Đề tài triết học " Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp và thực tiễn vận dụng ở Việt Nam hiện nay " pptx

- - -    - - -


Đề tài triết học


Trách nhiệm xã hội của
doanh nghiệp và thực tiễn
vận dụng ở Việt Nam hiện
nay










1. Thïë nâo lâ trấch nhiïåm xậ hưåi ca
doanh nghiïåp?
Àậ cố nhiïìu cấch àõnh nghơa ca cấc
hổc giẫ khấc nhau vïì Trấch nhiïåm xậ hưåi
ca doanh nghiïåp (Corporate Social
Responsibility, viïët tùỉt lâ CSR). Chùèng
hẩn, ngay tûâ nùm 1973, Keith Davis àậ
àûa ra mưåt khấi niïåm khấ rưång: “CSR lâ
sûå quan têm vâ phẫn ûáng ca doanh
nghiïåp vúái cấc vêën àïì vûúåt ra ngoâi viïåc

thoẫ mận nhûäng u cêìu phấp l, kinh tïë
,
cưng nghïå”. Trong khi àố, Archie Carroll
(1999) côn cho rùçng, CSR cố phẩm vi rưång
lúán hún: “CRS bao gưìm sûå mong àúåi ca
xậ hưåi vïì kinh tïë, låt phấp, àẩo àûác vâ
lông tûâ thiïån àưëi vúái cấc tưí chûác tẩi mưåt
thúâi àiïím nhêët àõnh”. Matten vâ Moon
(2004) lẩi cho rùçng, “CSR lâ mưåt khấi
niïåm chm, bao gưìm nhiïìu khấi niïåm
kha
ác nhau, nhû àẩo àûác kinh doanh,
doanh nghiïåp lâ tûâ thiïån, cưng dên doanh
nghiïåp, tđnh bïìn vûäng vâ trấch nhiïåm mưi
trûúâng. Àố lâ mưåt khấi niïåm àưång vâ ln
àûúåc thûã thấch trong tûâng bưëi cẫnh kinh
tïë, chđnh trõ, xậ hưåi àùåc th”… Trong khi
àố, theo Hưåi àưìng Doanh nghiïåp thïë giúái
vò sûå phất triïín bïìn vûäng, “CRS lâ sûå cam
kïët trong viïå
c ûáng xûã húåp àẩo l vâ àống
gốp vâo sûå phất triïín kinh tïë, àưìng thúâi
cẫi thiïån chêët lûúång cåc sưëng ca lûåc
lûúång lao àưång vâ gia àònh hổ, cng nhû
ca cưång àưìng àõa phûúng vâ ca toân xậ
hưåi nối chung”… Hay gêìn àêy, theo Nhốm
phất triïín kinh tïë tû nhên ca Ngên hâng
Thïë giúái (WB), “CRS lâ sûå cam kïët c
a
doanh nghiïåp àống gốp cho viïåc phất triïín

kinh tïë bïìn vûäng, thưng qua nhûäng viïåc
lâm nêng cao chêët lûúång àúâi sưëng ca
ngûúâi lao àưång vâ cấc thânh viïn trong gia
àònh hổ; cho cưång àưìng vâ toân xậ hưåi,
theo cấch cố lúåi cho cẫ doanh nghiïåp cng
nhû phất triïín chung ca xậ hưåi”…
Múái chó àiïím qua mưåt sưë cấch àõnh
nghơa trïn àêy àậ
cho thêëy, d cấch thïí
hiïån, hònh thûác diïỵn àẩt ngưn tûâ cố khấc
nhau, song nưåi hâm phẫn ấnh ca CSR vïì
cú bẫn àïìu cố àiïím chung lâ, bïn cẩnh
nhûäng lúåi đch phất triïín riïng ca tûâng
doanh nghiïåp ph húåp vúái phấp låt hiïån
hânh thò àïìu phẫi gùỉn kïët vúái lúåi đch phất
triïín chung ca cưång àư
ìng xậ hưåi. Chđnh
vò thïë, theo chng tưi, cố lệ àõnh nghơa ca
Nhốm phất triïín kinh tïë tû nhên ca WB
vïì CSR lâ hoân chónh, rộ râng vâ dïỵ hiïíu
nhêët, vò nố àậ àïì cêåp àïën trấch nhiïåm xậ
hưåi ca doanh nghiïåp phẫi gùỉn liïìn vúái
vêën àïì phất triïín bïìn vûäng - mưåt u cêìu
khấch quan, cêëp thiï
ët, cố tđnh toân cêìu
ca sûå phất triïín hiïån nay. Khi cẩnh
tranh thûúng trûúâng ngây câng khưëc liïåt,
nhûäng u cêìu, àôi hỗi tûâ khấch hâng
ngây câng cao vâ do vêåy, xậ hưåi cố cấi nhòn
ngây câng khùỉt khe hún àưëi vúái doanh

nghiïåp vïì bưín phêån, trấch nhiïåm trûúác
cưång àưìng, xậ hưåi thò cấc doanh nghiï
åp
mën phất triïín bïìn vûäng phẫi ln tn
th khưng chó nhûäng chín mûåc vïì bẫo
àẫm sẫn xët - kinh doanh phẫi cố lúåi
23
TRIÏËT HỔC, SƯË 8 (219), THẤNG 8 - 2009
(*) Tiïën sơ, V trûúãng, Trûúãng ban Kinh tïë - Xậ hưåi,
Bấo àiïån tûã Àẫng Cưång sẫn Viïåt Nam.
Nhûäng nùm gêìn àêy, cng vúái sûå phất triïín mẩnh mệ ca cấc doanh nghiïåp vâ àưåi ng doanh
nhên Viïåt Nam, àậ cố khấ nhiïìu kiïën thưng qua cấc cåc hưåi thẫo hóåc cấc bâi viïët àùng tẫi trïn
cấc phûúng tiïån bấo chđ cng bân vïì khấi niïåm “Trấch nhiïåm xậ hưåi ca doanh nghiïåp”. Bâi viïët nây
bâ
n gốp thïm vïì khấi niïåm àố vâ liïn hïå vúái thûåc tiïỵn vêån dng úã Viïåt Nam hiïån nay.
TRẤCH NHIÏÅM XẬ HƯÅI CA DOANH NGHIÏÅP
VÂ THÛÅC TIÏỴN VÊÅN DNG ÚÃ VIÏÅT NAM HIÏÅN NAY
TRÊÌN ANH PHÛÚNGâ(*)
TRÊÌN ANH PHÛÚNG
nhån, thêåm chđ siïu lúåi nhån, mâ côn
cẫ nhûäng chín mûåc vïì bẫo vïå mưi
trûúâng thiïn nhiïn, mưi trûúâng lao àưång,
vïì thûåc hiïån bònh àùèng giúái, an toân lao
àưång, quìn lúåi lao àưång, quìn lúåi àâo
tẩo vâ phất triïín ca nhên viïn, gốp phêìn
phất triïín cưång àưìng, bao hâm cẫ cấc hoẩt
àưång thûåc hiïå
n an sinh xậ hưåi nhû nhên
àẩo, tûâ thiïån,…
Diïỵn giẫi c thïí têët cẫ nưåi dung trïn

