đại cương về điện tâm đồ

®¹i c¬ng vÒ ®iÖn t©m ®å
®¹i c¬ng vÒ ®iÖn t©m ®å


I. Đại cơng
I. Đại cơng
1.
1.
Định nghĩa
Định nghĩa
: ĐTĐ là đờng biểu đồ ghi lại các quá trình hoạt
: ĐTĐ là đờng biểu đồ ghi lại các quá trình hoạt
động điện học của cơ tim từ các điện cực đặt tại một số vị trí
động điện học của cơ tim từ các điện cực đặt tại một số vị trí
nhất định trên bề mặt cơ thể
nhất định trên bề mặt cơ thể

ĐTĐ phản ánh các
ĐTĐ phản ánh các
hoạt động điện học
hoạt động điện học
trong quá trình co bóp
trong quá trình co bóp
của cơ tim
của cơ tim

Để có đợc đờng biểu diễn này: cần thiết lập hoàn chỉnh dòng
Để có đợc đờng biểu diễn này: cần thiết lập hoàn chỉnh dòng
điện giữa tim và máy ghi điện tim

điện giữa tim và máy ghi điện tim

Các điện cực đặt tại các vị trí khác nhau trên bề mặt cơ thể để
Các điện cực đặt tại các vị trí khác nhau trên bề mặt cơ thể để
tiếp nhận dòng điện phát từ cơ tim trong quá trình co bóp
tiếp nhận dòng điện phát từ cơ tim trong quá trình co bóp

Do có các vị trí khác nhau, các điện cực quan sát các xung điện
Do có các vị trí khác nhau, các điện cực quan sát các xung điện
học của tim từ các góc độ khác nhau
học của tim từ các góc độ khác nhau


Chuyển đạo điện tim
Chuyển đạo điện tim


2. Các lợi ích chính của ĐTĐ
2. Các lợi ích chính của ĐTĐ

Biện phát
Biện phát
tốt nhất
tốt nhất
để chẩn đoán các RL nhịp tim (RL tạo
để chẩn đoán các RL nhịp tim (RL tạo
nhịp và RL dẫn truyền)
nhịp và RL dẫn truyền)

Biện pháp

Biện pháp
tốt
tốt
để chẩn đoán các bệnh lý động mạch vành
để chẩn đoán các bệnh lý động mạch vành
(TMCB cơ tim hay NMCT)
(TMCB cơ tim hay NMCT)

Biện pháp
Biện pháp
hữu ích
hữu ích
để chẩn đoán phì đại buồng nhĩ và thất
để chẩn đoán phì đại buồng nhĩ và thất

Biện pháp
Biện pháp


hữu ích
hữu ích


trong chẩn đoán một số tình huống
trong chẩn đoán một số tình huống
bệnh lý khác gây tác động trên tim:
bệnh lý khác gây tác động trên tim:

TD tác dụng trên tim của một số thuốc điều trị (Thuốc chống
TD tác dụng trên tim của một số thuốc điều trị (Thuốc chống

LN)
LN)

Chẩn đoán một số rối loạn điện giải (K và Ca)
Chẩn đoán một số rối loạn điện giải (K và Ca)

Chẩn đoán một số bệnh lý khác (Tràn dịch MNT)
Chẩn đoán một số bệnh lý khác (Tràn dịch MNT)


3.
3.
Một số lu ý khi tiến hành phân tích ĐTĐ
Một số lu ý khi tiến hành phân tích ĐTĐ

Giới hạn
Giới hạn
bình thờng
bình thờng
của ĐTĐ biến đổi rộng và phụ
của ĐTĐ biến đổi rộng và phụ
thuộc vào nhiều yếu tố (tuổi, giới, kích th c lồng ngực)
thuộc vào nhiều yếu tố (tuổi, giới, kích th c lồng ngực)

