KIẾN THỨC SINH SẢN - GIẢM BIẾN CHỨNG CỦA THAI KỲ - 9 pptx

CÊM NANG CHO CẤC BÂ MỂ TRỄ 161




Lâm thïë nâo àïí tùng lûúång sûäa vâ phc hưìi sûäa mể?

Cố nhiïìu cấch àïí mể tẩo nhiïìu sûäa hóåc tiïët sûäa lẩi. Tiïët sûäa
lẩi lâ khi sûäa mể giẫm ài vâ mể cêìn tùng lûúång sûäa cho con b; hóåc
mể àậ ngûâng cho con b nay lẩi mën cố sûäa àïí cho con b trúã lẩi.
Dûúái àêy lâ nhûäng l do gêy đt sûäa mể thûúâng gùåp:
- Bế mùỉc bïånh hóåc mể bïånh nïn bế khưng àûúåc b trong mưåt
thúâi gian.
- Bế àậ àûúåc ni bùçng sûäa ngoâi, bêy giúâ mể lẩi mën ni con
bùçng sûäa mể.
- Bế kếm phất triïín do ùn thûác ùn khưng phẫi lâ sûäa mể.
- Bâ mể mën nhêån con ni.
D cấc ngun nhên đt sûäa mể cố khấc nhau nhûng cấch khùỉc
phc àïìu giưëng nhau. Mể nïn nhêåp viïån hóåc tham vêën cấc cưång tấc
viïn dinh dûúäng tẩi àõa phûúng àïí àûúåc hûúáng dêỵn c thïí:
- Mể cêìn cố niïìm tin lâ sệ cố à sûäa cho con b.
- Mể nïn nghó ngúi vâ thû giận tinh thêìn trong khi cho con b.
- Mể nïn ùn ëng nhiïìu loẩi thûác ùn cho à chêët, ngoâi 3 bûäa
ùn chđnh nïn ùn thïm 2-3 bûäa ph. Khưng nïn kiïng cûä thấi quấ.
Cêìn nhúá rùçng sûäa mể tẩo nhiïìu vâ chêët lûúång sûäa tưët nïëu mể àûúåc
ùn ëng tưët vâ à chêët. ÚÃ nhiïìu àõa phûúng, cấc bâ mể dng àu à
nêëu vúái chên giô heo, chấo sûäa àïí tùng tẩo sûäa. Àêy lâ nhûäng thûåc
phêím dinh dûúäng cố tấc dng tưët cho sûäa mể vâ lâm mể tin tûúãng
vâo viïåc cho con b sûäa ca mònh.
CÊM NANG CHO CẤC BÂ MỂ TRỄ 162

- Mể nïn úã gêìn vâ bïë bế nhiïìu hún àïí cố thïí cho bế b đt nhêët
10 lêìn trong ngây vâ cho b bêët cûá khi nâo bế mën. ëu tưë quan
trổng nhêët àïí tùng tẩo sûäa mể lâ phẫi cho bế ngêåm v câng nhiïìu
câng tưët.
- Àẫm bẫo bế àûúåc b mể úã tû thïë àng vâ b thûúâng xun.
Mể nïn ng cng vúái bế vâ cho b cẫ ban àïm.
- Nïn cho bế b lêu úã mưỵi v trong mưỵi cûä b, b hïët v nây
múái chuín sang v kia.
- Trong khi chúâ àúåi tiïët sûäa lẩi hóåc tùng lûúång sûäa, mể cố thïí
cho bế ëng thïm sûäa ngoâi. Vúái sûäa hưåp, mể khưng nïn sûã dng
bònh sûäa vâ àêìu v cao su mâ nïn pha sûäa trong ly rưìi cho ëng bùçng
mỵng hóåc bùçng ly. Khi sûäa mể àậ tùng nhiïìu hún trûúác, mể cố thïí
giẫm lûúång sûäa ngoâi dêìn dêìn.
- Nïn kiïím tra sûå tùng cên ca bế àïí biïët bế cố nhêån à lûúång
sûäa khưng. Nïëu bế vêỵn chûa tùng cên tưët (cên bế mưỵi tìn hóåc nûãa
thấng) thò khưng àûúåc giẫm sûäa ngoâi. Nïëu thêëy cêìn thiïët cố thïí
tùng lûúång sûäa ngoâi trong vâi ngây.
- Mể cưë gùỉng cho bế ngêåm v b khi chûa cố sûäa hóåc đt sûäa.
Lc nây, mể cố thïí cho bế ngêåm v chung vúái mưåt ưëng dêy dêỵn sûäa
pha sùén bïn ngoâi, àïí bế vûâa ngêåm v mể vûâa mt àûúåc sûäa, hóåc
pha sûäa ngoâi trong bònh nhûåa mïìm, khi bế ngêåm v b thò bốp bònh
nhỗ giổt sûäa lïn chưỵ v mể gêìn miïång bế àïí bế mt vâo. Lâm nhû
vêåy rêët cố lúåi vò chó khi nâo v mể àûúåc ngêåm b nhiïìu thò sûäa múái
tiïët ra nhiïìu.
- Mể nïn ëng nhiïìu nûúác àïí cố à cho viïåc tẩo sûäa vâ cho nhu
cêìu ca cú thïí, àùåc biïåt lâ khi khất thò phẫi ëng nûúác ngay.
- Khi nghơ lâ mònh khưng cố à sûäa cho con b, mể nïn àïën cú
súã y tïë khấm bïånh, ëng thëc lâm tùng lûúång sûäa.
Khoẫng thúâi gian àïí lâm tùng lûúång sûäa vâ tiïët sûäa lẩi rêët khấc
nhau ty theo tûâng trûúâng húåp. Mể dïỵ tiïët sûäa lẩi nïëu bế côn nhỗ,

