Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
Khoa h c và ngh thu t lãnh đ o công tyọ ệ ậ ạ
Tác gi :ả Donald Clark
Các nhà lãnh đ o kinh doanh gi i không t d ng sinh ra. N u có c mạ ỏ ự ư ế ướ ơ
và khát v ng, b n có th có c h i tr thành m t nhà lãnh đ o gi i. Th cọ ạ ể ơ ộ ở ộ ạ ỏ ự
t đã ch ng minh r ng, ph n l n nh ng ông ch doanh nghi p thành côngế ứ ằ ầ ớ ữ ủ ệ
nh t hi n nay đ u gây d ng năng l c lãnh đ o c a mình thông qua sấ ệ ề ự ự ạ ủ ự
ph n đ u n l c không ng ng c a b n thân cũng nh vi c trau d i ki nấ ấ ỗ ự ừ ủ ả ư ệ ồ ế
th c và kinh nghi m lãnh đ o. ứ ệ ạ
Ngh thu t và khoa h c lãnh đ o (ệ ậ ọ ạ Leadership) là m t đ tài b ích, thi tộ ề ổ ế
th c dành cho các nhà qu n lý, các giám đ c công ty, các tr ng b ph n,ự ả ố ưở ộ ậ
phòng ban và b t kỳ ai đang khao khát m t ngày nào đó mình s đ ngấ ộ ẽ ứ
trong hàng ngũ c a nh ng ng i lãnh đ o doanh nghi p. ủ ữ ườ ạ ệ
CH NG I: KHÁI NI M NĂNG L C LÃNH Đ OƯƠ Ệ Ự Ạ
Không ai sinh ra đã có s n trong mình nh ng t ch t lãnh đ o b m sinh.ẵ ữ ố ấ ạ ẩ
Đ tr thành m t nhà lãnh đ o gi i, b n c n ph i có ý chí, có n l cể ở ộ ạ ỏ ạ ầ ả ỗ ự
quy t tâm, có tích lu kinh nghi m, bi t không ng ng trau d i ki n th cế ỹ ệ ế ừ ồ ế ứ
và h c h i đ hoàn thi n mình. Nh ng h ng d n sau đây s ph n nàoọ ỏ ể ệ ữ ướ ẫ ẽ ầ
giúp b n v t qua đ c quy trình này. ạ ượ ượ
Đ qu n lý và truy n c m h ng cho nhân viên c a b n làm vi c trongể ả ề ả ứ ủ ạ ệ
m t môi tr ng có năng su t cao nh t, b n c n ộ ườ ấ ấ ạ ầ PH I TH HI N, PH IẢ Ể Ệ Ả
BI T và PH I TH C HI N Ế Ả Ự Ệ . Nh ng y u t này không đ n m t cách tữ ế ố ế ộ ự
nhiên, tuy nhiên, b n có th làm đ c đi u này thông qua quá trình nghiênạ ể ượ ề
c u, tìm tòi cũng nh quá trình làm vi c, kinh doanh th c t . Nh ng nhàứ ư ệ ự ế ữ
lãnh đ o thành công không bao gi c m th y b ng lòng v i k t qu hi nạ ờ ả ấ ằ ớ ế ả ệ
t i, cho dù có th h đã đ t đ c nh ng k t qu m mãn nh t. ạ ể ọ ạ ượ ữ ế ả ỹ ấ
Tr c tiên, b n hãy xác đ nh cho mình th nào là năng l c lãnh đ oướ ạ ị ế ự ạ
(Leadership). Năng l c lãnh đ o là c m t quá trình mà t i đó m t cá nhânự ạ ả ộ ạ ộ
có nh h ng lên nh ng ng i khác đ h hoàn thành m t m c tiêu vàả ưở ữ ườ ể ọ ộ ụ
m t h ng d n nào đó theo ph ng cách n i k t v i nhau sao cho có hi uộ ướ ẫ ươ ố ế ớ ệ
qu nh t. Các nhà lãnh đ o th c hi n quá trình này b ng chính các kả ấ ạ ự ệ ằ ỹ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
năng leadership c a mình, ch ng h n nh lòng tin, s tôn tr ng, cách ngủ ẳ ạ ư ự ọ ứ
nhân x th , tính cách, ki n th c ho c k năng. M c dù v trí c a b n v iử ế ế ứ ặ ỹ ặ ị ủ ạ ớ
t cách nhà qu n lý, nhà giám sát, tr ng các phòng ban,… s đem l i choư ả ưở ẽ ạ
b n th m quy n đ ch đ o ng i khác hoàn thành nh ng nhi m v vàạ ẩ ề ể ỉ ạ ườ ữ ệ ụ
m c tiêu c a công ty, tuy nhiên, quy n l c này không khi n b n tr thànhụ ủ ề ự ế ạ ở
nhà lãnh đ o theo đúng nghĩa c a nó đ c. Đ n gi n, nó ch giúp b nạ ủ ượ ơ ả ỉ ạ
ng i vào v trí “s p” mà thôi. Còn năng l c lãnh đ o đem l i s khác bi tồ ị ế ự ạ ạ ự ệ
vì nó khi n t b n thân các nhân viên có mong mu n đ t đ c các m cế ự ả ố ạ ượ ụ
tiêu cao h n, trong khi “làm s p” th ng ch đ n thu n là “sai khi n”ơ ế ườ ỉ ơ ầ ế
ng i khác. ườ
H c thuy t v năng l c lãnh đ o c a ọ ế ề ự ạ ủ Bass (công b vào 1989 & 1990) chố ỉ
ra r ng có ba con đ ng đ chúng ta tr thành nhà lãnh đ o, trong đó haiằ ườ ể ở ạ
con đ ng đ u tiên tìm cách gi i thích t i sao ch có m t s ít ng i thànhườ ầ ả ạ ỉ ộ ố ườ
công mà thôi. H c thuy t này là: ọ ế
- M t vài đ c đi m tính cách cá nhân có th d n chúng ta đ n vai trò lãnhộ ặ ể ể ẫ ế
đ o m t cách t nhiên. Đây là ạ ộ ự Thuy t Tính Cách (Trait Theory)ế .
- M t s ki n quan tr ng hay tình hu ng kh ng ho ng có th khi n m tộ ự ệ ọ ố ủ ả ể ế ộ
cá nhân ph i v t lên chính mình, nh đó hình thành nên các ph m ch tả ượ ờ ẩ ấ
lãnh đ o khác th ng t m t con ng i bình th ng. Đây là ạ ườ ừ ộ ườ ườ Thuy t Sế ự
Ki n L n (Great Events Theory)ệ ớ .
- M i ng i đ u có th tr thành nhà lãnh đ o, n u mu n. B t c ai trongọ ườ ề ể ở ạ ế ố ấ ứ
chúng ta đ u có th h c h i các k năng lãnh đ o. Đây là ề ể ọ ỏ ỹ ạ Thuy t Lãnhế
đ o chuy n bi n (Transformational ạ ể ế Leadership Theory). Thuy t nàyế
đ c ch p nh n r ng rãi t i nhi u n i trên th gi i, và bài vi t này cũngượ ấ ậ ộ ạ ề ơ ế ớ ế
d a trên quan đi m đó. ự ể
Khi m t cá nhân trong công ty đang quy t đ nh xem li u mình có tôn tr ngộ ế ị ệ ọ
b n nh m t nhà lãnh đ o th c th hay không, cá nhân đó s không nghĩạ ư ộ ạ ự ụ ẽ
v đ c đi m c a b n, đúng h n là, ng i đó s ch quan sát b n đang làmề ặ ể ủ ạ ơ ườ ẽ ỉ ạ
cái gì đ qua đó có th bi t th c s b n là ai. Cá nhân đó s s d ngể ể ế ự ự ạ ẽ ử ụ
nh ng quan sát c a mình đ nh n đ nh xem b n có đúng là m t nhà lãnhữ ủ ể ậ ị ạ ộ
đ o có uy tín và đáng tin c y hay ch là m t cá nhân l m d ng quy n l cạ ậ ỉ ộ ạ ụ ề ự
nh m thăng ti n và thu l i cho b n thân. Nh ng nhà lãnh đ o v k sằ ế ợ ả ữ ạ ị ỷ ẽ
không th ho t đ ng có hi u qu vì nhân viên c a h s ch lo làm saoể ạ ộ ệ ả ủ ọ ẽ ỉ
v a ý s p, ch s không toàn tâm toàn ý v i s p. Ta v n th y có nh ngừ ế ứ ẽ ớ ế ẫ ấ ữ
ng i nh v y thành đ t trong nhi u lĩnh v c, b i vì h đã t o ra đ cườ ư ậ ạ ề ự ở ọ ạ ượ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
n t ng t t v i c p trên trong khi c p d i c a h s ph i ch u thi tấ ượ ố ớ ấ ấ ướ ủ ọ ẽ ả ị ệ
thòi.
Y u t c b n c a m t năng l c lãnh đ o thành công đó là tính cách ngayế ố ơ ả ủ ộ ự ạ
th ng và phi v l i đ ph c v công ty. Trong con m t nhân viên c a b n,ẳ ụ ợ ể ụ ụ ắ ủ ạ
năng l c lãnh đ o c a b n chính là t t c nh ng gì b n làm mà có thự ạ ủ ạ ấ ả ữ ạ ể
nh h ng đ n m c tiêu c a t ch c và đ i s ng c a nhân viên. Nh ngả ưở ế ụ ủ ổ ứ ờ ố ủ ữ
nhà lãnh đ o đáng kính t p trung vào nh ng gì h đang th hi n (ch ngạ ậ ữ ọ ể ệ ẳ
h n nh ni m tin và tính cách), nh ng gì h bi t (ch ng h n nh côngạ ư ề ữ ọ ế ẳ ạ ư
vi c, nhi m v và b n tính con ng i) và nh ng gì h làm (ch ng h nệ ệ ụ ả ườ ữ ọ ẳ ạ
nh th c thi công vi c, đ ng viên m i ng i, và đ a ra nh ng đ như ự ệ ộ ọ ườ ư ữ ị
h ng). ướ
Đi u gì khi n m t cá nhân mu n ph c tùng và đi theo m t nhà lãnh đ o?ề ế ộ ố ụ ộ ạ
Nhi u ng i trong chúng ta đ u mu n đ c d n d t b i nh ng ng i màề ườ ề ố ượ ẫ ắ ở ữ ườ
mình tôn tr ng và nh ng ng i có kh năng nh n ra đ ng h ng đúngọ ữ ườ ả ậ ườ ướ
đ n. Đ có đ c s tôn tr ng c a m i ng i, các nhà lãnh đ o ph i bi tắ ể ượ ự ọ ủ ọ ườ ạ ả ế
cách c x h p đ o lý. Còn kh năng c m nh n đ ng h ng đúng đ nư ử ợ ạ ả ả ậ ườ ướ ắ
s đ t đ c thông qua vi c truy n t i m t vi n c nh rõ ràng c a t ngẽ ạ ượ ệ ề ả ộ ễ ả ủ ươ
lai đ n v i các nhân viên. ế ớ
Hai chìa khoá quan tr ng nh t đ i v i m t nhà lãnh đ o thành công:ọ ấ ố ớ ộ ạ
Hay Group - m t hãng cung c p d ch v t v n đa qu c gia hàng đ u trênộ ấ ị ụ ư ấ ố ầ
th gi i đã nghiên c u trên 75 y u t then ch t làm nên s tho mãn c aế ớ ứ ế ố ố ự ả ủ
các nhân viên. Và các chuyên gia c a hãng này nh n th y r ng: ủ ậ ấ ằ
• S tín nhi m và lòng tin đ i v i các nhà lãnh đ o hàng đ u là y u tự ệ ố ớ ạ ầ ế ố
đáng tin c y nh t đ d đoán v s th a mãn c a các nhân viên trongậ ấ ể ự ề ự ỏ ủ
công ty.
