Phòng bệnh đái tháo đường và ngăn ngừa các biến chứng pps

Phòng bệnh đái tháo đường
và ngăn ngừa các biến
chứng

Nội dung phòng bệnh đái tháo đường (ĐTĐ) bao gồm
nhiều vấn đề: phòng để không bị bệnh khi người ta có
nguy cơ mắc bệnh, phòng để bệnh không tiến triển
nhanh và phòng để giảm thiểu tối đa các biến chứng của
bệnh nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống cho người
bệnh. Ý nghĩa của việc phòng bệnh trong ĐTĐ không
kém phần quan trọng so với việc điều trị bệnh vì nó
cũng là một phần của điều trị.
Phòng với người có nguy cơ mắc ĐTĐ
Việc phòng nguy cơ mắc ĐTĐ làm giảm tỷ lệ mắc bệnh
trong cộng đồng. Ngày nay, người ta đã biết ĐTĐ týp 2 có
thể phòng ngừa được. Nhiều nhiên cứu cho thấy, nếu bệnh
được phát hiện từ khi còn là yếu tố nguy cơ, người ta sử
dụng chế độ ăn, chế độ luyện tập thì tỉ lệ bệnh ĐTĐ đã
giảm xuống một cách đáng kể. Các yếu tố nguy cơ đó là:
thừa cân béo phì, BMI (chỉ số trọng lượng cơ thể) trên 23;
tăng huyết áp vô căn; trong gia đình có người mắc bệnh
ĐTĐ ở thế hệ F1; tiền sử có ĐTĐ thai nghén hoặc khi sinh
con có cân nặng trên 4.000g; người 45 tuổi trở lên; người
được chẩn đoán là có suy giảm dung nạp glucose máu lúc
đói hay rối loạn dung nạp glucose; người được chẩn đoán
có rối loạn chuyển hóa lipid, đặc biệt khi có HDL -
cholesterol thấp (dưới 0,9mmol/l) và tryglicerid máu cao
(từ 2,2mmol/l trở lên); người gốc châu Á, Phi đến sống ở
nước công nghiệp phát triển và/hoặc dân cư ở các nước
đang có sự thay đổi nhanh chóng về lối sống như ít hoạt
động thể lực, ăn thừa năng lượng

Người béo phì có nguy cơ mắc đái tháo đường cao.
Người ta đặc biệt quan tâm đến trường hợp bị rối loạn dung
nạp glucose, suy giảm dung nạp glucose máu lúc đói, trong
thực tế những bệnh nhân này đã có kèm theo rối loạn
chuyển hóa lipid giống như người ĐTĐ týp 2, nhưng họ lại
không biết mình mắc bệnh, không có biện pháp phòng
chống và điều trị đúng, vì thế nguy cơ bệnh lý tim mạch ở
họ thường cao.
Ở Việt Nam, trong khi chúng ta còn đang đặt trọng tâm vào
việc chống suy dinh dưỡng do thiếu năng lượng, thiếu vi
chất, thì vấn đề phòng chống béo phì cũng cần được suy
nghĩ nghiêm túc bởi các lý do:
- Sự thay đổi nhanh chóng của nền kinh tế xã hội kéo theo
sự thay đổi về lối sống như ít hoạt động thể lực; thay đổi
môi trường sống và làm việc; tốc độ đô thị hóa nhanh
chóng, thay đổi về phong cách ăn, uống
- Các bậc cha mẹ ngày nay tập trung chăm sóc đến mức
thái quá cho trẻ nhỏ. Đây cũng là lý do làm tỷ lệ béo phì ở
trẻ nhỏ tăng lên nhanh chóng, nhất là ở các vùng đô thị.
- Sự kém hiểu biết về chế độ dinh dưỡng khoa học, đó là
dinh dưỡng phải phù hợp với từng lứa tuổi, thậm chí phải
phù hợp với từng cá nhân, từng giai đoạn của cuộc sống
(nhất là thời kỳ còn là bào thai) cũng là một yếu tố làm tăng
tỷ lệ bệnh.
Phòng bệnh với người đã bị mắc bệnh ĐTĐ
Với đối tượng này, mục đích của phòng bệnh là làm chậm
sự tiến triển của bệnh và/hoặc làm giảm mức độ của các
biến chứng. Vì thế quản lý bệnh tốt căn cứ theo những chỉ
tiêu cụ thể cũng là biện pháp phòng bệnh tích cực