côn àûúåc b mể d mưåt àïën hai lêìn trong ngây hóåc chó b àïm
CÊM NANG CHO CẤC BÂ MỂ TRỄ 163

Nïëu bế àậ ngûâng b mể, cố thïí sệ mêët mưåt àïën hai tìn hóåc
lêu hún trûúác khi sûäa xëng nhiïìu (ty theo thúâi gian ngûng b).
Tuy nhiïn, mể vêỵn cố thïí tiïët sûäa lẩi nïëu kiïn trò cho bế ngêåm v
thûúâng xun.
Viïåc tiïët sûäa lẩi cng khưng khố àưëi vúái nhûäng bế àậ ngûâng b
tûâ lêu. Mưåt sưë trûúâng húåp xin con ni cng àậ thânh cưng trong viïåc
tẩo ngìn sûäa mể.



















CÊM NANG CHO CẤC BÂ MỂ TRỄ 164

B mể hoân toân trong 6 thấng àêìu lâm tùng trđ thưng
minh

Trễ sú sinh b mể hoân toân trong sët nûãa nùm àêìu àúâi cố chó
sưë thưng minh (ào khi trễ àûúåc 5 tíi) cao hún àïën 11 àiïím so vúái trễ
ùn cấc loẩi sûäa khấc vâ thûác ùn àùåc. Àố lâ kïët lån ca mưåt nghiïn
cûáu múái do Viïån Qëc gia Sûác khỗe Trễ em úã Maryland (M) vâ Àẩi
hổc Trondheim (Na Uy) phưëi húåp tiïën hânh.
Nghiïn cûáu côn cho thêëy, cấc bế b mể cng giỗi hún trong viïåc
phên tđch hònh ẫnh hay giẫi cêu àưë.
Cấc nhâ khoa hổc khuën cấo nïn ấp dng viïåc b mể hoân
toân trong 6 thấng àêìu cho cẫ cấc bế bõ nhể cên khi múái sinh.
Cho nhûäng trûúâng húåp ngûúâi mể phẫi cho b bònh
Sûäa mể lâ thûác ùn tưët nhêët cho trễ trong sấu thấng àêìu, tûâ khi
lổt lông cho àïën khi ùn àûúåc bưåt. Tuy nhiïn, khưng phẫi bâ mể nâo
cng àûúåc cấi may mùỉn tiïët ra àûúåc à sûäa cho nhu cêìu phất triïín
ca con mònh àưëi vúái nhûäng ngûúâi nây, hổ phẫi trưng cêåy vâo nhûäng
ngìn sûäa nhên tẩo khấc nhû: Sûäa tûúi àưång vêåt (sûäa bô, sûäa dï),
Sûäa bưåt bếo, Sûäa bưåt khưng bếo (côn gổi lâ sûäa bưåt gêìy), Mưåt sưë cưng
thûác sûäa bưåt trïn thõ trûúâng, Sûäa àùåc cố àûúâng
1. Sûäa tûúi àưång vêåt (sûäa bô, sûäa dï):
Ln ln phẫi àûúåc àun sưi tiïåt trng trong khoẫng 10 pht.
Khi àun nïn khëy àïìu trïn bïëp vâ trấnh àïí lûãa nống quấ, dïỵ bõ
trâo. Mën trấnh cho khỗi bõ trâo, cố thïí thẫ vâo xoong sûäa vâi ba
hôn bi bùçng thy tinh - loẩi trễ em hay chúi - sûäa sệ sưi mâ khưng
bao giúâ trâo!