• Kh năng giao ti p hi u qu c a các nhà lãnh đ o trong ba lĩnh v c quanả ế ệ ả ủ ạ ự
tr ng sau đây cũng là chìa khoá đ có đ c lòng tin và s tín nhi m c aọ ể ượ ự ệ ủ
các nhân viên:
1. Giúp đ các nhân viên hi u đ c chi n l c kinh doanh t ng th c aỡ ể ượ ế ượ ổ ể ủ
công ty.
2. Giúp đ các nhân viên hi u đ c h c n c ng hi n nh th nào đ gópỡ ể ượ ọ ầ ố ế ư ế ể
ph n th c hi n các m c tiêu kinh doanh chi n l c c a công ty ầ ự ệ ụ ế ượ ủ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
3. Chia s thông tin v i các nhân viên v vi c công ty đang ho t đ ng nhẻ ớ ề ệ ạ ộ ư
th nào - cũng nh vi c b ph n ch qu n c a nhân viên đó đang ho tế ư ệ ộ ậ ủ ả ủ ạ
đ ng nh th nào - trong vi c th c thi các m c tiêu kinh doanh ch ch t. ộ ư ế ệ ự ụ ủ ố
Nói tóm l i, b n ph i là m t ng i đáng tín c y và b n ph i có kh năngạ ạ ả ộ ườ ậ ạ ả ả
truy n đ t vi n c nh v t ng lai c a công ty cho m i ng i bi t. Ph nề ạ ễ ả ề ươ ủ ọ ườ ế ầ
ti p theo, “Các nguyên t c c a năng l c lãnh đ o”, s bàn b c c th h nế ắ ủ ự ạ ẽ ạ ụ ể ơ
v v n đ này. ề ấ ề
Các nguyên t c c a năng l c lãnh đ o:ắ ủ ự ạ
Đ có kh năng th hi n, hi u bi t và th c hi n năng l c lãnh đ oể ả ể ệ ể ế ự ệ ự ạ
(leadership), b n hãy tuân th 11 nguyên t c lãnh đ o sau: ạ ủ ắ ạ
1/ Hãy hi u chính b n thân mình và hãy n l c t hoàn thi n mình. Để ả ỗ ự ự ệ ể
hi u chính mình, b n ph i hi u rõ các đ c tính c a b n thân: b n là ai,ể ạ ả ể ặ ủ ả ạ
b n bi t nh ng gì và b n đang làm gì. Còn vi c n l c t hoàn thi n mìnhạ ế ữ ạ ệ ỗ ự ự ệ
đ ng nghĩa v i vi c không ng ng phát huy các đ c tính đó. Đi u này cóồ ớ ệ ừ ặ ề
th đ c th c hi n thông qua vi c t h c, qua các khoá h c chính th c,ể ượ ự ệ ệ ự ọ ọ ứ
qua suy ng m chiêm nghi m và giao ti p v i ng i khác. ẫ ệ ế ớ ườ
2/ Hãy là m t ng i gi i chuyên môn: V i vai trò là nhà lãnh đ o, b nộ ườ ỏ ớ ạ ạ
ph i bi t rõ v công vi c c a mình đ ng th i có s hi u bi t v ng vàngả ế ề ệ ủ ồ ờ ự ể ế ữ
v các công vi c c a nhân viên d i quy n. ề ệ ủ ướ ề
3/ Tìm ki m và s n sàng gánh vác trách nhi m đ i v i hành đ ng c aế ẵ ệ ố ớ ộ ủ
b n: Hãy tìm ki m các cách đ d n d t công ty v n t i nh ng t m caoạ ế ể ẫ ắ ươ ớ ữ ầ
m i. Và khi g p r c r i, mà đi u này thì s m mu n gì ch c ch n cũng sớ ặ ắ ố ề ớ ộ ắ ắ ẽ
đ n v i b n - không bao gi đ c đ l i cho ng i khác. Hãy phân tíchế ớ ạ ờ ượ ổ ỗ ườ
tình hu ng, th c hi n nh ng bi n pháp ch n ch nh, và ti p t c b c t iố ự ệ ữ ệ ấ ỉ ế ụ ướ ớ
đ đ ng đ u v i nh ng thách th c ti p theo. ể ươ ầ ớ ữ ứ ế
4/ Hãy đ a ra nh ng quy t đ nh h p lý và k p th i: B n hãy s d ng cácư ữ ế ị ợ ị ờ ạ ử ụ
k năng và công c t t đ gi i quy t v n đ , ra quy t đ nh và lên kỹ ụ ố ể ả ế ấ ề ế ị ế
ho ch. ạ
5/ Hãy g ng m u: B n ph i là m t t m g ng đi n hình trong con m tươ ẫ ạ ả ộ ấ ươ ể ắ
các nhân viên. H không ch nghe mà s còn nhìn vào nh ng gì h mongọ ỉ ẽ ữ ọ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
đ i. Khi đó, hình nh c a nhà lãnh đ o là r t quan tr ng. Vi c này th c sợ ả ủ ạ ấ ọ ệ ự ự
không quá khó, nó ch đòi h i b n m t suy nghĩ c n tr ng trong côngỉ ỏ ở ạ ộ ẩ ọ
vi c. ệ
6/ Ph i th u hi u nhân viên và tìm cách chăm lo cho phúc l i c a h :ả ấ ể ợ ủ ọ
Ng i lãnh đ o gi i c n th u hi u b n ch t con ng i và t m quan tr ngườ ạ ỏ ầ ấ ể ả ấ ườ ầ ọ
c a vi c chân thành quan tâm đ n nhân viên c a mình. ủ ệ ế ủ
7/ Hãy tuy n t i thông tin đ y đ cho nhân viên c a b n: B n ph i bi tề ả ầ ủ ủ ạ ạ ả ế
cách giao ti p và h tr nhân viên ch đ ng trong vi c liên l c và cungế ỗ ợ ủ ộ ệ ạ
c p thông tin cho các nhà lãnh đ o. Vi c giao ti p này không ch đ nấ ạ ệ ế ỉ ơ
thu n gi a nhân viên v i ng i ph trách mà còn gi a nhân viên v i cácầ ữ ớ ườ ụ ữ ớ
nhà qu n lý c p cao h n hay v i nh ng nhân v t ch ch t khác trong côngả ấ ơ ớ ữ ậ ủ ố
ty.
8/ Phát tri n ý th c tinh th n trách nhi m c a các nhân viên: Đi u nàyể ứ ầ ệ ủ ề
giúp phát tri n các tính cách t t c a nhân viên và s giúp h gánh vác t tể ố ủ ẽ ọ ố
h n trách nhi m trong công vi c c a mình. ơ ệ ệ ủ
9/ Đ m b o r ng các nhi m v khi giao phó đã đ c hi u, đ c giám sátả ả ằ ệ ụ ượ ể ượ
và đ c hoàn thành: Giao ti p là y u t then ch t đ th c thi trách nhi mượ ế ế ố ố ể ự ệ
này.
10/ T o ra m t t p th g n k t th c th : M c dù nhi u nhà lãnh đ o tìmạ ộ ậ ể ắ ế ự ụ ặ ề ạ
cách g i công ty, các b ph n, phòng ban, … c a mình là nh ng t p thọ ộ ậ ủ ữ ậ ể
đoàn k t, nh ng th c ra đó v n ch a ph i là m t đ i ngũ t p th th cế ư ự ẫ ư ả ộ ộ ậ ể ự
th , mà ch đ n thu n là m t nhóm ng i làm chung m t công vi c màụ ỉ ơ ầ ộ ườ ộ ệ
thôi. Nhà lãnh đ o gi i ph i bi t cách t o ra m t t p th th c th . ạ ỏ ả ế ạ ộ ậ ể ự ụ
11/ Hãy s d ng m t cách toàn di n m i năng l c c a công ty b n: B ngử ụ ộ ệ ọ ự ủ ạ ằ
vi c đ y m nh tinh th n t p th , b n s có th t n d ng toàn b năngệ ẩ ạ ầ ậ ể ạ ẽ ể ậ ụ ộ
l c c a công ty, c a các phòng ban, b ph n và nhân viên. ự ủ ủ ộ ậ
Ph n 2ầ
Các nhân t lãnh đ o:ố ạ
Có b n nhân t chính trong năng l c lãnh đ o: ố ố ự ạ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
1. Nhân viên (Follower)
Tùy t ng nhân viên mà b n s c n có các phong cách lãnh đ o khác nhau.ừ ạ ẽ ầ ạ
Ví d , m t nhân viên m i s c n s giám sát nhi u h n m t nhân viên lâuụ ộ ớ ẽ ầ ự ề ơ ộ
năm. M t cá nhân thi u đ ng c làm vi c s đòi h i nhà lãnh đ o cóộ ế ộ ơ ệ ẽ ỏ ở ạ
m t ph ng pháp ti p c n khác so v i m t cá nhân có đ ng c làm vi cộ ươ ế ậ ớ ộ ộ ơ ệ
l n. Đi u quan tr ng là b n c n hi u nhân viên c a mình! Đi m kh i đ uớ ề ọ ạ ầ ể ủ ể ở ầ
quan tr ng là ph i có s hi u bi t sâu s c v b n ch t con ng i, ch ngọ ả ự ể ế ắ ề ả ấ ườ ẳ
h n nh v các nhu c u, tình c m và đ ng c . B n c n ph i hi u rõ cácạ ư ề ầ ả ộ ơ ạ ầ ả ể
y u t t o nên tính cách nhân viên c a mình: TH HI N - HI U BI T vàế ố ạ ủ Ể Ệ Ể Ế
TH C HI N. Ự Ệ
2. Nhà lãnh đ o (Leader)ạ
B n c n nhìn nh n và hi u m t cách trung th c b n là ai, b n bi t nh ngạ ầ ậ ể ộ ự ạ ạ ế ữ
gì và b n có th làm nh ng gì. Đ ng th i, b n c n bi t r ng chính cácạ ể ữ ồ ờ ạ ầ ế ằ
nhân viên ch không ph i các nhà lãnh đ o c p trên s là ng i quy tứ ả ạ ấ ẽ ườ ế
đ nh xem b n có th c s là m t nhà lãnh đ o thành công hay không. N uị ạ ự ự ộ ạ ế
các nhân viên không tin t ng hay thi u lòng tin v i nhà lãnh đ o c aưở ế ớ ạ ủ
mình, h s d c m th y chán n n. Đ thành công, b n c n ph i thuy tọ ẽ ễ ả ấ ả ể ạ ầ ả ế
ph c đ c các nhân viên, ch không ph i b n thân b n hay c p trên c aụ ượ ứ ả ả ạ ấ ủ
b n, r ng b n x ng đáng đ các nhân viên toàn tâm toàn ý nghe theo mình.ạ ằ ạ ứ ể
3. S giao ti p (Communication)ự ế
B n s lãnh đ o thông qua vi c giao ti p hai chi u mà ch y u khôngạ ẽ ạ ệ ế ề ủ ế
ph i b ng l i nói. Ví d , khi mu n “làm g ng” đ m i ng i noi theo,ả ằ ờ ụ ố ươ ể ọ ườ
b n s ph i ch ng t cho h th y r ng b n s không yêu c u h làmạ ẽ ả ứ ỏ ọ ấ ằ ạ ẽ ầ ọ
nh ng gì mà b n thân b n không mu n làm. Vi c b n chuy n t i đ n hữ ả ạ ố ệ ạ ể ả ế ọ
nh ng thông đi p gì và nh th nào đóng m t vài trò quan tr ng trong m iữ ệ ư ế ộ ọ ố
quan h v i h . Nó có th giúp b n xây d ng m i quan h t t v i m iệ ớ ọ ể ạ ự ố ệ ố ớ ọ
ng i xung quanh, tuy nhiên, nó cũng có th hu ho i nh ng gì b n đãườ ể ỷ ạ ữ ạ
dày công vun đ p trong các m i quan h đó ắ ố ệ
