Tải bản đầy đủ (.pdf) (7 trang)

Học thuyết giá trị thặng dư của C.Mac pot

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.12 MB, 7 trang )

Ti

u lu

n kinh t
ế
chính tr



1
KINH
TẾ
CHÍNH
TRỊ


Đề
tài: T

i sao nói h

c thuy
ế
t giá tr

th

ng dư là h
ò
n đá t



ng to l

n
nh

t trong h

c thuy
ế
t kinh t
ế
c

a C. Mác

BÀI LÀM

Các Mác - Nhà kinh t
ế
chính tr

h

c, Nhà tri
ế
t h

c thiên tài c


a
Đứ
c
đ
ã

để
l

i cho nhân lo

i bi
ế
t bao h

c thuy
ế
t mà
đế
n nay v

n c
ò
n nguyên giá
tr

. Có th

nói h


c thuy
ế
t giá tr

th

ng dư là m

t phát hi

n v
ĩ

đạ
i nh

t c

a
Mác

th
ế
k

XIX. Nó là "viên đá t

ng" trong toàn b

h


c thuy
ế
t c

a ông.
Chúng ta, ai c
ũ
ng bi
ế
t r

ng: b

t c

m

t h

c thuy
ế
t kinh t
ế
nào ra
đờ
i
hay h
ì
nh th

ành c
ũ
ng
đ

u d

a tr
ên hai ti

n
đ

l
à th

c ti

n v
à h

c thuy
ế
t . B

i
l

t
ư duy h


c thuy
ế
t b

t ngu

n t

th

c ti

n r

i quay tr

l

i th

c ti

n
đ

ki

m
nghi


m tính đúng
đắ
n c

a h

c thuy
ế
t . Hơn n

a m

t
đặ
c đi

m kinh t
ế
c

a
Các Mác là tính k
ế
th

a và tính phê phán: k
ế
th


a cái
đã
có, c
ò
n đúng và phê
phán
để
t
ì
m ra nh

ng h

n ch
ế
c

a h

c thuy
ế
t
đã

để
l

c b

, b


sung, sáng
t

o, phát tri

n và hoàn thi

n. H

c thuy
ế
t kinh t
ế
c

a Các Mác
đượ
c tr
ì
nh bày
trong tác ph

m v
ĩ

đạ
i c

a ông là B


"Tư b

n". Trong bài vi
ế
t này chúng ta
ch


đề
c

p
đế
n m

t h

c thuy
ế
t v
ĩ

đạ
i nh

t c

a ông , đó là h


c thuy
ế
t giá tr


th

ng d
ư.
H

c thuy
ế
t gi
á tr

th

ng d
ư c

a C
ác Mác ra
đ

i trong b

i c

nh l


ch s


T
ây Âu c

a nh

ng năm 40 th
ế
k

XIX:
- V

th

c ti

n kinh t
ế
: l

c l
ượ
ng s

n xu


t và quan h

s

n xu

t d

a
trên thành qu

c

a cu

c cách m

ng công nghi

p
đã
hoàn thành. Chính nó
đã

Ti

u lu

n kinh t
ế

chính tr



2
t

o ra c
ơ s

v

t ch

t
đ

c
ác ph

m tr
ù kinh t
ế
v

i t
ư cách là b

n ch


t c

a quan
h

s

n xu

t tư b

n ch

ngh
ĩ
a b

c l

khá r
õ
nét.
- V

th

c ti

n chính tr


x
ã
h

i : là th

i k

có nhi

u bi
ế
n
đổ
i v

chính
tr

và x
ã
h

i
đã
và đang di

n ra (Cách m

ng ph


n phong k
ế
n c

a Pháp, Công
x
ã
Pari và phong trào công nhân Pháp, Phong trào hi
ế
n chương, Cu

c cách
m

ng tư s

n 1848 mang tính toàn châu Âu). Đó là nh

ng ch

t li

u qu
ý
giá
cho s

h
ì

nh thành các h

c thuy
ế
t c

a Các Mác .
- V

ti

n
đề
l
ý
lu

n: Các Mác
đã
d

a vào kinh t
ế
chính tr

tư s

n c



đi

n Anh ( W. Petty, A.Smith, D.Ricardo), ch

ngh
ĩ
a x
ã
h

i kh
ông t
ư

ng
c

a Pháp, Tri
ế
t h

c c

đi

n
Đứ
c (Hêghen và Phoiơb

c).

