giáo án bồi dưỡng sinh học 6 thực hành quan sát biến dạng của thân

C©u hỏi: §iỊn cơm tõ thích hợp mà em biết vµo chç (………)
thay cho c¸c sè 1, 2, 3,4….
-M¹ch …1. gåm nh÷ng tÕ bµo sèng, vách máng, cã
chøc n¨ng … 2……………………………………………
-M¹ch 3… gåm nh÷ng tÕ bµo có vách hãa gç dµy,
kh«ng cã chÊt t bo, cã chøc n¨ng …….….4………………
Vận chuyển chất hữu cơ.
rây
gỗ
Vận chuyển nước và
muối khoáng.
KIỂM TRA MIỆNG
*Em đã xem bài học mới là bài gì? Và tìm các mẫu
vật gì?

-
Các mẫu vật trên là những thân
biến dạng . Tại sao gọi chúng là
thân biến dạng? Có những loại thân
biến dạng nào và có chức năng gì?
Để biết em phải tìm hiểu qua bài 18
- tiết 18: THỰC HÀNH QUAN SÁT
BIẾN DẠNG CỦA THÂN

Tuan :9
Thửựự saựu ngaứy 22-10-2010

Baứi 18- tieỏt 18

•
I-Quan sát và ghi lại một số
thông tin về thân biến dạng:
•
1-Quan sát các loại củ chứng
tỏ chúng là thân:
*HS quan sát vật mẫu, thảo
luận nhóm ghi vào phiếu học
tập.(7 phút)
Bài 18- Tiết 18
THỰC HÀNH: QUAN SÁT BIẾN DẠNG CỦA THÂN
Các vât mẫu như:
Củ su hào
-
Củ khoai tây
-
Củ gừng (hoặc củ
nghệ)
-Củ dong ta

Khoai tây
Su hào
Gừng Dong ta
Tranh 18.1 Một số thân biến dạng

2- HS quan sát các mẫu , thảo luận nhóm ghi vào phiếu
học tập: (7 phút)
Nhóm3,4:-Củø gừng (củ nghệ), củ dong
ta
-Hình dạng :

-Điểm giống nhau:
•
.Vò trí so với mặt đất:
-Đặc điểm của thân rễ:
-Chức năng của thân rễ:
•

Nhóm1,2: Củ su hào , củ khoai tây:
.Hình dạng :
-Điểm giống nhau:
-Điểm khác nhau: vò trí so với mặt
đất:
.Củ su hào nằm …………………
.Củ khoai tây nằm………………
-Đặc điểm của thân củ:
-Chức năng của thân củ:
b-Nhóm3, 4: -Quan sát củ
dong ta,củ gừng ( hay củ
nghệ)
-Thân rễ có đặc điểm gì?
- Chức năng của thân rễ đối
với cây.
a. Nhóm 1,2:-Quan sát củ
su hào, củ khoai tây ghi
điểm giống nhau và khác
nhau giữa chúng?
-Thân củ có đặc điểm gì?
-Chức năng của thân củ
đối với với cây?

+ Cđ su hµo: h×nh d¹ng
to, trßn. có lá, chồi nách
+ VÞ trÝ: trªn mỈt ®Êt ->
th©n cđ
-Củ khoai tây gặp môi
trường ẩm sẽ như thế
nào?
*Gặp môi trường ẩm củ
khoai tây sẽ mọc mầm
-Hình dạng ,vò trí so với
mặt đất của củ su hào?

Caây khoai t©y (mang c¸c chåi)


+ Cđ khoai tây: h×nh d¹ng to,
trßn, do những cành ở gần
gốc bò vùi xuống đất thành củ
(phình to chứa chất dự
trữ)û Nếu củ khoai tây bò lộ
trên mặt đất, chúng sẽ có
màu xanh do có chất diệp lục
như cành và thân cây.
+ VÞ trÝ: nằm d íi mỈt ®Êt ->
th©n cđ.
Tại sao khoai tây là
thân củ?

