Bảng sơ đồ về đặc điểm các thành phần thuộc khung cấu trúc câu đơn tiếng Việt pptx

Bảng sơ đồ về đặc điểm các thành phần thuộc khung cấu trúc câu
đơn tiếng Việt
Tên
thành
phần
câu →

Tiêu chí
phân
định ↓
Chu ngữ

(Ch)
Minh
xác
ngữ
(Mx)

Đề ngữ

(Đ)
Định
ngữ
(Đi)
Thuyết
ngữ
(T)
Bổ ngữ
(B)
Trạng ngữ

(Tr)
1.
Nghĩa
tạo lập
phát
ngôn
nêu phạm
vi để nhận
định ở n
òng
cốt có hiệu
lực
minh
xác
cho
danh t
ừ
làm Đề

nêu chủ
đề của
sự nhận
định
b
ổ sung
ý ngh
ĩa
hạn
định
cho

danh từ

nêu điều
nh
ận định,
thuyết
minh (nói
về) cho
chủ đề
b
ổ sung chi
tiết phụ
chuyên
môn cho vị
từ do ngữ
nghĩa của
vị từ chi
phối
bổ sung chi
tiết phụ
chung cho
vị từ bất kì
2.
Nghĩa
nêu chu
cảnh về
nêu
đặc
nêu
thực thể

nêu đ
ặc
trưng
nêu đặc
trưng
nêu thực
thể, nhận
nêu chu
cảnh về
biểu thị
thực tại
khách
quan
thời gian,
không gian,
c
ảnh huống,
nguyên
nhân, mục
đích
trưng
minh
xác
hạn
định
thông báo

dịnh bôt
sung cho v

ị
từ
thời gian,
không gian,
c
ảnh huống,
nguyên
nhân, mục
đích
3. Vai
trò quan
hệ cú
pháp
phụ cho cả
nòng cốt
(có thể lư
ợc
bỏ)
phụ
cho
danh t
ừ
làm Đề

chính
(không
bỏ
được)
phụ
cho

danh t
ừ
hạt
nhân
chính
(không bỏ
được)
phụ cho vị
từ
phụ cho vị
từ
4. Hình
thức
biểu
hiện
bằng vị
trí
trước nòng
cốt (Đ–T)
trước
danh t
ừ
làm Đề

trước
Thuyết
sau
danh t
ừ
hạt

nhân
sau Đề sau vị từ sau vị từ và
Bổ ngữ
5. Hình
thức
- Dt (Danh
từ thời
- V (vị
từ)
- D
- cú
- V
- D
- V (câu
tả)
- Danh
- Cú
- Dt
- Dk
gian)
- Dk (Danh
từ không
gian)
- gt + Ds
(Giới từ +
Danh từ sự
vật)
- là +
D
(danh

từ)
-
như +
D
(danh
từ)
- cú
(Đ–T)
- là + D

-
như +
D
- cú
- là + D
(câu
thuận)
- như + D
(câu so
sánh)
- Cú (khi
Đề là D)
- gt + Ds
Bảng sơ đồ cho thấy các thành phần câu chỉ giống nhau từ 1 đến 2 tiêu chí, còn
khác nhau từ 3 đến 4 tiêu chí. Do đó, sự nhận diện và phân biệt các thành phần
theo 5 tiêu chí vừa đảm bảo tính tổng hợp, đa diện lại vừa đảm bảo sự nhất quán,
hệ thống.