vïì CSR trong bưëi cẫnh hưåi nhêåp kinh tïë
qëc tïë hiïån nay, cố thïí hiïíu nhû sau vïì
nưåi hâm u cêìu ca nố:
- Trấch nhiïåm vúái thõ trûúâng vâ ngûúâi
tiïu dng;
- Trấch nhiïåm vïì bẫo vïå mưi trûúâng;
- Trấch nhiïåm vúái ngûúâ
i lao àưång
- Trấch nhiïåm chung vúái cưång àưìng.
Nhû vêåy, nưåi hâm ca CSR bao gưìm
nhiïìu khđa cẩnh liïn quan àïën ûáng xûã ca
doanh nghiïåp àưëi vúái cấc ch thïí vâ àưëi
tûúång cố liïn quan trong quấ trònh hoẩt
àưång ca doanh nghiïåp, tûâ ngûúâi sẫn
xët, tiïëp thõ, tiïu th, tiïu dng àïën cấc
nhâ cung ûáng ngun liïåu, vêåt liïåu ta
åi
chưỵ; tûâ àưåi ng cấn bưå, nhên viïn cho àïën
cấc cưí àưng ca doanh nghiïåp. Trong àố,
cố cẫ trấch nhiïåm vïì bẫo vïå tâi ngun,
mưi trûúâng mâ vïì thûåc chêët, cng lâ cố
trấch nhiïåm chung vúái lúåi đch cưång àưìng
xậ hưåi, bao gưìm cẫ nhûäng hoẩt àưång nhên
àẩo, tûâ thiïån, hoẩt àưång àố
ng gốp cho sûå
phất triïín chung ca àêët nûúác.
Do vêåy, nhûäng ngûúâi lậnh àẩo doanh
nghiïåp thúâi nay phẫi lâ nhûäng ngûúâi cố
têìm nhòn xa, trưng rưång àïí hûúáng túái mc
tiïu hoẩt àưång toân diïån, khưng chó giúái

hẩn búãi thùång dû, lúåi nhån kinh tïë àún
thìn. Thûúác ào thânh cưng ca hổ bùỉt
ngìn tûâ nhûäng tấc àưång ma
â hổ tẩo ra àưëi
vúái nhu cêìu xậ hưåi. Cấc doanh nhên nây
cêìn tòm kiïëm nhûäng giẫi phấp àïí thay àưíi
xậ hưåi theo chiïìu hûúáng ngây câng tưët hún
vâ ngûúåc lẩi, cấc doanh nghiïåp ca hổ sệ
cố nhûäng àiïìu kiïån àïí phất triïín bïìn vûäng
hún. Lúåi đch dâi hẩn ch ëu ca CSR lâ
cho chđnh nư
åi bưå doanh nghiïåp, nhû cẫi
thiïån quan hïå trong cưng viïåc, giẫm búát
tai nẩn, giẫm t lïå nhên viïn thưi viïåc,
tùng nùng sët lao àưång. Ngoâi ra, CSR
côn gip nêng cao uy tđn ca doanh
nghiïåp trong quan hïå vúái khấch hâng vâ
cấc àưëi tấc, tẩo ra ûu thïë trong cẩnh tranh
vâ thån lúåi trong viïåc kïu gổi àêìu tû, àùåc
biïåt lâ àêìu tû nûúác ngoâi.
Thûåc tiïỵn cho thêë
y, nhûäng doanh
nghiïåp thûåc hiïån tưët CSR sệ khưng thua
thiïåt, mâ thûúâng àẩt àûúåc nhûäng lúåi đch
àấng kïí, bao gưìm giẫm chi phđ, tùng doanh
thu, tùng giấ trõ thûúng hiïåu, giẫm t lïå
nhên viïn thưi viïåc, tùng nùng sët vâ
thïm cú hưåi tiïëp cêån nhûäng thõ trûúâng múái.
Diïỵn giẫi c thïí hún, mưỵi doanh
nghiïåp khi àậ tûå quët àõnh mưåt cấch tûå

nguån vïì thûåc hiïån tra
ách nhiïåm xậ hưåi
ca mònh, thò bïn cẩnh nhûäng àống gốp,
chi phđ vò lúåi đch cưång àưìng xậ hưåi, àûúng
nhiïn, hổ côn cố nhûäng lúåi đch riïng trong
kinh doanh, thưng qua cấc hoẩt àưång ca
mònh, àố lâ:
- Bẫo vïå thûúng hiïåu khưng bõ xậ hưåi
chó trđch; nêng cao uy tđn ca sẫn phêím
mưåt cấch bïìn vûäng; múã rưång thõ trûúâng vâ
tẩo lêåp ûu thïë vïì giấ cẫ
; àûúåc tham gia cấc
chûúng trònh àêìu tû phất triïín doanh
nghiïåp vò trấch nhiïåm xậ hưåi.
- Duy trò hóåc k thïm húåp àưìng kinh
tïë vúái cấc àưëi tấc àêìu tû, bẩn hâng; cố
thïm àiïìu kiïån àïí múã rưång quy mư sẫn
xët, hiïån àẩi hoấ cưng nghïå, tùng nùng
sët vâ chêët lûúång sẫn phêím; tùng viïåc
lâm, giẫm sưë cưng nhên bỗ viïåc; tùng uy
tđn xa
ä hưåi àïí doanh nghiïåp cố khẫ nùng
cẩnh tranh cao, dïỵ dâng hoẩt àưång hún.
- Cố thïm àiïìu kiïån vêåt chêët àïí cẫi
thiïån àúâi sưëng ngûúâi lao àưång. C thïí lâ
tùng thu nhêåp, nêng cao hún chêët lûúång
cåc sưëng vâ sûác khỗe cho ngûúâi lao àưång
vâ gia àònh hổ; hưỵ trúå ngûúâi lao àưång thûåc
hiïån tưët hún låt phấp lao àưå
ng vâ múã

rưång hún khẫ nùng bẫo hiïím y tïë, xậ hưåi
cho hổ…
Cêìn thêëy rùçng, nhêån thûác vïì CSR úã
cấc nïìn kinh tïë thõ trûúâng phất triïín hóåc
khấ phất triïín trïn thïë giúái hiïån nay rộ
râng lâ khưng côn múái lẩ, mùåc d trong
24
thûåc tïë, cho àïën nay, khưng phẫi bêët cûá
doanh nghiïåp, doanh nhên nâo, d úã
nhûäng nïìn kinh tïë phất triïín nhêët, nhû
M, Nhêåt Bẫn, Àûác,… cng àïìu cố thïí
thûåc hiïån tưët CSR mổi lc, mổi núi do
nhûäng tấc àưång cẩnh tranh quët liïåt ca
quy låt giấ trõ, giấ trõ thùång dû vâ siïu
lúåi nhån chi phưëi.
Trong khi àố, d CSR lâ
khấi niïåm
múái àûúåc du nhêåp vâo Viïåt Nam khoẫng
hún thêåp niïn qua, song câng nhûäng nùm
gêìn àêy, àậ cố khưng đt doanh nghiïåp Viïåt
Nam, àïí tẩo lêåp àûúåc thûúng hiïåu vûäng
bïìn vâ sấng giấ, hổ khưng chó ra sûác phất
triïín ngây câng lúán hún vïì quy mư giấ trõ
tâi sẫn, doanh thu, doanh lúåi cố àûúåc sau
mưỵi nùm kinh doanh, mâ côn nưỵ lûåc àống
gốp nhiïìu hún cho sûå phất triïín chung
ca cưång àưìng, xậ hưåi. Búãi lệ, hổ àïìu hiïíu
lâm tưët vâ ngây câng tưët hún trấch nhiïåm
xậ hưåi àưëi vúái cưång àưìng xậ hưåi cng àậ lâ
mưåt trong nhûäng thûúác ào cú bẫn àïí

thûúng hiïåu cấc doanh nghiïåp nhúâ àố mâ
àậ sấng lẩi câ
ng sấng hún vâ do vêåy, con
àûúâng lâm ùn ca hổ câng cố thïm thån
lúåi, phất triïín hún.
Do vêåy, thûåc hiïån CSR ngây câng
àûúåc cấc doanh nghiïåp, doanh nhên Viïåt
Nam nhêån thûác sêu sùỉc hún vâ coi àố lâ
u cêìu têët ëu, khấch quan trong quấ
trònh hưåi nhêåp. Mùåc d vêåy, cẫ vïì hổc
thåt lêỵn thûåc tiïỵn thïí hiïån, cê
ìn thêëy àêy
vêỵn lâ vêën àïì côn khấ múái mễ àưëi vúái
khưng đt cấc doanh nghiïåp, doanh nhên úã
nûúác ta. Trïn thûåc tïë, nhiïìu khi vêën àïì
nây àûúåc vêån dng rêët khấc nhau, mâ mưåt
trong nhûäng ngun nhên cú bẫn lâ do
chûa cố àûúåc nhêån thûác àng àùỉn, thưëng
nhêët vïì nưåi hâm u cêìu ca nố. Chđnh vò
thïë, trïn thûå
c tïë, àậ cố doanh nghiïåp,
doanh nhên chó lo sẫn xët, kinh doanh
sao cho cố lúåi nhån cao, khưng chó giẫi
quët tưët vêën àïì lúåi đch cho doanh nghiïåp,
cho ngûúâi lao àưång, mâ côn àống gốp
khưng đt cho cấc hoẩt àưång nhên àẩo, tûâ
thiïån xậ hưåi; thïë nhûng hổ vêỵn vi phẩm
Låt Doanh nghiïåp, Låt Mưi trûúâng,
hóåc cố nhûäng biïíu hiïån vi phẩm phấp
låt kha