CÊM NANG CHO CẤC BÂ MỂ TRỄ 165

Nïn lûåa chổn nhâ ni bô (hay dï) nâo vùỉt sûäa sẩch sệ, húåp vïå
sinh, bn bấn khưng gian dưëi, vâ nhêët lâ khưng pha trưån nûúác vâo
sûäa.
D sao, trong hai thấng àêìu sau sanh, cố mën ni trễ bùçng
sûäa bô hay dï, cng phẫi pha thïm nûúác theo t lïå mưåt phêìn sûäa tûúi
ngun chêët pha vúái mưåt phêìn nûúác, cố thïm 5% àûúâng cho vûâa ngổt.
L do lâ vò àûáa trễ sú sinh thêån côn ëu chûa thanh lổc àûúåc phêìn
urï thûâa (dẩng chuín hốa cëi cng ca chêët àẩm) vâ nưìng àưå mëi
khoấng úã sûäa bô hay sûäa dï cao hún sûäa ngûúâi nhiïìu.
Tûâ 6 thấng trúã ài lâ cố thïí cho ëng sûäa bô hay dï ngun chêët
(khưng cêìn pha thïm nûúác) mưỵi ngây mưåt chấu ëng khoẫng 1/2 lđt -
ngoâi nhûäng bûäa bưåt hay khoai tấn vúái à mổi loẩi thûåc phêím àa
dẩng thđch húåp vúái nhốm tíi nây. Sau àêy lâ nhûäng sưë lûúång sûäa cố
thïí dng cho mưỵi bûäa:
3 kg 4 kg 5 kg 6 kg
Sûäa tûúi
(ml)
70 100 150 180
Nûúác (ml) 20 20 0 0
Àûúâng (g) 5 10 10 10
Calo 64 103 135 153
Protein (gr) 3.1 3.0 4.5 5.4

Lûúång sûäa tûúi dng mưỵi bûäa ty theo sưë cên ca trễ
2. Sûäa bưåt bếo:
Loẩi sûäa bưåt nây cố khẫ nùng giûä gòn bẫo quẫn àûúåc khấ lêu,
nïëu àêåy kđn vâ àïí úã núi thoấng mất. Sûäa nây cố mâu trùỉng ngâ, bưåt
túi rúâi, mõn, khưng vốn cc, dng mỵng àïí àong, mỵng khưng dđnh

bưåt (vò cố chêët bếo, nïn giûä àûúåc lông mỵng trún). Khoẫng 130g sûäa
bưåt bếo tûúng àûúng vúái 1 lđt sûäa tûúi nïëu ta thïm nûúác cho à mưåt
lđt. Cố thïí sûã dng vúái liïìu lûúång nhû sûäa tûúi (xem phêìn trïn).
CÊM NANG CHO CẤC BÂ MỂ TRỄ 166

Sau àêy lâ lûúång sûäa bưåt bếo dng cho mưỵi bûäa ty theo sưë cên
ca trễ
3 kg 4 kg 5 kg 6 kg
Sûäa bưåt bếo
(ml)
12 15 20 20
Nûúác (ml) 90 120 150 180
Àûúâng (g) 10 10 10 15
Calo 98 112 136 156
Protein (gr) 2.6 3.3 4.4 4.4

