Olybrius - Hoàng đế của Đế chế Tây La Mã pps

Olybrius
Hoàng đế của
Đế chế Tây La Mã

Olybrius được miêu tả trên một đồng tiền La Mã cổ và chúng
được đúc dưới triều đại của ông.
Tại vị
23 tháng 3 hoặc 11 tháng 7 – 23 tháng 10 hoặc 2 tháng 11,
472

Tiền nhiệm
Anthemius
Kế nhiệm
Glycerius
Hậu duệ
Anicia Juliana
Tên đầy đủ
Anicius Olybrius
Mất
22 tháng 10 năm 472 or 2 tháng 11 năm 472 (41
tuổi)

Anicius Olybrius
[1]
(? - 472) là Hoàng đế Tây La Mã trị vì từ tháng 4 hoặc tháng
5 năm 472 cho tới khi ông mất. Thực tế ông chỉ là một vị Hoàng đế bù nhìn trên
danh nghĩa, được viên tướng La Mã gốc German là Ricimer đưa lên ngôi, trong
phần lớn thời kỳ trị vì của mình ông chỉ chú tâm vào các hoạt động tôn giáo,
quyền lực thực sự đều nằm trong tay Ricimer và người cháu Gundobad của ông ta.
Mục lục
 1 Tiểu sử

o 1.1 Gia đình
o 1.2 Hôn nhân
o 1.3 Trước khi lên ngôi

o 1.4 Thời kỳ trị vì
 2 Olybrius trong văn hóa
 3 Chú thích
 4 Tài liệu tham khảo
[ ] Tiểu sử
[ ] Gia đình
Olybrius sinh ra tại Rome, trong một thị tộc cổ xưa và có quyền thế lớn Anicia gốc
Ý
[2]
.
Theo một giả thuyết, được giới sử học thu thập và nhất trí, thì ông có họ hàng với
quan chấp chính tối cao (Consul) Anicius Hermogenianus Olybrius, vợ và anh em
họ của ông, Anicia Juliana mang cái tên giống như tên con gái của Olybrius. Một
số sử gia coi đó như một manh mối mờ nhạt, Juliana là một cái tên phổ biến trong
thị tộc Anicia, và bởi vì Hermogenianus chỉ có thể là cha của một cô con gái duy
nhất, người từng thề nguyền đồng trinh, cũng có khả năng người cha này đã từng
cầu hôn, cả hai, Flavius Anicius Probus hoặc theo một số đầu mối khác là
Petronius Maximus.
[3]

[ ] Hôn nhân
Năm 454, Olybrius kết hôn với Placidia, con gái út của Hoàng đế Tây La Mã
Valentinian III và vợ của ông là Licinia Eudoxia, do đó đã tạo ra mối quan hệ giữa
một thành viên thuộc tầng lớp quý tộc thượng nghị viện với Dòng họ
Theodosius.
[4]

Gaiseric cướp phá thành Rome, tranh của Karl Briullov. Sau vụ cướp phá thành
Rome năm 455, người Vandal bắt giữ Licinia Eudoxia và hai cô con gái của bà,
trong số đó có thể là Placidia, vợ của Olybrius, tới châu Phi; vào thời điểm đó,
Olybrius đang ở Constantinople.
Năm 454, cùng năm Olybrius kết hôn, Hoàng đế Valentinianus III đã giết chết
viên Tổng tư lệnh quân đội (Magister militum) có uy quyền lớn là Aetius, người
duy nhất có tầm ảnh hưởng ngang ngửa với vị Hoàng đế của ông. Năm 455,
Valentinian bị các binh sĩ dưới quyền Aetius ám sát chết, có khả năng là bị
Patricius (một chức quan La Mã cổ) Petronius Maximus xúi giục. Petronius, sĩ
quan cấp cao của triều đình và là thành viên của một gia đình thuộc tầng lớp quý
tộc thượng nghị viện, kết hôn cùng Licinia Eudoxia, góa phụ của Valentinianus,
ông còn đưa con của Palladius giữ chức Caesar, và có thể ông đã cưới Eudocia,
trưởng nữ của Valentinianus. Một số sử gia tin rằng Olybrius chính là con của
Petronius, có thể vào năm 455, Olybrius kết hôn cùng Placidia, đặc biệt là vào
ngày 17 tháng 4, khi Petronius được tôn lên làm Hoàng đế, đến ngày 31 tháng 5
thì ông qua đời, trong trường hợp này, việc kết hôn giữa Olybrius và cô con gái út
của Valentinian là một bước đi trong chính sách hôn nhân Petronius.
[3]

