Hình thái kinh tế xã hội Mác Lênin doc

1
A. Gi
ớ
i thi
ệ
u v
ấ
n
đề


Trong g
ầ
n 10 năm tr
ở
l
ạ
i đây, n
ề
n kinh t
ế
n
ướ
c ta có s
ự
thay
đổ
i và
đạ

t
đượ
c
nhi
ề
u thành t
ự
u to l
ớ
n.
Để

đạ
t
đượ
c nh
ữ
ng thành t
ự
u
ấ
y chúng ta không th
ể
quên
đượ
c
b
ướ
c ngo
ặ

t l
ị
ch s
ử
trong cơ ch
ế
chuy
ể
n
đổ
i n
ề
n kinh t
ế

đấ
t n
ướ
c, mà c
ộ
t m
ố
c c
ủ
a nó là
Đạ
i h
ộ
i
Đả

ng toàn qu
ố
c l
ầ
n th
ứ
VI (1986)
đã
làm thay
đổ
i b
ộ
m
ặ
t kinh t
ế
Nhà n
ướ
c.
Đố
i v
ớ
i n
ướ
c ta, t
ừ
m
ộ
t n
ề

n kinh t
ế
ti
ể
u nông, mu
ố
n thoát kh
ỏ
i nghèo nàn l
ạ
c h
ậ
u
và nhanh chóng
đạ
t
đế
n tr
ì
nh
độ
c
ủ
a m
ộ
t n
ướ
c phát tri
ể
n th

ì
t
ấ
t y
ế
u ph
ả
i
đổ
i m
ớ
i.
Đạ
i h
ộ
i
Đả
ng toàn qu
ố
c l
ầ
n th
ứ
VIII c
ủ
a
Đả
ng
đã
kh

ẳ
ng
đị
nh: "Xây d
ự
ng n
ướ
c ta
thành m
ộ
t n
ướ
c công nghi
ệ
p có cơ s
ở
v
ậ
t ch
ấ
t k
ỹ
thu
ậ
t hi
ệ
n
đạ
i, cơ c
ấ

u kinh t
ế
h
ợ
p l
ý
,
quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t ti
ế
n b
ộ
, phù h
ợ
p v
ớ
i tính ch
ấ
t và tr
ì
nh
độ
phát tri
ể
n c

ủ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n
xu
ấ
t,
đờ
i s
ố
ng v
ậ
t ch
ấ
t và tinh th
ầ
n cao, qu
ố
c ph
ò
ng an ninh v
ữ
ng ch
ắ
c, dân gi
ầ

u, n
ướ
c
m
ạ
nh, x
ã
h
ộ
i công b
ằ
ng văn minh". M
ụ
c tiêu đó là s
ự
c
ụ
th
ể
hoá h
ọ
c thuy
ế
t Mác v
ề

h
ì
nh thái kinh t
ế

-x
ã
h
ộ
i và hoàn c
ả
nh c
ụ
th
ể
c
ủ
a x
ã
h
ộ
i Vi
ệ
t Nam. Nó c
ũ
ng là m
ụ
c tiêu
c
ủ
a s
ự
nghi
ệ
p công nghi

ệ
p hoá, hi
ệ
n
đạ
i hoá
ở
n
ướ
c ta.
Đề
tài: "V
ậ
n d
ụ
ng l
ý
lu
ậ
n h
ọ
c thuy
ế
t v
ề
h
ì
nh thái kinh t
ế
x

ã
h
ộ
i vào s
ự
nghi
ệ
p
công nghi
ệ
p hoá, hi
ệ
n
đạ
i hoá
ở
Vi
ệ
t Nam" là m
ộ
t n
ộ
i dung ph
ứ
c t
ạ
p và r
ộ
ng. Do tr
ì

nh
độ
có h
ạ
n, nên không tránh kh
ỏ
i khi
ế
m khuy
ế
t trong vi
ệ
c nghiên c
ứ
u. R
ấ
t mong nh
ậ
n
đượ
c đóng góp
ý
ki
ế
n c
ủ
a th
ầ
y cô và các b
ạ

n
để
bài vi
ế
t này
đượ
c hoàn thi
ệ
n hơn.
B. Gi
ả
i quy
ế
t v
ấ
n
đề

I. H
ÌNH
THÁI KINH
TẾ

XÃ

HỘI
MÁC - LÊNIN.
M
ọ
i ng

ườ
i
đề
u bi
ế
t, trongl
ị
ch s
ử
tư t
ưở
ng nhân lo
ạ
i tr
ướ
c Mác
đã
có không ít cách
ti
ế
p c
ậ
n, khi nghiên c
ứ
u l
ị
ch s
ử
phát tri
ể

n c
ủ
a x
ã
h
ộ
i. Xu
ấ
t phát t
ừ
nh
ữ
ng nh
ậ
n th
ứ
c
khác nhau, v
ớ
i nh
ữ
ng
ý
t
ưở
ng khác nhau mà có s
ự
phân chia l
ị
ch s

ử
ti
ế
n hoá c
ủ
a x
ã
h
ộ
i
theo nh
ữ
ng cách khác nhau.
M
ọ
i ng
ườ
i c
ũ
ng
đã
quen v
ớ
i khái niêm th
ờ
i
đạ
i
đồ
đá, th

ờ
i
đạ
i
đồ

đồ
ng, th
ờ
i
đạ
i
c
ố
i xay gió, th
ờ
i
đạ
i máy hơi n
ướ
c và g
ầ
n đây là các n
ề
n văn minh: văn minh nông
nghi
ệ
p, văn minh công nghi
ệ
p, văn minh h

ậ
u công nghi
ệ
p.
D
ự
a trên nh
ữ
ng k
ế
t qu
ả
nghiên c
ứ
u l
ý
lu
ậ
n và t
ổ
ng th
ể
quá tr
ì
nh l
ị
ch s
ử
, các nhà
sáng l

ậ
p ch
ủ
ngh
ĩ
a Mác
đã
v
ậ
n d
ụ
ng phép bi
ệ
n ch
ứ
ng duy v
ậ
t
để
nghiên c
ứ
u l
ị
ch s
ử
x
ã

h
ộ

i, đưa ra quan đi
ể
m duy v
ậ
t v
ề
l
ị
ch s
ử
và
đã
h
ì
nh thành nên h
ọ
c thuy
ế
t "h
ì
nh thái kinh
t
ế
x
ã
h
ộ
i". H
ì
nh thái kinh t

ế
- x
ã
h
ộ
i là m
ộ
t khái ni
ệ
m ch
ủ
ngh
ĩ
a duy v
ậ
t l
ị
ch s
ử
dùng
để

ch
ỉ
x
ã
h
ộ
i
ở

t
ừ
ng giai đo
ạ
n nh
ấ
t
đị
nh. V
ớ
i m
ộ
t đi
ề
u quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t
đặ
c trưng cho x
ã

h
ộ
i đó phù h
ợ
p v

ớ
i m
ộ
t tr
ì
nh
độ
nh
ấ
t
đị
nh c
ủ
al
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t và m
ộ
t ki
ế
n trúc
th
ượ
ng t
ầ

ng tương
ứ
ng
đượ
c xây d
ự
ng trên nh
ữ
ng quan h
ệ
s
ả
n xuât
ấ
y.
Là bi
ể
u hi
ệ
n t
ậ
p trung c
ủ
a quan ni
ệ
m duy v
ậ
t v
ề
l

ị
ch s
ử
, l
ý
lu
ậ
n h
ì
nh thái kinh t
ế
-
x
ã
h
ộ
i nghiên c
ứ
u l
ị
ch s
ử
x
ã
h
ộ
i trên cơ s
ở
xem xét c
ả

l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t và quan h
ệ

s
ả
n xu
ấ
t, c
ả
cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng và ki
ế
n th
ứ
c th
ượ
ng t

ầ
ng, t
ứ
c toàn b
ộ
các y
ế
u t
ố
c
ấ
u trúc
thành b
ộ
m
ặ
t c
ủ
a th
ờ
i
đạ
i: Chính tr
ị
, kinh t
ế
, văn hoá, x
ã
h
ộ

i, khoa h
ọ
c, k
ỹ
thu
ậ
t Do
đó, nó c
ắ
t ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i
đượ
c sáng t
ỏ
hơn, toàn di
ệ
n hơn, ch
ỉ
ra c
ả
b
ả
n ch
ấ
t và quá tr

ì
nh
phát tri
ể
n c
ủ
a x
ã
h
ộ
i. Loài ng
ườ
i
đã
tr
ả
i qua năm h
ì
nh thái kinh t
ế
- x
ã
h
ộ
i theo tr
ậ
t t
ự
t
ừ

th
ấ
p
đế
n cao đó là. H
ì
nh thái kinh t
ế
- x
ã
h
ộ
i c
ộ
ng s
ả
n nguyên thu
ỷ
, chi
ế
n h
ữ
u nô l
ệ
,


2
phong ki

ế
n, tư b
ả
n ch
ủ
ngh
ĩ
a và ngày nay đang quá
độ
lên h
ì
nh thái kinh t
ế
- x
ã
h
ộ
i
c
ộ
ng s
ả
n ch
ủ
ngh
ĩ
a.
H
ì
nh thái kinh t

ế
- x
ã
h
ộ
i có tính l
ị
ch s
ử
, có s
ự
ra
đờ
i phát tri
ể
n và di
ệ
t phong. Ch
ế

độ
x
ã
h
ộ
i l
ạ
c h
ậ
u s

ẽ
m
ấ
t đi, ch
ế

độ
x
ã
h
ộ
i ch
ế

độ
x
ã
h
ộ
i m
ớ
i cao hơn s
ẽ
thay th
ế
. Đó là
khi phương th
ứ
c s
ả

n xu
ấ
t c
ũ

đã
tr
ở
nên l
ỗ
i th
ờ
i, ho
ặ
c kh
ủ
ng ho
ả
ng do mâu thu
ẫ
n c
ủ
a
quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t v

ớ
i l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t quá lơn không th
ể
phù h
ợ
p th
ì
phương th
ứ
c s
ả
n
xu
ấ
t này s
ẽ
b
ị
di
ệ
t vong và xu
ấ

t hi
ệ
n m
ộ
t phương th
ứ
c s
ả
n xu
ấ
t m
ớ
i hoàn thi
ệ
n hơn, có
quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t phù h
ợ
p v
ớ
i l
ự
c l
ượ
ng s

ả
n xu
ấ
t.
Như v
ậ
y b
ả
n ch
ấ
t c
ủ
a s
ự
thay th
ế
trên là ph
ụ
thu
ộ
c vào m
ố
i quan h
ệ
bi
ệ
n ch
ứ
ng
gi

ữ
a quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t và l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t.
1. L
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t và quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ

t.
L
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t là m
ố
i quan h
ệ
gi
ữ
a con ng
ườ
i v
ớ
i t
ự
nhiên, là bi
ể
u hi
ệ
n tr
ì
nh
độ
tr

ì
nh ph
ụ
c t
ự
nhiên c
ủ
a con ng
ườ
i trong t
ừ
ng giai đo
ạ
n l
ị
ch s
ử
nh
ấ
t
đị
nh. L
ị
ch s
ử

s
ả
n xu
ấ

t là m
ộ
t th
ể
th
ố
ng nh
ấ
t h
ữ
u cơ gi
ữ
a tư li
ệ
u s
ả
n xu
ấ
t (quan h
ệ
nh
ấ
t là công c
ụ
lao
độ
ng) v
ớ
i ng
ườ

i lao
độ
ng v
ớ
i kinh nghi
ệ
m và k
ỹ
năng lao
độ
ng ngh
ề
nghi
ệ
p. L
ự
c l
ượ
ng
s
ả
n xu
ấ
t đóng vai tr
ò
quy
ế
t
đị
nh phương th

ứ
c s
ả
n xu
ấ
t.
Quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t là m
ố
i quan h
ệ
gi
ữ
a ng
ườ
i v
ớ
i ng
ườ
i s
ả
n xu
ấ
t v
ậ

t ch
ấ
t th
ể
hi
ệ
n
ở

quan h
ệ
s
ở
h
ữ
u
đố
i v
ớ
i tư li
ệ
u s
ả
n xu
ấ
t, quan h
ệ
t
ổ
ch

ứ
c qu
ả
n l
ý
trao
đổ
i ho
ạ
t
độ
ng v
ớ
i
nhau và quan h
ệ
phân ph
ố
i s
ả
n ph
ẩ
m. Trong quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t quan h
ệ

s
ở
h
ữ
u v
ề
tư li
ệ
u
s
ả
n xu
ấ
t gi
ữ
v
ị
trí quy
ế
t
đị
nh các quan h
ệ
khác.
Quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ

t do con ng
ườ
i t
ạ
o ra. Song nó
đượ
c h
ì
nh thành m
ộ
t cách khách
quan không ph
ụ
thu
ộ
c vào y
ế
u t
ổ
ch
ủ
quan c
ủ
a con ng
ườ
i. Quan h
ệ
s
ả
n xu