ác. Cố nhiïìu ngun nhên ca tònh
hònh nây, song trûúác hïët lâ do hổ chûa cố
mưåt nhêån thûác àng àùỉn, khấch quan,
khoa hổc vâ nhêët lâ chûa cố àûúåc “cấi
têm”, “cấi àûác” trong viïåc thûåc hiïån trấch
nhiïåm xậ hưåi ca doanh nghiïåp (CSR) àưëi
vúái cưång àưìng xậ hưåi. Chđnh vò thïë, trong
tiïën trònh nhêån thûác ca con ngûúâi vïì vêë
n
àïì nây, mùåc d cho àïën nay, khưng chó úã
Viïåt Nam, mâ cẫ trïn thïë giúái vêỵn chûa
hoân toân thưëng nhêët, thêåm chđ vêỵn côn lâ
ch àïì gêy tranh cậi tẩi nhiïìu cåc hưåi
thẫo, song cố lệ, hiïån tẩi, theo chng tưi,
chđ đt nïn tẩm chêëp nhêån vïì mưåt kiïíu àõnh
nghơa khấi niïåm CSR nhû àậ àûúåc Nhốm
phất triïín kinh tïë tû nhên cu
ãa Ngên hâng
Thïë giúái (WB) àûa ra trïn àêy.
2. Tònh hònh thûåc hiïån trấch nhiïåm xậ
hưåi ca doanh nghiïåp úã Viïåt Nam
Khấi niïåm “Trấch nhiïåm xậ hưåi ca
doanh nghiïåp” (CSR) àậ àûúåc truìn bấ
vâo nûúác ta thưng qua hoẩt àưång ca cấc
cưng ty àa qëc gia àêìu tû nûúác ngoâi vâo
Viïåt Nam. Cấc cưng ty nây thûúâng àûa ra
cấc chûúng trònh khuën cấo ûáng xûã vïì
vùn hoấ kinh doanh àem ấp dng vâo cấc
àõa bân àêìu tû. Vđ d nhû “Chûúng trònh
tưi u Viïåt Nam” ca cưng ty Honàa -

Vietnam; “Chûúng trònh giấo dc vïå sinh
ca
á nhên” cho cấc trễ em ca cưng ty
Unilever; “Chûúng trònh àâo tẩo tin hổc
Topic 64” ca Microsoft, Qualcomm vâ
HP; “Chûúng trònh hưỵ trúå dõ têåt tim bêím
sinh” vâ “Chûúng trònh ng hưå nẩn nhên
v sêåp cêìu Cêìn Thú” ca Vinacapitat,
Samsung; “Chûúng trònh khưi phc thõ lûåc
cho trễ em nghêo” ca Western Union;…
Nhûäng nùm gêìn àêy, úã nûúác ta àậ cố
mưåt sưë doanh nghiïåp ch àưång thûåc hiïån
CSR vâ nhúâ àố, thûúng hiïåu ca hổ câng
àûúåc xậ
hưåi biïët àïën, nhû cấc têåp àoân
Mai Linh, Tên Tẩo, Duy Lúåi, ACB,
Sacombank, Kinh Àư,… Tûâ nùm 2005,
nûúác ta àậ cố giẫi thûúãng “CSR hûúáng túái
sûå phất triïín bïìn vûäng” àûúåc tưí chûác búãi
Phông Thûúng mẩi vâ Cưng nghiïåp Viïåt
Nam (VCCI), Bưå Lao àưång - Thûúng binh
25
TRẤCH NHIÏÅM XẬ HƯÅI CA DOANH NGHIÏÅP VÂ
vâ Xậ hưåi, Bưå Cưng thûúng cng cấc hiïåp
hưåi Da giây, Dïåt may tưí chûác nhùçm tưn
vinh cấc doanh nghiïåp thûåc hiïån tưët cưng
tấc CSR trong bưëi cẫnh hưåi nhêåp. Cho àïën
nùm 2006, àậ cố 50 doanh nghiïåp ngânh
dïåt may vâ da giây tham dûå hoẩt àưång
nây vò àậ nhêån thêëy tđnh thiïët thûåc ca

nố. Khẫo sất do Viïån Khoa hổc Lao àưå
ng
vâ Xậ hưåi tiïën hânh gêìn àêy trïn 24
doanh nghiïåp thåc hai ngânh dïåt may vâ
da giây àậ chó ra rùçng, nhúâ thûåc hiïån cấc
chûúng trònh CSR, doanh thu ca cấc
doanh nghiïåp nây àậ tùng 25%, nùng sët
lao àưång cng tùng tûâ 34,2 lïn 35,8 triïåu
àưìng/lao àưång/nùm, t lïå hâng xët khêíu
tùng tûâ 94% lïn 97%. Ngoâi hiïåu quẫ kinh
tïë, cấc doanh nghiïåp côn cố lúåi tûâ viï
åc tẩo
dûång hònh ẫnh vúái khấch hâng, sûå gùỉn bố
vâ hâi lông ca ngûúâi lao àưång, thu ht
lao àưång cố chun mưn cao,…
Gêìn àêy, Hưåi nghõ Doanh nhên tiïu
biïíu toân qëc nùm 2008 diïỵn ra trong hai
ngây 11 vâ 12/10/2008 àậ cố 100 doanh
nhên Viïåt Nam tiïu biïíu àûúåc trao tùång
Cp Thấnh Giống - biïíu tûúång cho tinh
thêìn, sûác mẩnh ca doanh nhên Viïåt Nam
trong thúâi k hưåi nhê
åp. Àưìng thúâi, tẩi Lïỵ
k niïåm Ngây Doanh nhên Viïåt Nam
(13/10/2008) cng àậ cố 100 doanh nhên
àûúåc trao tùång danh hiïåu Doanh nhên Viïåt
Nam tiïu biïíu nùm 2008. Cấc doanh nhên
nây cng vúái cấc doanh nghiïåp ca hổ, bïn
cẩnh cấc thânh tđch xët sùỉc trong sẫn
xët - kinh doanh, hổ cng àưìng thúâi lâ cấc