4. Hoàn c nh (Situation)ả
Nên nh r ng, m i th đ u khác bi t. Nh ng gì b n làm đ c trong m tớ ằ ọ ứ ề ệ ữ ạ ượ ộ
vài tr ng h p không đ ng nghĩa v i vi c b n s thành công trong nh ngườ ợ ồ ớ ệ ạ ẽ ữ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
tr ng h p khác. B n ph i t cân nh c quy t đ nh cách hành đ ng t tườ ợ ạ ả ự ắ ế ị ộ ố
nh t và cung cách lãnh đ o phù h p nh t trong t ng tình hu ng. Ví d ,ấ ạ ợ ấ ừ ố ụ
b n c n nh c nh m t nhân viên vì nh ng hành vi không phù h p c aạ ầ ắ ở ộ ữ ợ ủ
ng i đó, n u vi c nh c nh di n ra quá s m hay quá mu n, quá nghiêmườ ế ệ ắ ở ễ ớ ộ
kh c hay quá xu xòa, có th nh ng l i nh c nh c a b n s ch ng mangắ ề ể ữ ờ ắ ở ủ ạ ẽ ẳ
l i k t qu gì. ạ ế ả
Nh ng y u t khác nhau s tác đ ng đ n các nhân t lãnh đ o, ch ng h nữ ế ố ẽ ộ ế ố ạ ẳ ạ
nh m i quan h gi a b n v i c p trên, k năng c a các nhân viên, và cư ố ệ ữ ạ ớ ấ ỹ ủ ơ
c u t ch c c a công tyb n nh th nào. ấ ổ ứ ủ ạ ư ế
Các đ c tr ngặ ư
N u th c s b n là m t nhà lãnh đ o có th tin c y đ c, b n s nh nế ự ự ạ ộ ạ ể ậ ượ ạ ẽ ậ
đ c s kính tr ng c a m i ng i xung quanh. D i đây là Khuôn m uượ ự ọ ủ ọ ườ ướ ẫ
v năng l c lãnh đ o giúp b n tr thành m t nhà lãnh đ o nh v y. ề ự ạ ạ ở ộ ạ ư ậ
TH HI N - BI T - TH C HI NỂ Ể Ế Ự Ệ
TH HI N Ể Ệ b n là m t ng i chuyên nghi p. Ví d : cho th y mình trungạ ộ ườ ệ ụ ấ
thành v i t ch c, th c hi n s c ng hi n b t v l i, s n sàng gánh vácớ ổ ứ ự ệ ự ố ế ấ ụ ợ ẵ
trách nhi m cá nhân. ệ
TH HI NỂ Ệ b n là m t ng i chuyên nghi p v i nh ng tính cách cá nhânạ ộ ườ ệ ớ ữ
t t. Ví d : Th t thà, có năng l c, chính tr c, g n bó, ngay th ng, can đ m,ố ụ ậ ự ự ắ ẳ ả
th ng th n, có đ u óc. ẳ ắ ầ
BI TẾ b n nhân t chính c a năng l c lãnh đ o – nhân viên, nhà lãnh đ o,ố ố ủ ự ạ ạ
kh năng giao ti p và hoàn c nh. ả ế ả
BI T Ế b n thân b n. Ví d : đi m m nh và đi m y u trong tính cách c aả ạ ụ ể ạ ể ế ủ
b n, ki n th c và các k năng c a b n. ạ ế ứ ỹ ủ ạ
BI T Ế b n ch t con ng i. Ví d : nhu c u, tình c m c a nhân viên vàả ấ ườ ụ ầ ả ủ
cách nhân viên ph n ng v i áp l c (xì-trét) nh th nào. ả ứ ớ ự ư ế
BI T Ế công vi c c a b n. Ví d : hãy ch ng minh cho các nhân viên th yệ ủ ạ ụ ứ ấ
b n r t thông th o công vi c và hoàn toàn có th h ng d n ng i khácạ ấ ạ ệ ể ướ ẫ ườ
th c hi n nhi m v c a h . ự ệ ệ ụ ủ ọ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
BI T Ế công ty c a b n. Ví d : ph i g p ai khi c n s giúp đ , văn hoá vàủ ạ ụ ả ặ ầ ự ỡ
b u không khí trong công ty, ai là ng i lãnh đ o không chính th c. ầ ườ ạ ứ
TH C HI N Ự Ệ vi c đ a ra các đ nh h ng. Ví d : đ t ra m c tiêu, tháo gệ ư ị ướ ụ ặ ụ ỡ
v ng m c, ra quy t đ nh, l p k ho ch. ướ ắ ế ị ậ ế ạ
TH C HI N Ự Ệ các công vi c tri n khai. Ví d : giao ti p, đi u ph i, h trệ ể ụ ế ề ố ỗ ợ
nhân viên và đánh giá.
TH C HI N Ự Ệ công tác đ ng viên. Ví d : phát tri n tinh th n và đ o đ cộ ụ ể ầ ạ ứ
công tác trong công ty, đào t o, hu n luy n, khuyên răn. ạ ấ ệ
Môi tr ngườ
M i t ch c đ u có m t môi tr ng làm vi c riêng bi t. Môi tr ng nàyỗ ổ ứ ề ộ ườ ệ ệ ườ
s có tác đ ng khá l n đ n vi c các nhà lãnh đ o ph n ng v i nh ngẽ ộ ớ ế ệ ạ ả ứ ớ ữ
v n đ và c h i nh th nào. Đi u này đ c t o ra b i nh h ng kấ ề ơ ộ ư ế ề ượ ạ ở ả ưở ế
th a t nh ng nhà lãnh đ o trong quá kh và nh ng nhà lãnh đ o hi nừ ừ ữ ạ ứ ữ ạ ệ
nay.
M c tiêu, Giá tr và Quan đi mụ ị ể
Các nhà lãnh đ o t o ra nh h ng và tác đ ng t i môi tr ng thông quaạ ạ ả ưở ộ ớ ườ
ba ki u hành đ ng sau: ể ộ
1. Các m c tiêu và nh ng tiêu chu n hành đ ng mà h thi t l p. ụ ữ ẩ ộ ọ ế ậ
2. Các giá tr mà h thi t l p cho công ty. ị ọ ế ậ
3. Nh ng quan đi m v con ng i và công cu c kinh doanh mà h thi tữ ể ề ườ ộ ọ ế
l p. ậ
Nh ng công ty thành công th ng có các nhà lãnh đ o luôn bi t cách đ tữ ườ ạ ế ặ
ra các tiêu chu n và m c tiêu cao v m i m t, nh chi n l c, s th ngẩ ụ ề ọ ặ ư ế ượ ự ố
lĩnh th tr ng, các k ho ch, các cu c h p và thuy t trình, năng su t,ị ườ ế ạ ộ ọ ế ấ
ch t l ng và đ tin c y. ấ ượ ộ ậ
Các giá tr ph n ánh m i quan tâm c a công ty đ i v i các nhân viên,ị ả ố ủ ố ớ
khách hàng, nhà đ u t , nhà cung c p và c ng đ ng xung quanh. Nh ngầ ư ấ ộ ồ ữ
giá tr này s xác đ nh cung cách ti n hành các ho t đ ng kinh doanh. ị ẽ ị ế ạ ộ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
Các quan đi m s xác đ nh rõ nh ng s n ph m hay d ch v mà công tyể ẽ ị ữ ả ẩ ị ụ
đ a ra, cũng nh các ph ng pháp và quy trình ti n hành ho t đ ng kinhư ư ươ ế ạ ộ
doanh.
Nh ng m c tiêu, giá tr và quan đi m này t o ra “phong cách riêng” c aữ ụ ị ể ạ ủ
công ty hay s nhìn nh n v công ty qua quan sát b i nh ng ng i bênự ậ ề ở ữ ườ
ngoài cũng nh các nhân viên trong n i b công ty. Đ c tr ng riêng này sư ộ ộ ặ ư ẽ
xác đ nh các vai trò, m i quan h , ph n th ng và các nghi th c di n raị ố ệ ầ ưở ứ ễ
trong n i b công ty. ộ ộ
Ch c v và m i quan hứ ụ ố ệ
Ch c v là các v trí đ c xác đ nh b i m t t p h p nh ng mong đ i vứ ụ ị ượ ị ở ộ ậ ợ ữ ợ ề
cung cách hành x c a m t ng i gi m t c ng v nào đó. M i ch c vử ủ ộ ườ ữ ộ ươ ị ỗ ứ ụ
có m t lo t các nhi m v và trách nhi m có th ho c không th đ c môộ ạ ệ ụ ệ ể ặ ể ượ
t m t cách rõ ràng. Ch c v có m t nh h ng l n đ n hành vi trongả ộ ứ ụ ộ ả ưở ớ ế
công vi c vì nhi u lý do, ch ng h n m c l ng đ c tr g n v i m c đệ ề ẳ ạ ứ ươ ượ ả ắ ớ ứ ộ
đóng góp cho công vi c, hay uy th đi cùng v i v trí công tác, ho c c mệ ế ớ ị ặ ả
nh n v s hoàn thành hay thách th c trong công vi c. ậ ề ự ứ ệ
Các m i quan h đ c xác đ nh b i các nhi m v c a m t ch c v nh tố ệ ượ ị ở ệ ụ ủ ộ ứ ụ ấ
đ nh. Trong khi m t vài nhi m v có th đ c th c hi n m t cách đ n lị ộ ệ ụ ể ượ ự ệ ộ ơ ẻ
thì ph n l n các nhi m v khác đ c th c hi n trong nh ng m i quan hầ ớ ệ ụ ượ ự ệ ữ ố ệ
v i m i ng i xung quanh. Các nhi m v s xác đ nh ng i n m giớ ọ ườ ệ ụ ẽ ị ườ ắ ữ
ch c v c n ti p xúc v i các cá nhân nào, th ng xuyên hay khôngứ ụ ầ ế ớ ườ
th ng xuyên, và theo h ng k t thúc nh th nào. Thông th ng thì n uườ ướ ế ư ế ườ ế
giao ti p v i nhau càng nhi u, ng i ta s càng th y m n nhau h n d nế ớ ề ườ ẽ ấ ế ơ ẫ
đ n vi c h mu n đ c ti p xúc th ng xuyên h n. Trong cách c xế ệ ọ ố ượ ế ườ ơ ư ử
c a con ng i, s r t khó đ có th thích m t ng i nào đó mà ta khôngủ ườ ẽ ấ ể ể ộ ườ
h có ti p xúc gì v i h , và chúng ta có xu h ng tìm nh ng ai mà mìnhề ế ớ ọ ướ ữ
thích. Ph n l n m i ng i đ u có xu h ng làm nh ng gì mà h mong sầ ớ ọ ườ ề ướ ữ ọ ẽ
đ c đ n đáp, và tình b n chính là m t ph n th ng l n. R t nhi uượ ề ạ ộ ầ ưở ớ ấ ề
nhi m v và hành vi g n v i m t ch c v đã đ c gi i quy t nh nh ngệ ụ ắ ớ ộ ứ ụ ượ ả ế ờ ữ
m i quan h nh v y. V y là khi b n n m gi m t ch c v , ng i ta số ệ ư ậ ậ ạ ắ ữ ộ ứ ụ ườ ẽ
trông đ i b n nh ng nhi m v và cách hành x m i, d a trên nh ngợ ở ạ ữ ệ ụ ử ớ ự ữ
m i quan h t t đ p đã đ c xây d ng t tr c b i n l c c a b n hayố ệ ố ẹ ượ ự ừ ướ ở ỗ ự ủ ạ
c a ng i ti n nhi m ch c v này tr c b n. ủ ườ ề ệ ứ ụ ướ ạ
Văn hoá và b u không khí trong công ty (Culture & Climate)ầ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
Hai y u t đ c bi t có tác đ ng đ n vi c nhà lãnh đ o c n hành đ ngế ố ặ ệ ộ ế ệ ạ ầ ộ
nh th nào trong công ty, đó là: ư ế văn hoá (culture) và b u không khíầ
(climate).