Các Mác
đã
k
ế
th

a nh

ng tư t
ưở
ng c

a nhân lo

i, s

a
đổ
i, b

xung
và phát tri

n h

c thuy
ế
t kinh t
ế
c


a m
ì
nh

tr
ì
nh
độ
cao hơn.
Lênin
đã
nh

n xét: "T

t c

thiên tài c

a C.Mác chính là

ch


đã
gi

i
đá

p
đượ
c nh

ng v

n
đề
mà tư t
ưở
ng tiên ti
ế
n c

a nhân lo

i
đã
nêu ra.
C.Mác
đã
k
ế
th

a t

t c

nh


ng cái g
ì
t

t
đẹ
p nh

t mà loài ng
ườ
i
đã
sáng t

o
ra trong th
ế
k

XIX"
V

i b

i c

nh ra
đ


i tr
ên, h

c thuy
ế
t gi
á tr

th

ng d
ư c

a C.M
ác
đư

c
tr
ì
nh b
ày t

ph

n IV
đ
ế
n ph


n V trong quy

n 1 v
à t

ph

n I
đ
ế
n ph

n III
trong qu
y

n 3 c

a B

"Tư b

n"
H

c thuy
ế
t giá tr

th


ng dư nghiên c

u tr

c ti
ế
p s

t

n t

i và phát
tri

n c

a quan h

s

n xu

t Tư b

n ch

ngh
ĩ

a , t
ì
m ra quy lu

t giá tr

th

ng
d
ư v

i tư cách là quy lu

t kinh t
ế
tuy

t
đố
i (hay quy lu

t kinh t
ế
cơ b

n) c

a
x

ã
h

i Tư b

n, nghiên c

u h
ì
nh th

c bi

u hi

n c

a giá tr

th

ng dư mà
tr
ướ
c tiên là l

i nhu

n và l


i nhu

n b
ì
nh quân.
N

i dung c
ơ b

n c

a h

c thuy
ế
t gi
á tr

th

ng d
ư c

a M
ác th

hi

n c



th

nh
ư sau:
+ S

chuy

n hoá ti

n t

thành Tư b

n
Ti

u lu

n kinh t
ế
chính tr



3
T


s

ph
ân bi

t v
à phân tích ti

n t

th
ông th
ư

ng v
à ti

n t

l
àm ch

c
n
ăng tư b

n thông qua hai công th

c H-T-H và T-H-T
,

, C.Mác
đã
kh

ng
đị
nh T-H-T
,
là công th

c chung c

a Tư b

n, trong đó T
,
= T + dentaT
Khi phân tích công th

c chung c

a Tư b

n T-H-T
,


c

hai tr

ườ
ng
h

p trao
đổ
i ngang giá và không ngang giá Mác
đề
u th

y không sinh ra
dentaT,
và không làm cho ti

n t

l

n lên, t

đó Mác
đã
t
ì
m ra mâu thu

n c

a
công th


c chung mà n

i dung c

a nó là : Ti

n t

l

n lên v

a

trong lưu
thông, nhưng l

i không sinh ra

trong lưu thông ( mà sinh ra

ngoài lưu
thông- trong s

n xu

t )



Mác
đã
gi

i quy
ế
t mâu thu

n trên b

ng cách t
ì
m ra m

t lo

i hàng hoá
m

i đó là hàng hoá s

c lao
độ
ng. Đây là m

t lo

i hàng hoá có thu

c tính

t

o ra giá tr

m

i l

n hơn giá tr

c

a b

n thân nó, làm sinh ra dentaT, và ti

n
t

l

n lên. T

đó mác
đã
phân tích hai đi

u ki

n

để
s

c lao
độ
ng tr

thành
h
àng hoá và hai thu

c tính c

a nó ( giá tr

s

d

ng và giá tr

).
Đế
n đây Mác
đ
ã
k
ế
t lu


n: Ti

n tr

thành tư b

n khi s

c lao
độ
ng tr

thành hàng hoá.
+ S

s

n xu

t ra giá tr

th

ng dư tuy

t
đố
i



n

i dung n
ày mác
đ
ã
d
ùng phương pháp phân tích đi t

c
ái chung
đ
ế
n c
ái riêng (
đ

c th
ù )
đ

ph
ân tích quá tr
ì
nh lao
đ

ng v
à quá tr
ì

nh l
àm gia
t
ăng giá tr

( quá tr
ì
nh s

n xu

t giá tr

th

ng dư ). Đó là cơ s

kinh t
ế
- x
ã
h

i
cho quá tr
ì
nh s

n xu


t ra m ( giá tr

th

ng dư ).
T

giá tr

th

ng dư, Mác
đã
đưa ra khái ni

m tư b

n và lao
độ
ng .