àiïín hònh thûåc hiïån CSR àưëi vúái cưång àưìng
xậ hưå
i. Trûúác cấc doanh nhên àẩi diïån cho
gêìn 300.000 doanh nghiïåp cẫ nûúác tham
dûå Hưåi nghõ Doanh nhên tiïu biïíu toân
qëc 2008, Th tûúáng Chđnh ph Nguỵn
Têën Dng àậ lûu cấc doanh nhên, doanh
nghiïåp phẫi nêng cao hún nûäa trấch nhiïåm
xậ hưåi, coi àố lâ mưåt mc tiïu phêën àêëu
vùn hốa kinh doanh, tùng cûúâng sûác cẩnh
tranh, tûâ àố àống gốp nhiïìu hún nûäa cho
àêë
t nûúác. Theo Th tûúáng, cấc doanh
nghiïåp hậy thïí hiïån trấch nhiïåm xậ hưåi,
thïí hiïån vùn hốa kinh doanh, àẩo àûác kinh
doanh bùçng viïåc tn th àng quy àõnh
phấp låt. “Vùn hốa kinh doanh khưng
chêëp nhêån sûå gian lêån, khưng chêëp nhêån
viïåc gêy ư nhiïỵm mưi trûúâng…”. Nhû vêåy,
cố thïí thêëy, CSR cố sûå gùỉn kïët chùåt chệ vúái
vùn hoấ kinh doanh, vùn hoấ doanh
nghiïåp vâ nố cng chđnh lâ vùn hoấ doanh
nhên ca têët cẫ cấc doanh nhên khi tham
gia vâo cấc hoẩt àưång sẫn xët, kinh
doanh trïn thûúng trûúâng.
Thûåc tiïỵn cho thêëy, thûåc hiïån trấch
nhiïåm xậ hưåi ca cấc doanh nhên Viïåt
Nam thúâi k hưåi nhêåp kinh tïë qëc tïë hiïån
nay vâ nhiïìu nùm túái ngây câng àûúåc cấc
doanh nhên nûúác ta nhêån thû

ác sêu sùỉc vâ
àố cng chđnh lâ nhûäng àống gốp ca cấc
doanh nghiïåp, doanh nhên vâo viïåc phất
triïín kinh tïë bïìn vûäng, thưng qua nhûäng
hoẩt àưång nhùçm nêng cao chêët lûúång àúâi
sưëng ca ngûúâi lao àưång vâ gia àònh hổ, cố
lúåi cho cẫ doanh nghiïåp cng nhû sûå phất
triïín chung ca cưång àưìng xậ hưåi.
Thûåc tiïỵn c
ng àậ cho thêëy, trong
tiïën trònh hưåi nhêåp kinh tïë toân cêìu, CSR
àậ trúã thânh mưåt trong nhûäng u cêìu àưëi
vúái cấc doanh nghiïåp Viïåt Nam, nïëu
doanh nghiïåp nâo àố khưng tn th CSR
sệ khưng thïí tiïëp cêån àûúåc vúái thõ trûúâng
thïë giúái…
Nhû àậ nïu trïn, thûåc hiïån tưët trấch
nhiïåm xậ hưåi sệ gip nêng cao uy tđn ca
doanh nghiïåp, doanh nhên, tûâ
àố sệ mang
lẩi nhiïìu lúåi nhån kinh tïë vâ lúåi đch chđnh
trõ - xậ hưåi cho hổ. Tuy nhiïn, cng khưng
nïn àưìng nhêët viïåc cûá lâm tûâ thiïån giỗi àậ
lâ thûåc hiïån tưët trấch nhiïåm xậ hưåi, cho d
lâm tûâ thiïån lâ mưåt hoẩt àưång thïí hiïån
trấch nhiïåm xậ hưåi ca doanh nghiïåp.
Thûåc tïë
lâ àậ cố doanh nghiïåp tđch cûåc lâm
tûâ thiïån, nhûng vêỵn vò chẩy theo lúåi nhån
mâ vi phẩm phấp låt, vi phẩm sûå phất

triïín bïìn vûäng ca cưång àưìng xậ hưåi. “Sûå
kiïån Vï Àan” cng mưåt sưë doanh nghiïåp
khấc úã Àưìng Nai àậ “àêìu àưåc” sưng Thõ Vẫi
lâm hu hoẩi mưi trûúâng múái àêy lâ mưåt
minh chû
áng àiïín hònh cho trûúâng húåp nây.
Àố lâ chûa thïí kïí hïët côn biïët bao
trûúâng húåp khấc nûäa “àậ bõ lưå” thò sûå àậ
rưìi, vâ chùỉc rùçng côn nhiïìu trûúâng húåp
TRÊÌN ANH PHÛÚNG
26
“chûa bõ lưå” àậ vâ àang vêỵn xẫy ra trïn
àêët nûúác nây… Ngûúâi dên TP. Hưì Chđ
Minh àïën nay vêỵn àang bûác xc, lo ngẩi
vïì tònh trẩng ư nhiïỵm mưi trûúâng úã cấc
khu cưng nghiïåp ca thânh phưë, nhû cấc
khu cưng nghiïåp Lï Minh Xn, Tên
Tẩo… vâ côn nhiïìu àõa phûúng khấc nûäa
trong cẫ nûúác cng àang lêm vâo tònh
trẩng nhû vêåy. Àïën nay, chûa cố cú quan
chûác nùng nâo cố thïí thưë
ng kï àêìy à con
sưë cấc doanh nghiïåp thiïëu trấch nhiïåm xậ
hưåi, thiïëu vùn hoấ kinh doanh, àẩo àûác
kinh doanh nhû vêåy. Tûâ àố, câng cho thêëy
tđnh cêëp thiïët ca viïåc cêìn tùng cûúâng àïì
cao hún nûäa tđnh tûå giấc, thêåm chđ àậ àïën
lc khưng chó dûâng lẩi úã thûác tûå giấc
trong nhêån thûác vâ hoẩt àưång ca mưỵi
doanh nghiï

åp, mâ cêìn låt phấp hoấ vêën
àïì trấch nhiïåm xậ hưåi ca doanh nghiïåp
theo àng cấc u cêìu àậ phẫn ấnh trong
nưåi hâm ca nố nhû àậ nïu úã phêìn thûá
nhêët bâi viïët nây.
Tuy nhiïn, cng cêìn thêëy rùçng, khấi
niïåm CSR côn tûúng àưëi múái úã Viïåt Nam,
vò vêåy, cho àïën nay, viïåc thûåc hiïån nố vêỵ
n
côn hẩn chïë. Theo nghiïn cûáu múái àêy ca
Ngên hâng Thïë giúái tẩi Viïåt Nam, râo cẫn
vâ thấch thûác cho viïåc thûåc hiïån CSR bao
gưìm: 1) Nhêån thûác vïì khấi niïåm CSR côn
hẩn chïë; 2) Nùng sët bõ ẫnh hûúãng khi
phẫi thûåc hiïån àưìng thúâi nhiïìu bưå quy tùỉc
ûáng xûã COC (Code of Conduct); 3) Thiïëu
ngìn tâi chđnh vâ k th
åt àïí thûåc hiïån
cấc chín mûåc CSR (àùåc biïåt lâ àưëi vúái cấc
doanh nghiïåp nhỗ vâ vûâa); 4) Sûå nhêìm lêỵn
do khấc biïåt giûäa quy àõnh ca CSR vâ Bưå
låt Lao àưång; 5) Nhûäng quy àõnh trong
nûúác ẫnh hûúãng túái viïåc thûåc hiïån cấc
COC. Diïỵn giẫi c thïí hún vïì mưåt sưë râo
cẫn, thấch thûá
c àố nhû sau:
- Trûúác hïët, àố lâ sûå hiïíu biïët ca
doanh nghiïåp vïì CSR chûa àêìy à. Nhiïìu
doanh nghiïåp chó hiïíu àún thìn lâ lâm tûâ
thiïån, mâ chûa hiïíu rùçng viïåc thûåc hiïån