M i công ty có m t văn hoá riêng. Đó là s ph i h p c a nhi u y u tỗ ộ ự ố ợ ủ ề ế ố
nh các thành viên sáng l p, các c u lãnh đ o, nhà lãnh đ o hi n t i, cácư ậ ự ạ ạ ệ ạ
s ki n và các cu c kh ng ho ng, l ch s và t m c công ty mà k t quự ệ ộ ủ ả ị ử ầ ỡ ế ả
chính là s t o ra các nghi th c: nh ng thói quen, l nghi, và “cách màự ạ ứ ữ ễ
chúng ta làm”. Nh ng nghi th c này tác đ ng lên thái đ và cách c xữ ứ ộ ộ ư ử
c a các nhân viên, h ng d n h có nh ng hành vi đúng đ n và h p th củ ướ ẫ ọ ữ ắ ợ ứ
trong t ng hoàn c nh. ừ ả
B u không khí th hi n s c m nh n c a m i ng i trong công ty, nh ngầ ể ệ ự ả ậ ủ ọ ườ ữ
tri giác cá nhân và c ng đ ng và thái đ c a các thành viên trong t ch c.ộ ồ ộ ủ ổ ứ
Trong khi văn hoá công ty th hi n m t b n ch t có g c r sâu xa c aể ệ ộ ả ấ ố ễ ủ
công ty và là k t qu hình thành lâu dài c a các h th ng, quy t c, truy nế ả ủ ệ ố ắ ề
th ng và t p quán (chính th c và không chính th c), thì b u không khíố ậ ứ ứ ầ
công ty là nh ng hi n t ng ng n h n đ c t o ra b i công tác lãnh đ oữ ệ ượ ắ ạ ượ ạ ở ạ
hi n hành. B u không khí th hi n lòng tin v “c m nh n công ty” c aệ ầ ể ệ ề ả ậ ủ
các nhân viên. Nh ng tri giác cá nhân c a “c m nh n công ty” này n yữ ủ ả ậ ả
sinh t nh ng gì m i ng i th y và tin vào các ho t đ ng mà lãnh đ oừ ữ ọ ườ ấ ạ ộ ạ
đang th c hi n trong công ty. Nh ng ho t đ ng đó nh h ng đ n cácự ệ ữ ạ ộ ả ưở ế
đ ng c và s tho mãn c a các cá nhân và t p th , ch ng h n nh : ộ ơ ự ả ủ ậ ể ẳ ạ ư
• Các nhà lãnh đ o có nêu ra m t cách rõ ràng các u tiêu và m c tiêu c aạ ộ ư ụ ủ
công ty không? H mong đ i gì các nhân viên? ọ ợ ở
• Công ty có h th ng đánh giá năng l c làm vi c, th ng công và k lu tệ ố ự ệ ưở ỷ ậ
không?
• Các nhà lãnh đ o có là ng i x ng đáng không? ạ ườ ứ
• Các nhà lãnh đ o có quy n đ a ra quy t đ nh không? ạ ề ư ế ị
• Chuy n gì s x y ra n u nhân viên m c l i? ệ ẽ ả ế ắ ỗ
B u không khí v t ch c công ty (Organizational climate) có m i liên hầ ề ổ ứ ố ệ
tr c ti p v i năng l c lãnh đ o và phong cách qu n lý c a các nhà lãnhự ế ớ ự ạ ả ủ
đ o, nó d a trên các giá tr , các đ c tr ng, các k năng, ho t đ ng cũngạ ự ị ặ ư ỹ ạ ộ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
nh nh ng công vi c u tiên c a nhà lãnh đ o. Hãy so sánh “không khí vư ữ ệ ư ủ ạ ề
t ch c” này v i “không khí v đ o đ c – ethical climate” là c m nh nổ ứ ớ ề ạ ứ ả ậ
c a công ty v nh ng ho t đ ng có n i dung đ o đ c hay nh ng khíaủ ề ữ ạ ộ ộ ạ ứ ữ
c nh c a môi tr ng làm vi c g n v i hành vi đ o đ c. Không khí vạ ủ ườ ệ ắ ớ ạ ứ ề
đ o đ c là s c m nh n v nh ng gì ta đang làm có đúng không, ho cạ ứ ự ả ậ ề ữ ặ
nh ng gì ta đang bi u hi n có phù h p hay không. Hành vi (tính cách) c aữ ể ệ ợ ủ
ng i lãnh đ o là nhân t quan tr ng nh t nh h ng đ n b u không khíườ ạ ố ọ ấ ả ưở ế ầ
này.
Trên m t ph ng di n khác, văn hoá công ty là m t hi n t ng lâu dài vàộ ươ ệ ộ ệ ượ
khá ph c t p. Văn hoá th hi n nh ng mong đ i c a t p th và s tứ ạ ể ệ ữ ợ ủ ậ ể ự ự
nh n th c v công ty. Đó là nh ng giá tr lâu b n t o ra “truy n th ng”ậ ứ ề ữ ị ề ạ ề ố
hay “cách mà ta làm đây”. M i th đ c th c hi n m t cách khác bi tở ọ ứ ượ ự ệ ộ ệ
trong các t ch c khác nhau. Vi n c nh t p th và truy n th ng chung,ổ ứ ễ ả ậ ể ề ố
v n xác đ nh nên công ty, đ u là s ph n ánh c a văn hoá công ty. Cá nhânố ị ề ự ả ủ
nhà lãnh đ o không th d dàng t o ra hay thay đ i văn hoá vì văn hoá làạ ể ễ ạ ổ
m t ph n c a công ty. Văn hoá nh h ng đ n đ c đi m c a b u khôngộ ầ ủ ả ưở ế ặ ể ủ ầ
không khí công ty vì nó tác đ ng đ n quá trình ho t đ ng và suy nghĩ c aộ ế ạ ộ ủ
nhà lãnh đ o. Tuy nhiên, t t c nh ng gì b n làm v i t cách m t nhà lãnhạ ấ ả ữ ạ ớ ư ộ
đ o s đ u tác đ ng đ n b u không khí c a công ty.ạ ẽ ề ộ ế ầ ủ
PH N 3Ầ
Các nhân t đ ng viên và nhân t v sinh c a Herzbergố ộ ố ệ ủ
Herzberg vào năm 1966 đã phát tri n m t danh sách các nhân t đ c d aể ộ ố ượ ự
trên tháp nhu c u c a Maslow, ch có đi u các quan đi m, gi i thích c aầ ủ ỉ ề ể ả ủ
ông có liên quan m t thi t và t p trung ch y u đ n môi tr ng làm vi c: ậ ế ậ ủ ế ế ườ ệ
Các nhân t đ ng viên và nhân t v sinh c a Herzberg ố ộ ố ệ ủ
Nhân t v sinh hay nhân t b t mãn: ố ệ ố ấ
• Đi u ki n làm vi c ề ệ ệ
• Chính sách và cung cách qu n tr ả ị
• L ng và b ng l c ươ ổ ộ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
• S giám sát ự
• C p b c ấ ậ
• C m giác có công vi c n đ nh ả ệ ổ ị
• Đ ng nghi p ồ ệ
• Cu c s ng cá nhân ộ ố
Các nhân t đ ng viên hay nhân t tho mãn: ố ộ ố ả
• Đ c ghi nh n đóng góp ượ ậ
• S thành đ t ự ạ
• S thăng ti n ự ế
• S tr ng thành ự ưở
• Trách nhi m ệ
• Thách th c ngh nghi p ứ ề ệ
Theo Herzberg thì các nhân t v sinh c n ph i hi n di n trong công vi cố ệ ầ ả ệ ệ ệ
tr c khi các nhân t đ ng viên đ c s d ng đ thúc đ y nhân viên. T cướ ố ộ ượ ử ụ ể ẩ ứ
là, b n không th s d ng các bi n pháp khuy n khích nhân viên cho đ nạ ể ử ụ ệ ế ế
khi ch a đ m b o đ y đ t t c các nhân t v sinh c n thi t. Các nhuư ả ả ầ ủ ấ ả ố ệ ầ ế
c u c a Herzberg ch liên quan đ n công vi c, liên quan đ n nh ng gì cácầ ủ ỉ ế ệ ế ữ
nhân viên t i công ty mu n có, nó khác v i tháp nhu c u c a Maslow khiạ ố ớ ầ ủ
tháp này ph n ánh t t c các nhu c u c a cu c s ng cá nhân. ả ấ ả ầ ủ ộ ố
Xây d ng trên mô hình này, Herzberg đ t ra khái ni m “s phong phúự ặ ệ ự
trong công vi c” (job enrichment) đ miêu t quy trình tái thi t k cácệ ể ả ế ế
ho t đ ng nh m xây d ng các bi n pháp khuy n khích và thúc đ y đ ngạ ộ ằ ự ệ ế ẩ ộ
c làm vi c c a các nhân viên m t cách hi u qu h n. ơ ệ ủ ộ ệ ả ơ
Thuy t X và thuy t Yế ế
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
Douglas McGreagor (1957) đã phát tri n m t quan đi m tri t h c v conể ộ ể ế ọ ề
ng i v i Thuy t X và thuy t Y c a mình. Hai thuy t này là hai lu nườ ớ ế ế ủ ế ậ
đi m đ i l p v vi c m i ng i nhìn nh n nh th nào v hành vi conể ố ậ ề ệ ọ ườ ậ ư ế ề
ng i trong công vi c và đ i s ng công ty: ườ ệ ờ ố
Thuy t X : theo thuy t này thì ế ế
• M i ng i v n không thích làm vi c và h s l n tránh chúng b t c lúcọ ườ ố ệ ọ ẽ ẩ ấ ứ
nào có th . ể
• M i ng i s ph i b thúc ép, ki m soát, h ng d n và “do n t” bọ ườ ẽ ả ị ể ướ ẫ ạ ạ ị
ph t đ khi n h hoàn thành các m c tiêu công ty đ ra. ạ ể ế ọ ụ ề
• M i ng i thích đ c h ng d n, ch b o, không mu n nh n tráchọ ườ ượ ướ ẫ ỉ ả ố ậ
nhi m và có r t ít, th m chí không có nh ng c m hay hoài bão. ệ ấ ậ ữ ướ ơ
• M i ng i luôn đ t s an toàn và n đ nh trong công vi c lên trên h t. ọ ườ ặ ự ổ ị ệ ế
Chú ý r ng v i các gi đ nh t i Thuy t X, vai trò qu n lý là đ thúc ép vàằ ớ ả ị ạ ế ả ể
ki m soát nhân viên. ể
Thuy t Y: theo thuy t này thì: ế ế
• Làm vi c là ho t đ ng có tính t nhiên nh vui ch i và th giãn. ệ ạ ộ ự ư ơ ư
• M i ng i s t đ nh h ng th c hi n công vi c n u h c m th y g nọ ườ ẽ ự ị ướ ự ệ ệ ế ọ ả ấ ắ
bó v i nhi m v đ c giao phó (con ng i KHÔNG l i chút nào). ớ ệ ụ ượ ườ ườ
• S g n bó v i nhi m v là m t ch c năng c a s t ng th ng dànhự ắ ớ ệ ụ ộ ứ ủ ự ưở ưở
cho nhân viên k t h p v i thành tích c a h , nói cách khác khi nhân viênế ợ ớ ủ ọ
đ c khen th ng vì thành tích trong công tác thì h s g n bó v i côngượ ưở ọ ẽ ắ ớ
vi c h n. ệ ơ
• M i ng i luôn n l c đ v n lên và mong mu n ch u trách nhi m. ọ ườ ỗ ự ể ươ ố ị ệ
• R t nhi u ng i trong chúng ta có óc sáng t o, tài hoa, và trí t ngấ ề ườ ạ ưở
t ng phong phú. M i ng i đ u có năng l c s d ng nh ng kh năngượ ọ ườ ề ự ử ụ ữ ả
c a mình đ gi i quy t m t v n đ nào đó c a công ty. ủ ể ả ế ộ ấ ề ủ
• B t kỳ ai cũng có nh ng ti m năng riêng bi t. ấ ữ ề ệ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
Chú ý r ng v i thuy t Y, vai trò qu n lý là đ thúc đ y và phát tri n cácằ ớ ế ả ể ẩ ể
ti m năng c a nhân viên và giúp h khai tri n chúng nh m hoàn thành cácề ủ ọ ể ằ
m c tiêu chung. ụ
Thuy t X là th hi n quan đi m qu n lý theo truy n th ng đ i v i l cế ể ệ ể ả ề ố ố ớ ự
l ng lao đ ng. Nhi u công ty hi n nay có xu h ng nghiêng v thuy t Yượ ộ ề ệ ướ ề ế
h n. M t v “s p” có th đ c coi là đ i di n cho quan đi m c a thuy tơ ộ ị ế ể ượ ạ ệ ể ủ ế
X, trong khi m t nhà lãnh đ o th c th s nghiêng v thuy t Y. ộ ạ ự ụ ẽ ề ế
Cũng c n l u ý r ng các h c thuy t c a Maslow, Herzberg và McGreagorầ ư ằ ọ ế ủ
đ u có m i quan h g n bó v i nhau: ề ố ệ ắ ớ
• Thuy t c a Herzberg là hình nh thu nh c a tháp nhu c u Maslow (t pế ủ ả ỏ ủ ầ ậ
trung vào môi tr ng làm vi c). ườ ệ
• Thuy t X c a McGreagor d a trên các nhân viên c p đ th p (t 1ế ủ ự ở ấ ộ ấ ừ
đ n 3) trong tháp nhu c u c a Maslow trong khi thuy t Y là dành choế ầ ủ ế
nh ng nhân viên đã c p đ l n h n m c 3. ữ ở ấ ộ ớ ơ ứ
• Thuy t X c a McGreagor d a trên nh ng nhân viên thu c nhóm khôngế ủ ự ữ ộ
tho mãn trong công vi c theo các nhân t v sinh c a thuy t Herzberg,ả ệ ố ệ ủ ế
trong khi thuy t Y đ c d a trên nh ng nhân viên trong nhóm có đ ngế ượ ự ữ ở ộ
c thúc đ y và tho mãn. ơ ẩ ả
B ng phân lo i tính khí c a Keirseyả ạ ủ
Công trình nghiên c u c a ứ ủ David Keirsey và Marilyn Bates d a trênự
ph ng pháp ch s phân lo i c a Myers-Briggs; v ph n mình ph ngươ ỉ ố ạ ủ ề ầ ươ
pháp này l i d a trên các nghiên c u c a ạ ự ứ ủ Carl Jung.