ấ
t mang tính
ổ
n
đị
nh tương
đố
i v
ớ
i b
ả
n ch
ấ
t x
ã
h
ộ
i và tính phương pháp đa d
ạ
ng trong h
ì
nh th
ứ
c bi
ể
u
hi
ệ
n.
Gi

ữ
a quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t và l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t có m
ố
i quan h
ệ
bi
ệ
n ch
ứ
ng vơi nhau
bi
ể
u hi
ể
n
ở

ch
ỗ
:
Xu h
ướ
ng c
ủ
a s
ả
n xu
ấ
t v
ậ
t ch
ấ
t là không ng
ừ
ng bi
ế
n
đổ
i phát tri
ể
n. S
ự
bi
ế
n
đổ
i

đó bao gi
ờ
c
ũ
ng b
ắ
t
đầ
u b
ằ
ng s
ự
bi
ế
n
đổ
i và phát tri
ể
n c
ủ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t mà tr
ướ

c
h
ế
t là công c
ụ
.
Công c
ụ
lao
độ
ng phát tri
ể
n d
ẫ
n
đế
n mâu thu
ẫ
n gay g
ắ
t v
ớ
i quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t hi
ệ

n
có và xu
ấ
t hi
ệ
n
đò
i h
ỏ
i khách quan, ph
ả
i xoá b
ỏ
quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t c
ũ
, thay th
ế
b
ằ
ng quan
h
ệ
s
ả

n xu
ấ
t m
ớ
i.
Quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t v
ố
n là h
ì
nh th
ứ
c phát tri
ể
n c
ủ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t (phù h

ợ
p)
nhưng do mâu thu
ẫ
n c
ủ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t (đông) v
ớ
i quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t (
ổ
n
đị
nh tương
đố
i) quan h
ệ

s
ả
n xu
ấ
t l
ạ
i tr
ở
thành xi
ề
ng xích k
ì
m h
ã
m s
ự
phát tri
ể
n c
ủ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n
xu
ấ
t (không phù h

ợ
p). Phù h
ợ
p là không phù h
ợ
p là bi
ể
u hi
ệ
n mâu thu
ẫ
n bi
ệ
n ch
ứ
ng
c
ủ
al
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t và quan h
ệ
s
ả

n xu
ấ
t, t
ứ
c là s
ự
phù h
ợ
p trong mâu thu
ẫ
n bao hàm
mâu thu
ẫ
n. Khi phù h
ợ
p c
ũ
ng như n
ế
u không phù h
ợ
p v
ớ
i l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu

ấ
t, quan h
ệ

s
ả
n xu
ấ
t luôn có tính
độ
c l
ậ
p tương
đố
i v
ớ
i l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t th
ể
hi
ệ
n trong n
ộ

i dung
s
ự
tác
độ
ng tr
ở
l
ạ
i
đố
i v
ớ
i l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t, quy
đị
nh múc đích x
ã
h
ộ
i c
ủ
a s

ả
n xu
ấ
t, xu
h
ướ
ng phát tri
ể
n c
ủ
a quan h
ệ
l
ợ
i ích, t
ừ
đó h
ì
nh thành nh
ữ
ng y
ế
u t
ố
t
ồ
n t
ạ
i thúc
đẩ

y và
k
ì
m h
ã
m s
ự
phát tri
ể
n c
ủ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t. S
ự
tác
độ
ng tr
ở
l
ạ
i nói trên c
ủ
a quan h

ệ

s
ả
n xu
ấ
t bao gi
ờ
c
ũ
ng thông qua các quy lu
ậ
t kinh t
ế
- x
ã
h
ộ
i
đặ
c bi
ệ
t là quy lu
ậ
t kinh t
ế



3

cơ b
ả
n. Phù h
ợ
p và không phù h
ợ
p gi
ữ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t và quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t là khách
quan và ph
ổ
bi
ế
n c
ủ
a m

ọ
i phương th
ứ
c s
ả
n xu
ấ
t.
S
ự
th
ố
ng nh
ấ
t bi
ệ
n ch
ứ
ng gi
ữ
a quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t và l
ự
c l
ượ

ng s
ả
n xu
ấ
t như s
ự

th
ố
ng nh
ấ
t gi
ữ
a hai m
ặ
t
đố
i l
ậ
p t
ạ
o nên ch
ỉ
nh th
ể
c
ủ
a s
ả
n xu

ấ
t x
ã
h
ộ
i. Tác
độ
ng qua l
ạ
i
bi
ệ
n ch
ứ
ng gi
ữ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t v
ớ
i quan h
ệ
s
ả

n xu
ấ
t
đượ
c Mác - Anghen khái quát
thành quya lu
ậ
t v
ề
s
ự
phù h
ợ
p gi
ữ
a quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t và tr
ì
nh
độ
, tính ch
ấ
t c
ủ
a l

ự
c l
ượ
ng
s
ả
n xu
ấ
t.
L
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t quy
ế
t
đị
nh s
ự
h
ì
nh thành và biên
đổ
i c
ủ
a quan h

ệ
s
ả
n xu
ấ
t.
Khi không thích
ứ
ng v
ớ
i tính ch
ấ
t và tr
ì
nh
độ
phát tri
ể
n c
ủ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t, quan h
ệ

s
ả
n xu
ấ
t s
ẽ
k
ì
m h
ã
m th
ậ
m chí phá ho
ạ
i s
ự
phát tri
ể
n c
ủ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t, mâu thu

ẫ
n
c
ủ
a chúng t
ấ
t y
ế
u s
ẽ
n
ả
y sinh. Bi
ể
u hi
ệ
n c
ủ
a mâu thu
ẫ
n này trong x
ã
h
ộ
i là giai c
ấ
p là
mâu thu
ẫ
n gi

ữ
a các giai c
ấ
p
đố
i kháng.
L
ị
ch s
ử

đã
ch
ứ
ng minh r
ằ
ng do s
ự
phát tri
ể
n c
ủ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ

t, loài ng
ườ
i
đã

b
ố
n l
ầ
n thay
đổ
i quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t g
ắ
n li
ề
n v
ớ
i b
ố
n cu
ộ
c cách m
ạ
ng x

ã
h
ộ
i, d
ẫ
n
đế
n s
ự
ra
đờ
i n
ố
i ti
ế
p nhau c
ủ
a các h
ì
nh thái kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i.
Vào giai đo
ạ
n cu
ố

i cùng c
ủ
a x
ã
h
ộ
i phong ki
ế
n
ở
các n
ướ
c Tây Âu l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n
xu
ấ
t
đã
mang nh
ữ
ng y
ế
u t
ố
x

ã
h
ộ
i hoá g
ắ
n v
ớ
i quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t phong ki
ế
n. M
ặ
c dù
h
ì
nh th
ứ
c bóc l
ộ
t c
ủ
a các l
ã
nh chúa phong ki
ế

n
đượ
c thay
đổ
i liên t
ụ
c t
ừ

đị
a tô lao d
ị
ch
đế
n
đị
a tô hi
ệ
n v
ậ
t,
đị
a tô b
ằ
ng ti
ề
n song quan h
ệ
s
ả

n xu
ấ
t phong ki
ế
n ch
ậ
t h
ẹ
p v
ẫ
n
không ch
ứ
a
đự
ng
đượ
c n
ộ
i dung m
ớ
i c
ủ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu

ấ
t. Quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t c
ủ
a Tư
b
ả
n ch
ủ
ngh
ĩ
a ra
đờ
i thay th
ế
quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t phong ki
ế
n. Trong l
ò

ng n
ề
n s
ả
n xu
ấ
t tư
b
ả
n, l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t phát tri
ể
n, cùng v
ớ
i s
ự
phân công lao
độ
ng và tính ch
ấ
t x
ã
h

ộ
i
hoá công c
ụ
s
ả
n xu
ấ
t
đã
h
ì
nh thành lao
độ
ng chung c
ủ
a ng
ườ
i dân có tri th
ứ
c và tr
ì
nh
độ

chuyên môn hoá cao. S
ự
l
ớ
n m

ạ
nh này c
ủ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t d
ẫ
n
đế
n mâu thu
ẫ
n gay
g
ắ
t v
ớ
i ch
ế

độ
s
ở
h
ữ

u tư nhân tư b
ả
n ch
ủ
ngh
ĩ
a. Gi
ả
i quy
ế
t mâu thu
ẫ
n đó
đò
i h
ỏ
i ph
ả
i
xoá b
ỏ
quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t tư nhân tư b
ả
n ch

ủ
ngh
ĩ
a, xác l
ậ
p quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t m
ớ
i, quan
h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a. Theo Mác, do có
đượ

c nh
ữ
ng l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t m
ớ
i, loài
ng
ườ
i thay
đổ
i phát tri
ể
n s
ả
n xu
ấ
t c
ủ
a m
ì
nh và do đó thay
đổ
i phát tri

ể
n s
ả
n xu
ấ
t làm ăn
c
ủ
a m
ì
nh, loài ng
ườ
i thay
đổ
i các quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t c
ủ
a m
ì
nh.
Phù h
ợ
p có th
ể
hi

ể
u
ở
m
ộ
t s
ố
n
ộ
i dung ch
ủ
y
ế
u là: c
ả
ba m
ặ
t c
ủ
a quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t
ph
ả
i thích
ứ

ng v
ớ
i tính ch
ấ
t tr
ì
nh
độ
phát tri
ể
n c
ủ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t.
Quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t ph
ả
i t

ạ
o
đượ
c đi
ề
u ki
ệ
n s
ả
n xu
ấ
t và k
ế
t h
ợ
p v
ớ
i t
ố
i ưu gi
ữ
a tư
li
ệ
u s
ả
n xu
ấ
t và s
ứ

c lao
độ
ng, b
ả
o
đả
m trách nhi
ệ
m t
ừ
s
ả
n xu
ấ
t m
ở
r
ộ
ng.
M
ở
ra sau nh
ữ
ng đi
ề
u ki
ệ
n thích h
ợ
p cho vi

ệ
c kích thích v
ậ
t ch
ấ
t, tinh th
ầ
n v
ớ
i
ng
ườ
i lao
độ
ng.
V
ậ
y quy lu
ậ
t v
ề
s
ự
phù h
ợ
p gi
ữ
a quan h
ệ
s

ả
n xu
ấ
t v
ớ
i tính ch
ấ
t và tr
ì
nh
độ
c
ủ
a
ng
ườ
i s
ả
n xu
ấ
t là quy lu
ậ
t chung c
ủ
a s
ự
phát tri
ể
n x
ã

h
ộ
i. Do tác
độ
ng c
ủ
a quy lu
ậ
t này
x
ã
h
ộ
i là s
ự
phát tri
ể
n k
ế
ti
ế
p nhau t
ừ
th
ấ
p
đế
n cao c
ủ
a các phương th

ứ
c s
ả
n xu
ấ
t hay
chính alà c
ủ
a các h
ì
nh thái kinh t
ế
- x
ã
h
ộ
i. D
ướ
i nh
ữ
ng h
ì
nh th
ứ
c và m
ứ
c
độ
khác nhau
th

ì
con ng
ườ
i có
ý
th
ứ
c
đượ
c hay không và quy lu
ậ
t c
ố
t l
õ
i này như s
ợ
i ch
ỉ

đỏ
xuyên
su
ố
t d
ò
ng ch
ả
y ti
ế

n hoá c
ủ
a l
ị
ch s
ử
không ch
ỉ
nh
ữ
ng l
ĩ
nh v
ự
c kinh t
ế
mà c
ả
các l
ĩ
nh v
ự
c
ngoài kinh t
ế
, phi kinh t
ế
.

