon nn trong tay tp trung trc
Quang trng Cheongyecheon. Nhiu
ngay lin tip sau o, cac cuc biu tnh
c goi la biu tnh nn a tip din
trung tm thanh ph Seoul, c bit la cac
cuc biu tnh ln din ra vao cac ngay
cui tun. nh im la cuc biu tnh
ngay 10 thang 6 vi khoang 500 000 ngi
a tran xung nhng truc ng chnh
dn ti dinh th Tng thng.
Mc du cac cuc biu tnh lin tip
din ra trong hn 3 thang, nhng vn
khng th huy bo c quyt nh cua
Chnh phu Han Quc v vic m ca th
trng ni a cho tht bo cua My, bi cac
cuc biu tnh nay a din ra qua n hoa
nn khng th ep buc c Chnh phu
nay phai thay i quyt nh a a ra.
Vp phai s phan i quyt lit cua ngi
dn i vi vic xy dng knh ao, Chnh
phu Han Quc a to ra ve se ngng d an
nay. Tuy nhin, rt t ngi tin rng cui
cung Tng thng Lee Myungbak se t bo
y nh xy dng knh ao. Dng nh ng
ang ch i c hi va se c bng moi cach
tin hanh k hoach nay.
Ca hai trng hp trn u cho thy,
li ch chung co th b han ch va e doa,
nu nha nc b li ch kinh t chi phi.
T ban va cac doanh nghip cung se ri
vao tnh trang nh vy, nu khng bit
quan tm n vn trach nhim xa hi
i vi cng chung. Bi vy, nu mun
duy tr mt nha nc cng hoa nh mt
th ch chnh tr thc s thuc v cng
chung, th trc tin, chung ta cn phai
lam cho cac doanh nghip tr nn dn
chu mt cach thc s va bit iu tit
ngun vn ca v mt xa hi ln v mt
chnh tr.
Ngi dch: ThS. VU TH KIU PHNG
Ngi hiu nh: ThS. TRN TUN PHONG
(Vin Trit hoc, Vin Khoa hoc xa hi Vit Nam)
18