CSR lâ phẫi thïí hiïån trûåc tiïëp trong toân
bưå cấc hoẩt àưång sẫn xët, kinh doanh ca
cấc doanh nghiïåp. Vò thïë, trïn thûåc tïë àậ
cố
khưng đt doanh nghiïåp, mưåt mùåt, vêỵn tham
gia tđch cûåc cấc hoẩt àưång nhên àẩo, tûâ
thiïån, nhûng mùåt khấc, vêỵn lao vâo vông
quay lúåi nhån kinh doanh khưng lânh
mẩnh theo kiïíu bn bấn lông vông, chp
giêåt, tranh th cấc khe húã ca cú chïë, chđnh
sấch thõ trûúâng do Nhâ nûúác ban hânh àïí
kiïëm lúâi. Tònh trẩng lúåi dng thûúng hiïåu
ca nhau àï
í lâm hâng giẫ, hâng nhấi, hâng
kếm chêët lûúång vêỵn phưí biïën úã nûúác ta. Àố
lâ chûa kïí àïën tònh trẩng àậ cố nhiïìu
doanh nghiïåp lúán, kïí cẫ mưåt sưë têåp àoân
nhâ nûúác àậ khưng chó lúåi dng thûúng
hiïåu nhâ nûúác, mâ côn lúåi dng ngên sấch
nhâ nûúác (thûåc chêët la
â chiïëm dng vưën nhâ
nûúác) àïí kinh doanh, bn bấn lông vông
cẫ nhûäng mùåt hâng khưng àng chûác nùng
àûúåc giao, àïí khi thu lúâi lúán thò àem chia
chấc nưåi bưå, côn khi bõ lưỵ thò ngên sấch nhâ
nûúác phẫi gấnh chõu…
- Thûá hai, mưåt râo cẫn tấc àưång bêët lúåi
àïën viïåc thûåc hiïån CSR lâ do nhiïìu doanh
nghiïåp hiïån nay bõ thiïëu hu
åt ngìn tâi

chđnh vâ k thåt àïí thûåc hiïån cấc chín
mûåc CSR, àùåc biïåt lâ cấc doanh nghiïåp nhỗ
vâ vûâa, mâ phêìn lúán doanh nghiïåp Viïåt
Nam hiïån àïìu lâ doanh nghiïåp nhỗ vâ vûâa.
- Thûá ba, tđnh phấp l ca viïåc àấnh
giấ thûåc hiïån CSR úã nûúác ta hiïån nay côn
nhiïìu hẩn chï
ë, bêët cêåp. Trïn thûåc tïë, mùåc
d àậ àûúåc quy àõnh theo cấc quy tùỉc ca
cấc bưå quy tùỉc ûáng xûã COC vâ cấc tiïu
chín chïë àõnh khấc, nhû SA8000,
WRAP, ISO 14000, GRI , song cấc tiïu
chín nây lẩi khưng phẫi lâ thoẫ thån
giûäa cấc chđnh ph hay quy àõnh ca cấc
cưng ûúác qëc tïë, mâ thûúâng vêỵn chó lâ
râng båc giûäa cấc nhâ x
ët nhêåp khêíu
hóåc do chđnh cấc doanh nghiïåp tûå àùåt ra,
vò thïë côn thiïëu tđnh phấp àõnh qëc gia
vâ câng thiïëu tđnh phấp àõnh thưng lïå
qëc tïë. Tûâ àố, nïëu xẫy ra cấc vi phẩm, d
sú hay ch àấng tiïëc nâo àố, dêỵn àïën
khiïëu kiïån nhau thò rêët khố phên xûã.
Cho àïën nay, chng ta àậ cố cấc doanh
nghiïåp sẫ
n xët sẩch: sẫn xët rau sẩch,
ni trưìng thy sẫn sẩch, sẫn xët than
sẩch Nhûng nhûäng viïåc lâm nây hêìu
nhû côn mang nhiïìu tđnh bùỉt båc hóåc lâ
27

TRẤCH NHIÏÅM XẬ HƯÅI CA DOANH NGHIÏÅP VÂ
tûå phất hún lâ mưåt viïåc lâm tûå nguån, gùỉn
liïìn vúái hoẩt àưång kinh doanh vâ hònh ẫnh
ca doanh nghiïåp. Àiïìu lûu nûäa, do thối
quen tiïu dng vâ nhêët lâ do “ti tiïìn” côn
hẩn hểp ca àa sưë ngâi tiïu dng Viïåt
Nam, nïn thûúâng sẫn phêím sẩch ca cấc
doanh nghiïåp nây ch ëu chó phc v cho
cấc àưëi tûúång khấch hâng tûâ têìng lúáp trung
lûu, khấ giẫ trúã lïn, nïn lúåi nhån vâ vông
quay lúåi nhån thu àûúåc cho cấc doanh
nghiïåp nây cng chûa phẫi lâ hêëp dêỵn
khiïën cho khưng phẫi bêët cûá doanh nghiïåp
nâo cng cố thïí chun têm vâo sẫn xët,
kinh doanh cấc sẫn phêím nây. Àố lâ côn
chûa kïí cấ
biïåt àậ cố doanh nghiïåp sẫn
xët hóåc siïu thõ kinh doanh àậ lúåi dng
uy tđn thûúng hiïåu àïí àûa cẫ hâng “bêín”,
hâng nhấi, hâng giẫ vâo àïí bấn lêỵn cng
hâng sẩch cho ngûúâi tiïu dng.
Biïíu hiïån rộ nhêët gêìn àêy úã nûúác ta vïì
tònh trẩng thiïëu trấch nhiïåm xậ hưåi, thiïëu
àẩo àûác, vùn hoấ trong sẫn x
ët - kinh
doanh ca khưng đt cấc doanh nghiïåp lâ
àậ àïí xẫy ra hâng loẩt cấc sûå kiïån liïn
quan àïën cấc mùåt hâng nưng sẫn, thûåc
phêím khưng bẫo àẫm vïå sinh an toân thûåc
phêím, nhû nûúác tûúng àen chûáa 3-MCPD

(mưåt chêët cố thïí gêy ung thû), thûåc phêím
bẫo quẫn bùçng foocmon, hân the, rau àûúåc
tûúái cấc chêët kđch thđch tùng trûúãng, cấ
ni trong mưi trûúâng bõ ư nhiïỵm, nưng
sẫ
n, thûåc phêím chïë biïën sûã dng cấc chêët
bẫo quẫn àưåc hẩi, dû lûúång khấng sinh
hay thëc bẫo vïå thûåc vêåt vûúåt quấ tiïu
chín cho phếp vâ gêìn àêy nhêët lâ viïåc
hâng loẩt cấc sẫn phêím sûäa nhiïỵm
melamine - mưåt chêët àưåc hẩi gêy ra sẩn
thêån úã trễ em, cố thïí dêỵn túái tûã vong. Theo
kïët qua
ã kiïím tra ca V Khoa hổc vâ Cưng
nghïå, Bưå Nưng nghiïåp vâ Phất triïín nưng
thưn: nùm 2007, t lïå dû lûúång thëc trûâ
sêu trong cấc sẫn phêím rau mëng, cẫi,
àêåu tẩi Hâ Nưåi, Hẫi Phông, Àâ Nùéng
mûác thêëp nhêët lâ 15%, cao nhêët 30%; àùåc
biïåt, àưëi vúái sẫn phêím nho, cố núi phun túái
30 lêìn vâ t lïå thë
c trûâ sêu vûúåt ngûúäng
cho phếp lïn túái trïn 60%; cố túái khoẫng
32,54% tưíng sưë mêỵu nưng sẫn phên tđch
phất hiïån thêëy dû lûúång thëc bẫo vïå thûåc
vêåt, trong àố gêìn 70% àậ vûúåt quấ ngûúäng
giúái hẩn tưëi àa cho phếp trong thûåc phêím
(tiïu chín ca Tưí chûác Y tïë thïë giúái -
WHO). Àố lâ nhûäng con sưë àấng bấo àưå
ng