4
2. Cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng và ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng m
ỗ
i h
ì
nh thái kinh t
ế
- x
ã
h
ộ
i
Không ch
ỉ

đặ
c trưng b

ằ
ng quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t mà nó c
ò
n
đặ
c chưng b
ở
i m
ộ
t ki
ế
n
trúc th
ượ
ng t
ầ
ng xây d
ự
ng trên nh
ữ
ng quan h
ệ
s
ả

n xu
ấ
t c
ủ
a chính nó.
Ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng là toàn b
ộ
nh
ữ
ng tư t
ưở
ng x
ã
h
ộ
i, nh
ữ
ng thi
ế
t ch
ế
tương
ứ
ng và nh

ữ
ng quan h
ệ
n
ộ
i t
ạ
ng c
ủ
a th
ượ
ng t
ầ
ng, đó là nh
ữ
ng quan đi
ể
m tư t
ưở
ng chính
tr
ị
, pháp quy
ề
n,
đạ
o
đứ
c, tôn giáo, ngh
ệ

thu
ậ
t, tri
ế
t h
ọ
c và các th
ể
ch
ế
tương
ứ
ng như
Nhà n
ướ
c
Đả
ng phái, giáo h
ộ
i và các đoàn th
ể
qu
ầ
n chúng.
Ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ

ng
đượ
c h
ì
nh thành trên t
ổ
ng h
ợ
p toàn b
ộ
nh
ữ
ng quan h
ệ
s
ả
n
xu
ấ
t h
ợ
p thành cơ c
ấ
u kinh t
ế
c
ủ
a m
ộ
t ch

ế

độ
x
ã
h
ộ
i nh
ấ
t
đị
nh ng
ườ
i ta g
ọ
i đó là cơ s
ở

h
ạ
t
ầ
ng.
Cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng bao g

ồ
m nh
ữ
ng quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t đang gi
ữ

đị
a v
ị
th
ố
ng tr
ị
n
ề
n kinh
t
ế
nhóm nh
ữ
ng quan h
ệ
s
ả

n xu
ấ
t tàn dư và nh
ữ
ng quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t m
ớ
i là quan h
ệ
m
ầ
m
m
ố
ng c
ủ
a x
ã
h
ộ
i sau.
B
ấ
t k
ỳ

m
ộ
t cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng nào c
ũ
ng bao g
ồ
m nh
ữ
ng thành ph
ầ
n kinh t
ế
khác nhau,
m
ỗ
i thành ph
ầ
n kinh t
ế
này
đề
u g
ắ
n li

ề
n v
ớ
i m
ộ
t ki
ể
u quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t trong đó quan h
ệ

s
ả
n xu
ấ
t th
ố
ng tr
ị
bao gi
ờ
c
ũ
ng gi
ữ

vai tr
ò
chi ph
ố
i các thành ph
ầ
n kinh t
ế
khác.
Ở
x
ã

h
ộ
i có giai c
ấ
p
đố
i kháng giai c
ấ
p này n
ả
y sinh t
ừ
cơ s
ở
h
ạ
t

ầ
ng, t
ừ
nh
ữ
ng mâu thu
ẫ
n và
xung
độ
t kinh t
ế
. Đó chính là cơ s
ở
n
ẩ
y sinh giai c
ấ
p
đố
i kháng trong ki
ế
n trúc th
ượ
ng
t
ầ
ng, giai c
ấ
p th

ố
ng tr
ị
v
ề
kinh t
ế
s
ẽ
th
ố
ng tr
ị
v
ề
chính tr
ị
và thi
ế
t l
ậ
p c
ả
s
ự
th
ố
ng tr
ị
v

ề

m
ặ
t tư t
ưở
ng
đố
i v
ớ
i x
ã
h
ộ
i, trong đó h
ệ
tư t
ưở
ng chính tr
ị
và b
ộ
máy qu
ả
n l
ý
nhà n
ướ
c
có v

ị
trí quan tr
ọ
ng nh
ấ
t.
a) Cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng quy
ế
t
đị
nh ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng.
Cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng quy

ế
t
đị
nh ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng. Vai tr
ò
quy
ế
t
đị
nh c
ủ
a cơ s
ở
h
ạ

t
ầ
ng v
ớ
i ki
ế
n trúc th
ượ

ng t
ầ
ng
đượ
c th
ể
hi
ệ
n
ở
m
ộ
t s
ố
m
ặ
t:
Cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng nào th
ì
ki
ế
n trúc th
ượ
ng t

ầ
ng đó (giai c
ấ
p nào gi
ữ
v
ị
trí th
ố
ng tr
ị
v
ề

m
ặ
t kinh t
ế
th
ì

đồ
ng th
ờ
i c
ũ
ng là giai c
ấ
p th
ố

ng tr
ị
x
ã
h
ộ
i v
ề
t
ấ
t c
ả
các l
ĩ
nh v
ự
c khác).
Quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t nào th
ố
ng tr
ị
c
ũ
ng s

ẽ
t
ạ
o ra ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng tương
ứ
ng.
Mâu thu
ẫ
n giai c
ấ
p mâu thu
ẫ
n gi
ữ
a các t
ậ
p đoàn trong x
ã
h
ộ
i và
đờ
i s
ố

ng tinh th
ầ
n c
ủ
a
h
ọ

đề
u xu
ấ
t phát tr
ự
c ti
ế
p và gián ti
ế
p t
ừ
mâu thu
ẫ
n kinh t
ế
, t
ừ
nh
ữ
ng quan h
ệ

đố
i kháng
trong cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng.
Cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng thay
đổ
i th
ì
nh
ấ
t
đị
nh s
ớ
m hay mu
ộ
n s
ẽ
d

ẫ
n
đế
n s
ự
thay
đổ
i v
ề
ki
ế
n
trúc th
ượ
ng t
ầ
ng. Quá tr
ì
nh đó di
ễ
n ra ngay trong nh
ữ
ng h
ì
nh thái kinh t
ế
x
ã
h
ộ

i c
ũ
ng
như khi chuy
ể
n ti
ế
p t
ừ
h
ì
nh thái này sang h
ì
nh thái kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i khác trong các x
ã
h
ộ
i
có giai c
ấ
p mâu thu
ẫ
n gi
ữ

a cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng
đượ
c bi
ể
u hi
ệ
n là mâu thu
ẫ
n gi
ữ
a giai c
ấ
p
th
ố
ng tr
ị
và giai c
ấ
p b
ị
tr
ị
.

Trong các x
ã
h
ộ
i có
đố
i kháng giai c
ấ
p mâu thu
ẫ
n c
ủ
a cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng
đượ
c bi
ể
u
hi
ệ
n là mâu thu
ẫ
n c
ủ
a giai c

ấ
p th
ố
ng tr
ị
và giai c
ấ
p b
ị
tr
ị
. Khi h
ạ
t
ầ
ng c
ũ
b
ị
xoá b
ỏ
th
ì

ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ

ng c
ũ
c
ũ
ng m
ấ
t đi và thay th
ế
vào đó là ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng m
ớ
i
đượ
c h
ì
nh thành t
ừ
ng b
ướ
c thích
ứ
ng v
ớ
i cơ s
ở

h
ạ
t
ầ
ng m
ớ
i.
S
ự
th
ố
ng tr
ị
c
ủ
a giai c
ấ
p th
ố
ng tr
ị
c
ũ

đố
i v
ớ
i x
ã
h

ộ
i c
ũ
b
ị
xoá b
ỏ
, thay b
ằ
ng h
ệ
tư
t
ưở
ng th
ố
ng tr
ị
khác và các th
ể
ch
ế
tương
ứ
ng c
ủ
a giai c
ấ
p th
ố

ng tr
ị
m
ớ
i. Đương nhiên
không ph
ả
i "khi cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng thay
đổ
i th
ì
l
ậ
p t
ứ
c s
ẽ
d
ẫ
n
đế
n s
ự
thay

đổ
i c
ủ
a ki
ế
n trúc
th
ượ
ng t
ầ
ng". Trong quá tr
ì
nh h
ì
nh thành và phát tri
ể
n c
ủ
ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng m
ớ
i,


5

nhi
ề
u y
ế
u t
ố
c
ủ
a ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng c
ũ
c
ò
n t
ồ
n t
ạ
i g
ắ
n li
ề
n v
ớ
i cơ s
ở

kinh t
ế

đã
n
ả
y
sinh ra nó. V
ì
v
ậ
y giai c
ấ
p c
ầ
m quy
ề
n c
ầ
n ph
ả
i bi
ế
t l
ự
a ch
ọ
n m
ộ
t s

ố
b
ộ
ph
ậ
n h
ợ
p lí
để

s
ử
d
ụ
ng nó xây d
ự
ng x
ã
h
ộ
i m
ớ
i.
b) Tính
độ
c l
ậ
p tương
đố
i và s

ự
tác
độ
ng tr
ở
l
ạ
i c
ủ
a ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng v
ớ
i cơ
s
ở
h
ạ
t
ầ
ng.
Các b
ộ
ph
ậ
n c

ủ
a ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng không ph
ả
i ph
ụ
thu
ộ
c m
ộ
t chi
ề
u vào cơ s
ở

h
ạ
t
ầ
ng mà trong quá tr
ì
nh phát tri
ể
n, chúng có nh
ữ

ng tác
độ
ng qua l
ạ
i v
ớ
i nhau và
ả
nh
h
ưở
ng l
ớ
n
đế
n cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng c
ũ
ng như các l
ĩ
nh v
ự
c khác nhau c
ủ
a

đờ
i s
ố
ng x
ã
h
ộ
i.
Vai tr
ò
c
ủ
a ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng
đố
i v
ớ
i cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng
đượ

c th
ể
hi
ệ
n trên các m
ặ
t
sau:
Ch
ứ
c năng x
ã
h
ộ
i cơ b
ả
n c
ủ
a ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng là th
ự
c hi
ệ
n nhi
ệ

m v
ụ

đấ
u
tranh th
ủ
tiêu cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng và ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng c
ũ
, xây d
ự
ng b
ả
o v
ệ
c
ủ
ng c

ố
và
phát tri
ể
n cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng m
ớ
i. Ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng chính là công c
ụ
c
ủ
a giai c
ấ
p th
ố
ng
tr
ị
, các b

ộ
ph
ậ
n khác c
ủ
a ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng c
ũ
ng có tác d
ụ
ng m
ạ
nh m
ẽ

đố
i v
ớ
i cơ s
ở

h
ạ
t
ầ

ng nhưng th
ườ
ng nh
ữ
ng tác
độ
ng
ấ
y ph
ả
i thông qua h
ệ
th
ố
ng chính tr
ị
, pháp lu
ậ
t
hay các th
ể
ch
ế
tương
ứ
ng khác.
Trong đi
ề
u ki
ệ

n ngày nay vai tr
ò
c
ủ
a ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng không gi
ả
m đi, mà
ng
ượ
c l
ạ
i tăng lên và tác
độ
ng m
ạ
nh
đế
n ti
ế
n tr
ì
nh l
ị
ch s

ử
. Trái l
ạ
i ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng
x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a b
ả
o v
ệ
cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng x
ã

h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a nh
ằ
m xây d
ự
ng x
ã
h
ộ
i m
ớ
i,
chính m
ụ
c đích đó quy
ế
t
đị
nh tính tích c
ự
c càng tăng c
ủ
a ki
ế
n trúc th

ượ
ng t
ầ
ng c
ủ
a x
ã

h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a.
Tác
độ
ng c
ủ
a ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng
đế
n cơ s
ở
h

ạ
t
ầ
ng
đượ
c th
ể
hi
ệ
n trong hai
tr
ườ
ng h
ợ
p trái ng
ượ
c nhau n
ế
u ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng phù h
ợ
p v
ớ
i quan h
ệ

kinh t
ế
ti
ế
n
b
ộ
th
ì
s
ẽ
thúc
đẩ
y s
ự
phát tri
ể
n x
ã
h
ộ
i. Ng
ượ
c l
ạ
i n
ế
u ki
ế
n trúc th

ượ
ng t
ầ
ng là cơ s
ở
c
ủ
a
nh
ữ
ng quan h
ệ
kinh t
ế
l
ỗ
i th
ờ
i th
ì
s
ẽ
k
ì
m h
ã
m s
ự
phát tri
ể

n c
ủ
a kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i, nh
ữ
ng s
ự

tác
độ
ng k
ì
m h
ã
m đó ch
ỉ
là t
ạ
m th
ờ
i s
ớ
m mu
ộ
n c

ũ
ng s
ẽ
b
ị
cách m
ạ
ng kh
ắ
c ph
ụ
c v
ề
cơ
b
ả
n, b
ả
n ch
ấ
t gi
ữ
a cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng và cơ s
ở

th
ượ
ng t
ầ
ng chính là b
ả
n ch
ấ
t gi
ữ
a kinh t
ế
và
chính tr
ị
trong đó kinh t
ế
đóng vai tr
ò
quy
ế
t
đị
nh c
ò
n chính tr
ị
là bi
ể
u hi

