Ðau lưng do hẹp ống sống thắt lưng có nguy hiểm? pps

Ðau lưng do hẹp ống sống thắt lưng có nguy
hiểm?
Ống sống là khoang rỗng của đốt sống, trong đó có tuỷ sống và các
rễ thần kinh. Nếu ống sống bị hẹp sẽ chèn ép rễ tuỷ sống và các rễ
thần kinh tương ứng gây đau đớn cho người bệnh.
Nguyên nhân gây hẹp ống sống
Hẹp ống sống là một thể biến dạng của cỡ kích thước ống sống bị
hẹp so với cỡ kích thước bình thường, tương ứng với các tổ chức
có liên quan cùng lứa tuổi. Người ta không xếp vào đây quá trình
viêm (viêm đốt sống) các u và thoát vị đĩa đệm hoàn toàn. Như vậy
chỉ có nguyên nhân bẩm sinh và mắc phải gây nên hẹp lòng ống
sống. Nếu là do bẩm sinh thì thường gặp hẹp ống sống do loạn
dưỡng sụn, dị dạng đốt sống, hẹp ống sống nguyên phát, quá ưỡn
cột sống thắt lưng, gai đôi cột sống, trượt đốt sống, hẹp ống sống
sau chấn thương, biến đổi thoái hoá: phản ứng xương ở các cạnh
và khớp đốt sống. Nếu là do mắc phải thì hẹp ống sống lại do biến
đổi thoái hoá như lồi đĩa đệm, giả trượt đốt sống; hẹp ống sống sau
phẫu thuật: sau phẫu thuật cố định cứng, tổ chức sẹo; bệnh xương
toàn thân: bệnh nhiễm độc flo (fluorose), bệnh paget. Tuỳ theo
nguyên nhân, hẹp ống sống có thể ở từng đoạn hay cả toàn bộ ống
sống. Sau khi mổ ống sống thắt lưng, hẹp ống sống có thể xảy ra
do các mảng sẹo hoặc do sự phát triển chồng áp lên nhau ở phía
trong cung đốt sống sau phẫu thuật bất động cột sống ở phía sau.
Các phẫu thuật làm cứng đốt sống cũng có thể xuất hiện tình
huống tương tự. Trong các nguyên nhân gây hẹp ống sống, cần lưu
ý dạng kết hợp hẹp ống sống trên cơ sở của quá trình thoái hoá do
những phản ứng mọc gai xương ở các diện khớp nhỏ, những chỗ
vồng lên của giới hạn sau của đĩa đệm và những dạng xô lệch giữa
các đốt sống với nhau trong thoái hoá đĩa đệm cột sống thắt lưng,
với tình trạng hẹp ống sống nguyên phát bẩm sinh. Dạng kết hợp
gây hẹp ống này đã đóng vai trò quan trọng trong nguyên nhân của

bệnh lý hẹp ống sống.

Hình ảnh ống sống bình thường (bên
trái ảnh) và ống sống bị hẹp.
Hẹp ống sống gây đau ở nhiều vị trí
Người ta xác định độ rộng
của ống sống bằng những
tiêu chuẩn Xquang là
khoảng cách giữa hai cuống
cung đốt sống. Ðường kính
trước - sau của ống sống là
đoạn ngắn nhất giữa cạnh
sau của thân đốt sống và
giới hạn sau của ống sống
hoặc bờ trong của cung đốt
sống. Bằng khoảng cách
liên cuống, người ta đã xác
định được các quá trình
choán thể tích trong ống
sống. Hiện nay, bằng kỹ
thuật chẩn đoán hình ảnh
(chụp cắt lớp vi tính, chụp
cộng hưởng từ), hẹp ống
sống được chẩn đoán rất
chính xác. Theo Verbiest,
đường kính trước - sau của
ống sống vùng thắt lưng nếu
nhỏ hơn 10mm thì được coi
Hẹp ống sống thắt lưng thường gọi
là hội chứng hẹp ống sống thắt lưng.

Bệnh nhân thường than phiền về đau
lưng và dây thần kinh hông to trong
nhiều năm và đã điều trị nhiều
không khỏi. Đau đa dạng, trải qua đau mạn tính đến đau dây thần
kinh hông to, rồi đến đau dây thần kinh đùi cả ở hai bên và cuối
cùng là đau rễ thần kinh kiểu lan xuyên xuống hai chân. Hai chân
có phản ứng dị cảm, đôi khi liệt cơ và rối loạn cơ tròn kiểu kín đáo.
Duỗi quá cột sống sẽ gây đau nên bệnh nhân có tư thế đi hơi ngả
người về phía trước. Nếu đau thắt lưng và đau các rễ thần kinh khi
đi hay đau tăng do đi lại và buộc bệnh nhân phải dừng lại thì được
gọi là khập khễnh cách hồi rễ thần kinh. Nếu đuôi ngựa bị xâm
phạm có thể xuất hiện khập khễnh cách hồi của đuôi ngựa (đuôi
ngựa là nơi hội tụ của rất nhiều rễ thần kinh thắt lưng- cùng). Biểu
hiện: giảm cảm giác, muộn hơn có đau và chuột rút cả hai chân sau
khi đi một đoạn đường hoặc đứng lâu. Người ta cho rằng do hẹp
ống sống nên dẫn đến thiếu máu cục bộ của rễ đuôi ngựa. Đau
mang tính chất phụ thuộc vào tư thế và liên quan đến khoanh đoạn
tuỷ tương ứng là những đặc điểm quan trọng để chẩn đoán đau do
nguyên nhân mạch máu.
Khập khễnh cách hồi đuôi ngựa xuất hiện trước hết khi bị áp lực
trọng tải trong tư thế ưỡn cột sống. Đặc trưng của đau kiểu đó là:
là hẹp tuyệt đối. Nếu 10-
12mm là hẹp tương đối và
theo P. Godeau, dưới 15mm
được coi như hẹp.
đau chân tăng mạnh khi đi xuống dốc, xuống thang và lại ngừng
đau khi cúi nhẹ ra trước. Chẩn đoán phân biệt với trượt đốt sống do
tiêu eo đốt sống (lyse isthmique) vì cũng có hội chứng này và
ngoài ra còn chẩn đoán phân biệt với suy yếu khớp.
Hẹp ống sống tiển triển tốt khi được phẫu thuật

Chỉ được đặt ra khi đã chẩn đoán xác định. Trước tiên cần phải áp
dụng các biện pháp điều trị giống như chứng đau do đĩa đệm. Nếu
điều trị bảo tồn không có kết quả thì chỉ định phẫu thuật. Phương
pháp nới rộng bằng thủ thuật cắt nửa cung sau hoặc toàn bộ cung
sau đốt sống ở đoạn có hẹp ống sống. Mục đích của phẫu thuật là
giải phóng sự chèn đẩy. Nếu rễ thần kinh ở ngách bên bị chèn ép
do ngách bên bị mất độ lõm sâu, có thể chỉ cần cắt bỏ một phần
diện khớp trên. Trường hợp có hội chứng ở cả hai bên cần chỉ định
cắt toàn bộ cung sau, kết quả điều trị phẫu thuật thường là tốt.