vâ cng chđnh lâ ngun nhên gêy ẫnh
hûúãng khưng nhỗ túái sûác khỗe, thêåm chđ lâ
tđnh mẩng ca ngûúâi tiïu dng.
Cêìn thêëy rùçng, trong thúâi gian qua,
mùåc d cưng lån vâ cấc phûúng tiïån thưng
tin àẩi chng àậ thûúâng xun àûa tin vïì
nhûäng vi phẩm gêy ư nhiïỵm mưi trûúâng
ca nhiïìu doanh nghiïåp, nhûng dûúâng nhû
lâ àa sưë cấc cú quan chûác nùng ca cấc àõa
phûúng àïìu chûa cố nhû
äng biïån phấp à
mẩnh àïí xûã l cấc trûúâng húåp àố, trong khi
phêìn lúán cấc doanh nghiïåp thò tòm mổi
biïån phấp àïí nế trấnh trấch nhiïåm. Nhiïìu
ngûúâi cho rùçng, nối vïì thûác tûå giấc ca
doanh nghiïåp trong viïåc bẫo vïå mưi trûúâng
trong thúâi àiïím hiïån nay dûúâng nhû lâ mưåt
cêu chuån xa vúâi vâ
khưng thûåc tïë! Nhûng
rộ râng, ư nhiïỵm mưi trûúâng tûâ hoẩt àưång
sẫn xët, chïë biïën cấc sẫn phêím ca cấc
doanh nghiïåp hiïån nay àậ lïn túái mûác bấo
àưång, thïí hiïån trấch nhiïåm xậ hưåi ca
doanh nghiïåp nối chung, cấc doanh nghiïåp
sẫn xët, kinh doanh hâng nưng sẫn, thûåc
phêím nối riïng àưëi vúái viïåc bẫ
o vïå mưi
trûúâng côn rêët hẩn chïë.
3. Àïí tùng cûúâng hún nûäa trấch
nhiïåm xậ hưåi ca doanh nghiïåp Viïåt Nam

Liïn quan àïën viïåc vò sao viïåc thûåc
hiïån CSR úã nûúác ta vêỵn côn nhiïìu hẩn
chïë, bêët cêåp, ngoâi mưåt sưë ngun nhên àậ
nïu trïn, chng tưi àưìng tònh vâ mën
chia sễ thïm sûå phên tđch chi tiïët hún nûäa
vúái àưìng tấc giẫ Nguỵn Àònh Cung vâ
Lûu Minh Àûác (Viïån Nghiïn cûáu Quẫn l
Kinh tïë Trung ûúng) trong mưåt bâi viïët
gêìn àêy(1) àậ cho rùçng, cêìn lûu àïën mưå
t
sưë vêën àïì bêët cêåp mâ Viïåt Nam àang gùåp
phẫi sau àêy.
TRÊÌN ANH PHÛÚNG
28
(1) Xem: Nguỵn Àònh Cung vâ Lûu Minh Àûác.
Trấch nhiïåm xậ hưåi ca doanh nghiïåp - CSR: mưåt sưë
vêën àïì l lån vâ u cêìu àưíi múái quẫn l nhâ nûúác
vúái CSR úã Viïåt Nam. www. Vnep.Vn, thấng 1-2009.
Thûá nhêët, nhû àậ biïët, tùng trûúãng
nhanh vâ bẫo àẫm tđnh bïìn vûäng ca mưi
trûúâng sinh thấi àậ ln lâ hai vêën àïì nưíi
cưåm, bûác xc ca cấc nïìn kinh tïë àang
trong quấ trònh àêíy mẩnh cưng nghiïåp
hoấ, hiïån àẩi hoấ. Thûåc tiïỵn cho thêëy, sau
quấ trònh tùng trûúãng kinh tïë nhanh,
nhiïìu nûúác àậ phẫi trẫ giấ àùỉt vï
ì sûå bõ
hu hoẩi ca tâi ngun, mưi trûúâng kêm
theo sûå gia tùng thiïn tai, dõch bïånh. Lâ
nûúác ài sau, d côn nghêo, chêåm phất

triïín nhiïìu mùåt, nhûng Viïåt Nam àậ cam
kïët thûåc hiïån cấc mc tiïu Thiïn niïn k.
Àiïìu nây cho thêëy chng ta khưng hy sinh
chêët lûúång sưëng ca ngûúâi dên vò mc tiïu
tùng trûúãng nhanh trong ngùỉn hẩn.
Tuy nhiïn, àố chó lâ sûå cam kïët ca
Chđnh phu
ã, côn trïn thûåc tiïỵn thò cho àïën
nay khưng phẫi bêët cûá doanh nghiïåp nâo
cng thûác vâ thûåc hiïån àêìy à cam kïët
àố. Cố nhiïìu ngun nhên ca tònh hònh
nây, song trûúác hïët phẫi thêëy trấch nhiïåm
xậ hưåi ca cấc doanh nghiïåp àố àậ bõ lúåi
nhån kinh tïë lêën lûúát, che ph. Mùåt khấc
cng cêìn thê
ëy rùçng, hïå thưëng låt phấp
ca Viïåt Nam vïì vêën àïì nây côn nhiïìu
hẩn chïë, bêët cêåp. Qua cấc v thûåc phêím
nhiïỵm àưåc vûâa qua (nûúác tûúng, sûäa),
chng ta thêëy cấc cú quan cố chûác nùng
quẫn l nhâ nûúác liïn quan thûúâng úã thïë
bõ àưång, cố phêìn cú bẫn lâ do cấc vùn bẫn
låt c
a ta chûa ph húåp, khưng bấm sất
thûåc tiïỵn, thûúâng tẩo nhiïìu khe húã cho cấc
vi phẩm, nhûng lẩi khố xûã l, hóåc khưng
thïí xûã l àûúåc vò nhiïìu khi, àïí xûã l
nghiïm minh lâ phẫi xûã l toân bưå hïå
thưëng cấc cú quan liïn quan, tûâ Trung
ûúng àïën àõa phûúng. Quay trúã lẩi “sûå kiïån

Vï Àan” àậ lâ minh chûáng rộ: Bưå Khoa hổc
– Cưng nghïå va
â Mưi trûúâng àưí trấch nhiïåm
cho àõa phûúng; ngûúåc lẩi, àõa phûúng thò
quy trấch nhiïåm cho Bưå Khoa hổc – Cưng
nghïå vâ Mưi trûúâng. Nhû vêåy lâ, Låt
Doanh nghiïåp vâ Låt Mưi trûúâng úã àêy cố
vêën àïì bêët cêåp, cêìn phẫi àûúåc xem xết,
àiïìu chónh lẩi cho ph húåp.
Cng cêìn thêëy rùçng, ngay cẫ khi quy
àõnh phấp låt àậ cố à, thò tđnh hiïåu lûåc
lẩi quấ thêëp. Nhiïìu v ư nhiïỵm mưi
trûúâng àậ diïỵn ra hún chc nùm khưng bõ
phất hiïån, hóåc cố phất hiïån nhûng lẩi
khưng xûã l, hóåc cố xûã l thò quấ nhể, cố
khi chó dùm ba cho àïën vâi chc triïåu
àưìng lâ xong. Àiïìu àố cho thêëy cú quan
quẫn l khưng lâm hïët trấch nhiïåm ca
mònh. Cố lệ, àêy lâ vêën àïì mê
ëu chưët, quan
trổng nhêët vâ chng ta phẫi kiïn quët
lêåp lẩi àng trêåt tûå, k cûúng phấp låt.
Thûá hai, nhòn chung, thûác bẫo vïå
quìn lúåi cưång àưìng vâ thûác bẫo vïå ngay
chđnh quìn lúåi cấ nhên ca ngûúâi dên
côn rêët thêëp. Cố thïí nối, àûáng trûúác cấc
doanh nghiïåp lúán, ngûúâi dên àõa phûúng
cẫm thêëy àún lễ, ëu thïë, thiïëu sûå tin
tûúãng vâo lệ phẫi, vâo sûå hưỵ trúå ca cấc cú
quan cưng quìn nhâ nûúác. Bùçng chûáng