Keirsey & Bates phát tri n h c thuy t cho r ng có b n tính khí và tínhể ọ ế ằ ố
cách hình thành nên nhân cách, và m c dù chúng ta có th có c b n tínhặ ể ả ố
khí, nh ng chúng ta ch th ng bi u l ra m t thái đ hay khuynh h ngư ỉ ườ ể ộ ộ ộ ướ
tiêu bi u cho m t trong s đó mà thôi. Nh ng tính cách này đ c đ t tênể ộ ố ữ ượ ặ
theo các v th n Hy L p, nh ng ng i có nh ng thái đ c x và hành viị ầ ạ ữ ườ ữ ộ ư ử
riêng bi t: ệ
• Th n Dionysian (th th công) - Nh ng ng i có tính khí này th ng cóầ ợ ủ ữ ườ ườ
xu h ng tìm ki m s t do, thích b t phát, và không thích b ép bu c. Hướ ế ự ự ộ ị ộ ọ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
làm vi c vì công vi c khi n h c m th y tho i mái, h không quan tâmệ ệ ế ọ ả ấ ả ọ
đ n m c tiêu hay k t qu . H là ng i c a hành đ ng, nay đây mai đó,ế ụ ế ả ọ ườ ủ ộ
thích nh y vào cu c trong nh ng tình hu ng đòi h i ph i có s ng phóả ộ ữ ố ỏ ả ự ứ
t c thì. H là nh ng ng i l c quan và không d b ki m soát. H làứ ọ ữ ườ ạ ễ ị ể ọ
nh ng ng i đàm phán và gi i quy t khó khăn tuy t v i. H có xu h ngữ ườ ả ế ệ ờ ọ ướ
không thích các ông ch , các trò chính tr , và các th t c. ủ ị ủ ụ
• Th n Epithean (ng i b o v ) - Nh ng ng i có tính khí này có nhu c uầ ườ ả ệ ữ ườ ầ
hoà nh p m nh m , có tinh th n trách nhi m, là ng i b o t n truy nậ ạ ẽ ầ ệ ườ ả ồ ề
th ng, h c m th y th a mãn khi giúp đ ng i khác, và có nguyên t cố ọ ả ấ ỏ ỡ ườ ắ
đ o đ c làm vi c cao. H mu n đ c th a nh n, đánh giá cao trong côngạ ứ ệ ọ ố ượ ừ ậ
vi c mà h tin là mình x ng đáng, tuy nhiên h không bao gi đòi h i đi uệ ọ ứ ọ ờ ỏ ề
này. H có th bi quan khi th y r ng mình có đi m gì đó không phù h pọ ể ấ ằ ể ợ
v i quy đ nh, nguyên t c c a công ty. H thích đ a ra nh ng quy t đ nhớ ị ắ ủ ọ ư ữ ế ị
ng n g n, rõ ràng và s tuân theo đúng các quy đ nh c a công ty mà khôngắ ọ ẽ ị ủ
có th c m c gì. ắ ắ
• Th n Promethian (ng i duy lý) - Nh ng ng i có tính khí này luônầ ườ ữ ườ
hi u, d đoán tr c, gi i thích đ c và ch ng đ c các hi n t ng. Hể ự ướ ả ượ ế ự ượ ệ ượ ọ
đánh giá năng l c c a b n thân và ng i khác, đ i đ u v i các thách th c,ự ủ ả ườ ố ầ ớ ứ
và c g ng ki m soát tình hình. H là nh ng nhà t phê bình kh t kheố ắ ể ọ ữ ự ắ
nh t và luôn đ t ra nh ng m c tiêu cao h n đ hoàn thi n mình. H h uấ ặ ữ ụ ơ ể ệ ọ ầ
nh không tho mãn khi hoàn thành công vi c và c m th y ng ng ng uư ả ệ ả ấ ượ ị
tr c nh ng l i tán d ng. H giàu trí t ng t ng, có đ u óc phân tíchướ ữ ờ ươ ọ ưở ượ ầ
và thích xây d ng nh ng h th ng cho t ng lai. H s t o ra nh ng thayự ữ ệ ố ươ ọ ẽ ạ ữ
đ i sâu r ng n u h th y c n thi t. ổ ộ ế ọ ấ ầ ế
• Th n Apollonian (ng i duy tâm) - Ng i có tính khí này th ng đ t raầ ườ ườ ườ ặ
nh ng m c tiêu phi th ng, th m chí siêu vi t, nh ng th mà r t khó đ iữ ụ ườ ậ ệ ữ ứ ấ ố
v i h , th m chí ch đ gi i thích. H tranh đ u đ “th c s là mình” vàớ ọ ậ ỉ ể ả ọ ấ ể ự ự
luôn trong quá trình “đang tr thành th c s là mình”. V i h , công vi c,ở ự ự ớ ọ ệ
các m i quan h , n l c và m c tiêu ph i luôn th m nhu n hai t “ýố ệ ỗ ự ụ ả ấ ầ ừ
nghĩa”. H là nh ng nhân viên hăng say làm vi c n u vì m t lý do nào đóọ ữ ệ ế ộ
mà h th y x ng đáng, và cũng không bi t m t m i khi theo đu i cácọ ấ ứ ế ệ ỏ ổ
đ ng c . H a thích m t b c tranh t ng th h n là đi sâu vào chi ti t,ộ ơ ọ ư ộ ứ ổ ể ơ ế
thích t p trung vào con ng i và m i quan h , và h cũng h ng đ n ýậ ườ ố ệ ọ ướ ế
t ng nhi u h n là nhi m v . ưở ề ơ ệ ụ
Các nhà lãnh đ o c n c b n tính khí này trong các nhân viên c a mình đạ ầ ả ố ủ ể
t o ra m t t p th hoàn ch nh. Th ng thì nh ng nhà lãnh đ o thi u kinhạ ộ ậ ể ỉ ườ ữ ạ ế
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
nghi m s l a ch n nh ng nh n viên có cùng tính khí v i mình hay cóệ ẽ ự ọ ữ ậ ớ
nhân cách mà mình a thích, vì v y t p th c a h th ng y u h n,ư ậ ậ ể ủ ọ ườ ế ơ
không th ti p c n gi i quy t các v n đ t m i khía c nh. Đ tránhể ế ậ ả ế ấ ề ừ ọ ạ ể
đi u này, nhà lãnh đ o c n cân b ng các tính khí trong t p th c a mìnhề ạ ầ ằ ậ ể ủ
và l a ch n các nhân viên v i nh ng tính cách cá nhân khác nhau. ự ọ ớ ữ
Thuy t nhu c u T n t i/Quan h /Phát tri n (ERG)ế ầ ồ ạ ệ ể
Thuy t nhu c u T n t i/Quan h /Phát tri n c a ế ầ ồ ạ ệ ể ủ Clayton Alderfer (1969)
đ t ra ba nhóm nhu c u khác nhau: ặ ầ
• T n t i – Nhóm nhu c u này liên quan đ n vi c đáp ng đ y đ nh ngồ ạ ầ ế ệ ứ ầ ủ ữ
yêu c u sinh t n c b n, nh nhu c u sinh lý, nhu c u an toàn, Nh ngầ ồ ơ ả ư ầ ầ ữ
nhu c u này đ c tho mãn b i s ti n ki m đ c trong công vi c đ taầ ượ ả ở ố ề ế ượ ệ ể
có th mua th c ăn, n i trú n, qu n áo, v.v ể ứ ơ ẩ ầ
• M i quan h - Nhóm nhu c u này t p trung vào ho c đ c xây d ng trênố ệ ầ ậ ặ ượ ự
c s nh ng ham mu n thi t l p và duy trì m i quan h gi a các cá nhânơ ở ữ ố ế ậ ố ệ ữ
v i nhau. M t cá nhân th ng b ra kho ng phân n a th i gian trong côngớ ộ ườ ỏ ả ử ờ
vi c đ giao ti p và nhu c u này có th đ c tho mãn m t m c đệ ể ế ầ ể ượ ả ở ộ ứ ộ
nào đó nh các đ ng nghi p. ờ ồ ệ
• Phát tri n - Nh ng nhu c u này có th đ c tho mãn b i s phát tri n,ể ữ ầ ể ượ ả ở ự ể
thăng tíên c a cá nhân trong công vi c. M t công vi c, s nghi p hayủ ệ ộ ệ ự ệ
chuyên môn c a cá nhân s đ m b o đáp ng đáng k s tho mãn c aủ ẽ ả ả ứ ể ự ả ủ
nhu c u phát tri n. ầ ể
Chú ý r ng mô hình này cũng đ c xây d ng trên c s tháp nhu c u c aằ ượ ự ơ ở ầ ủ
Maslow.
