khó thở cấp - định hướng chẩn đoán xử tri cấp cứu

Khã thë cÊp
§Þnh h íng chÈn ®o¸n
§Þnh h íng chÈn ®o¸n
xö trÝ cÊp cøu
xö trÝ cÊp cøu

khó thở cấp

Không có định nghĩa thống nhất
Không có định nghĩa thống nhất

Cảm giác không thoải mái khi thở
Cảm giác không thoải mái khi thở

Mang tính chủ quan của BN
Mang tính chủ quan của BN

Cấp = cần can thiệp cấp cứu
Cấp = cần can thiệp cấp cứu

Khó thở cấp

Lý do th ờng gặp khám cấp cứu
Lý do th ờng gặp khám cấp cứu

Là 1 cấp cứu khó khăn:
Là 1 cấp cứu khó khăn:

Cần chẩn đoán nhanh
Cần chẩn đoán nhanh



Cần can thiệp cấp cứu
Cần can thiệp cấp cứu



NN nhiều, khó chẩn đoán
NN nhiều, khó chẩn đoán

sinh lý bÖnh

Phøc t¹p - ch a hiÓu râ
Phøc t¹p - ch a hiÓu râ

C¶m gi¸c g¾ng søc thë
C¶m gi¸c g¾ng søc thë

Chemoreceptor (CO2, O2)
Chemoreceptor (CO2, O2)

Mechanoreceptor
Mechanoreceptor
o


§ êng thë

§ êng thë
o


Phæi
Phæi
o


Thµnh ngùc
Thµnh ngùc

Rèi lo¹n dÉn truyÒn vµo
Rèi lo¹n dÉn truyÒn vµo

sinh lý bÖnh

Nguyên nhân

Đ ờng hô hấp trên
Đ ờng hô hấp trên
o


Angioedema (phản vệ)
Angioedema (phản vệ)
o


Dị vật đ ờng thở

Dị vật đ ờng thở
o


Viêm nắp thanh quản
Viêm nắp thanh quản
o


Bỏng thanh quản do chất ăn mòn
Bỏng thanh quản do chất ăn mòn
o


Polyp, chấn th ơng
Polyp, chấn th ơng

Nguyên nhân

Phổi
Phổi
o


Sặc vào phổi
Sặc vào phổi
o


Hít phải khí độc

Hít phải khí độc
o


HPQ, COPD
HPQ, COPD
o


Phù phổi không do tim
Phù phổi không do tim
o


Nhồi máu phổi
Nhồi máu phổi
o


Viêm phổi, VPQ co thắt
Viêm phổi, VPQ co thắt

Nguyªn nh©n

Tim
Tim
o


TMCB c¬ tim, NMCT

TMCB c¬ tim, NMCT
o


Suy tim cÊp
Suy tim cÊp
o


OAP huyÕt ®éng
OAP huyÕt ®éng
o


Ðp tim cÊp
Ðp tim cÊp
o


Hë van tim cÊp
Hë van tim cÊp
o


Rèi lo¹n nhÞp tim
Rèi lo¹n nhÞp tim

Nguyên nhân

Phản vệ

Phản vệ

Chấn th ơng
Chấn th ơng
o


TKMF- tràn máu màng phổi
TKMF- tràn máu màng phổi
o


Đụng dập phổi
Đụng dập phổi
o


Rách khí, PQ- tắc mạch khí
Rách khí, PQ- tắc mạch khí
o


Mảng s ờn di động
Mảng s ờn di động
o


ép tim cấp
ép tim cấp

Nguyªn nh©n

Ngé ®éc
Ngé ®éc
o


CO
CO
o


Cyanide
Cyanide
o


Salicylate
Salicylate

T¨ng th«ng khÝ do t©m lý
T¨ng th«ng khÝ do t©m lý
(chÈn ®o¸n lo¹i trõ)
(chÈn ®o¸n lo¹i trõ)

Nguyªn nh©n

C¸c NN kh¸c
C¸c NN kh¸c
o

ThiÕu m¸u
ThiÕu m¸u
o


C êng gi¸p
C êng gi¸p
o


Thai nghÐn
Thai nghÐn
o


BÖnh lý thÇn kinh c¬
BÖnh lý thÇn kinh c¬
o


Toan chuyÓn ho¸
Toan chuyÓn ho¸
o


NhiÔm trïng (SNK)
NhiÔm trïng (SNK)

Định h ớng chẩn đoán nguyên nhân

Khó thở khi hít vào, có tiếng rít
Khó thở khi hít vào, có tiếng rít
(khó thở thanh quản)
(khó thở thanh quản)



Dị vật đ ờng thở: h/c xâm nhập
Dị vật đ ờng thở: h/c xâm nhập



Viêm nắp thanh quản: sốt, đau họng
Viêm nắp thanh quản: sốt, đau họng



Phù Quincke: phản vệ
Phù Quincke: phản vệ



Chấn th ơng
Chấn th ơng



Định h ớng chẩn đoán nguyên nhân

Khó thở ra, ran rít, ran ngáy
Khó thở ra, ran rít, ran ngáy

Đợt cấp COPD
Đợt cấp COPD

Cơn HPQ
Cơn HPQ

Phù phổi
Phù phổi

§Þnh h íng chÈn ®o¸n nguyªn nh©n

Ran Èm
Ran Èm

Phï phæi cÊp
Phï phæi cÊp

Viªm phæi
Viªm phæi

X¬ phæi
X¬ phæi

§Þnh h íng chÈn ®o¸n nguyªn nh©n

Lång ngùc mÊt c©n ®èi

Lång ngùc mÊt c©n ®èi
Gi¶m hoÆc mÊt RRFN
Gi¶m hoÆc mÊt RRFN

TKMF
TKMF

TDMF
TDMF

XÑp phæi
XÑp phæi

Định h ớng chẩn đoán nguyên nhân

Thở nhanh, mạnh, ứ đọng hầu họng
Thở nhanh, mạnh, ứ đọng hầu họng

Phù phổi cấp
Phù phổi cấp

Hôn mê
Hôn mê

Cơn động kinh
Cơn động kinh
(cắn l ỡi, đái dầm, tăng CPK, tăng lactat)
(cắn l ỡi, đái dầm, tăng CPK, tăng lactat)