ệ
n t
ậ
p trung c
ủ
a
kinh t
ế
và có tác d
ụ
ng m
ạ
nh m
ẽ
tr
ở
l
ạ
i. C
ầ
n tránh khuynh h
ướ
ng quá th
ổ
i ph
ồ
ng ho
ặ
c
h

ạ
th
ấ
p vai tr
ò
c
ủ
a ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng. n
ế
u tuy
ệ
t
đố
i hoá vai tr
ò
c
ủ
a ki
ế
n trúc th
ượ
ng
t
ầ

ng th
ì
s
ẽ
rơi vào t
ả
khuynh c
ò
n ng
ượ
c l
ạ
i s
ẽ
rơi vào h
ữ
u khuynh.
II. S
Ự

VẬN

DỤNG

HÌNH
THÁI KINH
TẾ

XÃ

HỘI
VÀO
SỰ

NGHIỆP

CÔNG
NGHIỆP
HOÁ
HIỆN

ĐẠI
HOÁ
Ở
V
IỆT
NAM
D
ự
a trên cơ s
ở
nh
ữ
ng l
ý
lu
ậ
n chung trên đây, ph
ầ
n ti

ế
p theo c
ủ
a
đề
tài xin phép
đượ
c đi sâu vào v
ấ
n
đề
"h
ì
nh thái kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i v
ớ
i s
ự
nghi
ệ
p công nghi
ệ
p hoá hi
ệ
n

đạ
i
hoá
ở
Vi
ệ
t Nam". Tính t
ấ
t y
ế
u c
ủ
a m
ụ
c tiêu và th
ự
c tr
ạ
ng
ở
n
ướ
c ta trong công cu
ộ
c xây
d
ự
ng phát tri
ể
n kinh t

ế
x
ã
h
ộ
i - x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a.
1. Tính t
ấ
t y
ế
u
Loài ng
ườ
i
đã
ph
ả
i tr
ả
i qua 5 h
ì
nh thái kinh t

ế
. M
ỗ
i h
ì
nh thái sau ti
ế
n b
ộ
hơn, văn
minh hơn h
ì
nh thái tr
ướ
c.
Đầ
u tiên là h
ì
nh thái kinh t
ế
t
ự
nhiên (c
ộ
ng s
ả
n nguyên thu
ỷ
) con ng
ườ

i ch
ỉ
bi
ế
t
săn b
ắ
n hái l
ượ
m, ăn th
ứ
c ăn s
ố
ng cu
ộ
c s
ố
ng c
ủ
a h
ọ
ph
ụ
thu
ộ
c hoàn toàn vào thiên
nhiên. Có th
ể
nói đây là th
ờ

i k
ỳ
sơ khai m
ộ
t th
ờ
i k
ỳ
mông mu
ộ
i c
ủ
a loài ng
ườ
i. Sau đó


6
đế
n h
ì
nh thái kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i: Chi
ế
m h

ữ
u nô l
ệ
con ng
ườ
i
đã
văn minh hơn h
ọ
không c
ò
n
ăn tươi s
ố
ng và
đã
bi
ế
t lao
độ
ng t
ạ
o ra c
ủ
a c
ả
i, x
ã
h
ộ

i ch
ế

độ
tư h
ữ
u. X
ã
h
ộ
i b
ắ
t
đầ
u
phân chia thành k
ẻ
gi
ầ
u ng
ườ
i nghèo. Hai giai c
ấ
p cơ b
ả
n là ch
ủ
nô và nô l
ệ
, quan h

ệ

gi
ữ
a hai giai c
ấ
p đó là quan h
ệ
bóc l
ộ
t hoàn toàn c
ủ
a c
ả
i v
ậ
t ch
ấ
t và con ng
ườ
i. Nô l
ệ

bi
ế
n thành công c
ụ
lao
độ
ng. V

ấ
n
đề
giai c
ấ
p khi lên
đế
n x
ã
h
ộ
i phong ki
ế
n b
ả
n ch
ấ
t
v
ẫ
n là quan h
ệ
bóc l
ộ
t nh
ữ
ng s
ự
bóc l
ộ

t th
ể
hi
ệ
n qua s
ự
c
ố
ng n
ạ
p. Ng
ườ
i nông dân, tá
đi
ề
n ph
ả
i làm thuê và n
ộ
p tô thu
ế
cho quan l
ạ
i,
đị
a ch
ủ
, song h
ọ
có m

ộ
t chút quy
ề
n l
ợ
i
là
đượ
c t
ự
do.
H
ì
nh thái kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i: Tư b
ả
n ch
ủ
ngh
ĩ
a ra
đờ
i đưa loài ng
ườ
i lên n

ấ
c thang cao
hơn c
ủ
a n
ề
n văn minh. X
ã
h
ộ
i
đã
phong phú hơn v
ề
giai c
ấ
p. Giai c
ấ
p th
ố
ng tr
ị
là giai
c
ấ
p cơ b
ả
n. Th
ủ
đo

ạ
n bóc l
ộ
t c
ủ
a chúng tinh vi hơn r
ấ
t nhi
ề
u l
ầ
n so v
ớ
i s
ự
bóc l
ộ
t tr
ướ
c
đó trong các x
ã
h
ộ
i chi
ế
m h
ữ
u nô l
ệ

và phong ki
ế
n. Ng
ườ
i công nhân làm thuê b
ị
bóc
l
ộ
t s
ứ
c lao
độ
ng qua giá tr
ị
th
ặ
ng dư, s
ự
làm vi
ệ
c quá s
ứ
c M
ặ
c dù tư b
ả
n x
ã
h

ộ
i ch
ủ

ngh
ĩ
a t
ạ
o ra m
ộ
t l
ượ
ng c
ủ
a c
ả
i v
ậ
t ch
ấ
t r
ấ
t l
ớ
n cho x
ã
h
ộ
i, nhưng b
ả

n ch
ấ
t bóc l
ộ
t cùng
nh
ữ
ng mâu thu
ẫ
n khác là không th
ể
đi
ề
u hoà. Ph
ầ
n đông con ng
ườ
i trong x
ã
h
ộ
i tư b
ả
n
ch
ủ
ngh
ĩ
a
đề

u b
ị
m
ấ
t quy
ề
n l
ợ
i m
ấ
t b
ì
nh
đẳ
ng. C
ả
ba ch
ế

độ
nô l
ệ
, phong ki
ế
n, tư b
ả
n
ch
ủ
ngh

ĩ
a có nh
ữ
ng
đặ
c đi
ể
m riêng nhưng nó
đề
u là ch
ế

độ
có khác nh
ữ
ng mâu thu
ẫ
n
đố
i kháng không th
ể
đi
ề
u hoà gi
ữ
a giai c
ấ
p bóc l
ộ
t và giai c

ấ
p b
ị
bóc l
ộ
t, và d
ự
a trên s
ự

tư h
ữ
u v
ề
s
ả
n xu
ấ
t. Giai c
ấ
p bóc l
ộ
t là giai c
ấ
p th
ố
ng tr
ị
, m
ọ

i ho
ạ
t
độ
ng v
ề
m
ặ
t kinh t
ế

chính tr
ị
x
ã
h
ộ
i
đề
u ch
ỉ
ph
ụ
c v
ụ
cho quy
ề
n l
ợ
i c

ủ
a chính h
ọ
.
M
ộ
t h
ì
nh thái kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i t
ồ
n t
ạ
i
đượ
c th
ì
nó ph
ả
i có nh
ữ
ng m
ặ
t t
ố

t nh
ấ
t
đị
nh
c
ủ
a nó chúng ta c
ũ
ng không th
ể
ph
ủ
nh
ậ
n nh
ữ
ng thành qu
ả
mà các h
ì
nh thái kinh t
ế
x
ã

h
ộ
i nói trên
đã

đạ
t
đượ
c. X
ã
h
ộ
i c
ộ
ng s
ả
n nguyên thu
ỷ
là ch
ế

độ
x
ã
h
ộ
i
đầ
u tiên
đặ
t n
ề
n
móng cho s

ự
phát tri
ể
n c
ủ
a loài ng
ườ
i. Trong x
ã
h
ộ
i chi
ế
m h
ữ
u nô l
ệ
giai c
ấ
p th
ố
ng tr
ị

b
ắ
t
đầ
u tích lu
ỹ

c
ủ
a c
ả
i cho x
ã
h
ộ
i, quan tr
ọ
ng nh
ấ
t là nó đưa con ng
ườ
i ra kh
ỏ
i th
ờ
i k
ỳ

mông mu
ộ
i hoang d
ã
. H
ì
nh thái kinh t
ế
x

ã
h
ộ
i là ch
ế

độ
x
ã
h
ộ
i b
ướ
c
đầ
u v
ừ
a phát huy
th
ừ
a k
ế
nh
ữ
ng thành qu
ả
c
ủ
a ch
ủ

ngh
ĩ
a tư b
ả
n,
đồ
ng th
ờ
i kh
ắ
c ph
ụ
c nh
ữ
ng mâu thu
ẫ
n
nh
ữ
ng h
ạ
n ch
ế
c
ủ
a tư b
ả
n ch
ủ
ngh

ĩ
a. M
ộ
t x
ã
h
ộ
i mà quy
ề
n l
ự
c n
ằ
m trong tay giai c
ấ
p
công nhân và nhân dân lao
độ
ng - m
ộ
t t
ầ
ng l
ớ
p đông
đả
o c
ủ
a x
ã

h
ộ
i. M
ọ
i ho
ạ
t
độ
ng
kinh t
ế
- văn hoá - chính tr
ị
ph
ụ
c v
ụ
l
ợ
i ích chung c
ủ
a toàn x
ã
h
ộ
i. Không c
ò
n t
ì
nh tr

ạ
ng
bóc l
ộ
t, m
ọ
i ng
ườ
i
đề
u b
ì
nh
đẳ
ng, sinh ho
ạ
t lao
độ
ng d
ướ
i s
ự
qu
ả
n l
ý
c
ủ
a Nhà n
ướ

c
thông qua pháp lu
ậ
t th
ự
c hi
ệ
n ch
ế

độ
công h
ữ
u v
ề
tư li
ệ
u s
ả
n xu
ấ
t, ch
ế

độ
t
ậ
p chung dân
ch
ủ

công b
ằ
ng x
ã
h
ộ
i. Quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t
đượ
c xây d
ự
ng trên cơ s
ở
c
ủ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n
xu
ấ
t và tr

ì
nh
độ
phát tri
ể
n cao cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng phù h
ợ
p v
ớ
i kiên trúc th
ượ
ng t
ầ
ng.
Đây là h
ì
nh thái kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i ưu vi
ệ

t m
ộ
t
đỉ
nh cao c
ủ
a văn minh loài ng
ườ
i.
T
ừ
hai con
đườ
ng đi lên ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i, m
ộ
t con
đườ
ng tư b
ả
n ch
ủ
ngh

ĩ
a và con
đườ
ng đi t
ừ
ti
ế
n tư b
ả
n ch
ủ
ngh
ĩ
a.
Vi
ệ
t Nam t
ừ
m
ộ
t n
ề
n kinh t
ế
ti
ể
u nông mu
ố
n thoát ra kh
ỏ

i nghèo nàn l
ạ
c h
ậ
u và
nhanh chóng
đạ
t
đế
n tr
ì
nh
độ
m
ộ
t n
ướ
c phát tri
ể
n b
ằ
ng con
đườ
ng đi lên ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã

h
ộ
i t
ấ
t y
ế
u ph
ả
i ti
ế
n hành công nghi
ệ
p hoá - hi
ệ
n
đạ
i hoá
đấ
t n
ướ
c.
2. M
ụ
c đích:
M
ụ
c tiêu c
ủ
a công nghi
ệ

p hoá - hi
ệ
n
đạ
i hoá
ở
n
ướ
c ta hi
ệ
n nay như
Đạ
i h
ộ
i
Đả
ng
toàn qu
ố
c l
ầ
n th
ứ
VIII c
ủ
a
Đả
ng
đã
kh