H c thuy t ERG c a ọ ế ủ Alderfer cũng ch ra r ng có nhi u h n m t nhu c uỉ ằ ề ơ ộ ầ
có th nh h ng và tác đ ng trong cùng th i gian. N u nh ng nhu c u ể ả ưở ộ ờ ế ữ ầ ở
m c cao không đ c đáp ng, khao khát tho mãn nh ng nhu c u m cứ ượ ứ ả ữ ầ ở ứ
d i s tăng cao. Alderfer xác đ nh hi n t ng này nh là “m c đ l n átướ ẽ ị ệ ượ ư ứ ộ ấ
c a th t v ng và e s ” (frustration & shy aggression dimension). S liênủ ấ ọ ợ ự
quan c a nó đ n công vi c là ch th m chí khi các nhu c u c p đủ ế ệ ở ỗ ậ ầ ở ấ ộ
cao không đ c tho mãn thì công vi c v n đ m b o cho nh ng nhu c uượ ả ệ ẫ ả ả ữ ầ
sinh lý c p th p, và cá nhân s t p trung vào các nhu c u này. T i th iở ấ ấ ẽ ậ ầ ạ ờ
di m này, n u m t đi u gì đó x y ra đe do đ n công vi c, nh ng nhuể ế ộ ề ả ạ ế ệ ữ
c u c b n c a cá nhân s b đe do nghiêm tr ng. N u không có nh ngầ ơ ả ủ ẽ ị ạ ọ ế ữ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
nhân t hi n di n nh m gi i t a n i lo l ng, m t cá nhân có th tr nênố ệ ệ ằ ả ỏ ỗ ắ ộ ể ở
tuy t v ng và ho ng lo n. ệ ọ ả ạ
Thuy t mong đ iế ợ
Thuy t mong đ i c a ế ợ ủ Vroom ch ra r ng m t cá nhân s hành đ ng theoỉ ằ ộ ẽ ộ
m t cách nh t đ nh d a trên nh ng mong đ i v m t k t qu nào đó hayộ ấ ị ự ữ ợ ề ộ ế ả
s h p d n c a k t qu đó v i cá nhân. Mô hình này do Vroom thi t l pự ấ ẫ ủ ế ả ớ ế ậ
vào năm 1964, sau đó đ c s a đ i, b sung b i m t vài ng i khác, baoượ ử ổ ổ ở ộ ườ
g m c Porter và Lawler (1968). Thuy t mong đ i c a Vroom đ c xâyồ ả ế ợ ủ ượ
d ng theo công th c: ự ứ
H p l c x Mong đ i x Ph ng ti n = S đ ng viên ấ ự ợ ươ ệ ự ộ
• H p l c (ph n th ng) = s c h p d n cho m t m c tiêu nào đó (Ph nấ ự ầ ưở ứ ấ ẫ ộ ụ ầ
th ng là gì?) ưở
• Mong đ i (Ch t l ng th c hi n công vi c) = c ng đ ni m tin c aợ ấ ượ ự ệ ệ ườ ộ ề ủ
nhân viên r ng n u n l c làm vi c thì nhi m v s đ c hoàn thành (Tôiằ ế ỗ ự ệ ệ ụ ẽ ượ
ph i làm vi c v t v nh th nào đ đ t m c tiêu?) ả ệ ấ ả ư ế ể ạ ụ
• Ph ng ti n (Ni m tin) = ni m tin c a nhân viên r ng h s nh n đ cươ ệ ề ề ủ ằ ọ ẽ ậ ượ
đ n đáp khi hoàn thành nhi m v (Li u ng i ta có bi t đ n nh ng nề ệ ụ ệ ườ ế ế ữ ỗ
l c c a tôi?) ự ủ
Thành qu c a ba y u t này là s đ ng viên. Nó có th đ c ví nh làả ủ ế ố ự ộ ể ượ ư
m t s c m nh mà nhà lãnh đ o s s d ng nh m chèo lái t p th hoànộ ứ ạ ạ ẽ ử ụ ằ ậ ể
thành m c tiêu đ ra. Ví d , n u m t nhân viên mu n thăng ti n trongụ ề ụ ế ộ ố ế
công vi c, thì vi c thăng ch c có h p l c cao đ i v i nhân viên đó. N uệ ệ ứ ấ ự ố ớ ế
m t nhân viên tin r ng khi mình làm vi c t t s đ c m i ng i đánh giáộ ằ ệ ố ẽ ượ ọ ườ
cao, thì nhân viên này có m c mong đ i cao. Tuy nhiên, n u nhân viên tinứ ợ ế
r ng công ty s đi tuy n ng i t bên ngoài đ đi n vào v trí tr ng chằ ẽ ể ườ ừ ể ề ị ố ứ
không đ b t ng i trong công ty t c p d i lên, t c là nhân viên này cóề ạ ườ ừ ấ ướ ứ
m c ph ng ti n th p, thì s khó có th khuy n khích đ ng viên đ nhânứ ươ ệ ấ ẽ ể ế ộ ể
viên này làm vi c t t h n.ệ ố ơ
PH N 4Ầ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
Các nhân t lãnh đ o:ố ạ
Có b n nhân t chính trong năng l c lãnh đ o: ố ố ự ạ
Nhân viên (Follower)
Tùy t ng nhân viên mà b n s c n có các phong cách lãnh đ o khác nhau.ừ ạ ẽ ầ ạ
Ví d , m t nhân viên m i s c n s giám sát nhi u h n m t nhân viên lâuụ ộ ớ ẽ ầ ự ề ơ ộ
năm. M t cá nhân thi u đ ng c làm vi c s đòi h i nhà lãnh đ o cóộ ế ộ ơ ệ ẽ ỏ ở ạ
m t ph ng pháp ti p c n khác so v i m t cá nhân có đ ng c làm vi cộ ươ ế ậ ớ ộ ộ ơ ệ
l n. Đi u quan tr ng là b n c n hi u nhân viên c a mình! Đi m kh i đ uớ ề ọ ạ ầ ể ủ ể ở ầ
quan tr ng là ph i có s hi u bi t sâu s c v b n ch t con ng i, ch ngọ ả ự ể ế ắ ề ả ấ ườ ẳ
h n nh v các nhu c u, tình c m và đ ng c . B n c n ph i hi u rõ cácạ ư ề ầ ả ộ ơ ạ ầ ả ể
y u t t o nên tính cách nhân viên c a mình: TH HI N - HI U BI T vàế ố ạ ủ Ể Ệ Ể Ế
TH C HI N. Ự Ệ
Nhà lãnh đ o (Leader)ạ
B n c n nhìn nh n và hi u m t cách trung th c b n là ai, b n bi t nh ngạ ầ ậ ể ộ ự ạ ạ ế ữ
gì và b n có th làm nh ng gì. Đ ng th i, b n c n bi t r ng chính cácạ ể ữ ồ ờ ạ ầ ế ằ
nhân viên ch không ph i các nhà lãnh đ o c p trên s là ng i quy tứ ả ạ ấ ẽ ườ ế
đ nh xem b n có th c s là m t nhà lãnh đ o thành công hay không. N uị ạ ự ự ộ ạ ế
các nhân viên không tin t ng hay thi u lòng tin v i nhà lãnh đ o c aưở ế ớ ạ ủ
mình, h s c m th y chán n n. Đ thành công, b n c n ph i thuy tọ ẽ ả ấ ả ể ạ ầ ả ế
ph c đ c các nhân viên, ch không ph i b n thân b n hay c p trên c aụ ượ ứ ả ả ạ ấ ủ
b n, r ng b n x ng đáng đ các nhân viên toàn tâm toàn ý nghe theo mình.ạ ằ ạ ứ ể
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
S giao ti p (Communication)ự ế
B n s lãnh đ o thông qua cách giao ti p hai chi u. Ph n l n trong s nàyạ ẽ ạ ế ề ầ ớ ố
là d ng không ph i b ng l i nói. Ví d , khi b n mu n “làm g ng” đạ ả ằ ờ ụ ạ ố ươ ể
ng i ta noi theo, đi u này s ph i ch ng t cho m i nhân viên th y r ngườ ề ẽ ả ứ ỏ ọ ấ ằ
b n s không yêu c u h làm nh ng gì mà b n thân b n không mu n làm.ạ ẽ ầ ọ ữ ả ạ ố
Vi c b n giao ti p nh ng gì và nh th nào có th xây d ng nh ng cũngệ ạ ế ữ ư ế ể ự ư
có th hu ho i m i quan h gi a b n v i các nhân viên. ể ỷ ạ ố ệ ữ ạ ớ
Hoàn c nh (Situation)ả
M i th đ u khác bi t. Nh ng gì b n làm đ c trong m t tr ng h pọ ứ ề ệ ữ ạ ượ ộ ườ ợ
không ch c s thành công trong nh ng tr ng h p khác. B n ph i t cânắ ẽ ữ ườ ợ ạ ả ự
nh c quy t đ nh cách hành đ ng t t nh t và cung cách lãnh đ o phù h pắ ế ị ộ ố ấ ạ ợ
nh t trong t ng tình hu ng. Ví d , b n c n nh c nh m t nhân viên vìấ ừ ố ụ ạ ầ ắ ở ộ
nh ng hành vi không phù h p, nh ng n u vi c nh c nh di n ra quá s mữ ợ ư ế ệ ắ ở ễ ớ
hay quá mu n, quá nghiêm kh c hay quá m m d o, thì có th s khôngộ ắ ề ẻ ể ẽ
đem l i k t qu gì. ạ ế ả
Nh ng y u t khác nhau s tác đ ng đ n các nhân t lãnh đ o, ch ng h nữ ế ố ẽ ộ ế ố ạ ẳ ạ
nh m i quan h gi a b n v i c p trên, k năng c a các nhân viên, nh ngư ố ệ ữ ạ ớ ấ ỹ ủ ữ
th lĩnh không chính th c trong t ch c, và vi c công ty c a b n đ c tủ ứ ổ ứ ệ ủ ạ ượ ổ
ch c nh th nào. ứ ư ế
Các đ c tr ngặ ư
N u b n là m t nhà lãnh đ o có th tin c y đ c, thì b n s nh n đ cế ạ ộ ạ ể ậ ượ ạ ẽ ậ ượ
s kính tr ng c a m i ng i xung quanh. Đ tr thành m t nhà lãnh đ oự ọ ủ ọ ườ ể ở ộ ạ
nh v y, có m t Khuôn m u v năng l c lãnh đ o h ng d n cho b n: ư ậ ộ ẫ ề ự ạ ướ ẫ ạ
TH HI N - BI T - TH C HI NỂ Ể Ế Ự Ệ
TH HI N Ể Ệ b n là m t ng i chuyên nghi p. Ví d : cho th y mình trungạ ộ ườ ệ ụ ấ
thành v i t ch c, th c hi n s c ng hi n b t v l i, s n sàng gánh vácớ ổ ứ ự ệ ự ố ế ấ ụ ợ ẵ
trách nhi m cá nhân. ệ
TH HI NỂ Ệ b n là m t ng i chuyên nghi p v i nh ng tính cách cá nhânạ ộ ườ ệ ớ ữ
t t. Ví d : Th t thà, có năng l c, chính tr c, g n bó, ngay th ng, can đ m,ố ụ ậ ự ự ắ ẳ ả
th ng th n, có đ u óc. ẳ ắ ầ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
BI TẾ b n nhân t chính c a năng l c lãnh đ o – nhân viên, nhà lãnh đ o,ố ố ủ ự ạ ạ
kh năng giao ti p, và hoàn c nh. ả ế ả
BI TẾ b n thân b n. Ví d : đi m m nh và đi m y u trong tính cách c aả ạ ụ ể ạ ể ế ủ
b n, ki n th c và các k năng c a b n. ạ ế ứ ỹ ủ ạ
BI TẾ b n ch t con ng i. Ví d : nhu c u, tình c m c a nhân viên vàả ấ ườ ụ ầ ả ủ
cách nhân viên ph n ng v i áp l c (xì-trét) nh th nào. ả ứ ớ ự ư ế
BI TẾ công vi c c a b n. Ví d : hãy ch ng minh cho các nhân viên th yệ ủ ạ ụ ứ ấ
b n r t thông th o công vi c và hoàn toàn có th h ng d n ng i khácạ ấ ạ ệ ể ướ ẫ ườ
th c hi n nhi m v c a h . ự ệ ệ ụ ủ ọ
BI TẾ công ty c a b n. Ví d : ph i g p ai khi c n s giúp đ , văn hoá vàủ ạ ụ ả ặ ầ ự ỡ
b u không khí trong công ty, ai là ng i lãnh đ o không chính th c. ầ ườ ạ ứ
TH C HI N Ự Ệ vi c đ a ra các đ nh h ng. Ví d : đ t ra m c tiêu, tháo gệ ư ị ướ ụ ặ ụ ỡ
v ng m c, ra quy t đ nh, l p k ho ch. ướ ắ ế ị ậ ế ạ
TH C HI N Ự Ệ các công vi c tri n khai. Ví d : giao ti p, đi u ph i, h trệ ể ụ ế ề ố ỗ ợ
nhân viên, và đánh giá.