Khi phân tích ĐTĐ, cần chú ý kết hợp chặt chẽ với bệnh
Khi phân tích ĐTĐ, cần chú ý kết hợp chặt chẽ với bệnh
cảnh LS và bệnh nguyên nhân:
cảnh LS và bệnh nguyên nhân:
ĐTĐ đợc coi nh một bằng chứng bổ xung thêm cho chẩn đoán
ĐTĐ đợc coi nh một bằng chứng bổ xung thêm cho chẩn đoán

xác định thay vì là tiêu chuẩn khẳng định chắc chắn:
xác định thay vì là tiêu chuẩn khẳng định chắc chắn:

Đờng ghi ĐTĐ trong giới hạn bình thờng
Đờng ghi ĐTĐ trong giới hạn bình thờng
không luôn đồng
không luôn đồng
nghĩa
nghĩa
BN không mắc bệnh tim thực thể
BN không mắc bệnh tim thực thể

Đờng ghi ĐTĐ có các
Đờng ghi ĐTĐ có các
biến đổi
biến đổi
so với dạng bình thờng (đủ tiêu
so với dạng bình thờng (đủ tiêu
chuẩn bệnh lý) cũng cha đủ khẳng định chắc chắn BN bị tổn th
chuẩn bệnh lý) cũng cha đủ khẳng định chắc chắn BN bị tổn th
ơng thực thể tim
ơng thực thể tim


II. Một số điểm về cách ghi ĐTĐ
II. Một số điểm về cách ghi ĐTĐ



Định chuẩn: Tốc độ chạy giấy ghi:

Định chuẩn: Tốc độ chạy giấy ghi:
25 mm/sec
25 mm/sec


mỗi ô nhỏ 1mm
mỗi ô nhỏ 1mm
tơng ứng 0,04 s
tơng ứng 0,04 s

Biên độ chuẩn:
Biên độ chuẩn:
1mV = 10 mm = N.
1mV = 10 mm = N.
Lu ý: N/2, N, 2N
Lu ý: N/2, N, 2N
N



C¸c nhiÔu khi ghi ®iÖn tim:
C¸c nhiÔu khi ghi ®iÖn tim:

Nguån gèc néi sinh
Nguån gèc néi sinh

Nguån gèc ngo¹i sinh
Nguån gèc ngo¹i sinh
→
→

Lo¹i bá c¸c yÕu tè g©y nhiÔu tríc khi ghi
Lo¹i bá c¸c yÕu tè g©y nhiÔu tríc khi ghi
®iÖn tim
®iÖn tim
§t® bÞ nhiÔu
§t® bÞ nhiÔu


§t® bÞ nhiÔu
§t® bÞ nhiÔu


Physiological
noise (Ho¹t
®éng co c¬
v©n cã tÇn sè
> 10 Hz)
§t® bÞ nhiÔu
§t® bÞ nhiÔu


NhiÔu do dßng
®iÖn bªn ngoµi
(dßng xoay
chiÒu 50/60 Hz,
c¸c thiÕt bÞ ph¸t
®iÖn tõ, nhiÔu do
b¶n th©n dßng

®iÖn cña m¸y
ghi ®iÖn tim
§t® bÞ nhiÔu
§t® bÞ nhiÔu



12 chuyÓn ®¹o chuÈn: §T§ thêng quy
12 chuyÓn ®¹o chuÈn: §T§ thêng quy

3 chuyÓn ®¹o lìng cùc chi: D1,D2 vµ D3
3 chuyÓn ®¹o lìng cùc chi: D1,D2 vµ D3

3 chuyÓn ®¹o ®¬n cùc chi: aVR, aVL, aVF
3 chuyÓn ®¹o ®¬n cùc chi: aVR, aVL, aVF

6 ChuyÓn ®¹o tríc tim V1- V6
6 ChuyÓn ®¹o tríc tim V1- V6
c¸c chuyÓn ®¹o ®iÖn tim
c¸c chuyÓn ®¹o ®iÖn tim
08/12/14 11
ChuyÓn ®¹o lìng cùc vµ ®¬n cùc chi
ChuyÓn ®¹o lìng cùc vµ ®¬n cùc chi


ChuyÓn ®¹o tríc tim
ChuyÓn ®¹o tríc tim

Vị trí đặt điện cực chuẩn không thể sử dụng đợc
Vị trí đặt điện cực chuẩn không thể sử dụng đợc
(cắt cụt chi hay băng bó): Đặt điện cực ở gần vị trí
(cắt cụt chi hay băng bó): Đặt điện cực ở gần vị trí
chuẩn nhất có thể đặt đợc
chuẩn nhất có thể đặt đợc