Cấch pha sûäa: Mën trấnh khi pha cho khỗi bõ vốn cc, cố thïí
lâm mưåt trong hai cấch:
- Cho sûäa bưåt vâo ly trûúác hóåc lâ àưí nûúác vâo ly trûúác.
- Theo cấch thûá nhêët, têët cẫ mổi thûá àïìu phẫi khư rấo trûúác khi
thïm nûúác: ly, mỵng, sûäa, àûúâng cất. Bẩn hậy lêëy mỵng trưån thêåt
àïìu sûäa vâ àûúâng dûúái dẩng khư, rưìi rốt nûúác vâo, vûâa rốt vûâa khëy
àïìu.
- Theo cấch thûá hai, sau khi àïí lûúång nûúác cêìn thiïët vâo ly, mc
sûäa bưåt bùçng mưåt mỵng khư rấo, àưí sûäa lïn trïn mùåt nûúác vâ khëy
àïìu, sau cng cố thïí thïm àûúâng theo mën vâ khëy tiïëp.(Trúã vïì)
3. Sûäa bưåt khưng bếo (côn gổi lâ sûäa bưåt gêìy):
So vúái sûäa bưåt bếo, sûäa bưåt khưng bếo cố cấc àùåc tđnh sau àêy:
mâu trùỉng tûúi (trong khi sûäa bưåt bếo trùỉng ngâ). Sûäa bưåt gêìy ngẫ
sang mâu ngâ vâ vâng phêìn nhiïìu lâ sûäa c, quấ hẩn sûã dng nïn

àậ biïën chêët. Múái múã bao hay hưåp ra, sûäa cố dẩng túi rúâi, thìn nhêët,
khưng vốn cc. Ngay khi àậ ra lễ trong bao nylon trong sët, lêëy tay
nùỉm bïn ngoâi sệ cố cẫm giấc cấc hẩt sûäa cổ nhau kïu "rin rđt" khấc
vúái sûäa bưåt bếo, cho cẫm giấc mïìm dễo hún (do ẫnh hûúãng ca chêët
bếo)
CÊM NANG CHO CẤC BÂ MỂ TRỄ 167

Múã bao nylon ra, phẫi mau àống lẩi vò sûäa nây ht êím rêët mau:
mỵng mc rêët mau dđnh loang lưỵ sûäa bưåt trùỉng, sûäa trong hưåp lúáp
mùåt trïn cng cố khẫ nùng thânh mưåt mẫng trïn phêìn túi rúâi bïn
dûúái.
Sau àêy lâ lûúång sûäa bưåt gêìy dng mưỵi bûäa ty theo sưë cên ca
trễ.
3 kg 4 kg 5 kg 6 kg
Sûäa bưåt gêìy
(ml)
7 10 15 15
Nûúác (ml) 90 120 150 180
Dêìu (ml) 5 10 10 10
Àûúâng (g) 5 5 5 10
Calo 90 120 138 182
Protein (gr) 2.5 3.3 5.4 5.4

Cấch pha: Cng cố thïí ấp dng nhû sûäa bưåt bếo. Tuy nhiïn,
theo kinh nghiïåm ca nhiïìu ngûúâi, àưëi vúái sûäa bưåt gêìy, phêìn nhiïìu
chó cố cấch pha thûá nhêët (nghơa lâ trưån phêìn khư trûúác, rưìi múái rốt
nûúác vâo ly) lâ cố hiïåu quẫ. Cấch pha thûá nhò chó àẩt hiïåu quẫ tưët (lâ
khưng vốn cc) nïëu gùåp àûúåc sûäa bưåt àống hưåp, bẫo quẫn tưët, vâ côn
trong thúâi hẩn sûã dng, chûa bõ quấ "date"! (Trúã vïì)
4. Mưåt sưë cưng thûác sûäa bưåt trïn thõ trûúâng

Àiïìu cêìn biïët lâ nhûäng loẩi cưng thûác nây àậ àûúåc pha chïë àïí
cho thđch nghi vúái cấc nhu cêìu ca àûáa trễ ty theo loẩi tíi: phêìn
nhiïìu nhận hiïåu sûäa nâo cng cố hai cưng thûác chđnh, mưåt cho trễ
dûúái 6 thấng, mưåt cho trễ trïn 6 thấng.
Nhûäng sûäa nây rêët tiïån cho ngûúâi pha, chó cêìn theo hûúáng dêỵn
in phđa ngoâi hưåp, nhûng giấ tiïìn thûúâng khấ cao, nïn ngûúâi ta
thûúâng cố khuynh hûúáng pha loậng (chûa à liïìu lûúång) àïí tiïët kiïåm.
CÊM NANG CHO CẤC BÂ MỂ TRỄ 168

