Bớcđầunghiêncứu
giátrịcủamũitiêminsulinbánChậm
buổitốiởbệnhnhânđáitháođờngtype2
thấtbạithứphátvớinhómSulfonylurea
Bs. Hoàng Thị Liên Ph ơng
®Æt vÊn ®Ò
§T§ ngµy cµng ↑ & nhiÒu BC m¹n tÝnh
KiÓm so¸t §M tèt ⇒ ↓ tû lÖ tö vong, tµn phÕ
(UKPDS 1998)
KiÓm so¸t §M/§T§ typ 2: c¸c thuèc h¹ §H
vµ insulin
5 - 10% TBTP víi Sulfonyurea
⇒ Sulfonylurea + insulin BC khi ®i ngñ
→ KiÓm so¸t §M tèt & an toµn
Mục đích nghiên cứu
1. Đánh giá hiệu quả kiểm soát ĐM khi tiêm
thêm một mũi tiêm Insulin BC tr ớc khi đi
ngủ ở BN ĐTĐ typ 2 TBTP với
Sulfonylurea
2. Tìm liều Insulin BC tr ớc khi đi ngủ thích
hợp cho những BN ĐTĐ typ 2 TBTP với
điều trị nhóm Sulfonylurea
tæng quan
ThÊt b¹i tiªn ph¸t & thø ph¸t víi
sulfonylurea:
“ThÊt b¹i”: liÒu sulfonylurea tèi ®a kh«ng
k/so¸t ® îc §M
ThÊt b¹i tiªn ph¸t: sulfonylurea kh«ng
k/so¸t ® îc §M tõ khi bÖnh míi ph¸t hiÖn
ThÊt b¹i thø ph¸t: sulfonylurea sau Ýt nhÊt
3 th¸ng cã t/dông k/so¸t CH tèt trë nªn
gi¶m t/dông, §M tiÕp tôc ↑
tổng quan
Vai trò của insulin BC khi đi ngủ
Cơ chế bệnh sinh của ĐTĐ typ 2:
RL tiết insulin ở TB tụy
TT kháng insulin ngoại vi (gan, cơ)
SX đ ờng ở gan
BN ĐTĐ typ 2:
Gđ sớm: TB tụy tiết insulin thắng TT
kháng insulin ngày càng
Gđ tiến triển: tiết insulin TB tụy dần
không thể k/soát ĐM tốt với nhóm
sulfonylurea (TBTP)
tæng quan
Vai trß cña insulin BC khi ®i ngñ
SX ® êng ë gan:
Q®Þnh [§M] lóc ®ãi /§T§ typ 2
§ªm: SX ® êng gan ↑↑ do [insulin] m¸u
ë møc thÊp nhÊt
⇒ Sul + insulin BC khi ®i ngñ → øc chÕ
SX ® êng ë gan → khèng chÕ ↑ §M vÒ
®ªm → ↓ §M buæi s¸ng
tæng quan
Vai trß cña insulin BC khi ®i ngñ
Insulin BC (tèi) → ↓ hiÖn t îng kh¸ng insulin
buæi s¸ng sím (cortisol ↑, glucagon ↑ )
→ ↓ §M ®ãi buæi s¸ng
§M lóc ®ãi ↓ → sulfonylurea kthÝch TB β tôy
tiÕt insulin hiÖu qu¶ h¬n → c¶i thiÖn §M
trong ngµy
⇒
Insulin BC khi ®i ngñ + Sul → ↓ §M buæi
s¸ng, c¶i thiÖn §M trong ngµy
⇒
hiÖu qu¶ kiÓm so¸t §M tèt
đối t ợng và ph ơng pháp nc
Đối t ợng nc:
30 BN ĐTĐ typ 2 TBTP với nhóm Sulfonylurea
Tiêu chuẩn chọn BN:
BN ĐTĐ typ 2 đang nhóm Sulphonylurea với
liều tối đa và CĐ ăn không k/soát ĐM:
ĐM lúc đói buổi sáng >7,8mmol/l.
