Phương pháp 7: SỬ DỤNG ĐỒNG DƯ THỨC
Giải bài toán dựa vào đồng dư thức chủ yếu là sử dụng định lý Euler và định
lý Fermat
Ví dụ 1: CMR: 2222
5555
+ 5555
2222
7
Giải: Có 2222 - 4 (mod 7) 2222
5555
+ 5555
2222
(- 4)
5555
+ 4
5555
(mod 7)
Lại có: (- 4)
5555
+ 4
2222
= - 4
5555
+ 4
2222
= - 4
2222
(4
3333
- 1) =
144 -
1111
32222
Vì 4
3
= 64 (mod 7)
014
1111
3
(mod 7)
2222
5555
+ 5555
2222
0 (mod 7)
Vậy 2222
5555
+ 5555
2222
7
Ví dụ 2: CMR:
22533
1414
32
nn
với n N
Giải: Theo định lý Fermat ta có:
3
10
1 (mod 11)
2
10
1 (mod 11)
Ta tìm dư trong phép chia là 2
4n+1
và 3
4n+1
cho 10
Có 2
4n+1
= 2.16
n
2 (mod 10)
2
4n+1
= 10q + 2 (q N)
Có 3
4n+1
= 3.81
n
3 (mod 10)
3
4n+1
= 10k + 3 (k N)
Ta có:
31021032
23533
1414
kq
nn
= 3
2
.3
10q
+ 2
3
.2
10k
+ 5
1+0+1 (mod 2)
0 (mod 2)
mà (2, 11) = 1
Vậy 22533
1414
32
nn
với n N
Ví dụ 3: CMR: 1172
14
2
n
với n N
Giải : Ta có: 2
4
6 (mod) 2
4n+1
2 (mod 10)
2
4n+1
= 10q + 2 (q N)
2102
2
2
14
q
n
Theo định lý Fermat ta có: 2
10
1 (mod 11)
2
10q
1 (mod 11)
7272
2102
14
q
n
4+7 (mod 11) 0 (mod 11)
Vậy
1172
14
2
n
với n N (ĐPCM)
BÀI TẬP TƯƠNG TỰ
Bài 1: CMR
1932
26
2
n
với n N
Bài 2: CMR với n 1 ta có 5
2n-1
. 2
2n-1
5
n+1
+ 3
n+1
.2
2n-1
38
Bài 3: Cho số p > 3, p (P). CMR 3
p
- 2
p
- 1 42p
Bài 4: CMR với mọi số nguyên tố p đều có dạng 2
n
- n (n N) chia hết cho
p.
HƯỚNG DẪN - ĐÁP SỐ
Bài 1: Làm tương tự như VD3
Bài 2: Ta thấy 5
2n-1
. 2
2n-1
5
n+1
+ 3
n+1
.2
2n-1
2
Mặt khác 5
2n-1
. 2
2n-1
5
n+1
+ 3
n+1
.2
2n-1
= 2
n
(5
2n-1
.10 + 9. 6
n-1
)
Vì 25 6 (mod 19) 5
n-1
6
n-1
(mod 19)
25
n-1
.10 + 9. 6
n-1
6
n-1
.19 (mod 19) 0 (mod 19)
Bài 3: Đặt A = 3
p
- 2
p
- 1 (p lẻ)
Dễ dàng CM A 2 và A 3 A 6
Nếu p = 7 A = 3
7
- 2
7
- 1 49 A 7p
Nếu p 7 (p, 7) = 1
Theo định lý Fermat ta có:
A = (3
p
- 3) - (2
p
- 2) p
Đặt p = 3q + r (q N; r = 1, 2)
A = (3
3q+1
- 3) - (2
3q+r
- 2)
= 3
r
.27
q
- 2
r
.8
q
- 1 = 7k + 3
r
(-1)
q
- 2
r
- 1 (k N)
với r = 1, q phải chẵn (vì p lẻ)
A = 7k - 9 - 4 - 1 = 7k - 14
Vậy A 7 mà A p, (p, 7) = 1 A 7p
Mà (7, 6) = 1; A 6
A 42p.
Bài 4: Nếu P = 2 2
2
- 2 = 2 2
Nếu n > 2 Theo định lý Fermat ta có:
2
p-1
1 (mod p)
2
m(p-1)
1 (mod p) (m N)
Xét A = 2
m(p-1)
+ m - mp
A p m = kq - 1
Như vậy nếu p > 2 p có dạng 2
n
- n trong đó
N = (kp - 1)(p - 1), k N đều chia hết cho p