Àưëi vúái nhûäng ngûúâi mể bõ mêët sûäa vò mưåt l do nâo àố (sanh
mưí, bõ bïånh phẫi cấch ly vúái con ) nhûäng cưng thûác nây thûåc sûå rêët
cố đch trong viïåc ni dûúäng àûáa bế, song giấ cao nïn thûúâng vûúåt ra
khỗi khẫ nùng mua ca nhûäng gia àònh nghêo.
Lûu lâ nïëu ni con bùçng sûäa hưåp (bưåt) thò cêìn tûâ 7 àïën 10
hưåp 450 - 500g/thấng múái à cho mưåt em bế.
Cêìn ch khi mua, nïn chổn cho àng, thûá sûäa bẫo àẫm lâ
hâng thêåt, bẫo quẫn àng quy cấch, úã núi thoấng mất vâ nhêët lâ côn
trong thúâi hẩn sûã dng.
Nïëu lúä mua phẫi loẩi sûäa c (quấ date), nhiïìu khi múã ra sệ cố
nguy cú sûäa bõ trúã mi hưi do chêët bếo bõ ưxt hốa. Sûäa sệ bõ ngẫ mâu
vâng sêåm vâ nïëu cố pha vúái nûúác, chó mưåt lc lâ thêëy lùỉng thânh hai
lúáp: mưåt lúáp nûúác tûúng àưëi trong ph trïn phêìn cùån bïn dûúái do sûäa
àậ bõ biïën chêët vâ khưng côn hôa tan àïìu thânh mưåt nh tûúng àc,
trùỉng, thìn nhêët. Cho con dng sûäa nây thò rêët cố thïí thêëy chấu "b
nhiïìu mâ chùèng lïn cên àûúåc bao nhiïu"! (Trúã vïì)
5. Sûäa àùåc cố àûúâng
Àêy lâ loẩi sûäa thưng dng nhêët trïn thõ trûúâng Viïåt Nam, vúái
giấ phẫi chùng vâ dïỵ bẫo quẫn úã núi khđ hêåu nống, khưng cêìn phẫi cố
t lẩnh cng àïí dânh àûúåc vâi ngây, khưng súå hû vò hâm lûúång
àûúâng rêët cao (khoẫng 40% trổng lûúång).

Tuy nhiïn, vïì mùåt giấ trõ dinh dûúäng mâ nối, sûäa àùåc cố àûúâng
lâ loẩi DÚÃ NHÊËT àïí ni trễ con: chó khi nâo hïët khưng côn thûá nâo
khấc àïí lûåa chổn, thò múái phẫi dng àïën sûäa nây, vò nhûäng l do sau:
- Nïëu pha ngổt vûâa miïång, thò sûäa àậ quấ loậng khưng à hâm
lûúång (do phẫi thïm nûúác).
- So vúái nùng lûúång, thò t lïå chêët àẩm quấ thêëp, dng thìn
sûäa àùåc àïí ni con cố nguy cú khưng lúán nưíi vò thiïëu chêët àẩm!
- T lïå àûúâng cao khiïën cho trễ ni bùçng sûäa nây hay bõ hû
rùng nhêët lâ hay "sn rùng cûãa" (vâ àùåc biïåt lâ rùng cûãa hâm trïn
hún lâ hâm dûúái).
CÊM NANG CHO CẤC BÂ MỂ TRỄ 169

- Sûäa nây thûúâng thiïëu vitamin A trûâ khi àậ àûúåc bưí sung àùåc
biïåt (trong trûúâng húåp nây nhâ sẫn xët chùỉc chùỉn cố ghi bïn ngoâi
hưåp).
Sau àêy lâ lûúång sûäa àùåc cố àûúâng dng mưỵi bûäa ty theo sưë
cên ca trễ (cêìn thïm sûäa bưåt gêìy vâ dêìu)
3 kg 4 kg 5 kg
Sûäa àùåc cố àûúâng (ml) 25 30 40
Nûúác (ml) 65 90 110
Dêìu 3 5 5
Sûäa bưåt gêìy (mỵng 5 ml) 1.3 2.3 4.3
Calo 90 120 138
Protein (gr) 2.5 3.6 5.4