[ ] Trước khi lên ngôi
Người Vandal, do vua Gaiseric dẫn đầu, lợi dụng sự hỗn loạn và yếu kém của Đế
chế Tây La Mã trong tình trạng kế vị náo loạn của Valentinian, chỉ huy quân đội
tràn vào nước Ý và tiến hành cướp phá thành Rome. Trước khi trở về châu Phi,
người Vandal đã bắt giữ Licinia Eudoxia và hai đứa con gái của bà làm con tin:
Theo như sử gia sống ở thế kỷ thứ 6, John Malalas cho biết tại thời điểm đó,
Olybrius đang ở Constantinople.
Suốt trong quá trình cư trú tại thủ đô của Đế chế Đông La Mã, Olybrius chỉ thể

hiện sự quan tâm của ông về các vấn đề tôn giáo, trong thời kỳ đó ông được gặp
Ẩn sĩ Daniel, người theo truyền thống Cơ Đốc giáo, tiên đoán Licinia Eudoxia sẽ
được phóng thích. Trong khi đó, sự thay đổi ngôi vị đang diễn ra liên tục tại Đế
chế Tây La Mã. Sau Petronius, nguyên lão Avitus gốc Gallic-La Mã, được vua
người Visigoth, Theodoric II ủng hộ lên ngôi Hoàng đế, nhưng chỉ trị vì được hai
năm, sau đó bị Majorianus phế truất, Majorianus lên ngôi cai trị vỏn vẹn được bốn
năm, rồi bị viên tướng dưới quyền là Ricimer giết chết.
Với ngôi vua của Đế chế Tây La Mã đang bị bỏ trống, Gaiseric ủng hộ Olybrius
lên ngôi Hoàng đế, lý do cho quyết định này là con trai của Gaiseric, Huneric và
Olybrius đã kết hôn với hai người con gái của Valentinianus III (con trai Petronius,
Palladius, đã bị giết chết trong trận cướp phá thành Rome), vì thế việc đưa
Olybrius lên ngôi có thể khiến Gaiseric gây ảnh hưởng lớn và sự kiểm soát rộng
rãi lên toàn Đế chế Tây La Mã. Vì vậy mà Gaiseric đã cho phóng thích Licinia
Eudoxia (đúng như dự đoán của Daniel) và cô con gái Placidia (vợ của Olybrius),
nhưng Gaiseric không ngừng các cuộc đột kích dọc bờ biển nước Ý, và ra lệnh
thúc giục việc bầu chọn ứng cử viên cho ngôi vị của Đế chế Tây La Mã, nhưng kế
hoạch của ông thất bại, bởi vì viên tổng tư lệnh Tây La Mã, Ricimer, đã chọn
Libius Severus lên ngôi Hoàng đế (461-465). Tuy nhiên, Placidia, giờ đây đã được
trả tự do, trờ về đoàn tụ với chồng bà tại Constantinople và hạ sinh đứa con gái
đầu lòng của họ là Anicia Juliana.
Năm 464, Olybrius được triều đình Đông La Mã phong chức quan chấp chính tối
cao (Consulate). Năm 465, Hoàng đế Libius Severus băng hà, Hoàng đế Đông La
Mã Leo I xứ Thracian chọn viên quý tộc Procopius Anthemius lên ngôi vua Tây
La Mã.
[ ] Thời kỳ trị vì
Một số nguồn sử liệu tồn tại hai giả thuyết về việc đăng quang của Olybrius. Giả
thuyết thứ nhất là vào năm 472, Olybrius được Hoàng đế Đông La Mã Leo I xứ
Thracia phái sang Ý, với nhiệm vụ là hòa giải giữa Ricimer và Hoàng đế Tây La
Mã, Anthemius. Sau khi hoàn tất nhiệm vụ, Leo yêu cầu Olybrius tới đề nghị ký
kết hiệp ước hòa bình với Gaiseric, vua người Vandal. Tuy nhiên Leo e sợ

Olybrius có thể liên minh với Gaiseric, đã cho phái viên của ông bám theo đoàn
đại sứ, với một bức thư gửi cho Anthemius trong đó Leo đề nghị Anthemius thủ
tiêu cả hai người Ricimer và Olybrius. Tuy nhiên, bức thư này bị người của
Ricimer phát hiện khi phái viên tới Ostia (một cảng biển của Rome), theo quan
điểm của Ricimer thì Olybrius là một ứng cử viên tốt, là một thành viên của tầng
lớp quý tộc thượng nghị sĩ La Mã và vì cuộc hôn nhân của ông với Placidia, làm
cho ông trở thành vị Hoàng đế cuối cùng của Dòng họ Theodosius. Ricimer liền
giết chết Anthemius và đưa ngay Olybrius lên ngôi Hoàng đế vào ngày 11 Tháng 7
năm 472.
[5]