Các chuyển đạo thêm:
Các chuyển đạo thêm:

CĐ trớc tim phải: V3R, V4R
CĐ trớc tim phải: V3R, V4R

CĐ thành ngực sau: V7, V8, V9
CĐ thành ngực sau: V7, V8, V9

CĐ thực quản
CĐ thực quản

CĐ trong buồng tim
CĐ trong buồng tim
Các chuyển đạo bổ xung
Các chuyển đạo bổ xung



Mắc nhầm điện cực tay P và T: ĐTĐ có hình ảnh
Mắc nhầm điện cực tay P và T: ĐTĐ có hình ảnh
giả chuyển buồng tim sang phải
giả chuyển buồng tim sang phải

P (-) ở D1
P (-) ở D1

D2 chuyển đổi thành D3 và ngợc lại
D2 chuyển đổi thành D3 và ngợc lại

aVR chuyển đổi thành aVL và ngợc lại
aVR chuyển đổi thành aVL và ngợc lại

aVF không thay đổi
aVF không thay đổi

Mắc sai vị trí các C trớc tim: Thờng gặp và th
Mắc sai vị trí các C trớc tim: Thờng gặp và th
ờng bị bỏ qua: (Béo,
ờng bị bỏ qua: (Béo,
ph n
ph n
, biến dạng lồng ngực)
, biến dạng lồng ngực)


So sánh T theo serie
So sánh T theo serie
Mắc sai điện cực
Mắc sai điện cực


IV. Quy trình đọc điện tim

IV. Quy trình đọc điện tim
1.
1.
Nhịp cơ sở và tính chất đều hay không của nhịp
Nhịp cơ sở và tính chất đều hay không của nhịp
cơ sở
cơ sở
2.
2.
Tần số tim
Tần số tim
3.
3.
Trục điện học của tim
Trục điện học của tim
4.
4.
Phân tích các sóng, khoảng, các khúc của điện
Phân tích các sóng, khoảng, các khúc của điện
tim
tim
5.
5.
ĐTĐ bệnh lý
ĐTĐ bệnh lý
6.
6.
Kết luận dựa trên lâm sàng
Kết luận dựa trên lâm sàng

Sãng ®iÖn tim c¬ b¶n
Sãng ®iÖn tim c¬ b¶n
Segment: Khóc, ®o¹n (h×nh d¹ng) Interval: Kho¶ng (thêi gian)


Ph©n tÝch c¸c sãng §T§
Ph©n tÝch c¸c sãng §T§

Sãng P: nhÜ ®å
Sãng P: nhÜ ®å

Kho¶ng PR: ®¸nh gi¸ dÉn truyÒn nhÜ – thÊt
Kho¶ng PR: ®¸nh gi¸ dÉn truyÒn nhÜ – thÊt

Phøc bé QRS: qu¸ tr×nh khö cùc thÊt
Phøc bé QRS: qu¸ tr×nh khö cùc thÊt

ST -T: ®¸nh gi¸ t¸i cùc thÊt
ST -T: ®¸nh gi¸ t¸i cùc thÊt

Sãng U
Sãng U

Thêi gian QT: Thêi gian t©m thu cña thÊt
Thêi gian QT: Thêi gian t©m thu cña thÊt



Mỗi phức bộ QRS đều có một sóng P đi trớc

Mỗi phức bộ QRS đều có một sóng P đi trớc

Sóng P cách phức bộ QRS một khoảng thời gian
Sóng P cách phức bộ QRS một khoảng thời gian
thích hợp
thích hợp

Tần số thất trong khoảng 60 100 ck/ph
Tần số thất trong khoảng 60 100 ck/ph

Sóng P có hình dạng bình thờng và ổn định trong
Sóng P có hình dạng bình thờng và ổn định trong
mỗi chuyển đạo
mỗi chuyển đạo
nhịp xoang bình thờng
nhịp xoang bình thờng