Trïn àêy lâ nhûäng loẩi sûäa cố nhiïìu trïn thõ trûúâng Viïåt Nam
vâ cấch pha húåp l àïí àẩt hiïåu quẫ dinh dûúäng cao nhêët trong viïåc
ni dûúäng cấc chấu dûúái 6 thấng.
Tûâ 6 thấng tíi trúã ài, tûác lâ thúâi hẩn bùỉt àêìu cố thïí cho ëng
sûäa bô tûúi ngun chêët mâ khưng cêìn pha thïm nûúác, cêìn àa dẩng

hốa cấch cho ùn, cấch chïë biïën (àưíi mốn) cho àúä nhâm chấn.
Sûäa cố thïí chïë biïën thânh nhiïìu mốn hêëp dêỵn hún lâ àïí y
ngun, ëng chống chấn, d biïët rùçng rêët bưí! Thđ d nhû lâm yaourt
hóåc lâ cố thïí thïm mưåt sưë chêët àïí sûäa àûúåc thïm phong ph vïì mùåt
mi võ cacao. Hóåc vùỉt thïm chanh hay cam, qut, ûúáp lẩnh, chêët
chua ca trấi cêy lâm cho casein ca sûäa húi sấnh àùåc lẩi, cưång thïm
vúái mi thúm ca trấi cêy chùèng khấc yaourt lâ bao mâ lẩi thúm hún.
Thïm trûáng vâ àem hêëp chđn, bẩn sệ biïën sûäa thânh bấnh flan. Cng
thânh phêìn nây nïëu bẩn cho vâo cưëi lâm kem cố thïm hûúng võ dêu,
vani, cacao hay sêìu riïng thò ly sûäa àậ trúã thânh mưåt mốn cấc chấu
sệ àôi chûá khưng cêìn phẫi ếp múái chõu ëng nûäa! (Trúã vïì)
CÊM NANG CHO CẤC BÂ MỂ TRỄ 170

Sau cng, àïí gip bẩn trong viïåc cên, àong, ào, àïëm, xin giúái
thiïåu mưåt sưë dng c thưng dng mâ gia àònh nâo cng cố: àố lâ tấch,
ly, mỵng lúán vâ mỵng nhỗ.
Tấch
(200 ml)
Mỵng canh
(10 ml)
Mỵng câ phï
(5 ml)
Sûäa tûúi
Sûäa àùåc cố àûúâng
Sûäa bưåt toân bếo
Sûäa bưåt gêìy
Àûúâng
Dêìu
200g
275g

110g
85g
205g
10g
9g
8g
7g
10g
10g
5g
0
1.5g
2g
5g
5g














CÊM NANG CHO CẤC BÂ MỂ TRỄ 171

Mốn ùn bâi thëc cho bâ mể thiïëu sûäa

Theo y hổc cưí truìn, sûäa mể tûâ huët hốa thânh, nhúâ àưång lûåc
ca khđ mâ vêån hốa, lûu thưng. Do vêåy, viïåc sûäa nhiïìu hay đt liïn
quan mêåt thiïët àïën sûå thõnh suy ca khđ huët. Cåc sinh núã khiïën
khđ huët ngûúâi ph nûä bõ tưín thûúng, cú thïí hû nhûúåc nïn ngìn
sûäa bõ ẫnh hûúãng (nhêët lâ nhûäng ngûúâi cú thïí àậ sùén hû nhûúåc hóåc
mêët mấu, mêët sûác nhiïìu khi sinh).
Chïë àưå ùn ëng àống vai trô quan trổng trong viïåc hưìi phc khđ
huët ca sẫn ph. Cêìn ch :
- Àẫm bẫo cung cêëp 3.400-3.600 calo/ngây (ph nûä bònh thûúâng
chó cêìn 2.500-2.600 calo/ngây). Vò vêåy, khêíu phêìn ùn trong giai àoẩn
nây phẫi àêìy à chêët dinh dûúäng, giâu vitamin vâ khoấng chêët.
- Ùn nhûäng thûác ùn dïỵ tiïu hốa, hêëp thu.
- Thay àưíi mốn ùn thûúâng xun àïí tùng khêíu võ.
- Ùn lâm nhiïìu bûäa, khưng nïn ùn quấ no mưåt lc.
- Khưng kiïng khem quấ mûác. Cêìn ùn cấc thûåc phêím vûâa cố
tđnh êëm vûâa lúåi sûäa nhû thõt dï, thõt gâ, mống giô lúån, trûáng, lẩc, cấc
loẩi àêåu
- Kiïng cấc àưì sưëng lẩnh (nhû hẫi sẫn, gỗi cấ), cấc chêët tanh
(nhû cua, sô, ưëc, hïën, trai, cấ mê). Hẩn chïë cấc gia võ cay nống (nhû
úát, hẩt tiïu, m tẩt), cấc chêët kđch thđch (nhû chê, câ phï, thëc lấ) vò
chng gêy mêët ng, ûác chïë quấ trònh tẩo sûäa.
Àïí tùng sûäa, cố thïí sûã dng mưåt sưë mốn ùn bâi thëc sau:
- Mống giô lúån 2 cấi (rûãa sẩch, cẩo hïët lưng), thưng thẫo 30 g
(cho vâo ti vẫi bổc k), hânh hoa 3 nhấnh. Têët cẫ cho vâo nưìi, àưí