Mác
đã
phát hi

n ra tính hai m

t c

a lao

độ
ng s

n xu

t hàng hoá và
d

a vào đó Mác
đã
chia tư b

n thành C và V, t

đó làm r
õ
m

i quan h

, vai
tr
ò
c

a C và V
đố
i v

i vi


c s

n xu

t ra m. Ông c
ò
n phê phán nh

ng quan
đi

m kh
ông đúng xung quanh v

n
đ

n
ày, t
ì
m ra c
ông th

c t
ính giá tr

h
àng
hoá trong xí nghi


p T
ư b

n l
à W= ( c + v + m )

C
ũ
ng trong n

i dung này. Mác
đã
phân tích r
õ
các khái ni

m:
Ti

u lu

n kinh t
ế
chính tr



4
- Ngày lao

đ

ng v
à cơ c

u c

a n
ó.

- T

su

t giá tr

th

ng dư : m
,
=TGLĐTDx100%/ TGLĐCT
= mx 100%/v
- Kh

i l
ượ
ng giá tr

th


ng dư : M = m
,
x V
Nh

ng khái nio

m trên là ti

n
đề

để
t
ì
m ra phương pháp s

n xu

t ra giá tr


th

ng dư tuy

t
đố
i d


a trên bi

n pháp kéo dài ngày lao
độ
ng ho

c gia tăng
c
ườ
ng
độ
lao
độ
ng .
+ S

s

n xu

t ra giá tr

th

ng dư tương
đố
i

Lu


t lao
đ

ng ra l
àm h

n ch
ế
ph
ương pháp s

n xu

t ra gi
á tr

th

ng d
ư
tu
ỵê
t
đố
i th
ì
ch

ngh
ĩ

a tư b

n
đã
chuy

n sang phương pháp s

n xu

t ra giá
tr

th

ng dư tương
đố
i.
Phương pháp s

n xu

t ra giá tr

th

ng dư tương
đố
i là m


t phương
pháp rút ng

n th

i gian lao
độ
ng c

n thi
ế
t
để
tăng tương

ng th

i gian lao
độ
ng th

ng dư d

a trên cơ s

tăng năng su

t lao
độ
ng trong ngành s


n xu

t
hàng tiêu dùng và các ngành s

n xu

t tư li

u s

n xu

t liên quan t

i ngành
s

n xu

t hàng hoá tiêu dùng.
Mác
đ
ã
nghi
ên c

u qu
á tr

ì
nh t
ăng năng su

t lao
đ

ng c

a ng
ư

i c
ông
nhân và
đ
ã
ch

ng minh
đư

c r

ng : B
a giai đo

n ph
át tri


n l

c l
ư

ng s

n
xu

t - tăng năng su

t lao
độ
ng c
ũ
ng
đồ
ng th

i là ba giai đo

n nâng cao t


su

t m tương
đố
i c


a nhà tư b

n
đố
i v

i ng
ườ
i công nhân ( giai đo

n hi

p tác
gi

n đơn Tư b

n ch

ngh
ĩ
a , công tr
ườ
ng th

công Tư b

n ch


ngh
ĩ
a ,
đạ
i
c
ông nghi

p cơ khí Tư b

n ch

ngh
ĩ
a )
+ M

i quan h

và s

khác bi

t gi

a s

n xu

t ra giá tr


th

ng dư tương
đố
i
và s

n xu

t ra giá tr

th

ng dư tu
ỵê
t
đố
i

C

hai ph
ương pháp s

n xu

t ra gi
á tr


th

ng d
ư tương
đ

i v
à s

n xu

t
ra giá tr

th

ng d
ư tuy

t
đ

i
đ

u gi

ng nhau v

m


c
đích- t

c
đ

u l
àm tăng
Ti

u lu

n kinh t
ế
chính tr



5
th

i gian lao
đ

ng th

ng d
ư . Nhưng chúng khác nhau


c
ách
đ

t gi

thi
ế
t,
bi

n pháp th

c hi

n và k
ế
t qu

thu
đượ
c.
+ Quy lu

t giá tr

th

ng dư


Theo C.Mác, vi

c s

n xu

t ra giá tr

th

ng dư là quy lu

t kinh t
ế

b

n c

a ch

ngh
ĩ
a tư b

n, ông
đã
vi
ế
t :" Vi


c t

o ra giá tr

th

ng dư, đó là
quy lu

t tuy

t
đố
i c

a phương th

c s

n xu

t đó".
Th

t v

y, m

c đích s


n xu

t c

a ch

ngh
ĩ
a tư b

n không ph

i là s

n
xu

t ra giá tr

s

d

ng mà là s

n xu

t ra giá tr


th

ng dư . Chúng s

theo đu

i
giá tr

th

ng d
ư dù ph

i tr

b

ng b

t c

gi
á nào. S

n xu

t ra gi
á tr


th

ng d
ư
ch
ính là
độ
ng cơ ho

t
độ
ng c

a x
ã
h

i tư s

n, nó là
độ
ng l

c chính thúc
đẩ
y
s

v


n
độ
ng c

a phương th

c s

n xu

t tư b

n ch

ngh
ĩ
a. Mác vi
ế
t :" M

c
đích c

a s

n xu

t Tư b

n ch


ngh
ĩ
a là làm giàu, là nhân giá tr

lên, làm tăng
giá tr

, do đó b

o t

n giá tr

tr
ướ
c kia và t

o ra giá tr

th

ng dư "

