Giáo án điện tử môn sinh học: Sinh học lớp 12- Liên kết và hoán vị Gen pot

Chµo mõng quý thÇy c« gi¸o
vµ c¸c em häc sinh tham dù
tiÕt häc h«m nay.
L p 12bớ

KIM TRA BI C
Bài tập: ở Đậu Hà lanMỗi gen quy định 1 tính
trạng, phân li độc lập. Cho:
Hạt vàng, vỏ trơn x Hạt xanh, vỏ nhăn
Hạt vàng, vỏ trơn
Hạt xanh, vỏ nhăn
Viết sơ đồ lai.
 
F
1
100% H¹t vµng, vá tr¬n
⇒
Vµng, tr¬n lµ tÝnh tr¹ng tréi.
⇒
Xanh, nh¨n lµ tÝnh tr¹ng lÆn.
Qui íc:
A: Vµng a: Xanh
B: Tr¬n b: Nh¨n
S¬ ®å lai:
P t/c AABB x aabb
G
P

AB ab
F
1
AaBb ( 100% vµng, tr¬n)
P
B
AaBb x aabb
G
B
AB, Ab, aB, ab ab
F
B
AaBb, Aabb, aaBb, aabb
1 vµng tr¬n, 1 vµng nh¨n, 1 xanh tr¬n, 1 xanh nh¨n
Bµi lµm
 
Em h·y
quan s¸t
nh÷ng
h×nh sau
vµ cho
biÕt:¤ng
lµ ai? con
vËt nh×n
thÊy l¸
con gÝ?
 
Mooc- gan:
( 1866- 1945 )
-

20 tuæi: Tèt
nghiÖp §H lo¹i
xuÊt s¾c.
-
24 tuæi: TiÕn sÜ.
-
25 tuæi: Gi¸o s
-
68 tuæi: NhËn
gi¶i Nobel
 
§èi t îng nghiªn
cøu: Ruåi giÊm
§Æc ®iÓm:
-
Vßng ®êi ng¾n
(14 – 17 ngµy )
-
DÔ nu«i trong
èng nghiÖm.
-
TÝnh tr¹ng biÓu
hiÖn râ.
-
Sè l îng NST Ýt:
2n =8.
Copyright © Pearson Education, Inc., publishing as Benjamin Cummings.
 
 
I. LIÊN KẾT GEN

1. Thí nghiệm của Moocgan:

P(t/c):
F1:

P
B
:

( F1 )
F
B
:
X¸m, dµi
§en, ng¾n
X¸m, dµi
X¸m, dµi
§en, ng¾n
1 §en, ng¾n1 X¸m, dµi
Nghiên cứu
thí nghiệm
và nhận xét
kết quả ?
Nghiên cứu
thí nghiệm
và nhận xét
kết quả ?
So sánh sự
khác nhau
với kết quả

của
Menđen?
 
II. Ho¸n vÞ gen.
1. ThÝ nghiÖm
P
B
: bv
bv
X
BV
bv
(F
1
)
F
B
:
944
185
:
:
965
206
 
2. Nhận xét:

So với phân li độc lập của Menđen thì số kiểu
hình giảm, số tổ hợp giảm


Th©n xám luôn đi kèm với cánh dài, thân đen luôn đi
kèm với cánh ng¾n.

!"#$%&'#( )*+ !!&,-.
 /0%12345-6-'7

Qui íc8,9.:,9,-
8;,9c¸nh6 .*,9c¸nhng¾n
3. Gi¶i thÝch
 
2. Nhận xét:
Khi đem lai phân tích ruồi đực F
1
thì kết quả thu
được khác với đem lai phân tích ruồi cái F
1
Kết quả F

thu được 4 loại kiểu hình:

So với liên kết gen: tăng số loại kiểu hình

So với phân li độc lập của Menđen: giống về các
loại kiểu hình nhưng khác về tỉ lệ kiểu hình.




Ở F
B

xuất hiện các kiểu hình nào mà ở P
B

không có? Vì sao có sự xuất hiện kiểu hình đó?
Kiểu hình của F
B
mà ở P
B
không có là:
&<ng¾n
&,-<6
=)>?@A'$ "#$%BC:DE'
&,-<6 *&<ng¾nF
 
So sánh kết quả thí nghiệm với kết quả của
phân li độc lập và liên kết gen?
BV
bv
(F
1
)
bv
bv
X
944
185
:
:
965
206

P
B
F
B
Ho¸n vÞ gen
P
B
:

( F1 )
F
B
:
bv
bv
BV
ab
50% BV
bv
bv
bv
50%
Liªn kÕt gen
 
V
B B
V
BV
BV
(Xám-Dài)


b
v
b
v
bv
bv
(Đen-Ngắn)
G
P
:
BV
B
V
v
b
bv
F
1 :
v
bB
V
BV
bv
100% Xám-Dài
P
TC
:
(Xám-
Dài)

v
bB
V
♂F
1
BV
bv

b
v
b
v
♀
bv
bv
(Đen-
Ngắn)
P
B
:
G
PB
:
B
V
50% BV
v
b
50% bv
v

b
100% bv
F
B
:
v
bB
V
50% BV
bv
50% (Xám-Dài) 50% (Đen-Ngắn)
b
v
b
v
bv
bv
50%
 
4. KÕt luËn
* B sung cho ĐL PLĐL ca Menđen

!#G0H!<I%-A&:D%6J<K 
%-(*9#",9'LF0G%-#G
M%(0H!A&' M%C*=)>!BC
N%=!!F
Sè nhãm gen liªn kÕt b»ng sè NST ®¬n béi (n ) cña loµi.