ẳ
ng
đị
nh là: Xây d
ự
ng n
ướ
c ta thành m
ộ
t n
ướ
c
công nghi
ệ
p có cơ s
ở
v
ậ
t ch
ấ
t k
ỹ
thu
ậ
t hi
ệ
n
đạ
i. Cơ c
ấ

u kinh t
ế
l
ậ
p hi
ế
n, quan h
ệ
s
ả
n


7
xu
ấ
t ti
ế
n b
ộ
, phù h
ợ
p v
ớ
i tr
ì
nh
độ
phát tri
ể

n c
ủ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t,
đờ
i s
ố
ng v
ậ
t ch
ấ
t và
tinh th
ầ
n cao, qu
ố
c ph
ò
ng an ninh v
ữ
ng ch
ắ
c dân giàu n

ướ
c m
ạ
nh x
ã
h
ộ
i công b
ằ
ng văn
minh, và n
ướ
c ta
đã
chuy
ể
n sang m
ộ
t th
ờ
i k
ỳ
phát tri
ể
n m
ớ
i th
ờ
i k
ỳ

đẩ
y m
ạ
nh công
nghi
ệ
p hoá - hi
ệ
n
đạ
i hoá đây là nh
ữ
ng nh
ậ
n
đị
nh r
ấ
t quan tr
ọ
ng
đố
i v
ớ
i nh
ữ
ng b
ướ
c đi

ti
ế
p theo trong s
ự
nghi
ệ
p
đổ
i m
ớ
i.
Công nghi
ệ
p hoá là m
ộ
t quá tr
ì
nh nh
ằ
m đưa n
ướ
c ta t
ừ
m
ộ
t n
ề
n công nghi
ệ
p l

ạ
c
h
ậ
u thành m
ộ
t n
ướ
c công nghi
ệ
p hi
ệ
n
đạ
i.
Hi
ệ
n
đạ
i hoá là m
ộ
t m
ụ
c tiêu cơ b
ả
n c
ủ
a văn minh hi
ệ
n

đạ
i, th
ể
hi
ệ
n xu h
ướ
ng
l
ị
ch s
ử
ti
ế
n b
ộ
và phát tri
ể
n.
Đó là nhi
ệ
m v
ụ
quan tr
ọ
ng có t
ầ
m c
ỡ
to l

ớ
n,
đò
i h
ỏ
i ph
ả
i đi t
ừ
cái c
ụ
th
ể

đế
n cái
t
ổ
ng th
ể
. Tr
ướ
c h
ế
t c
ầ
n hi
ể
u r
õ

th
ự
c tr
ạ
ng và nh
ữ
ng
đị
nh h
ướ
ng trung c
ủ
a Vi
ệ
t Nam
tr
ì
nh
độ
l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t
ở
m

ứ
c th
ấ
p, quá
độ
lên ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i l
ạ
i không ph
ả
i t
ừ

ch
ủ
ngh
ĩ
a tư b
ả
n mà t
ừ
b
ướ

c quá
độ
lên ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i b
ỏ
qua ch
ủ
ngh
ĩ
a tư b
ả
n v
ớ
i tư
cách là m
ộ
t ch
ế

độ
x
ã
h

ộ
i. V
ì
v
ậ
y c
ầ
n ph
ả
i nh
ậ
n th
ứ
c
đầ
y
đủ
và sáng t
ạ
o các quy lu
ậ
t
khách quan, trong đó quy lu
ậ
t s
ả
n xu
ấ
t phù h
ợ

p v
ớ
i tính ch
ấ
t tr
ì
nh
độ
l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t
là quy lu
ậ
t cơ b
ả
n nh
ấ
t nh
ằ
m c
ả
i t
ạ
o các thành ph

ầ
n kinh t
ế
khai thác m
ọ
i ti
ề
m năng s
ả
n
xu
ấ
t. Phát huy tính ch
ủ

độ
ng sáng t
ạ
o c
ủ
a ch
ủ
th
ể
các thành ph
ầ
n kinh t
ế
trong n
ề

n kinh
t
ế
nhi
ề
u thành ph
ầ
n kinh t
ế
qu
ố
c doanh ph
ả
i phát tri
ể
n m
ạ
nh m
ẽ
và có hi
ệ
u qu
ả

để
th
ự
c
s
ự

có tác d
ụ
ng ch
ủ

đạ
o v
ớ
i các thành ph
ầ
n kinh t
ế
khác.
Chúng ta ph
ả
i kh
ắ
c ph
ụ
c quan ni
ệ
m b
ỏ
qua ch
ủ
ngh
ĩ
a tư b
ả
n m

ộ
t cách gi
ả
n đơn.
Ph
ả
i khai thác s
ử
d
ụ
ng t
ố
i đa ch
ủ
ngh
ĩ
a tư b
ả
n làm khâu "trung gian"
để
chuy
ể
n n
ề
n s
ả
n
xu
ấ
t nh

ỏ
lên ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i như Lênin
đã
ch
ỉ
ra.
Ch
ủ
trương phát tri
ể
n cơ c
ấ
u kinh t
ế
nhi
ề
u thành ph
ầ
n và vi
ệ
c s
ử

d
ụ
ng các h
ì
nh
th
ứ
c kinh t
ế
trung gian quá
độ
trong th
ờ
i k
ỳ
quá
độ
lên ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i
ở
n
ướ
c ta mà

Đạ
i h
ộ
i VI v
ạ
ch ra là đúng
đắ
n.
Đạ
i h
ộ
i VII c
ủ
a
Đả
ng c
ũ
ng
đã
ch
ỉ
r
õ
" phù h
ợ
p v
ớ
i s
ự

phát tri
ể
n l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t thi
ế
t l
ậ
p t
ừ
ng b
ướ
c quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t t
ừ
x
ã
h
ộ

i ch
ủ
ngh
ĩ
a t
ừ

th
ấ
p
đế
n cao v
ớ
i s
ự
đa d
ạ
ng v
ề
h
ì
nh th
ứ
c s
ở
h
ữ
u phát tri
ể
n n

ề
n kinh t
ế
hàng hoá nhi
ề
u
thành ph
ầ
n theo
đị
nh h
ướ
ng s
ả
n xu
ấ
t ch
ủ
ngh
ĩ
a tiên hành theo cơ ch
ế
th
ị
tr
ườ
ng có s
ự

qu

ả
n l
ý
Nhà n
ướ
c". Kinh t
ế
qu
ố
c doanh và kinh t
ế
t
ậ
p th
ể
ngày càng tr
ở
thành n
ề
n t
ả
ng
c
ủ
a kinh t
ế
qu
ố
c doanh. Th
ự

c hi
ệ
n nhi
ề
u h
ì
nh th
ứ
c phân ph
ố
i theo k
ế
t qu
ả
lao
độ
ng và
hi
ệ
u qu
ả
kinh t
ế
là ch
ủ
y
ế
u. Đó là m
ộ
t trong nh

ữ
ng phương h
ướ
ng cơ b
ả
n c
ủ
a quá tr
ì
nh
xây d
ự
ng ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i và b
ả
o v
ệ

đấ
t n
ướ
c ta. Hơn n
ữ

a s
ự
v
ậ
n d
ụ
ng đúng
đắ
n c
ủ
a
các quy lu
ậ
t quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t, ph
ả
i phù h
ợ
p v
ớ
i tính ch
ấ
t và tr
ì
nh

độ
phát tri
ể
n c
ủ
a l
ự
c
l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t là c
ầ
n thi
ế
t. Bên c
ạ
nh đó t
ừ
ng b
ướ
c cơ s
ở
xây d
ự
ng h
ạ

t
ầ
ng và cơ s
ở

th
ượ
ng t
ầ
ng.
Đặ
c bi
ệ
t là xây d
ự
ng Nhà n
ướ
c c
ủ
a dân, do dân, v
ì
dân.
Th
ự
c hi
ệ
n đa d
ạ
ng hoá v
ề

t
ì
nh h
ì
nh s
ả
n xu
ấ
t qu
ả
n l
ý
và phân ph
ố
i theo lao
độ
ng.
3. Th
ự
c tr
ạ
ng s
ự
nghi
ệ
p công nghi
ệ
p hoá hi
ệ
n

đạ
i hoá
ở
Vi
ệ
t Nam
Tr
ướ
c đây trong nh
ữ
ng năm ti
ế
n hành công cu
ộ
c
đổ
i m
ớ
i
đấ
t n
ướ
c chúng ta
đã

xác
đị
nh công nghi
ệ
p hoá "là nhi

ệ
m v
ụ
trung tâm c
ủ
a th
ờ
i k
ỳ
quá
độ
lên ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã

h
ộ
i" song n
ướ
c ta v
ẫ
n m
ắ
c ph
ả
i sai l
ầ

m b
ằ
ng cách nh
ậ
n th
ứ
c v
ề
công nghi
ệ
p hoá.
T
ừ
cu
ố
i nh
ữ
ng năm 70,
đấ
t n
ướ
c
đã
lâm vào kh
ủ
ng ho
ả
ng kinh t
ế
x

ã
h
ộ
i v
ớ
i
nh
ữ
ng khó khăn gay g
ắ
t l
ạ
m phát.


8
Khi đó do tư duy l
ý
lu
ậ
n b
ị
l
ạ
c h
ậ
u, gi
ữ
a l
ý

lu
ậ
n và th
ự
c ti
ễ
n có kho
ả
ng cách quá
xa tư duy c
ũ
v
ề
ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i theo mô h
ì
nh t
ậ
p trung quan liêu, bao c
ấ
p
đã
c

ả
n tr
ở
s
ự

phát tri
ể
n c
ủ
a th
ự
c ti
ễ
n s
ả
n xu
ấ
t, ch
ế

độ
bao c
ấ
p d
ẫ
n
đế
n t
ì

nh tr
ạ
ng tr
ì
ch
ệ
trong công
vi
ệ
c:
ỷ
l
ạ
i l
ườ
i nhác, ph
ụ
thu
ộ
c vào Nhà n
ướ
c. Không năng
độ
ng sáng t
ạ
o b
ằ
ng công tác
đượ
c giao, không c

ầ
n quan tâm
đế
n k
ế
t qu
ả

đạ
t
đượ
c.
Trong s
ả
n xu
ấ
t s
ả
n ph
ẩ
m làm ra không
đủ
ch
ấ
t l
ượ
ng l
ạ
m phát càng tăng. K
ì

m
h
ã
m s
ự
phát tri
ể
n kinh t
ế

đấ
t n
ướ
c
đờ
i s
ố
ng x
ã
h
ộ
i th
ấ
p kém, nghèo khó. Tr
ướ
c đây
chúng ta do không th
ấ
y
đượ

c quy lu
ậ
t l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t phát tri
ể
n s
ẽ
kéo theo quan h
ệ

s
ả
n xu
ấ
t phát tri
ể
n nên chúng ta
đã
đi ng
ượ
c l
ạ
i quy lu

ậ
t này và mu
ố
n áp
đặ
t m
ộ
t quan
h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t
để
kéo theo s
ự
phát tri
ể
n c
ủ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ

t. Sau khi ti
ế
n hành
đổ
i m
ớ
i
chúng ta
đã
tuân theo đúng quy lu
ậ
t, chuy
ể
n n
ề
n kinh t
ế
sang n
ề
n kinh t
ế
nhi
ề
u thành
ph
ầ
n ho
ạ
t
độ

ng trên cơ ch
ế
th
ị
tr
ườ
ng làm cho năng su
ấ
t lao
độ
ng tăng, l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n
xu
ấ
t phát tri
ể
n do đó quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t càng phát tri
ể
n theo. M

ặ
t khác ph
ả
i t
ạ
o ra y
ế
u t
ố

tích c
ự
c bi
ế
n các y
ế
u t
ố
ch
ủ
quan v
ì
nó có tính
độ
c l
ậ
p tương
đố
i v
ì

r
ằ
ng
ý
th
ứ
c có tính
v
ượ
t tr
ướ
c nên quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t có kh
ả
năng v
ượ
t so v
ớ
i s
ả
n l
ượ
ng s
ả
n xu

ấ
t v
ượ
t tr
ướ
c
ở
đây là s
ự
v
ượ
t tr
ướ
c có tính phù h
ợ
p, v
ượ
t tr
ướ
c d
ự
a trên cơ s
ở
suy lu
ậ
n khoa h
ọ
c
lôgic, d
ự

a trên các quy lu
ậ
t và cao hơn là s
ự
v
ượ
t tr
ướ
c ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng so v
ớ
i cơ
s
ở
h
ạ
t
ầ
ng. Nó c
ũ
ng ph
ả
i d
ự
a trên s