Để
s

n xu

t ra giá tr


th

ng dư t

i đa, các nhà tư b

n tăng c
ườ
ng bóc
l

t công nhân làm thuê không ph

i b

ng c
ưỡ
ng b

c siêu kinh t
ế
( b

o l

c, roi
v

t ) , mà b


ng c
ưỡ
ng b

c kinh t
ế
(k

lu

t đói rét) d

a trên cơ s

m

r

ng
s

n xu

t , ph
át tri

n k

thu


t
đ

t
ăng năng su

t lao
đ

ng, t
ăng c
ư

ng
đ

lao
đ

ng.


Như v

y, n

i dung c

a quy lu


t kinh t
ế
cơ b

n c

a phương th

c s

n
xu

t tư b

n ch

ngh
ĩ
a là s

n xu

t ra giá tr

th

ng dư t


i đa cho nhà tư b

n
b

ng cách tăng s

l
ượ
ng lao
độ
ng làm thuê và tăng m

c bót l

t.

Quy lu

t giá tr

th

ng dư có vai tr
ò
c

c l

n trong x

ã
h

i tư b

n: nó
quy
ế
t
đị
nh s

phát sinh, phát tri

n c

a ch

ngh
ĩ
a tư b

n và s

thay th
ế

b

ng m


t x
ã
h

i khác cao hơn, là quy lu

t v

n
độ
ng c

a c

a phương th

c
s

n xu

t t
ư b

n ch

ngh
ĩ
a. S


t
ác
đ

ng c

a quy lu

t n
ày làm cho mâu thu

n
cơ b

n v
à nói chung toàn b

m
âu thu

n c

a ch

ngh
ĩ
a t
ư b


n ng
ày càng sâu
Ti

u lu

n kinh t
ế
chính tr



6
s

c. Do
đó,
đ

i v

i giai c

p t
ư s

n hi

n
đ


i, vi

c t
ì
m c
ách đi

u ch

nh
đ

th
ích
nghi v
à t

n t

i là r

t c

n thi
ế
t c

a phương th


c s

n xu

t này.
V

i quy lu

t trên, giá tr

th

ng dư
đã
bi

u hi

n trong
đờ
i s

ng c

th


c


a ch

ngh
ĩ
a tư b

n

giai đo

n t

do c

nh tranh thành s

bi

u hi

n c

a t


su

t l

i nhu


n b
ì
nh quân và l

i nhu

n b
ì
nh quân.
Đồ
ng th

i quy lu

t giá tr


th

ng dư c
ũ
ng bi

u hi

n thành quy lu

t l


i nhu

n b
ì
nh quân n
ế
u xét trên
ph

m v

toàn x
ã
h

i.
Tóm l

i, h

c thuy
ế
t giá tr

th

ng dư
đượ
c coi là viên đá t


ng trong h

c
thuy
ế
t kinh t
ế
c

a C.M
ác. Đi

u
đó gi

i th
ích v
ì
sao c
ác th
ế
l

c th
ù
đ

ch lu
ôn
t

ì
m m

i cách ph

nh

n h

c thuy
ế
t này. Cho dù ch

ngh
ĩ
a tư b

n có ph


nh

n, đi

u ch

nh hay bi
ế
n
đổ

i th
ì
khái ni

m bóc l

t lao
độ
ng th

ng dư c

a
công nhân c
ũ
ng không v
ì
th
ế
mà m

t đi
ý
ngh
ĩ
a. Ngày nay, s

bóc l

t không

ch

nh

m vào nh

ng ng
ườ
i công nhân làm thuê mà c
ò
n nh

m vào các nhà
khoa h

c, các nhà qu

n l
ý
, th

m chí s

bóc l

t c
ò
n vươn ra kh

i ph


m vi
đấ
t
n
ướ
c thông qua các công ty xuyên qu

c gia.
Tuy nhiên trong đi

u ki

n
đấ
t n
ướ
c và qu

c t
ế
hi

n nay- đi

u ki

n
chung s


ng ho
à b
ì
nh
đ

x
ây d

ng kinh t
ế
gi

a c
ác ch
ế

đ

x
ã
h

i kh
ác nhau,
khi nghiên c

u v

n d


ng n
ó, chúng ta c

n bi
ế
t ph

i khai th
ác theo h
ư

ng
kinh t
ế

để
nhanh chóng làm giàu cho n
ướ
c ta.









Ti


u lu

n kinh t
ế
chính tr



7






×