ĐM 2 giờ sau ăn > 10,0mmo/l
HbA
1C
>7,5%
Dùng thuốc theo đúng chỉ dẫn
đối t ợng và ph ơng pháp nc
Đối t ợng nc:
Tiêu chuẩn loại trừ BN
Không phù hợp tiêu chuẩn lựa chọn BN
Bệnh cấp tính
Tự dùng hoặc bỏ thuốc không theo chỉ dẫn
BN dùng thuốc a/h ởng đến ĐM, lipid máu
Suy gan, suy thận nặng
BN mất máu cấp hoặc mạn
BN không có điều kiện TD
đối t ợng và ph ơng pháp nc
Ph ơng pháp NC:
Tất cả BN NC đ ợc làm BA theo mẫu riêng
Hỏi bệnh:
Tgian đ ợc ĐTĐ, dùng thuốc đều
Thuốc đang : tên thuốc, liều l ợng
LS: BMI = cân nặng/chiều cao
2
CLS:
ĐM lúc đói
Lipid máu: CT, TG, HDL-C, LDL-C
HbA
1C
®èi t îng vµ ph ¬ng ph¸p nc
Ph ¬ng ph¸p NC:
H íng dÉn vµ kiÓm so¸t BN NC
C¸ch lÊy thuèc
C¸ch tiªm insulin (TDD)
H/dÉn BN b¶o qu¶n insulin ®óng quy ®Þnh
H/dÉn BN ph¸t hiÖn c¸c tr/c h¹ §H
đối t ợng và ph ơng pháp nc
Ph ơng pháp NC:
Thực hiện phác đồ điều trị
BN tiếp tục liều sulfonylurea tối đa
PP sdụng liều insulin BC lúc 21 giờ:
Liều khởi đầu: 0,1đv/kg/ngày, không ăn
Điều chỉnh insulin dựa vào ĐM lúc đói
Duy trì ĐM 3,8 - 7,8mmol/l
ĐM 7,8 - 8,8mmol/l 2đv
ĐM > 8,8mmol/l 4đv
ĐM < 3,8mmol/l liều insulin
BN sdụng Insulatard NPH của Novo Nordisk
đối t ợng và ph ơng pháp nc
Ph ơng pháp NC:
Theo dõi điều trị:
TD trong 12 tuần
BN nội trú ktra ĐM lúc đói hàng ngày
chỉnh liều insulin. Khi ra viện đ ợc
khám ngoại trú 2 tuần/ 1 lần
BN khám ngoại trú ktra CN, ĐM lúc đói,
thuốc và insulin đang dùng
Sau 12 tuần BN đ ợc làm lại các XN: ĐM
lúc đói, Lipid máu, HbA
1C
, CN, tính BMI
KÕt qu¶ vµ bµn luËn
T×nh h×nh chung BN NC
Ph©n bè BN theo giíi
16.7%
83.3%
Nam
N÷
30BN: 25 n÷, 5 nam
Tuæi TB: 65,87±11,06 (43 - 87)
KÕt qu¶ vµ bµn luËn
T×nh h×nh chung BN NC
ChØ sè khèi c¬ thÓ (BMI)
46.7%
53.3%
BMI >= 23
BMI < 23
TB: 23,18 ± 3,39 (17,7 - 33,7)
KÕt qu¶ vµ bµn luËn
T×nh h×nh chung BN NC
Thêi gian m¾c bÖnh §T§
43.3
43.3
13.4
0%
20%
40%
60%
< 5 n¨m 5-10n¨m > 10 n¨m
< 5 n¨m
5-10n¨m
> 10 n¨m
TB: 6,27 ± 3,97 n¨m (1 - 16)
KÕt qu¶ vµ bµn luËn
T×nh h×nh chung BN NC
Lo¹i sulfonylurea BN ®ang dïng:
40.0%
60.0%
Gliclazide
Glybenclamide
KÕt qu¶ vµ bµn luËn
® êng m¸u lóc ®ãi
BiÕn ®æi §M lóc ®ãi
8.02
8.22
8.21
8.33
8.31
8.42
12.67
6.9
6.8
6.5
7.1
7.9
8.6
13.4
0
4
8
12
16
T0 T2 T4 T6 T8 T10 T12
Chóng t«i
Trischitta
Kết quả và bàn luận
Glucose máu lúc đói
So sánh ĐM tr ớc & sau 12 tuần ĐT
12.67
8.02
0
4
8
12
16
Tuần 0 Tuần 12
Đ ờng
máu
p < 0,001
Shank M.L. (1995); Yki-Jarvien H. (1999); Wright A. (2002)
Kết quả và bàn luận
KQ tỷ lệ HbA
1C
Phân bố BN thay đổi HbA
1C
tr ớc & sau ĐT
0
0
100
6,7
43,3
50
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Tr ớc ĐT Sau 12 tuần
HbA1c < 6,5%
HbA1c 6,5-7,5%
HbA1c > 7,5%
Kết quả và bàn luận
tỷ lệ HbA
1C
So sánh HbA
1C
tr ớc & sau 12 tuần điều trị
7.86
10.21
0
4
8
12
Tuần 0 Tuần 12
HbA1c
p < 0,001
Trischitta V.(1989); Miller (1993);
Landstedt-Hallin L.(1995); Yki-Jarvien H.(1999)
Kết quả và bàn luận
Cân nặng
Phân bố tỷ lệ tăng cân nặng
Số CN tăng Số BN Tỷ lệ %
Không tăng 18 60
Tăng < 1kg 7 23,3
1kg < Tăng < 3kg 3 10
Tăng 3kg 2 6,7
Tổng số 30 100
Kết quả và bàn luận
Cân nặng
S/sánh cân nặng tr ớc & sau 12 tuần ĐT
Thời gian Số BN
Cân nặng TB
(kg)
p
Tr ớc ĐT 30
55,48 9,12
> 0,05
Sau 12 tuần 30
55,85 8,53
Trischitta (1989)
KÕt qu¶ vµ bµn luËn
bmi
S/s¸nh BMI tr íc & sau 12 tuÇn θ
Thêi gian Sè BN
BMI
trung b×nh
p
Tr íc §T 30
23,19 ± 3,34
> 0,05
Sau 12 tuÇn 30
23,36 ± 3,14
Maiz A. (1993); Clauson P. (1996)
KÕt qu¶ vµ bµn luËn
Cholesterol TP & triglycerid
So s¸nh CT, TG tr íc & sau 12 tuÇn §T
1.96
5.27
1.99
5.17
1
2
3
4
5
6
CT TG
Tr íc §T
Sau 12 tuÇn
p > 0,05
Maiz A. (1993); Chow C.C. (1995); Sinagra D. (1998)
p > 0,05