Cđ dong ta Cđ gõng
+ Cđ dong ta vµ cđ gõng: h×nh d¹ng gièng

rƠ.
Trên thân rễ mang những lá biến thành
vảy che chở cho các chồi của thân rễ
+ VÞ trÝ: nằm d íi mỈt ®Êt -> th©n rƠ
+Gặp đất ẩm: củ gừng, củ dong ta thế nào?
*Gặp đất ẩm :củ gừng , củ dong ta sẽ mọc
chồi

Nội dung trả lời phiếu học tập
Nhóm 3,4: củø gừng , củ
dong ta:
•
-Hình dạng :giống rễ
•
-Điểm giống nhau:
•
.Phình to chứa chất dự trữ
•
.Có chồi ngọn, chồi nách
và lá, lá biến thành vảy
che chở cho chồi của thân
rễù  thân rễ
•
.Vò trí so với mặt đất:
nằm dưới mặt đất.
•
-Đặc điểm thân rễ:.nằm
trong đất.
•
-Chức năng : phình to

chứa chất dự trữ.
•

Nhóm1,2:Củ su hào, củ khoai tây:
.Hình dạng :to tròn
-Điểm giống nhau:
.Đều phình to chứa chất dự trữ
.Có chồi ngọn, chồi nách và lá
 thân củ
-Điểm khác nhau:vò trí so với mặt
đất:
.Củ su hào nằm trên mặt đất.
.Củ khoai tây nằm dưới mặt đất
-Đặc điểm thân củ: nằm trên mặt
đất , hoặc dưới mặt đất.
-Chức năng : phình to chức chất dự
trữ.

I-Quan sát và
ghi lại một
sốthông tin
về thân biến
dạng:
1-Quan sát các
loại củ chứng
tỏ chúng là
thân:
2-HS tiến hành
quan sát vật
mẫu ghi vào

phiếu học tập
Bài 18- Tiết 18
THỰC HÀNH: QUAN SÁT BIẾN DẠNG CỦA THÂN
Thảo luận nhóm nhỏ (1 phút)
Nhóm A: 1-Kể tên một số cây thuộc
thân củ và công dụng của chúng?
Nhóm B:2-Kể tên một số cây thuộc
thân rễ thân rễ và nêu công dụng của
chúng?

Trả lời :
•
NhómA: 1:Một số cây thuộc loại thân củ:củ su
hào, củ khoai tây, “củ chuối”của cây chuối., củ
bạc hà, khoai môn…làm thức ăn
•
Nhóm B: 2:Một số cây có thân rễ:
•
- Củ dong ta, củ gừng ,củ nghệ, dong riềng làm
thức ăn, làm thuốc.
•
-Cỏ tranh, cỏ gấu: gây hại cho cây trồng

•
?Cỏ tranh và cỏ gấu rất khó tiêu diệt , theo em làm
cách nào để tiêu diệt tận gốc các loại cỏ đó?
•
?Kể một loại cây có thân rễ mà hiện nay huyện ta
đang trồng đạt năng suất cao?
•

Các loại thân củ và thân rễ rất dễ nẩy mầm khi gặp
điều kiện ẩm.
•
? Vậy sau khi thu hoạch em phải bảo quản thân củ và
thân rễ bằng cách nào?
? Củ khoai tây đã mọc mầm có nên ăn không? tại sao?
*Không nên ăn củ khoai tây đã mọc mầm vì lúc ấy củ
khoai tây tập trung nhiều chất độc có hại cho cơ thể.
*Em phải bảo quản các loại thân củ và thân rễ nơi khô
ráo trong nhà
*Muốn tiêu diệt tận gốc cỏ tranh và cỏ gấu phải lấy hết
phần thân rễ nằm dưới mặt đất lên
*Trồng gừng trong bao: tận dụng được diện tích đất và
phân bón cho năng suất cao.

-Lấy que nhọn chọc vào
thân xương rồng, nhận
xét:
*Nhựa trắng chảy
rathân mọng nước
?Thân cây xương rồng
mọng nước có tác dụng
gì?
*Thích nghi sống nơi khô
hạn.
?Kể tên một số cây có
ùthân mọng nước mà em
biết?
Bài 18- Tiết 18
THỰC HÀNH: QUAN SÁT BIẾN DẠNG CỦA THÂN

•
I-Quan sát và
ghi lại một
sốthông tin về
thân biến dạng:
•
1-Quan sát các
loại củ chứng tỏ
chúng là thân:
•
2-Quan sát thân
xương rồng 3
cạnh:
*Một số cây có thân mọng
nước: xương rồng, cành giao,
cây trường sinh lá tròn………

Một số dạng thân xương rồng
•
Đặc điểm của thân và gai?
•
-Thân màu xanh có chất diệp lục tham gia quang hợp
•
-Lá biến thành gai chống lại sự thoát hơi nước

Moọt soỏ daùng thaõn xửụng rong

•
KL:Cây xương rồng thích nghi đời
sống khô hạn:

•
-Lá biến thành gai chống lại sự
thoát hơi nước.
•
-Thân màu xanh( có chất diệp lục),
mọng nươcù: dự trữ nước và tham gia
quang hợp.
-Một số cây mọng nước: xương rồng,
cành giao, cây trường sinh lá tròn.
•
* Liệt kê những đặc điểm của
các loại thân biến dạng mà em
biết vào bảng trang sau .
Chọn những từ để gọi đúng
tên biến dạng đó: thân củ,
thân rễ, thân mọng nước:
Bài 18- Tiết 18
THỰC HÀNH: QUAN SÁT BIẾN DẠNG CỦA THÂN
•
I-Quan sát và ghi lại
một so áthông tin về
thân biến dạng:
•
1-Quan sát các loại
củ chứng tỏ chúng là
thân:
•
2-Quan sát cây
xương rồng 3 cạnh:


II-Đặc điểm, chức
năng một số loại
thân biến dạng:

II-Đặc điểm, chức năng của một số thân biến
dạng:
S
T
T
Tên vật
mẫu
Đặc điểm của
thân biến dạng
Chức năng
đối với cây
Tên thân
biến dạng
1
û Su hào
û
2
Củ khoai
tây
3
Củ gừng
4
Củ dong ta
5
Xương
rồng

Thân củ nằm
trên mặt đất
Dự trữ chất
dinh dưỡng
Thân củ
Thân củ nằm
dưới mặt đất
Dự trữ chất
dinh dưỡng
Thân củ
Dự trữ chất
dinh dưỡng
Thân rễ nằm
trong đất
Thânrễ
Thân rễ nằm
trong đất
Dự trữ chất
dinh dưỡng
Thân rễ
Thân mọng nước
,mọc trên mặt đất
Dự trữ nước,
quang hợp
Thân mọng
nước

Bài 18- Tiết 18
THỰC HÀNH: QUAN SÁT BIẾN DẠNG CỦA THÂN
•

? Cây chuối có phải là
thân biến dạng không?
•
I-Quan sát và ghi lại một
sốthông tin về thân biến
dạng:
•
1-Quan sát các loại củ
chứng tỏ chúng là thân:
•
2-Quan sát cây xương
rồng 3 cạnh:
•
II-Đặc điểm, chức năng
một số loại thân biến
dạng:
*Cây chuối có thân củ nằm
dưới mặt đất, thân cây
chuối nằm trên mặt đất là
thân giả gồm các bẹ lá
mọng nước. Thân chuối là
thân củ chứa chất dự trữ.
? Hành, tỏi, hẹ, kiệu có phải
là thân biến dạng không?
*Hành, tỏi, hẹ, kiệu: thân của
chúng hình đóa, hơi phòng lên ,
phía trên là bẹ lá phình to
chứa chất dự trữ, kẻ bẹ lá có
chồi nách, phía dưới có hệ rễ
chùm.

•
Có những loại thân biến dang nào? Chức năng
của từng lọai thân biến dạng?

Có một số loại thân biến dạng làm các chức
năng khác nhau của cây như:
•
-Thân củ và thân rễ chứa chất dự trữ.
•
-Thân mọng nước dự trữ nước, quang hợp thườ
thấy ở những cây sống nơi khô hạn.
KẾT LUẬN

CÂU HỎI, BÀI TẬP CỦNG CỐ:
•
Hãy khoanh tròn vào đầu câu trả lời đúng:
•
Câu 1 - Trong những nhóm cây sau đây nhóm nào
toàn là cây có thân rễ?
•
a) Cây su hào, cây tỏi , cây cà rốt
•
b) Cây dong giềng, cây cải, cây gừng.
•
c) Cây khoai tây, cây cà chua ,cây củ cải.
•
d) cây cỏ tranh , cây nghệ ,cây gừng , củ dong ta.

CÂU HỎI, BÀI TẬP CỦNG CỐ:


Hãy khoanh tròn vào đầu câu trả lời đúng:

Câu 2: Trong những nhóm cây sau đây nhóm
nào toàn là những thân cây mọng nước:

a) cây mít, cây nhãn, cây sống đời.

b) Cây xương rồng , cây cành giao, cây thuốc
bỏng.

c) Cây giá, cây trường sinh lá tròn , cây táo

d)cây nhãn , cây đậu, cây su hào.

?Em thử vẽ bản đồ tư duy
( sơ đồ tóm tắt bài học này)?
CÁC LOẠI THÂN BIẾN DẠNG
Thân củ
Thân rễ
Thân mọng nước
Thân củ nằm trên mặt đất Thân củ nằm dưới mặt đất
Dự trữ
chất dinh
dưỡng
Dự trữ
chất dinh
dưỡng
Dự trữ nước ,
tham gia quang

hợp