Định h ớng chẩn đoán nguyên nhân

Thở nhanh, nghe phổi bình th ờng
Thở nhanh, nghe phổi bình th ờng

Nhồi máu phổi
Nhồi máu phổi

Bệnh cảnh, cơ địa (VTTM chân)
Bệnh cảnh, cơ địa (VTTM chân)

Thở nhanh, tim nhanh, đau ngực
Thở nhanh, tim nhanh, đau ngực

Tr/c ST phải, TALĐMP
Tr/c ST phải, TALĐMP

ECG, Xquang phổi, khí máu
ECG, Xquang phổi, khí máu

ép tim cấp
ép tim cấp

§Þnh h íng chÈn ®o¸n nguyªn nh©n

T¨ng th«ng khÝ
T¨ng th«ng khÝ

Tim, phæi
Tim, phæi


T©m lý (lo l¾ng)
T©m lý (lo l¾ng)

T¨ng th«ng khÝ trung ¬ng
T¨ng th«ng khÝ trung ¬ng

G§ sím cña chÊn th ¬ng
G§ sím cña chÊn th ¬ng

SNK
SNK

Toan CH, sèt, thiÕu m¸u, c êng gi¸p
Toan CH, sèt, thiÕu m¸u, c êng gi¸p

§Þnh h íng chÈn ®o¸n nguyªn nh©n

Rèi lo¹n nhÞp tim
Rèi lo¹n nhÞp tim

NhÞp nhanh > 160
NhÞp nhanh > 160

NMP, suy tim, c¬n nhÞp nhanh
NMP, suy tim, c¬n nhÞp nhanh

Viªm phæi, TKMF (SHHC)
Viªm phæi, TKMF (SHHC)

C êng gi¸p

C êng gi¸p

NhÞp 50 - 160
NhÞp 50 - 160
•
CÇn t×m nguyªn nh©n kh¸c
CÇn t×m nguyªn nh©n kh¸c

§Þnh h íng chÈn ®o¸n nguyªn nh©n

§au ngùc
§au ngùc
•
TMCB c¬ tim
TMCB c¬ tim
•
TKMF
TKMF
•
Viªm phæi, viªm mµng phæi
Viªm phæi, viªm mµng phæi
•
Nhåi m¸u phæi
Nhåi m¸u phæi

§Þnh h íng chÈn ®o¸n nguyªn nh©n

C¸c NN dÔ bá sãt
C¸c NN dÔ bá sãt


ThiÕu m¸u cÊp
ThiÕu m¸u cÊp

Toan chuyÓn ho¸
Toan chuyÓn ho¸

SNK
SNK

BÖnh lý thÇn kinh- c¬
BÖnh lý thÇn kinh- c¬

Định h ớng khám và xử trí cấp cứu

Đánh giá sơ bộ và cấp cứu ban đầu
Đánh giá sơ bộ và cấp cứu ban đầu
Nhanh chóng đánh giá các dấu hiệu sống (30 -
Nhanh chóng đánh giá các dấu hiệu sống (30 -
60 s) và can thiệp cấp cứu
60 s) và can thiệp cấp cứu

Hỏi ngắn gọn bệnh sử
Hỏi ngắn gọn bệnh sử

ABC: đ ờng thở- hô hấp- tuần hoàn
ABC: đ ờng thở- hô hấp- tuần hoàn

Định h ớng khám và xử trí cấp cứu

Đánh giá sơ bộ và cấp cứu ban đầu

Đánh giá sơ bộ và cấp cứu ban đầu
1- Có nhịp thở không?
1- Có nhịp thở không?

Ngừng thở: mạch cảnh ?
Ngừng thở: mạch cảnh ?

Ngừng thở, còn mạch:
Ngừng thở, còn mạch:

Quá liều thuốc phiện
Quá liều thuốc phiện

Chảy máu nội sọ nặng
Chảy máu nội sọ nặng

Pha ngừng thở của Cheyne-Stokes
Pha ngừng thở của Cheyne-Stokes

Định h ớng khám và xử trí cấp cứu

Đánh giá sơ bộ và cấp cứu ban đầu
Đánh giá sơ bộ và cấp cứu ban đầu

Có nhịp thở, có mạch
Có nhịp thở, có mạch


2- Tắc đ ờng hô hấp trên?
2- Tắc đ ờng hô hấp trên?

Tắc hoàn toàn
Tắc hoàn toàn
Tắc không hoàn toàn
Tắc không hoàn toàn

Định h ớng khám và xử trí cấp cứu

Tắc đ ờng hô hấp trên:
Tắc đ ờng hô hấp trên:

Thăm khám kỹ vùng cổ
Thăm khám kỹ vùng cổ

Dh nặng: ngồi thở, mệt lả, tím, truỵ mạch
Dh nặng: ngồi thở, mệt lả, tím, truỵ mạch

Sai lầm: đánh giá thấp mức độ nặng
Sai lầm: đánh giá thấp mức độ nặng

O2 liều cao- theo dõi sát - sẵn sàng NKQ,
O2 liều cao- theo dõi sát - sẵn sàng NKQ,
MKQ
MKQ

Soi họng, thanh môn, thanh quản
Soi họng, thanh môn, thanh quản