lâ, trûúác nhiïìu sûå kiïån hu hoẩi mưi
trûúâng ca cấc doanh nghiïåp tẩi nhiïìu àõa
phûúng khưng phẫi lâ nhên dên súã tẩi
khưng biïët, mâ vêën àïì lâ d hổ cố bû
ác xc
thò nhiïìu khi cng khưng giẫi quët àûúåc
gò, vò mổi viïåc àïìu àậ cố “lo lốt” trïn dûúái,
cố khiïëu kiïån thò cng bùçng khưng.
Thûá ba, úã Viïåt Nam hiïån nay hêìu nhû
khưng cố cấc thiïët chïë àẩi diïån, trung
gian, àố lâ cấc tưí chûác phi chđnh ph
(NGOs), hiïåp hưåi, nhốm lúåi đch… lâ cấc tưí
chûác dên sûå àống vai trô rê
ët lúán úã cấc nûúác
phất triïín, vò thïë khi xêíy ra cấc vêën àïì
bûác xc trïn àêy thò hêìu nhû khưng cố tưí
chûác dên sûå nâo cố thïí àûáng ra bïnh vûåc
quìn lúåi cho nhên dên, cho ngûúâi tiïu
dng vïì nhûäng thiïåt thôi àố. Cêëu trc
trung gian ca cấc tưí chûác dên sûå nây tuy
cố thïí phẫi tiïu tưën nhûäng khoẫn chi phđ
cho hoẩ
t àưång bưå mấy, àẩi diïån, nhûng xết
vïì tưíng thïí, nố lẩi cố thïí gip giẫm thiïíu
chi phđ àïí nhûäng ngûúâi dên, cưång àưìng
àún lễ àẩt cấc mc àđch xậ hưåi ca mònh.
Vai trô ca cấc hiïåp hưåi kiïíu àố úã nûúác ta
hiïån côn rêët thêëp vâ hêìu nhû khưng cố sûå
hiïån diïån c
a hiïåp hưåi ngûúâi tiïu dng

trong cấc v viïåc ư nhiïỵm thûåc phêím, mưi
trûúâng vûâa qua.
Thûá tû, hiïån nay, dû lån xậ hưåi àang
cố chiïìu hûúáng àấnh àưìng hoẩt àưång tûâ
29
TRẤCH NHIÏÅM XẬ HƯÅI CA DOANH NGHIÏÅP VÂ
thiïån vúái trấch nhiïåm xậ hưåi ca doanh
nghiïåp. Nhû àậ àïì cêåp úã trïn, tûâ thiïån chó
lâ mưåt phêìn nhỗ trong CSR, mâ CSR lẩi
chó lâ mưåt tiïu chđ bưå phêån trong tưíng thïí
cấc tiïu chđ khấc húåp thânh vùn hoấ
doanh nghiïåp, vùn hoấ doanh nhên. Mưåt
doanh nghiïåp d cố àống gốp hâng tó àưìng
tûâ thiïån, nhûng nïëu khưng thûåc hiïån
trấch nhiï
åm xậ hưåi mưåt cấch nghiïm tc,
àêìy à thò vêỵn cố thïí vò chẩy theo lúåi
nhån kinh tïë àún thìn mâ dêỵn àïën hoẩt
àưång sẫn xët, kinh doanh bêët húåp phấp,
hóåc cng cố thïí gêy ư nhiïỵm mưi trûúâng,
lâm thiïåt hẩi cho cưång àưìng xậ hưåi nhiïìu
tó àưìng hún thïë.
Tûâ àố, vêën àïì àùåt ra cho ca
ác doanh
nghiïåp úã nûúác ta lâ cêìn phẫi cố mưåt cấch
tiïëp cêån toân diïån vïì CSR, cng nhû cêìn
phẫi ln thûác sêu sùỉc vïì mổi hoẩt
àưång ca mònh, khưng chó tn th àng
phấp låt mâ trûúác hïët, cêìn phẫi cố àẩo
àûác, cố vùn hoấ doanh nghiïåp, vùn hoấ

doanh nhên.
4. Mưåt sưë kiïën nghõ vïì giẫi phấp thûåc
hiïån CSR úã Viïåt Nam
Mưåt lâ, nêng cao hún nûäa chêët lûúång
cấc quy àõnh phấp låt bùçng cấch ấp dng
RIA (àấnh giấ tấc àưång ca vùn bẫn låt)
trong quấ trònh lêåp quy. RIA gip xấc
àõnh giẫi phấp lêåp quy cố phẫi lâ giẫi
phấp cêìn thiïët, húåp l. Nïëu cố, RIA sệ tòm
ra mûác àưå lêåp quy ph húåp nhêët àïí àẩt
àûúåc mc tiïu vúái chi phđ thêëp nhêë
t cho
doanh nghiïåp. Mưåt khi vùn bẫn låt cố
tđnh chđnh xấc cao, hiïåu lûåc ca cấc vùn
bẫn cng sệ àûúåc cẫi thiïån àấng kïí. Bïn
cẩnh àố, cấc cú quan nhâ nûúác nhêët thiïët
phẫi tùng cûúâng trấch nhiïåm thûåc thi låt
trong lơnh vûåc ca mònh.
Hai lâ, cấch thûác xêy dûång cấc hiïåp
hưåi cêìn àûúåc àưíi múái. Viïåc têån du
ång kinh
nghiïåm vâ k nùng ca cấc quan chûác nhâ
nûúác sau nghó hûu nhû nhiïìu hiïåp hưåi
hiïån nay lâ cêìn thiïët, nhûng khưng nhêët
thiïët phẫi lâ úã cûúng võ lậnh àẩo. Lậnh
àẩo cấc hiïåp hưåi nïn lâ nhûäng ngûúâi àậ
gùỉn bố nhiïìu nùm vúái thânh viïn tûâ cú súã.
Cố nhû vêåy, hổ múái àêëu tranh mưåt cấch
nhiïåt tònh, thùè
ng thùỉn cho quìn lúåi ca

thânh viïn hiïåp hưåi.
Ba lâ, cêìn tùng cûúâng hún nûäa viïåc
thûåc hiïån cấc chûúng trònh truìn thưng,
quẫng cấo phi lúåi nhån cho cấc mc àđch
nhên àẩo, tûâ thiïån. Àiïìu nây rêët phưí biïën
úã cấc nûúác phất triïín vâ hiïån nay, àang
àûúåc ấp dng cho nhiïìu nûúác úã khu vûåc
Àưng Ấ. Cấ
c àâi truìn hònh, truìn
thanh úã nûúác ta vêỵn thåc súã hûäu nhâ
nûúác, do àố, Chđnh ph cố thïí chó àẩo cấc
àâi nây dânh mưåt t lïå nhêët àõnh trong
thúâi lûúång quẫng cấo hâng ngây miïỵn phđ
cho cấc mc tiïu cưng cưång, kïí cẫ mc tiïu
àố do cấc doanh nghiïåp khúãi xûúáng vâ
thûåc thi.
Bưën lâ, àõa võ c
a ngûúâi àống thụë cêìn
àûúåc nêng cao. Vinh dûå ài àưi vúái trấch
nhiïåm. Cêìn cố nhûäng bẫng xïëp hẩng cấc
doanh nghiïåp nưåp thụë thu nhêåp doanh
nghiïåp cao nhêët, cấc cấ nhên nưåp thụë thu
nhêåp cấ nhên nhiïìu nhêët. Hổ xûáng àấng
nhêån àûúåc sûå vinh danh ca xậ hưåi, vò àố
lâ mưåt trong nhûäng biïíu hiïån bïì nưíi cu
ãa
viïåc thûåc hiïån tưët CSR vò lúåi đch chung ca
cưång àưìng xậ hưåi.
Nùm lâ, Nhâ nûúác cêìn nhanh chống
têåp trung hoân thiïån låt vâ tđnh hiïåu lûåc