ự
phù h
ợ
p v
ớ
i quy lu
ậ
t và cơ s
ở
l
ý
lu
ậ
n khoa h
ọ
c
logic.
Đáng ti
ế
c là chúng ta v
ì
mu
ố
n rút ng
ắ
n th
ờ
i k
ỳ
quá

độ
chúng ta
đã
tuy
ệ
t
đố
i hoá
nhân t
ố
ch
ủ
quan và chính tr
ị
cho r
ằ
ng ch
ỉ
c
ầ
n n
ộ
i dung và s
ự
l
ã
nh
đạ
o c
ủ

a
Đả
ng c
ộ
ng
s
ả
n th
ì
chúng ta có th
ể
làm cho quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t phù h
ợ
p v
ớ
i tính ch
ấ
t và tr
ì
nh
độ
c
ủ
a

l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t.
K
ế
t qu
ả
cu
ố
i cùng đem l
ạ
i là kinh t
ế
qu
ố
c doanh kém hi
ệ
u qu
ả
c
ò
n kinh t
ế
ngoài

qu
ố
c doanh l
ạ
i b
ị
k
ì
m h
ã
m không ngóc
đầ
u lên
đượ
c. N
ề
n kinh t
ế
tuy
đạ
t
đượ
c
độ
tăng
tr
ưở
ng nh
ấ
t

đị
nh nhưng s
ự
tăng tr
ưở
ng đó không có phát tri
ể
n v
ì
d
ự
a vào bao c
ấ
p, b
ở
i
chi ngân sách l
ạ
m phát vay n
ợ
n
ướ
c ngoài. Con ng
ườ
i không
đượ
c gi
ả
i phóng và b
ị

l
ầ
m
vào t
ì
nh tr
ạ
ng kh
ủ
ng ho
ả
ng l
ạ
c h
ậ
u tr
ì
tr
ệ
làm tăng chi phí l
ớ
n c
ủ
a c
ả
i x
ã
h
ộ
i.

Đế
n khi áp d
ụ
ng chính sách khoán
đấ
t cho nhân dân t
ự
tr
ồ
ng tr
ọ
t, phá b
ỏ
h
ợ
p tác
th
ì
nên Nhà n
ướ
c
đã
có nh
ữ
ng b
ướ
c chuy
ể
n m
ì

nh r
ấ
t r
õ
r
ệ
t.
Trong công nghi
ệ
p.
Trong l
ự
a ch
ọ
n b
ướ
c đi,
đã
có lúc chúng thiên v
ề
"ưu tiên phát tri
ể
n công nghi
ệ
p
n
ặ
ng coi đó là gi
ả
i pháp cơ s

ở
v
ậ
t ch
ấ
t - k
ỹ
thu
ậ
t cho công nghi
ệ
p. Mà không coi tr
ọ
ng
đúng m
ứ
c c
ủ
a phát tri
ể
n nông nghi
ệ
p và công nghi
ệ
p nh
ẹ
. công nghi
ệ
p hoá c
ũ

ng
đượ
c
hi
ể
u m
ộ
t cách gi
ả
n đơn là quá tr
ì
nh xây d
ự
ng m
ộ
t n
ề
n s
ả
n xu
ấ
t
đượ
c cơ khí hoá trong
t
ấ
t c
ả
các ngành kinh t
ế

qu
ố
c dân. Chúng ta th
ự
c hi
ệ
n ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i
ồ

ạ
t v
ớ
i quy mô
l
ớ
n. Qu
ố
c h
ữ
u hoá toàn b
ộ
các xí nghi

ệ
p tư nhân.
K
ế
ho
ạ
ch kinh t
ế
c
ủ
a n
ướ
c ta h
ầ
u như d
ậ
m chân t
ạ
i ch
ỗ
v
ớ
i nh
ữ
ng vi
ệ
n nghiên
c
ứ
u bao c

ấ
p ch
ỉ

đạ
o th
ì
làm sao không th
ể
phát huy
đượ
c năng l
ự
c sáng t
ạ
o v
ớ
i
đồ
ng
v
ố
n ít không
đủ

để
cho nghiên c
ứ
u không cung c
ấ

p
đầ
y
đủ
kinh phí cho các vi
ệ
c
ứ
ng
d
ụ
ng nó vào th
ự
c ti
ễ
n s
ả
n xu
ấ
t. Trong khi đó nh
ì
n ra bên ngoài khoa h
ọ
c k
ỹ
thu
ậ
t c
ủ
a

các n
ướ
c phát tri
ể
n như v
ũ
b
ã
o và tr
ở
thành l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t tr
ự
c ti
ế
p th
ấ
m vào t
ấ
t c
ả

các y

ế
u t
ố
c
ủ
a con ng
ườ
i.


9
M
ộ
t h
ạ
n ch
ế
n
ữ
a là chúng ta m
ắ
c ph
ả
i đó là ta
đã
ph
ủ
nh
ậ
n quy lu

ậ
t giá tr
ị
s
ả
n
xu
ấ
t hàng hoá kinh t
ế
th
ị
tr
ườ
ng. Th
ự
c ch
ấ
t
ở
đây c
ũ
ng là do nh
ữ
ng nh
ậ
n th
ứ
c sai l
ầ

m,
ch
ủ
quan nóng v
ộ
i mà chúng ta
đã
cho r
ằ
ng kinh t
ế
n
ướ
c ta ph
ả
i tuân theo quy lu
ậ
t giá
tr
ị
s
ả
n xu
ấ
t hàng hoá và cơ ch
ế
th
ị
tr
ườ

ng mà không hi
ể
u đi
ề
u quy lu
ậ
t nh
ấ
t đó là: n
ướ
c
ta m
ớ
i
ở
giai đo
ạ
n c
ủ
a th
ờ
i k
ỳ
quá
độ
.
4. M
ộ
t s
ố

bi
ệ
n pháp
Để
th
ự
c hi
ệ
n
đượ
c m
ụ
c tiêu
Đả
ng
đề
ra là làm cho dân giàu n
ướ
c m
ạ
nh x
ã
h
ộ
i
công b
ằ
ng văn minh,
đấ
t n

ướ
c chuy
ể
n m
ì
nh lên ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i th
ì
đi đôi v
ớ
i vi
ệ
c
c
ủ
ng c
ố
, hoàn thi
ệ
n quan h
ệ
s
ả

n xu
ấ
t chúng ta nh
ấ
t thi
ế
t ph
ả
i phát tri
ể
n l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n
xu
ấ
t, v
ì
không có l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t hùng h

ậ
u v
ớ
i năng su
ấ
t cao th
ì
không th
ể
nói
đế
n
công nghi
ệ
p x
ã
h
ộ
i. M
ộ
t l
ầ
n n
ữ
a ta kh
ẳ
ng
đị
nh tính t
ấ

t y
ế
u c
ủ
a công cu
ộ
c CNH - HĐH
ở
Vi
ệ
t Nam. CNH - HĐH đưa n
ướ
c ta v
ượ
t qua m
ộ
t ch
ặ
ng
đườ
ng dài đi lên công
nghi
ệ
p x
ã
h
ộ
i tính
đượ
c t

ì
nh tr
ạ
ng chung đó là s
ự
t
ụ
t h
ậ
u ngày càng xa c
ủ
a các n
ướ
c
đang phát tri
ể
n so v
ớ
i các n
ướ
c phát tri
ể
n . CNH - HĐH là
để
xây d
ự
ng cơ s
ở
v
ậ

t ch
ấ
t
k
ỹ
thu
ậ
t cho ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i, CNH - HĐH
đấ
t n
ướ
c th
ì
có tránh
đượ
c nguy cơ t
ụ
t h
ậ
u
v
ề

kinh t
ế
và s
ự
l
ạ
c h
ậ
u v
ề
ti
ế
n b
ộ
x
ã
h
ộ
i.
Khó khăn:
M
ộ
t v
ấ
n
đề
n
ổ
i c
ộ

m "chúng ta c
ò
n quá l
ạ
c h
ậ
u, c
ầ
n ph
ả
i trang b
ị
m
ớ
i hi
ệ
n
đạ
i".
V
ề
nông nghi
ệ
p: cho
đế
n nay chúng ta v
ẫ
n trong t
ì
nh tr

ạ
ng l
ạ
c h
ậ
u v
ề
năng su
ấ
t
v
ẫ
n th
ấ
p (m
ộ
t lao
độ
ng trong nông nghi
ệ
p trung b
ì
nh nuôi 2,5 -3 ng
ườ
i so v
ớ
i
ở
M
ỹ

,
m
ộ
t lao
độ
ng nông nghi
ệ
p nuôi 30 - 40 ng
ườ
i). Nông nghi
ệ
p chưa th
ể
là ch
ỗ
d
ự
a
để

nâng nhu c
ầ
u b
ì
nh quân
đầ
u ng
ườ
i m
ộ

t cách đáng k
ể
nông s
ả
n hàng hoá v
ẫ
n chưa tr
ở

thành ngu
ồ
n chính mà ta có th
ể
d
ự
a vào đó
để
xây d
ự
ng công ngh
ệ
và cơ c
ấ
u h
ạ
t
ầ
ng.
Thu
ế

thu nh
ậ
p t
ừ
nông nghi
ệ
p không đáng k
ể
.
+ Do chúng ta ti
ế
n hành công nghi
ệ
p hoá - hi
ệ
n
đạ
i hoá trong đi
ề
u ki
ệ
n cách
m
ạ
ng khoa h
ọ
c và công ngh
ệ
hi
ệ

n
đạ
i nên
đã
g
ặ
p nhi
ề
u th
ử
thách gay g
ắ
t.
K
ế
t c
ấ
u kinh t
ế
ngày càng tăng gi
ữ
a các n
ướ
c giàu và nghèo. Ta m
ấ
t d
ầ
n l
ợ
i th

ế

các tài nguyên và lao
độ
ng. S
ự
chênh l
ệ
ch khá l
ớ
n v
ề
m
ứ
c s
ố
ng. K
ế
t c
ấ
u khoa h
ọ
c - k
ỹ

thu
ậ
t ngày càng l
ớ
n.

Thu
ậ
n l
ợ
i :
Nh
ờ
chuy
ể
n giao công ngh
ệ
nên ta ch
ỉ
vi
ệ
c
ứ
ng d
ụ
ng nh
ữ
ng thành t
ự
u khoa h
ọ
c -
công ngh
ệ
. Có th
ể

ch
ọ
n công ngh
ệ
m
ớ
i, phù h
ợ
p
để
phát tri
ể
n.
Ta có nh
ữ
ng bài h
ọ
c kinh nghi
ệ
m t
ừ
các n
ướ
c đi tr
ướ
c, không m
ắ
c ph
ả
i sai l

ầ
m
như nh
ữ
ng n
ướ
c đó
D
ễ
h
ợ
p tác
để
ti
ế
n hành công nghi
ệ
p hoá.
Chúng ta có l
ự
c l
ượ
ng lao
độ
ng d
ồ
i dào, con ng
ườ
i Vi
ệ

t Nam thông minh sáng t
ạ
o
l
ạ
i có s
ự
l
ã
nh
đạ
o c
ủ
a
Đả
ng và s
ự
qu
ả
n l
ý
c
ủ
a nhà n
ướ
c thông qua pháp lu
ậ
t.
Chính sách c
ụ

th
ể
c
ủ
a Nhà n
ướ
c ta
S
ự
phát tri
ể
n c
ủ
a các n
ướ
c trên th
ế
gi
ớ
i và s
ự
nghi
ệ
p
đổ
i m
ớ
i
ở
n

ướ
c ta c
ủ
ng c
ố

cho chúng ta nh
ữ
ng bài h
ọ
c l
ớ
n v
ề
nh
ậ
n th
ứ
c.
Đó là bài h
ọ
c v
ề
quán tri
ệ
t quan đi
ể
m th
ự
c ti

ễ
n - quan đi
ể
m cơ b
ả
n và hàng đ
ầ
u
c
ủ
a tri
ế
t h
ọ
c Mác xít - c
ũ
ng như nguyên t
ắ
c th
ố
ng nh
ấ
t gi
ữ
a lí lu
ậ
n và th
ự
c ti
ễ

n -


10
nguyên t
ắ
c cơ b
ả
n c
ủ
a ch
ủ
ngh
ĩ
a Mác Lênin. M
ụ
c tiêu mà
Đạ
i h
ộ
i
Đả
ng l
ầ
n VIII c
ủ
a
Đả
ng
đề

ra chính là s
ự
c
ụ
th
ể
hoà h
ợ
p th
ố
ng nh
ấ
t v
ề
h
ì
nh th
ứ
c kinh t
ế
- x
ã
h
ộ
i vào hoàn
c
ả
nh c
ụ
th