CÊM NANG CHO CẤC BÂ MỂ TRỄ 172

nûúác, hêìm nhûâ, bỗ bậ thëc, nïm gia võ. Ùn thõt, ëng nûúác hêìm; cố
thïí dng thûúâng xun.
Nïëu ngûúâi khđ huët hû nhiïìu, mïåt mỗi, cố thïí thïm àûúng
quy, hoâng k mưỵi thûá 50 g àïí tùng cûúâng khđ huët.
- Àûúng quy 100 g, thõt dï 200 g (rûãa sẩch, thấi miïëng), gûâng
tûúi 5 lất, hânh hoa 3 nhấnh. Têët cẫ cho vâo nưìi hêìm nhỗ lûãa, túái khi
thõt dï chđn nhûâ, thïm gia võ vûâa à. Ùn thõt, ëng nûúác hêìm (chia
nhiïìu bûäa). Mốn nây thđch dng vúái ngûúâi sau àễ mêët mấu nhiïìu,
gêìy côm, kếm ùn, ngûúâi lẩnh, đt sûäa. Ngûúâi tấo bốn khưng nïn dng.
- Vûâng àen 30 g (giậ nhỗ), gẩo tễ 50 g, nêëu chấo. Mốn nây vûâa
lúåi sûäa vûâa nhån trâng, thđch húåp vúái nhûäng sẫn ph sau àễ huët
hû, tấo bốn, đt sûäa.
Ngoâi chïë àưå ùn ëng, ngûúâi mể cêìn nghó ngúi nhiïìu, trấnh mổi
cùng thùèng thêìn kinh vâ cấu giêån, tûå tẩo cho mònh sûå thoẫi mấi vò sûå
cùng thùèng tinh thêìn ẫnh hûúãng rêët xêëu túái quấ trònh tẩo sûäa.

CÊM NANG CHO CẤC BÂ MỂ TRỄ 173




Ngay sau khi sinh, cố cêìn cho trễ ëng nûúác àûúâng,
nûúác cam thẫo khưng?

Sau khi sinh, trễ cêìn àûúåc b sûäa non ngay trong mưåt, hai giúâ
àêìu. Ngoâi sûäa non, khưng nïn cho trễ ëng bêët k mưåt loẩi thûác
ëng nâo khấc.
Trûúác àêy vò nhiïìu l do, mưåt sưë bâ mể thûúâng cho trễ ëng
nûúác cam thẫo, nûúác chanh, nûúác lổc, mêåt ong pha loậng hóåc sûäa bưåt
trûúác khi cho con b sûäa non. Thêåt ra, chó cêìn mưåt đt sûäa non cng àậ
à cho trễ trong thúâi gian àêìu vâ viïåc cho ëng cấc loẩi nûúác khấc cố
thïí gêy hẩi nhû sau:
- Ẫnh hûúãng àưëi vúái trễ:
Khưng àûúåc b sûäa non sệ dïỵ bõ bïånh vò cấc loẩi àưì ëng nhên
tẩo rêët dïỵ bõ nhiïỵm khín, trễ dïỵ bõ dõ ûáng, chẫy mấu àûúâng tiïu
hốa, tiïu chẫy Nûúác cam thẫo gêy tiïët àâm nhúát lâm trễ nghểt thúã.
Trễ cố thïí khưng chõu b mể vò khưng côn cẫm thêëy àối.
- Ẫnh hûúãng àưëi vúái mể:
Sûäa chêåm xëng vò trễ mt đt.
Sau khi sûäa xëng, trễ mt đt sệ lâm àêìu v bõ cỴ•ng tûác vâ dïỵ
dêỵn àïën viïm v.
Mể cẫm thêëy khố khỴ•n khi cho trễ b vâ khưng mën cho trễ
tiïëp tc b mể.
Chó cêìn hai lêìn b bònh cng cố thïí lâm thêët bẩi viïåc cho con
b sûäa mể.

CÊM NANG CHO CAÁC BAÂ MEÅ TREÃ 174