Thận trọng khi dùng co-trimoxazol kháng khuẩn đường ruột pptx

Thận trọng khi dùng
co-trimoxazol kháng
khuẩn đường ruột
Co-trimoxazol là một trong những thuốc được
sử dụng trong nhiễm khuẩn đường tiêu hóa (lỵ
trực khuẩn, thương hàn ). Đây là một sulfamid
kháng khuẩn gồm hai thành phần gồm
sulfamethoxazol và trimethoprim với tỷ lệ 5/1
(sulfamethoxazol 5 phần, và trimethoprim 1
phần). Sự phối hợp của hai thành phần này có
tác dụng ức chế 2 giai đoạn liên tiếp của sự
chuyển hóa acid folic, do đó ức chế có hiệu quả
việc tổng hợp purin, thymin và cuối cùng là
DNA của vi khuẩn nên có tác dụng diệt khuẩn.
Cơ chế hiệp đồng trên của thuốc cũng chống lại
sự phát triển vi khuẩn kháng thuốc và làm cho
thuốc có tác dụng ngay cả khi vi khuẩn kháng
lại từng thành phần của thuốc.
Tuy nhiên khi sử dụng thuốc này cần chú ý: đối
với các trường hợp suy thận nặng mà không
giám sát được nồng độ của thuốc trong huyết
tương. Người bệnh được xác định thiếu máu
nguyên hồng cầu khổng lồ do thiếu acid folic,
mẫn cảm với thành phần của thuốc, trẻ em dưới
2 tháng tuổi không được dùng thuốc này.

Khi dùng thuốc cần thận trọng ở những người
có chức năng thận suy giảm, dễ bị thiếu hụt acid
folic như người bệnh cao tuổi, người bị suy
dinh dưỡng. Thuốc có thể gây thiếu máu tan
huyết ở người thiếu hụt men G-6PD. Do thuốc

gây cản trở chuyển hóa acid folic nên đối với
phụ nữ mang thai chỉ dùng thuốc khi thật cần
thiết. Nếu cần phải dùng thuốc trong thời kỳ
này, điều quan trọng là phải dùng thêm acid
folic (việc dùng thêm acid folic vừa tránh được
tác dụng phụ do thiếu acid folic mà không làm
giảm tác dụng kháng khuẩn của thuốc). Khi
uống thuốc cần uống với nhiều nước (để tránh
thuốc kết tinh thành sỏi) và không phơi nắng (để
tránh phản ứng mẫn cảm ánh sáng).
Thuốc có thể gây ra những tác dụng không
mong muốn xảy ra ở khoảng 10% người bệnh
dùng thuốc. Hay gặp nhất là ở đường tiêu hóa
(buồn nôn, nôn, tiêu chảy) chiếm khoảng 5%,
trên da (ngoại ban, mụn phỏng, ngứa) xảy ra tối
thiểu 2% Nói chung, các tác dụng phụ này
thường nhẹ nhưng đôi khi cũng xảy ra hội
chứng nhiễm độc da rất nặng có thể gây tử vong