ca låt trong viïåc thûåc thi låt. Cấc
trấch nhiïåm ngoâi låt (àẩo àûác, tûâ thiïån),
cú chïë tûå nguån cêìn àûúåc khuën khđch,
vinh danh, vò àố lâ sûå ào
áng gốp ca cấc
doanh nghiïåp vúái cưång àưìng xậ hưåi. Nhâ
nûúác khưng nïn bùỉt båc cấc doanh
nghiïåp phẫi lâm tûâ thiïån, nhên àẩo, mâ
chó nïn giấn tiïëp tấc àưång thưng qua cấc
tưí chûác, nhû NGOs, hiïåp hưåi, mẩng lûúái
cưång àưìng, giấo dc… àïí nêng cao thûác
thûåc hiïån CSR.
Àïí tùng cûúâng trấch nhiïåm xậ hưå
i ca
cấc doanh nghiïåp Viïåt Nam trong tiïën
trònh hưåi nhêåp kinh tïë qëc tïë hiïån nay vâ
trong thúâi gian túái, trûúác hïët lâ tùng
cûúâng trấch nhiïåm ca doanh nghiïåp àưëi
vúái sûå phất triïín bïìn vûäng ca àêët nûúác,
c thïí lâ àưëi vúái thõ trûúâng, ngûúâi tiïu
dng vâ vêën àïì bẫo vïå mưi trûúâng, theo
TRÊÌN ANH PHÛÚNG
30
chng tưi cêìn àưìng thúâi thûåc hiïån tưët cấc
biïån phấp sau:
* Vïì phđa cấc cú quan quẫn l nhâ nûúác:
- Tùng cûúâng tun truìn àưëi vúái cấc
doanh nghiïåp vïì nghơa v vâ lúåi đch ca
viïåc thûåc hiïån CSR. Viïåc tun truìn cố
thïí àûúåc thûåc hiïån thưng qua nhiïìu hònh

thûác, nhû qua cấc phûúng tiïån thưng tin
àẩi chng, cấc àúåt têåp hën bùỉt båc cho
lậnh àẩo cấc doanh nghiïåp, cấc hưåi nghõ,
hưåi thẫo khoa hổc Hún nûäa, viïåc tun
truìn nây cêì
n àûúåc múã rưång àïën cẫ cấc cú
quan quẫn l nhâ nûúác cố liïn quan, cấc
nhâ quẫn l, cấc nhâ hoẩch àõnh chđnh
sấch vơ mư Àưìng thúâi, nưåi dung ca viïåc
thûåc hiïån CSR, cấc thưng tin cêåp nhêåt vïì
cấc bưå quy tùỉc ûáng xûã, cấc tiïu chín trấch
nhiïåm xậ hưåi liïn quan phẫi àûúåc phưí biïën
àêìy à va
â rộ râng àïën cấc doanh nghiïåp.
- Phên àõnh rộ râng trấch nhiïåm ca
cấc cú quan quẫn l nhâ nûúác vâ cấc ch
thïí liïn quan trong viïåc hoẩch àõnh chđnh
sấch, thưng tin, tun truìn, kiïím tra,
xûã l sai phẩm ca cấc doanh nghiïåp àưëi
vúái cấc vêën àïì liïn quan àïën CSR nối
chung, trấch nhiïåm àưëi vúái thõ trûúâng,
ngûúâi tiïu dng vâ viïåc ba
ão vïå mưi trûúâng
nối riïng. Sûå phưëi húåp giûäa cấc cú quan
quẫn l nhâ nûúác vúái cấc ch thïí khấc cố
liïn quan cng àống vai trô hïët sûác quan
trổng, búãi trấch nhiïåm xậ hưåi ca doanh
nghiïåp chó àûúåc coi trổng vâ trúã nïn cêëp
thiïët khi cố cú chïë giấm sất àưìng bưå, cố sûå
kïët húåp giû

äa chđnh quìn vâ cấc lûåc lûúång
dên sûå trong xậ hưåi, àùåc biïåt lâ cấc hiïåp
hưåi, tưí chûác phi chđnh ph vâ cấc phûúng
tiïån truìn thưng, bấo chđ.
- Ban hânh cấc chđnh sấch khuën
khđch, hưỵ trúå cấc doanh nghiïåp thûåc hiïån
trấch nhiïåm xậ hưåi. Àùåc biïåt, cêìn quan
têm hưỵ trúå cấc doanh nghiïåp kinh doanh
hâng nưng sẫn, thûå
c phêím trong viïåc thûåc
hiïån cấc tiïu chín vïì bẫo vïå mưi trûúâng,
sẫn xët theo cưng nghïå sẩch.
- Cêìn cố cấc biïån phấp à mẩnh àïí xûã
l vi phẩm ca cấc doanh nghiïåp trong
viïåc thûåc hiïån trấch nhiïåm xậ hưåi, nhêët lâ
àưëi vúái cấc doanh nghiïåp sẫn xët cấc mùåt
hâng nưng sẫn, thûå
c phêím khưng bẫo àẫm
chêët lûúång, gêy ẫnh hûúãng àïën sûác khỗe
vâ tđnh mẩng ca ngûúâi tiïu dng vâ gêy
ư nhiïỵm mưi trûúâng. Àưìng thúâi, cêìn tùng
cûúâng cấc hònh thûác khuën khđch, àưång
viïn, khen thûúãng àưëi vúái cấc doanh
nghiïåp tûå giấc vâ thûåc hiïån tưët trấch
nhiïåm xậ hưåi, nhû giẫi thûúãng trấch
nhiïåm xậ hư
åi, thûúng hiïåu “xanh”, cêëp
chûáng chó cho cấc doanh nghiïåp bẫo àẫm
cấc u cêìu liïn quan àïën cấc tiïu chín
trấch nhiïåm xậ hưåi trong cấc bưå quy tùỉc

ûáng xûã àûúåc ấp dng
* Vïì phđa cấc doanh nghiïåp
- Cêìn thay àưíi nhêån thûác vïì viïåc thûåc
hiïån CSR, àùåc biïåt lâ àưëi vúái àưåi ng cấc
nhâ quẫn trõ cêëp cao trong doanh nghiïåp.
Viïåc thûåc hiïån trấch nhiïåm xậ hưåi khưng
chó àún giẫn lâ vêën àïì àẩo àûác kinh doanh
hay cấc hoẩt àưång tûâ thiïån theo cấch hiïíu
mang tđnh truìn thưëng; khưng phẫi lâ
cấc hoẩt àưång ào
âi hỗi doanh nghiïåp phẫi
bỗ chi phđ mâ khưng àem lẩi lúåi đch kinh
tïë, ngûúåc lẩi, thûåc hiïån trấch nhiïåm xậ hưåi
sệ gip cấc doanh nghiïåp cố àûúåc nhiïìu lúåi
thïë trong cẩnh tranh trïn thõ trûúâng.
- Cấc doanh nghiïåp cêìn cố chiïën lûúåc
dâi hẩn trong viïåc xêy dûång vâ thûåc hiïån
cấc tiïu chín trấch nhiïåm xậ hưåi. Viï
åc
thûåc hiïån CSR theo nghơa àêìy à vâ
àđch thûåc khưng phẫi lâ mưåt vêën àïì àún
giẫn vâ nùçm trong khẫ nùng giẫi quët
tûác thò ca phêìn lúán cấc doanh nghiïåp
Viïåt Nam, búãi sûå hẩn chïë ca nhêån thûác,
ca cấc ëu tưë ngìn lûåc, trong àố cố
ngìn lûåc tâi chđnh, k thåt, nhên lûåc
trònh àưå
cao. Vò vêåy, cấc doanh nghiïåp cêìn
xêy dûång mưåt lưå trònh ph húåp trong viïåc
tûâng bûúác thûåc hiïån nhûäng nưåi dung trấch

nhiïåm xậ hưåi khưng chó ph húåp vúái cấc
chín mûåc chung, mâ côn àûúåc cấc ch
thïí cố liïn quan chêëp nhêån, gốp phêìn tđch
cûåc vâo sûå phất triïín ca nïìn kinh tïë Viïåt
Nam àang trong quấ trònh hư
åi nhêåp ngây
câng sêu vâ rưång hún vâo kinh tïë khu vûåc
vâ toân cêìu.

31
TRẤCH NHIÏÅM XẬ HƯÅI CA DOANH NGHIÏÅP VÂ