Theo giả thuyết thứ hai, thì lời tuyên bố của Olybrius xảy ra vài tháng trước cái
chết của Anthemius, vào tháng 4 hoặc tháng 5 năm 472, khi ông được Ricimer đưa
lên ngôi Hoàng đế. Sau đó Ricimer mang quân tới bao vây Rome, nơi Anthemius
trú ngụ được vài tháng, cho tới khi chỉ còn lại một mình vị Hoàng đế hợp pháp và
đám tùy tùng bên cạnh,bị Gundobad, cháu của Ricimer bắt được khi đang lẩn trốn
trong một nhà thờ và ông bị giết chết ngay lập tức.
[6]

Thời kỳ trị vì ngắn ngủi của Olybrius chẳng để lại sự kiện gì quan trọng cho Đế
chế, vài ngày sau cái chết của Anthemius, Ricimer cũng qua đời vì bạo bệnh vào
ngày 9 hoặc 19 tháng 8 năm 472, sau khi lên ngôi, Olybrius bổ nhiệm Gundobad
làm Tổng tư lệnh quân đội (Magister militum). Về chính sách cai trị của Olybrius
thì các tài liệu chỉ cung cấp một vài chi tiết sơ lược cho biết ông là người sùng đạo
và chỉ quan tâm đến các vấn đề tôn giáo, bỏ mặc công việc triều chính, giao hết
quyền bính trong tay Ricimer và người cháu Gundobad. Một manh mối quan trọng
phát hiện ra việc ông đã cho đúc một loạt đồng tiền vàng có in hình một cây thánh
giá và một chữ khắc mới SALVS MVNDI ("Phúc lợi của Thế giới") thay vì bình
thường là SALVS REIPVBLICAE ("Phúc lợi của Nhà nước ")
[7]

cần lưu ý rằng
Olybrius được mô tả trên đồng tiền của mình mà không có mũ và giáo, biểu tượng
phổ biến trên các đồng tiền đúc tiền nhiệm của ông, nhằm đánh dấu sự quan tâm
nhỏ của ông trong các vấn đề quân sự của Đế chế.
[8]

Olybrius qua đời vì bệnh phù sau khi trị vì được bảy tháng. Các nguồn tài liệu đều
không thống nhất ngày mất của ông, có thể là ngày 22 tháng 10
[9]
hoặc 2 tháng
11
[10]
năm 472.
[ ] Olybrius trong văn hóa
Olybrius có một tòa cung điện ở Constantinople, trong khu thứ Mười, ở cuối
đường thuộc khu phố chính Mese, hướng về Constantinianae. Olibrius cũng trả
tiền phí tổn để phục hồi một nhà thờ gần đó của Thánh Euphemia, một nhà thờ nổi
tiếng, được Pulcheria, em gái của Theodosius II, lựa chọn làm địa điểm dành cho
Hội đồng Chalcedon năm 451. Sự lựa chọn này là một dấu hiệu của sự liên kết
giữa Olybrius, một thượng nghị sĩ La Mã với Dòng họ Theodosius quyền quý.
[11]

Năm 1707, Apostolo Zeno và Pietro Pariati đã viết một vở nhạc kịch với tên gọi
Flavio Anicio Olibrio. Câu chuyện được kể trong vở nhạc kịch khác xa so với sự
thực lịch sử, mặc dù thực tế là Zeno tuyên bố có sử dụng nhiều nguồn tài liệu lịch
sử khác nhau (Evagrius Scholasticus l.2.c.7, Procopius xứ Caesarea, Historia
Vandalorum, l.1, Paul xứ Deacon , vi), Cốt truyện được tóm tắt lại như sau:
Ricimer chiếm được Rome, trả tự do cho Teodolinda em gái của ông và bắt
Placidia, con gái của Valentinianus III làm nô lệ, một chút sau đó, Olybrius tái
chiếm lại Rome, phóng thích Placidia, và kết hôn với cô.

[12]
Vở nhạc kịch gồm ba
màn do Francesco Gasparini viết, được trình diễn cùng năm tại nhà hát Teatro San
Cassiano ở Venice, cùng một vở nhạc kịch như trên được Nicola Porpora viết lời
nhạc (năm 1711, tại Neaples, trong vai Il trionfo di Flavio Anicio Olibrio)
[13]
và
Leonardo Vinci (Naples, năm 1728, vai Ricimero),
[14]
và Andrea Bernasconi (năm
1737, Wien, vai Flavio Anicio Olibrio o La tirannide debellata).
[15]
Vở nhạc kịch
cũng được viết lại với vai Ricimero do Niccolo Jommelli đóng, được trình diễn tại
nhà hát Teatro Argentina ở Rome năm 1740.
[16]