TH C HI N Ự Ệ công tác đ ng viên. Ví d : phát tri n tinh th n và đ o đ cộ ụ ể ầ ạ ứ
công tác trong công ty, đào t o, hu n luy n, khuyên răn. ạ ấ ệ
Môi tr ngườ
M i t ch c đ u có m t môi tr ng làm vi c riêng bi t. Môi tr ng nàyỗ ổ ứ ề ộ ườ ệ ệ ườ
s có tác đ ng khá l n đ n vi c các nhà lãnh đ o ph n ng v i nh ngẽ ộ ớ ế ệ ạ ả ứ ớ ữ
v n đ và c h i nh th nào. Đi u này đ c t o ra b i nh h ng kấ ề ơ ộ ư ế ề ượ ạ ở ả ưở ế
th a t nh ng nhà lãnh đ o trong quá kh và nh ng nhà lãnh đ o hi nừ ừ ữ ạ ứ ữ ạ ệ
nay.
M c tiêu, Giá tr và Quan đi mụ ị ể
Các nhà lãnh đ o t o ra nh h ng và tác đ ng t i môi tr ng thông quaạ ạ ả ưở ộ ớ ườ
ba ki u hành đ ng sau: ể ộ
1. Các m c tiêu và nh ng tiêu chu n hành đ ng mà h thi t l p. ụ ữ ẩ ộ ọ ế ậ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
2. Các giá tr mà h thi t l p cho công ty. ị ọ ế ậ
3. Nh ng quan đi m v con ng i và công cu c kinh doanh mà h thi tữ ể ề ườ ộ ọ ế
l p. ậ
Nh ng công ty thành công th ng có các nhà lãnh đ o luôn bi t cách đ tữ ườ ạ ế ặ
ra các tiêu chu n và m c tiêu cao v m i m t, nh chi n l c, s th ngẩ ụ ề ọ ặ ư ế ượ ự ố
lĩnh th tr ng, các k ho ch, các cu c h p và thuy t trình, năng su t,ị ườ ế ạ ộ ọ ế ấ
ch t l ng và đ tin c y. ấ ượ ộ ậ
Các giá tr ph n ánh m i quan tâm c a công ty đ i v i các nhân viên,ị ả ố ủ ố ớ
khách hàng, nhà đ u t , nhà cung c p và c ng đ ng xung quanh. Nh ngầ ư ấ ộ ồ ữ
giá tr này s xác đ nh cung cách ti n hành các ho t đ ng kinh doanh. ị ẽ ị ế ạ ộ
Các quan đi m s xác đ nh rõ nh ng s n ph m hay d ch v mà công tyể ẽ ị ữ ả ẩ ị ụ
đ a ra, cũng nh các ph ng pháp và quy trình ti n hành ho t đ ng kinhư ư ươ ế ạ ộ
doanh.
Nh ng m c tiêu, giá tr và quan đi m này t o ra “nhân cách riêng” c aữ ụ ị ể ạ ủ
công ty hay s nhìn nh n v công ty qua quan sát b i ng i ngoài và cácự ậ ề ở ườ
nhân viên bên trong. Đ c tr ng riêng này s xác đ nh các vai trò, m i quanặ ư ẽ ị ố
h , ph n th ng và các nghi th c di n ra trong n i b công ty. ệ ầ ưở ứ ễ ộ ộ
Ch c v và m i quan hứ ụ ố ệ
Ch c v là các v trí đ c xác đ nh b i m t t p h p nh ng mong đ i vứ ụ ị ượ ị ở ộ ậ ợ ữ ợ ề
cung cách hành x c a m t ng i gi m t c ng v nào đó. M i ch c vử ủ ộ ườ ữ ộ ươ ị ỗ ứ ụ
có m t lo t các nhi m v và trách nhi m có th ho c không th đ c môộ ạ ệ ụ ệ ể ặ ể ượ
t m t cách rõ ràng. Ch c v có m t nh h ng l n đ n hành vi trongả ộ ứ ụ ộ ả ưở ớ ế
công vi c vì nhi u lý do, ch ng h n m c l ng đ c tr g n v i m c đệ ề ẳ ạ ứ ươ ượ ả ắ ớ ứ ộ
đóng góp cho công vi c, hay uy th đi cùng v i v trí công tác, ho c c mệ ế ớ ị ặ ả
nh n v s hoàn thành hay thách th c trong công vi c. ậ ề ự ứ ệ
Các m i quan h đ c xác đ nh b i các nhi m v c a m t ch c v nh tố ệ ượ ị ở ệ ụ ủ ộ ứ ụ ấ
đ nh. Trong khi m t vài nhi m v có th đ c th c hi n m t cách đ n lị ộ ệ ụ ể ượ ự ệ ộ ơ ẻ
thì ph n l n các nhi m v khác đ c th c hi n trong nh ng m i quan hầ ớ ệ ụ ượ ự ệ ữ ố ệ
v i m i ng i xung quanh. Các nhi m v s xác đ nh ng i n m giớ ọ ườ ệ ụ ẽ ị ườ ắ ữ
ch c v c n ti p xúc v i các cá nhân nào, th ng xuyên hay khôngứ ụ ầ ế ớ ườ
th ng xuyên, và theo h ng k t thúc nh th nào. Đ ng th i, thôngườ ướ ế ư ế ồ ờ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
th ng thì n u ng i ta giao ti p v i nhau càng nhi u, ng i ta s càngườ ế ườ ế ớ ề ườ ẽ
m n nhau h n. Đi u này v ph n mình l i d n t i nh ng ti p xúc th ngế ơ ề ề ầ ạ ẫ ớ ữ ế ườ
xuyên h n. Trong cách c x c a con ng i, s r t khó đ có th thíchơ ư ử ủ ườ ẽ ấ ể ể
m t ng i nào đó mà ta không h có ti p xúc gì v i h , và chúng ta có xuộ ườ ề ế ớ ọ
h ng tìm nh ng ai mà mình thích. M i ng i cũng có xu h ng làmướ ữ ọ ườ ướ
nh ng gì mà h mong s đ c đ n đáp, và tình b n chính là m t ph nữ ọ ẽ ượ ề ạ ộ ầ
th ng l n. R t nhi u nhi m v và hành vi g n v i m t ch c v đã đ cưở ớ ấ ề ệ ụ ắ ớ ộ ứ ụ ượ
gi i quy t nh nh ng m i quan h nh v y. V y là khi b n n m gi m tả ế ờ ữ ố ệ ư ậ ậ ạ ắ ữ ộ
ch c v , ng i ta s trông đ i b n nh ng nhi m v và cách hành xứ ụ ườ ẽ ợ ở ạ ữ ệ ụ ử
m i, d a trên nh ng m i quan h t t đ p đã đ c xây d ng t tr c b iớ ự ữ ố ệ ố ẹ ượ ự ừ ướ ở
n l c c a b n hay c a ng i ti n nhi m ch c v này tr c b n. ỗ ự ủ ạ ủ ườ ề ệ ứ ụ ướ ạ
Văn hoá và b u không khí trong công ty (Culture & Climate)ầ
Hai y u t đ c bi t có tác đ ng đ n vi c nhà lãnh đ o c n hành đ ngế ố ặ ệ ộ ế ệ ạ ầ ộ
nh th nào trong công ty, đó là: văn hoá (culture) và b u không khíư ế ầ
(climate).
M i công ty có m t văn hoá riêng. Đó là s ph i h p c a nhi u y u tỗ ộ ự ố ợ ủ ề ế ố
nh các thành viên sáng l p, các nhà lãnh đ o trong quá kh , nhà lãnh đ oư ậ ạ ứ ạ
hi n nay, các s ki n và các cu c kh ng ho ng, l ch s và t m c công ty.ệ ự ệ ộ ủ ả ị ử ầ ỡ
K t qu là t o ra các nghi th c: nh ng thói quen, l nghi, và “cách màế ả ạ ứ ữ ễ
chúng ta làm”. Nh ng nghi th c này tác đ ng lên thái đ và cách c xữ ứ ộ ộ ư ử
c a các nhân viên, h ng d n h có nh ng hành vi đúng đ n và h p th củ ướ ẫ ọ ữ ắ ợ ứ
trong t ng hoàn c nh. ừ ả
B u không khí th hi n s c m nh n c a m i ng i trong công ty, nh ngầ ể ệ ự ả ậ ủ ọ ườ ữ
tri giác cá nhân và c ng đ ng và thái đ c a các thành viên trong t ch c.ộ ồ ộ ủ ổ ứ
Trong khi văn hoá công ty th hi n m t b n ch t có g c r sâu xa c aể ệ ộ ả ấ ố ễ ủ
công ty và là k t qu hình thành lâu dài c a các h th ng, quy t c, truy nế ả ủ ệ ố ắ ề
th ng và t p quán (chính th c và không chính th c), thì b u không khíố ậ ứ ứ ầ
công ty là nh ng hi n t ng ng n h n đ c t o ra b i công tác lãnh đ oữ ệ ượ ắ ạ ượ ạ ở ạ
hi n hành. B u không khí th hi n lòng tin v “c m nh n công ty” c aệ ầ ể ệ ề ả ậ ủ
các nhân viên. Nh ng tri giác cá nhân c a “c m nh n công ty” này n yữ ủ ả ậ ả
sinh t nh ng gì m i ng i th y và tin vào các ho t đ ng mà lãnh đ oừ ữ ọ ườ ấ ạ ộ ạ
đang th c hi n trong công ty. Nh ng ho t đ ng đó nh h ng đ n cácự ệ ữ ạ ộ ả ưở ế
đ ng c và s tho mãn c a các cá nhân và t p th , ch ng h n nh : ộ ơ ự ả ủ ậ ể ẳ ạ ư
• Các nhà lãnh đ o có nêu ra m t cách rõ ràng các u tiêu và m c tiêu c aạ ộ ư ụ ủ
công ty không? H mong đ i gì các nhân viên? ọ ợ ở
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
• Công ty có h th ng đánh giá năng l c làm vi c, th ng công và k lu tệ ố ự ệ ưở ỷ ậ
không?