Ví dụ: ở người có 2n = 46.
Vậy người có bao nhiêu nhóm gen liên kết Có 23 nhóm gen liên
kết.
Có phải các
gen trên 1
NST lúc nào
cũng di
truyền cùng
nhau?
 
Sự tổ hợp lại các tính trạng
của bố và mẹ có thể giải
thích bằng cơ sở tế bào học
như thế nào?

3. C s t bo hc ca hin tng hoỏn v gen:
V
B
v
b
v
b
v
b
Xám,dài
Đen, ngắn
P
B:
V

B
v
b
v
b
v
b
0.415 0.415
v
b
1.0
GP
B
V
B
V
B
0.085 0.085
Giao t cú hoỏn v gen
Sự trao đổi đoạn giữa
hai cromatit để tạo
ra giao tử hoán vị vào
thời điểm nào trong
giảm phân?
 
2. Cơ sở tế bào học của hiện tượng hoán vị gen:
Xám, dài
3. Cơ sở tế bào học của hiện tượng hoán vị gen:
v
b

1.0
v
b
v
b
V
B
v
B
0.415 0.4150.085 0.085
GP
B
V
B
v
B
v
b
v
b
v
b
v
b
v
b
v
b
V
B

v
b
0.415 0.085 0.085 0.415
0.4150.0850.0850.415
X, D X, N Đ, D
Đ, N
v
B
V
b
v
b
V
B
v
b
v
b
v
b
Xám, dµi
Đen, ng¾n
P
B:
F
1
X
F
B


Cho rằng gen quy định hình dạng cánh và màu
sắc thân cùng nằm trên một NST. Khi giảm phân
chúng đi cùng nhau nên phần lớn con giống bố
hoặc mẹ.

ở một số cơ thể cái khi giảm phân xảy ra TĐC
giữa 2 trong 4 crômatit chị em khi chúng tiếp hợp
dẫn đến đổi vị trí các gen làm xuất hiện BDTH

Tần số hoán vị gen: là khái niệm phản ánh
khoảng cách tương đối giữa 2 gen trên NST.
3. Cơ sở tế bào học của hiện tượng hoán vị gen:




Tần số HVG (f)
=
tổng số cá thể chiếm tỉ lệ ít x100%
Tổng số cá thể tạo ra
Trong phép lai phân tích tần số hoán vị gen được
tính theo công thức sau:






 !"

#$
 
BV
bv
(F
1
)
bv
bv
X
944
185
:
:
965
206
P
B
F
B

206 + 185 x 100
=
17%
965 + 944 + 206 + 185
TÇn sè HVG =
Tần số hoán vị

gen ở thí
nghiệm này là
bao nhiêu?
Tần số HVG (f)
=
tổng số cá thể chiếm tỉ lệ ít x100%
Tổng số cá thể tạo ra




Tần số HVG (f)
=
tổng số cá thể chiếm tỉ lệ ít x100%
Tổng số cá thể tạo ra
Trong phép lai phân tích tần số hoán vị gen được
tính theo công thức sau:





 !"

#$
%&'()(*+, -,./$$
0.1 23%&'()&
45$

IO P%-
C:
C:
Q
C:
Q
C
C
C:
Q:
C
Q
Q:
Q
Q
Q:
Q:
C
C
Q:
C:
<
<< <<< < <<
RST: *9T#CU%O P%-
=P$#C)> ?@A% UC%-
OV%C'-2*9%-= W7
269@AXYA%-7
Q

C:
Q:
C
Hoán vị gen có hiệu quả khi trong
các gen liên kết phải chứa ít nhất 2
cặp gen dị hợp.

4. Kết luận
Vậy hoán vị gen
là gì?
- Hoán vị gen là hiện t ợng 2 gen
alen trên cặp NST t ơng đồng có
thể đổi chỗ cho nhau do có sự trao
đổi chéo giữa các cromatit trong
quá trình phát sinh giao tử.
- Khoảng cách giữa 2 gen trên NST
càng lớn thì lực liên kết càng nhỏ, f
% càng cao nh ng không v ợt quá
50%
- f% phản ánh khoảng cách t ơng đối
giữa 2 gen
17%
B
V
b
v