ể
c
ủ
a x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a. Ta ph
ả
i luôn nh
ậ
n th
ứ
c v
ậ
n d
ụ
ng đúng
đắ
n sáng t
ạ
o
hai m
ố
i quan h
ệ

cơ b
ả
n là quan h
ệ
b
ả
n ch
ấ
t gi
ữ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t và quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t;
quan h
ệ
gi
ữ
a cơ s

ở
h
ạ
t
ầ
ng và ki
ế
n trúc th
ượ
ng t
ầ
ng.
S
ự

đổ
i m
ớ
i v
ớ
i tính ch
ấ
t m
ớ
i m
ẻ
khô khan và ph
ứ
c t
ạ

p c
ủ
a nó -
đò
i h
ỏ
i ph
ả
i có lí
lu
ậ
n khoa h
ọ
c soi sáng. Song ph
ả
i k
ế
t h
ợ
p hài hoà gi
ữ
a lí lu
ậ
n và th
ự
c ti
ễ
n.
Tr
ướ

c t
ì
nh h
ì
nh đó
Đả
ng và Nhà n
ướ
c
đã
nh
ậ
n
đị
nh và đánh giá t
ì
nh h
ì
nh m
ộ
t
cách đúng
đắ
n, đi
ề
u này
ở
ĐH
Đả
ng khoá VII

đã
nêu r
õ
ràng: trong xu h
ướ
ng qu
ố
c t
ế

hoá s
ả
n xu
ấ
t và
đờ
i s
ố
ng khoa h
ọ
c - công ngh
ệ
trên th
ế
gi
ớ
i ngày m
ộ
t gia tăng th
ì

công
nghi
ệ
p hoá ph
ả
i g
ắ
n li
ề
n v
ớ
i HĐH, nâng cao tr
ì
nh
độ
công ngh
ệ
"T
ậ
n d
ụ
ng l
ợ
i th
ế
c
ủ
a
n
ướ

c đi sau chúng ta t
ậ
p trung tr
ướ
c h
ế
t cho vi
ệ
c ti
ế
p thu các thành t
ự
u khoa h
ọ
c c
ủ
a
th
ế
gi
ớ
i,
ứ
ng d
ụ
ng m
ở
r
ộ
ng và làm ch

ủ
.
Đồ
ng th
ờ
i ph
ả
i bi
ế
t dành n
ỗ
l
ự
c nh
ấ
t
đị
nh cho
nh
ữ
ng m
ũ
i nh
ọ
n phát tri
ể
n, t
ì
m cách đi t
ắ

t, đón
đầ
u t
ạ
o nên l
ợ
i th
ế
c
ạ
nh tranh c
ả
v
ề

phương di
ệ
n kinh t
ế
và công nghi
ệ
p t
ạ
o nên s
ự
phát tri
ể
n nhanh và n
ắ
m v

ữ
ng c
ủ
a n
ề
n
kinh t
ế
".
a) Xây d
ự
ng và phát tri
ể
n cơ c
ấ
u kinh t
ế
m
ớ
i.
Công nghi
ệ
p hoá hi
ệ
n
đạ
i hoá ngày nay không th
ể
hi
ể

u như tr
ướ
c kia. Công
nghi
ệ
p hoá, hi
ệ
n
đạ
i hoá ngày nay không ph
ả
i đơn thu
ầ
n là s
ự
phát tri
ể
n m
ạ
nh m
ẽ

ngành công nghi
ệ
p mà c
ò
n là quá tr
ì
nh chuy
ể

n d
ị
ch cơ c
ấ
u kinh t
ế
phù h
ợ
p v
ớ
i s
ự

đổ
i
m
ớ
i cơ b
ả
n v
ề
kinh t
ế
và công nghi
ệ
p hi
ệ
n
đạ
i hoá t

ấ
t c
ả
các ngành kinh t
ế
qu
ố
c dân. T
ừ

đó t
ạ
o ra
đượ
c s
ự
cân
đố
i hài hoà gi
ữ
a các ngành trong t
ổ
ng th
ể
n
ề
n kinh t
ế
qu
ố

c doanh.
Phương h
ướ
ng c
ụ
th
ể
.
Đi
ề
u
đầ
u tiên c
ầ
n ph
ả
i gi
ả
i quy
ế
t là chuy
ể
n
đổ
i cơ c
ấ
u "công - nông nghi
ệ
p và
d

ị
ch v
ụ
" phù h
ợ
p v
ớ
i xu h
ướ
ng "m
ở
" c
ủ
a n
ề
n kinh t
ế
. V
ấ
n
đề
này
đượ
c gi
ả
i quy
ế
t t
ạ
o

n
ề
n t
ả
ng v
ữ
ng ch
ắ
c cho vi
ệ
c phân công l
ạ
i lao
độ
ng h
ợ
p lí trong các ngành kinh t
ế
và
đi
ề
u ch
ỉ
nh h
ợ
p lí v
ớ
i cơ c
ấ
u

đầ
u tư.
b) Công nghi
ệ
p hoá - hi
ệ
n
đạ
i hoá nông nghi
ệ
p và nông thôn.
(S
ự
c
ầ
n thi
ế
t): N
ướ
c ta hi
ệ
n nay là m
ộ
t Nhà n
ướ
c so v
ớ
i 80% dân cư đang sinh
s
ố

ng b
ằ
ng s
ả
n xu
ấ
t nông nghi
ệ
p. Đây là m
ộ
t
đị
a bàn t
ậ
p trung
đạ
i b
ộ
ph
ậ
n ng
ườ
i nghèo.
V
ì
v
ậ
y, phát tri
ể
n nông nghi

ệ
p và kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i nông thôn
đã
đang và s
ẽ
là m
ố
i quan
tâm hàng
đầ
u c
ủ
a chúng ta. Song nông nghi
ệ
p không th
ể
t
ự
m
ì
nh thay
đổ
i,
đổ

i m
ớ
i cơ
s
ở
v
ậ
t ch
ấ
t k
ỹ
thu
ậ
t công ngh
ệ
, không có kh
ả
năng tăng tr
ưở
ng nhanh
để
t
ạ
o thêm nhi
ề
u
công ăn vi
ệ
c làm cho nông dân mà ph
ả

i có tác
độ
ng m
ạ
nh m
ẽ
c
ủ
a công nghi
ệ
p, d
ị
ch
v
ụ
ch
ỉ
có như v
ậ
y s
ẽ
xoá b
ỏ

đượ
c tr
ạ
ng thái tr
ì
tr

ệ
c
ủ
a n
ề
n kinh t
ế
nông nghi
ệ
p s
ả
n
xu
ấ
t nh
ỏ
xoá đói gi
ả
m nghèo nâng cao m
ứ
c t
ạ
o nh
ậ
p b
ì
nh quân.
Chính sách
đườ
ng l

ố
i phát tri
ể
n:
Trong khu v
ự
c nông thôn và nông nghi
ệ
p phương h
ướ
ng hàng chi
ế
n l
ượ
c đó là
thay th
ế
nh
ậ
p kh
ẩ
u và có hi
ệ
u qu
ả
th
ấ
p
đế
n hàng m

ạ
nh ra xu
ấ
t kh
ẩ
u. Nhi
ề
u ng
ườ
i cho
r
ằ
ng đây là h
ướ
ng sai l
ầ
m nhưng th
ự
c t
ế
không ph
ả
i v
ậ
y.
Nông nghi
ệ
p là ngành s
ả
n xu

ấ
t có
đặ
c trưng là s
ả
n ph
ẩ
m c
ủ
a nó c
ầ
n thi
ế
t cho m
ọ
i
cu
ộ
c s
ố
ng hàng ngày.


11
Phát tri
ể
n s
ả
n xu
ấ

t nông nghi
ệ
p cung c
ấ
p s
ả
n ph
ẩ
m
đủ
trong n
ướ
c r
ồ
i m
ớ
i xu
ấ
t
kh
ẩ
u là m
ộ
t l
ẽ
đương nhiên nh
ữ
ng công c
ụ
s

ả
n ph
ẩ
m ch
ỉ
trong n
ướ
c c
ò
n v
ớ
i x
ã
h
ộ
i là
m
ộ
t l
ẽ
đương nhiên b
ở
i ta không th
ể
nh
ậ
p lương th
ự
c mà l
ạ

i không t
ự
s
ả
n xu
ấ
t
đượ
c ra.
Tuy nhiên s
ả
n xu
ấ
t nông nghi
ệ
p c
ầ
n
đượ
c quá tr
ì
nh
đầ
u tư khoa h
ọ
c - công ngh
ệ

để
đem l

ạ
i ch
ấ
t l
ượ
ng s
ả
n l
ượ
ng cao cho s
ả
n ph
ẩ
m. Công nghi
ệ
p nh
ẹ
c
ầ
n
đượ
c phát
tri
ể
n trong l
ĩ
nh v
ự
c nông nghi
ệ

p là công ngh
ệ

để
s
ả
n xu
ấ
t thu
ố
c tr
ừ
sâu phân bón vi sinh
không gây
độ
c h
ạ
i.
Cơ khí hoá là đi
ề
u ki
ệ
n đưa k
ỹ
thu
ậ
t máy móc vào s
ả
n xu
ấ

t nông nghi
ệ
p.
c) Xây d
ự
ng m
ớ
i k
ế
t c
ấ
u h
ạ
t
ầ
ng kinh t
ế
:
K
ế
t c
ấ
u h
ạ
t
ầ
ng v
ừ
a là đi
ề

u ki
ệ
n v
ừ
a là m
ụ
c tiêu c
ủ
a công nghi
ệ
p hoá, hi
ệ
n
đạ
i
hoá.
d) Phát tri
ể
n kinh t
ế
nhi
ề
u thành ph
ầ
n
Công nghi
ệ
p hoá - hi
ệ
n

đạ
i hoá
đò
i h
ỏ
i s
ự
tham gia c
ủ
a m
ọ
i thành ph
ầ
n kinh t
ế
.
Sau nh
ữ
ng năm m
ở
c
ử
a, n
ề
n kinh t
ế
cùng v
ớ
i nh
ữ

ng chính sách c
ủ
a
Đả
ng và Nhà n
ướ
c
khuy
ế
n khích m
ọ
i thành ph
ầ
n kinh t
ế
phát tri
ể
n không như tr
ướ
c kia ngày nay các thành
ph
ầ
n kinh t
ế
t
ừ
qu
ố
c doanh
đế

n tư nhân phát huy h
ế
t ti
ề
m năng c
ủ
a m
ì
nh n
ằ
m trong n
ề
n
kinh t
ế
th
ị
tr
ườ
ng t
ầ
ng chúng b
ổ
sung cho nhau c
ạ
nh tranh nhau t
ạ
o nên m
ộ
t s

ự
phát
tri
ể
n có hi
ệ
u qu
ả

đẩ
y n
ướ
c ta lên m
ộ
t n
ấ
c thang cao hơn c
ủ
a công nghi
ệ
p hoá - hi
ệ
n
đạ
i
hoá xây d
ự
ng
đấ
t n

ướ
c.
* M
ộ
t s
ố
v
ấ
n
đề
c
ầ
n lưu
ý
:
X
ã
h
ộ
i luôn luôn v
ậ
n
độ
ng và phát tri
ể
n không ng
ừ
ng, do đó
ở
n

ướ
c ta khi ti
ế
n
hành công nghi
ệ
p hoá - hi
ệ
n
đạ
i hoá c
ũ
ng ph
ả
i
đặ
t trong quy lu
ậ
t v
ậ
n
độ
ng đó, mu
ố
n
t
ạ
o ra nh
ữ
ng b

ướ
c chuy
ể
n bi
ế
n tích c
ự
c c
ủ
a n
ề
n kinh t
ế
n
ướ
c ta
đò
i h
ỏ
i các n
ộ
i dung
c
ủ
a công nghi
ệ
p hoá c
ũ
ng như ph
ả

i th
ườ
ng xuyên thay
đổ
i và b
ổ
sung.
Các n
ộ
i dung trong công nghi
ệ
p hoá ph
ả
i liên h
ệ
ch
ặ
t ch
ẽ
và b
ổ
sung cho nhau
quan tr
ọ
ng nh
ấ
t là luôn ph
ả
i chú
ý