• Các nhà lãnh đ o có là ng i x ng đáng không? ạ ườ ứ
• Các nhà lãnh đ o có quy n đ a ra quy t đ nh không? ạ ề ư ế ị
• Chuy n gì s x y ra n u nhân viên m c l i? ệ ẽ ả ế ắ ỗ
B u không khí v t ch c công ty (Organizational climate) có m i liên hầ ề ổ ứ ố ệ
tr c ti p v i năng l c lãnh đ o và phong cách qu n lý c a các nhà lãnhự ế ớ ự ạ ả ủ
đ o, nó đ c d a trên các giá tr , các đ c tr ng, các k năng, và ho tạ ượ ự ị ặ ư ỹ ạ
đ ng, cũng nh nh ng công vi c u tiên c a nhà lãnh đ o. Hãy so sánhộ ư ữ ệ ư ủ ạ
“không khí v t ch c” này v i “không khí v đ o đ c – ethical climate”ề ổ ứ ớ ề ạ ứ
là c m nh n c a công ty v nh ng ho t đ ng có n i dung đ o đ c hayả ậ ủ ề ữ ạ ộ ộ ạ ứ
nh ng khía c nh c a môi tr ng làm vi c g n v i hành vi đ o đ c.ữ ạ ủ ườ ệ ắ ớ ạ ứ
Không khí v đ o đ c là s c m nh n v nh ng gì ta đang làm có đúngề ạ ứ ự ả ậ ề ữ
không, ho c nh ng gì ta đang bi u hi n có phù h p hay không. Hành viặ ữ ể ệ ợ
(tính cách) c a ng i lãnh đ o là nhân t quan tr ng nh t nh h ng đ nủ ườ ạ ố ọ ấ ả ưở ế
b u không khí này. ầ
Trên m t ph ng di n khác, văn hoá công ty là m t hi n t ng lâu dài vàộ ươ ệ ộ ệ ượ
khá ph c t p. Văn hoá th hi n nh ng mong đ i c a t p th và s tứ ạ ể ệ ữ ợ ủ ậ ể ự ự
nh n th c v công ty. Đó là nh ng giá tr lâu b n t o ra “truy n th ng”ậ ứ ề ữ ị ề ạ ề ố
hay “cách mà ta làm đây”. M i th đ c th c hi n m t cách khác bi tở ọ ứ ượ ự ệ ộ ệ
trong các t ch c khác nhau. Vi n c nh t p th và truy n th ng chung,ổ ứ ễ ả ậ ể ề ố
v n xác đ nh nên công ty, đ u là s ph n ánh c a văn hoá công ty. Cá nhânố ị ề ự ả ủ
nhà lãnh đ o không th d dàng t o ra hay thay đ i văn hoá vì văn hoá làạ ể ễ ạ ổ
m t ph n c a công ty. Văn hoá nh h ng đ n đ c đi m c a b u khôngộ ầ ủ ả ưở ế ặ ể ủ ầ
không khí công ty vì nó tác đ ng đ n quá trình ho t đ ng và suy nghĩ c aộ ế ạ ộ ủ
nhà lãnh đ o. Tuy nhiên, t t c nh ng gì b n làm v i t cách m t nhà lãnhạ ấ ả ữ ạ ớ ư ộ
đ o s đ u tác đ ng đ n b u không khí c a công ty.ạ ẽ ề ộ ế ầ ủ
PH N 5Ầ
Lãnh đ o và ngh thu tlãnh đ oạ ệ ậ ạ
Các m c tiêuụ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
K năng t duy và suy xét v n đ c a b n có th đ c xem nh nh ngỹ ư ấ ề ủ ạ ể ượ ư ữ
k năng d n d t và đ nh h ng b i vì nh ng k năng này xác đ nh h ngỹ ẫ ắ ị ướ ở ữ ỹ ị ướ
đi cho doanh nghi p mà theo đó, các khái ni m nh vi n c nh, m c đíchệ ệ ư ễ ả ụ
cũng nh m c tiêu đ c hình thành. Đó cũng chính là nh ng quan sát vàư ụ ượ ữ
nghe ngóng c a b n v t ng lai, cho phép b n nh n bi t s c n thi tủ ạ ề ươ ạ ậ ế ự ầ ế
cho vi c c i t , thay đ i, th i đi m ti n hành cũng nh quá trình th cệ ả ổ ổ ờ ể ế ư ự
hi n và qu n lý s thay đ i đó. B ng vi c có đ c b t c lý do nào đệ ả ự ổ ằ ệ ượ ấ ứ ể
thay đ i, phát tri n và c i thi n, b n s tìm th y cho mình m t vi n c nhổ ể ả ệ ạ ẽ ấ ộ ễ ả
m i. Cũng gi ng nh vi c b o d ng đ nh kỳ chi c xe ôtô c a mình, b nớ ố ư ệ ả ưỡ ị ế ủ ạ
c n ph i có các k ho ch đ “b o d ng” cho doanh nghi p c a b n.ầ ả ế ạ ể ả ưỡ ệ ủ ạ
Tuy nhiên, cũng đ ng quá "c đ m, ăn xôi" khi không th làm đ c gì h nừ ố ấ ể ượ ơ
đ c i thi n tình hình. (nguyên b n: If it aint broke, dont fix it)! Hãy coiể ả ệ ả
m i k ho ch c a mình nh m t n l c thay đ i và m i công vi c nhọ ế ạ ủ ư ộ ỗ ự ổ ọ ệ ư
m t kinh nghi m h c h i m i. ộ ệ ọ ỏ ớ
Các t ch c đ c coi là thành công khi bi t truy n đ t vi n c nh sán l nổ ứ ượ ế ề ạ ễ ả ạ
v t ng lai c a mình. V i t cách là m t nhà lãnh đ o, b n ph i tìmề ươ ủ ớ ư ộ ạ ạ ả
cách đ các nhân viên tin t ng vào b ncũng nh vào vi n c nh chungể ưở ạ ư ễ ả
c a doanh nghi p. N u bi ts d ng nh ng công c qu n lý đ c trìnhủ ệ ế ế ử ụ ữ ụ ả ượ
bày trong bài vi t này, đ ng th i trung th c và công b ng trong m i vi c,ế ồ ờ ự ằ ọ ệ
b n s gây d ng đ c lòng tin n i nhân viên. Đ thuy t ph c h tin vàoạ ẽ ự ượ ơ ể ế ụ ọ
vi n c nh c a mình, b n c n có ngh l c đ ng th i ph i bi t truy n t iễ ả ủ ạ ầ ị ự ồ ờ ả ế ề ả
đ n h thái đ l c quan c a mình vì m i ng i ai cũng mu n h ng đ nế ọ ộ ạ ủ ọ ườ ố ướ ế
m t vi n c nh t i đ p h n, xán l n h n. Có l , ch ng ai mu n g n bóộ ễ ả ươ ẹ ơ ạ ơ ẽ ẳ ố ắ
v i m t công ty đang trong c nh gi t g u vá vai v i t ng lai b t c, mớ ộ ả ậ ấ ớ ươ ế ắ ả
đ m. Cũng không ai mu n đ ng hành cùng m t doanh nghi p khi khôngạ ố ồ ộ ệ
có m c tiêu, tôn ch ho t đ ng rõ ràng, đi mà không bi t b n b mình sụ ỉ ạ ộ ế ế ờ ẽ
đ n. P n l n m i ng i trong chúng ta đ u mu n l y m t ai đó ra làmế ầ ớ ọ ườ ề ố ấ ộ
hình m u đ b t ch c. Và các nhân viên c a b n s là ng i cùng b nẫ ể ắ ướ ủ ạ ẽ ườ ạ
đ t m c tiêu này, b i b n không th làm vi c đó m t mình! ạ ụ ở ạ ể ệ ộ
Khi đ t ra các m c tiêu, b n c n n m v ng m t s v n đ sau: ặ ụ ạ ầ ắ ữ ộ ố ấ ề
• Các m c tiêu c n có tính kh thi và có th đ t đ c. ụ ầ ả ể ạ ượ
• Các m c tiêu nên có tác d ng hoàn thi n c c u t ch c (đ o đ c, tàiụ ụ ệ ơ ấ ổ ứ ạ ứ
chính, ).
• T t c các nhân viên c n tham gia vào quá trình xác đ nh m c tiêu. ấ ả ầ ị ụ
Ch ng trình hành đ ng c th nh m hoàn thành m c tiêu c n ph I đ cươ ộ ụ ể ằ ụ ầ ả ượ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ
Download tài li u ệ mi n phí t websiteễ ừ
xa1cc đ nh rõ. ị
Ngoài ra, có b n đ c đi m trong quá trình đ t ra m c tiêu (U.S. Armyố ặ ể ặ ụ
Handbook, 1973) :
• Đ ph c t p tăng d n c a m c tiêu: Vi c tăng d n đ ph c t p c a cácộ ứ ạ ầ ủ ụ ệ ầ ộ ứ ạ ủ
m c tiêu đ i v i nhân viên đ ng nghĩa v i vi c t o ra cho h s tháchụ ố ớ ồ ớ ệ ạ ọ ự
th c đ ng th I thúc đ y các n l c s n có c a h trong vi c hoàn thànhứ ồ ờ ẩ ỗ ự ẵ ủ ọ ệ
m c tiêu. M c tiêu càng khó bao nhiêu thì các nhân viên càng c n ph I nụ ụ ầ ả ỗ
l c đ th c hi n b y nhiêu, mi n là m c tiêu đó có kh thi. Tuy nhiên,ự ể ự ệ ấ ễ ụ ả
n u đ t ra m c tiêu quá cao, nhân viên c a b n s r t d tr nên chán n nế ặ ụ ủ ạ ẽ ấ ễ ở ả
khic g ng th c hi n chúng. ố ắ ự ệ
• M c ti u ph I c th , rõ ràng: Khi b n đ t ra cho nhân viên c a mìnhụ ệ ả ụ ể ạ ặ ủ
nh ng m c tiêu c th , h s có xu h ng th c hi n chúng t t h n. Vi cữ ụ ụ ể ọ ẽ ướ ự ệ ố ơ ệ
đ n thu n nói v i nhân viên hãy làm nh ng gì t t nh t ho c không đ a raơ ầ ớ ữ ố ấ ặ ư
các h ng d n chi ti t s ch làm tăng thêm s mù m v nh ng gì mà cướ ẫ ế ẽ ỉ ự ờ ề ữ ả
b n và h đang mong đ i. Các nhân viên c n m t m c tiêu c đ nh hayạ ọ ợ ầ ộ ụ ố ị
m t khuôn m u mà theo đó, h s ph I có nh ng hành vi và thái đ ngộ ẫ ọ ẽ ả ữ ộ ứ
x phù h p. ử ợ
• Ý ki n ph n h i đ i v i m c tiêu đ t ra: Vi c đ a ra nh ng ý ki n ph nế ả ồ ố ớ ụ ặ ệ ư ữ ế ả
h i s nâng cao đáng k hi u qu c a quá trình đ t ra m c tiêu. Các ýồ ẽ ể ệ ả ủ ặ ụ
ki n ph n h i s góp ph n h ng thái đ cũng nh hành vi c a ng iế ả ồ ẽ ầ ướ ộ ư ủ ườ
nhân viên đ n các m c tiêu đ ra đ ng th i t o ra đ ng l c đ khuy nế ụ ề ồ ờ ạ ộ ự ể ế
khích h làm vi c t t h n nh m hoàn thành m c tiêu đó. ọ ệ ố ơ ằ ụ
• S tham gia vào vi c đ t ra m c tiêu: Các nhân viên, khi tham gia vàoự ệ ặ ụ
quá trình này, th ng có xu h ng đ t ra các m c tiêu cao h n so v iườ ướ ặ ụ ơ ớ
nh ng gì b n yêu c u h Chính đi u này s c ng c them ni m tinữ ạ ầ ở ọ ề ẽ ủ ố ề
c a h vào tính kh thi c a m c tiêu đ t ra đ ng th i làm tăng đ ng củ ọ ả ủ ụ ặ ồ ờ ộ ơ
làm vi c c a nhân viên trong vi c hoàn thành m c tiêu đ ra đó. ệ ủ ệ ụ ề
Sáu b c c a quá trình t o l p m c tiêuướ ủ ạ ậ ụ
M c dù vi c tìm ki m m t vi n c nh có th là m t thách th c đòi h iặ ệ ế ộ ễ ả ể ộ ứ ỏ
tính sáng t o th c s , nh ng quá trình hi nth c hóa nh ng vi n c nh đóạ ự ự ư ệ ự ữ ễ ả
s tr nên kh thi h n n u b n tuân th theo đúng sáu b c d i đây: ẽ ở ả ơ ế ạ ủ ướ ướ
The Gioiwebsite.net – nhà cung c p d ch v thi t k website chuyên nghi p.ấ ị ụ ế ế ệ