Xác định tần số tim
Xác định tần số tim
Nếu nhịp tim cơ bản là đều: Dùng công thức tính
60 60
F = =
RR (sec) Số ô vuông nhỏ giữa 2 sóng R x 0,04


X¸c ®Þnh tÇn sè tim
X¸c ®Þnh tÇn sè tim

Normal
I
aVF
Right ADI
aVF
Undeterminant
I
aVF
0
Left AD
I
aVFaVF
+ 90
- 90
180
Trôc ®iÖn häc cña tim
Trôc ®iÖn häc cña tim


Các sóng điện tim
Các sóng điện tim

Sóng P:
Sóng P:

Định nghĩa
:
:
Sóng đầu tiên của chu chuyển tim, biểu
Sóng đầu tiên của chu chuyển tim, biểu

hiện quá trình khử cực nhĩ và dẫn truyền xung động qua
hiện quá trình khử cực nhĩ và dẫn truyền xung động qua
cơ nhĩ (hoạt hoá nhĩ)
cơ nhĩ (hoạt hoá nhĩ)

Bình thờng:



Sóng tròn, không nhọn, không có móc
Sóng tròn, không nhọn, không có móc

P (+) D1,D2 , aVF và V4 đến V6; P (-) aVR; thờng
P (+) D1,D2 , aVF và V4 đến V6; P (-) aVR; thờng
có dạng hai pha hay âm ở D3
có dạng hai pha hay âm ở D3

Biên độ
Biên độ


2,5 mm và chiều rộng
2,5 mm và chiều rộng


0,11 sec ở tất
0,11 sec ở tất
cả các chuyển đạo
cả các chuyển đạo

Các sóng điện tim
Các sóng điện tim

Khoảng PR:
Khoảng PR:

Định nghĩa: Khoảng thời
Định nghĩa: Khoảng thời
gian để xung động dẫn
gian để xung động dẫn
truyền từ cơ nhĩ tới cơ thất
truyền từ cơ nhĩ tới cơ thất

Cách đo: Từ chỗ bắt đầu
Cách đo: Từ chỗ bắt đầu
của sóng P tới chỗ bắt
của sóng P tới chỗ bắt
đầu của phức bộ QRS
đầu của phức bộ QRS

Bình thờng: 0,12 0,20
Bình thờng: 0,12 0,20
giây
giây


Các sóng điện tim
Các sóng điện tim

Phức bộ QRS:
Phức bộ QRS:

Phức bộ QRS là phần quan trọng nhất của điện tim:
Phức bộ QRS là phần quan trọng nhất của điện tim:
Phản ánh quá trình hoạt hoá hay khử cực thất
Phản ánh quá trình hoạt hoá hay khử cực thất

Các thành phần của phức bộ QRS
Các thành phần của phức bộ QRS

Q: Sóng âm đầu tiên
Q: Sóng âm đầu tiên

R: Sóng dơng đầu tiên, có thể có Q đi trớc hay
R: Sóng dơng đầu tiên, có thể có Q đi trớc hay
không
không

S : Sóng âm ngay sau sóng R
S : Sóng âm ngay sau sóng R

R, S; R; S là các sóng dơng và âm kế tiếp
R, S; R; S là các sóng dơng và âm kế tiếp


Các sóng điện tim
Các sóng điện tim

Thời gian khoảng QRS:

Thời gian khoảng QRS:

Định nghĩa:
Quá trình khử cực thất tạo nên sóng Q,
Quá trình khử cực thất tạo nên sóng Q,
R và S.
R và S.

Cách đo
: QRS đợc đo từ chỗ bắt đầu của sóng Q
: QRS đợc đo từ chỗ bắt đầu của sóng Q
(nếu có) hay sóng R tới chỗ kết thúc của sóng S.
(nếu có) hay sóng R tới chỗ kết thúc của sóng S.

Bình thờng
: 0,07 - 0,11 sec
: 0,07 - 0,11 sec

Bất thờng
: Thời gian > 0,12 sec
: Thời gian > 0,12 sec

Bất thờng dẫn truyền trong thất
Bất thờng dẫn truyền trong thất

NTT thất
NTT thất