đế
n vi
ệ
c xây d
ự
ng quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t
để
phù h
ợ
p v
ớ
i
tính ch
ấ
t và tr
ì
nh
độ
phát tri
ể
n l
ự
c l

ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t, xây d
ự
ng cơ s
ở
h
ạ
t
ầ
ng và ki
ế
n trúc
th
ượ
ng t
ầ
ng
N
ướ
c ta coi phát tri
ể
n con ng
ườ
i là m
ộ
t m

ụ
c tiêu
đầ
u tiên, là
độ
ng l
ự
c căn b
ả
n
để

phát tri
ể
n x
ã
h
ộ
i, l
ấ
y vi
ệ
c nâng cao m
ặ
t b
ằ
ng dân trí và đào t
ạ
o b
ồ

i d
ưỡ
ng ngu
ồ
n l
ự
c
con ng
ườ
i làm y
ế
u t
ố
cơ b
ả
n cho s
ự
phát tri
ể
n và xem đó là nhân t
ố
quy
ế
t
đị
nh th
ắ
ng l
ợ
i

c
ủ
a s
ự
nghi
ệ
p công nghi
ệ
p hoá hi
ệ
n
đạ
i hoá.
Công nghi
ệ
p hoá, hi
ệ
n
đạ
i hoá là s
ự
nghi
ệ
p c
ủ
a toàn dân c
ủ
a t
ấ
t c

ả
thành ph
ầ
n
kinh t
ế
, trong đó nhà n
ướ
c đóng vai tr
ò
ch
ủ

đạ
o, cán b
ộ
và công ch
ứ
c nhà n
ướ
c nói
chung, cán b
ộ
k
ỹ
thu
ậ
t, cán b
ộ
qu

ả
n l
ý
kinh t
ế
nói riêng là phương pháp ch
ủ
y
ế
u và
quy
ế
t
đị
nh.
Đạ
i h
ộ
i
Đả
ng l
ầ
n th
ứ
VIII
đã
xây d
ự
ng nhi
ệ

m v
ụ
chi
ế
n l
ượ
c ch
ế

độ
nh
ằ
m xây
d
ự
ng m
ộ
t
độ
i ng
ũ
cán b
ộ
có b
ả
n l
ĩ
nh chính tr
ị
v

ữ
ng vàng thành th
ạ
o chuyên môn nghi
ệ
p
v
ụ
có kh
ả
năng và tr
ì
nh
độ

để
đáp
ứ
ng nhu c
ầ
u c
ủ
a t
ì
nh h
ì
nh nhi
ệ
m v
ụ

trong th
ờ
i k
ỳ

m
ớ
i th
ờ
i k
ỳ

đẩ
y m
ạ
nh công nghi
ệ
p hoá- hi
ệ
n
đạ
i hoá.
Trong quá tr
ì
nh ti
ế
n hành cách m
ạ
ng có nh
ữ

ng lúc thu
ậ
n l
ợ
i, bên c
ạ
nh đó có r
ấ
t
nhi
ề
u khó khăn
đò
i h
ỏ
i chúng ta ph
ả
i có cách nh
ì
n nh
ậ
n và phương pháp khoa h
ọ
c sáng


12
t
ạ
o, ph

ả
i có quan đi
ể
m khách quan toàn di
ệ
n phát tri
ể
n đưa chính sách c
ụ
th
ể
là th
ự
c
ti
ễ
n.

Luôn luôn
đề
cao vai tr
ò
th
ự
c ti
ễ
n nhi
ề
u không coi nh
ẹ

lí lu
ậ
n. Ph
ả
i luôn xây d
ự
ng
l
ấ
y ch
ủ
ngh
ĩ
a Mác - Lênin và tư t
ưở
ng HCM làm n
ề
n t
ả
ng tư t
ưở
ng c
ủ
a
Đả
ng làm kim
ch
ỉ
nam cho công nghi
ệ

p ta, cho cách m
ạ
ng n
ướ
c ta, cho dân t
ộ
c, phát tri
ể
n
đổ
i m
ớ
i
kinh t
ế
tư duy
ở
n
ướ
c ta, đưa n
ướ
c ta lên con
đườ
ng x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh

ĩ
a.
M
ộ
t đi
ề
u quan tr
ọ
ng n
ữ
a là ph
ả
i kh
ắ
c ph
ụ
c m
ộ
t s
ố
tư t
ưở
ng h
ữ
u khuynh không
ti
ế
n hành cách m
ạ
ng, t

ả
khuynh ch
ủ
quan nóng v
ộ
i, duy
ý
chí
B
ệ
nh ch
ủ
quan, duy
ý
chí là sai l
ầ
m khá ph
ổ
bi
ế
n
ở
n
ướ
c ta và
ở
nhi
ề
u n
ướ

c x
ã

h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a tr
ướ
c đây, gây tác h
ạ
i nghiêm tr
ọ
ng v
ớ
i xây d
ự
ng x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a.
Sai l
ầ

m là
ở
l
ố
i suy ngh
ĩ
và h
ì
nh th
ứ
c gi
ả
n đơn, nóng v
ộ
i, ch
ạ
y theo nguy
ệ
n v
ọ
ng
ch
ủ
quan th
ể
hi
ệ
n trong m
ộ
t s

ố
ch
ủ
trương và chính sách x
ã
h
ộ
i v
ớ
i hi
ệ
n th
ự
c khách
quan.
Để
kh
ắ
c b
ệ
nh này c
ầ
n s
ử
d
ụ
ng
đồ
ng b
ộ

nhi
ề
u bi
ệ
n pháp. Tr
ướ
c h
ế
t là
đổ
i m
ớ
i tư
duy, l
ý
lu
ậ
n, nâng cao nhân l
ự
c trí tu
ệ
tr
ì
nh
độ
l
ý
lu
ậ
n c

ủ
a
Đả
ng. Trong ho
ạ
t
độ
ng tr
ự
c
ti
ế
p ph
ả
i tôn tr
ọ
ng và hành
độ
ng theo quy lu
ậ
t khách quan. Ph
ả
i
đổ
i m
ớ
i cơ ch
ế
qu
ả

n l
ý

và
đổ
i m
ớ
i t
ổ
ch
ứ
c và phương th
ứ
c ho
ạ
t
độ
ng c
ủ
a h
ệ
th
ố
ng chính tr
ị
, ch
ố
ng b
ả
o th

ủ
, tr
ì

tr
ệ
quan liêu.
Song
để
làm
đượ
c t
ấ
t c
ả
nh
ữ
ng chính sách
đề
ra, ph
ả
i có m
ộ
t Nhà n
ướ
c chuyên
chính vô s
ả
n, m
ộ

t nhà n
ướ
c th
ự
c s
ự
c
ủ
a dân do dân và v
ì
dân.
Cho
đế
n nay, không ph
ả
i m
ọ
i v
ấ
n đ
ề
v
ề
con
đườ
ng đi lên ch
ủ
ngh
ĩ
a x

ã
h
ộ
i hoá
ở

n
ướ
c ta
đề
u
đượ
c hoàn toàn làm r
õ
, th
ậ
m chí nhi
ề
u v
ấ
n
đề
c
ò
n tr
ở
nên ph
ứ
c t
ạ

p hơn so
v
ớ
i s
ự
trù li
ệ
u ban
đầ
u. Ch
ẳ
ng h
ạ
n làm sao k
ế
t h
ợ
p kinh t
ế
th
ị
tr
ườ
ng v
ớ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a x

ã

h
ộ
i; quan h
ệ
gi
ữ
a ch
ế

độ
kinh t
ế
trong đi
ề
u ki
ệ
n kinh t
ế
nhi
ề
u thành ph
ầ
n v
ớ
i ch
ế

độ

chính tr
ị
: làm sao cho kinh t
ế
nhà n
ướ
c th
ự
c s
ự
đóng vai tr
ò
ch
ủ

đạ
o; các ch
ặ
ng
đườ
ng
c
ủ
a th
ờ
i k
ỳ
quá
độ

các b
ướ
c đi c
ủ
a công nghi
ệ
p hoá - hi
ệ
n
đạ
i hoá
đố
i v
ớ
i nông nghi
ệ
p
nông thôn
Để
làm sáng t
ỏ
nh
ữ
ng v
ấ
n
đề
ch
ắ
c ch

ắ
n ph
ả
i v
ừ
a v
ậ
n d
ụ
ng sáng t
ạ
o và phát
tri
ể
n h
ọ
c thuy
ế
t Mác - Lênin và tư t
ưở
ng H
ồ
Chí Minh v
ừ
a
đổ
i m
ớ
i trong th
ự

c ti
ễ
n, ti
ế
n
hành t
ổ
ng k
ế
t th
ự
c ti
ễ
n, kh
ắ
c ph
ụ
c các khuynh h
ướ
ng sai l
ầ
m như giáo đi
ề
u, xét l
ạ
i, ch
ủ

quan duy
ý

chí
Đó c
ũ
ng t
ứ
c là ph
ả
i v
ậ
n d
ụ
ng sáng t
ạ
o quán tri
ệ
t hơn n
ữ
a phép bi
ệ
n ch
ứ
ng Mác
xít trong quá tr
ì
nh
đổ
i m
ớ
i.
C. K

ế
t lu
ậ
n
Có m
ộ
t nhà báo
đã
nh
ậ
n
đị
nh v
ề
n
ướ
c ta r
ằ
ng Vi
ệ
t Nam "con R
ồ
ng nh
ỏ
đang
chuy
ể
n m
ì
nh".

Theo em, nói như v
ậ
y hoàn toàn không ph
ả
i là sai. N
ướ
c ta v
ớ
i bi
ế
t bao ti
ề
m năng
s
ẽ
tr
ở
thành giàu m
ạ
nh n
ế
u phát tri
ể
n đúng h
ướ
ng c
ủ
a nh
ữ
ng con

đườ
ng duy nh
ấ
t đó là
ti
ế
n lên ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i như
Đả
ng và Nhà n
ướ
c ta
đã
ch
ọ
n thông qua vi
ệ
c công nghi
ệ
p
hoá k
ế
t h

ợ
p khôn ngoan v
ớ
i hi
ệ
n
đạ
i hoá là m
ộ
t cơ h
ộ
i
để
n
ướ
c ta phát huy h
ế
t kh
ả

năng, kh
ẳ
ng
đị
nh v
ị
trí c
ủ
a m
ì

nh trong khu v
ự
c và trên th
ế
gi
ớ
i. Và qu
ả
th
ự
c t
ừ
m
ộ
t
n
ướ
c r
ấ
t nghèo nàn l
ạ
c h
ậ
u
đế
n nay ta
đã
không c
ò
n là n

ướ
c nghèo trong các n
ướ
c
nghèo n
ữ
a, chúng ta
đã

đạ
t
đượ
c nh
ữ
ng thành qu
ả
nh
ấ
t
đị
nh trong nhi
ề
u l
ĩ
nh v
ự
c.


13

Song s
ẽ
là
ả
o t
ưở
ng n
ế
u mù quáng c
ườ
ng đi
ệ
u và ch
ỉ
nh
ì
n vào nh
ữ
ng thành t
ự
u có
đượ
c mà không ti
ế
p xúc nh
ậ
n th
ứ
c t
ì

nh h
ì
nh th
ự
c tr
ạ
ng n
ướ
c ta so v
ớ
i n
ướ
c khác ti
ế
n b
ộ

hơn
để
v
ậ
n
độ
ng đưa ra nh
ữ
ng gi
ả
i pháp đúng
đắ
n th

ì
n
ướ
c ta s
ẽ
ti
ế
p t
ụ
c t
ụ
t h
ậ
u và rơi
vào t
ì
nh tr
ạ
ng đói nghèo.
Hi
ệ
n t
ượ
ng con r
ồ
ng châu Á không th
ể
x
ả
y ra n

ế
u c
ò
n r
ấ
t nhi
ề
u khó khăn, l
ạ
c
h
ậ
u, n
ợ
n
ầ
n ch
ồ
ng ch
ấ
t, bùng n
ổ
dân s
ố
, xung
độ
t tri
ề
n miên v
ề

tôn giáo và s
ắ
c t
ộ
c
Cho nên m
ộ
t l
ầ
n n
ữ
a
đò
i h
ỏ
i chúng ta ph
ả
i sáng su
ố
t, linh ho
ạ
t trong s
ự

đổ
i m
ớ
i nhưng
luôn luôn ph
ả

i bám sát l
ý
lu
ậ
n h
ì
nh thái kinh t
ế
- x
ã
h
ộ
i Mác - Lênin.