Y học cổ truyền kinh điển - sách Tố Vấn: Thiên bảy mươi chín: ÂM DƯƠNG LOẠN LUẬN ppt

Thiên bảy mươi chín: ÂM DƯƠNG LOẠN LUẬN
Hoàng Đế nói rằng:
Tam dương là “Kinh” Nhị dương là Duy, Nhất dương là du bộ. Nhân đó biêt
chung thủy của năm Tàng (1). [1]
Tam dương là Biểu, Nhị âm là Lý, Nhất Aâm là chí tuyệt (cuối cùng), hợp với
hối sóc, sẽ đầy đủ cái chính lý về sự sinh trưởng (1). [2]
Hoàng Đế hỏi:
Về Tam dương, Thái dương là Kinh. Tam dương mạch đến Thủ Thái âm,
Huyền, Phù, mà không Trầm. [3]
Phàm gọi là Nhị dương, tức là Dương minh. Mạch đến Thủ Thái âm, Huyền
mà Trầm, Cấp, không Cổ, vì nhiệt phát bệnh, sẽ chết (1). [4]
Nhất dương là Thiếu dương. Mạch đến Thủ Thái âm, trên liền với Nhân
nghinh, Huyền, Cấp không dứt… Đó là bệnh ở Thiếu dương. Chuyển về âm
thời chết (2). [5]
Tam âm là một cơ quan chủa của sáu Kinh. Nó giao với Thái dương, nếu mạch
phụ, (Cổ), không phù thế là không liên lạc được với Tâm và Thận. [6]
Nhị âm đến Phế, khí sẽ về Bàng quang, ngoài liền với Tỳ, Vị (1). [7]
Nhất âm đến một mình, kinh tuyệt, khí phù không “Cổ”, và Câu mà Hoạt (2).
[8]
Sáu mạch đó, lúc là Aâm, lúc là Dương, thay đổi giao hỗ với nhau, thông với
năm Tàng, hợp với Aâm Dương, đến trước là chủ, đến sau là khách. [9]
Nhị dương, Nhất âm, chủ bệnh, không thắng, Nhất âm, mạch nhuyễn mà động,
chín khiếu đều trầm (3). [10]
Tam dương, Nhất âm; Thái dương mạch thắng, Nhất âm không thể ngăn, bên
trong làm rối loạn năm Tàng, bên ngoài hiện ra chứng kinh, hãi (1). [11]
Nhị âm, Nhị dương, bệnh ở Phế. Thiếu âm mạch Trầm, thắng Phế, thương Tỳ,
ngoài thương tứ chi. [12]
Nhị dương đều đến, bệnh ở Thận, chửi mắng đi liền, điên tật và cuồng (2). [13]
Nhị âm, Nhất dương; bệnh sinh ra bởi Thận. Aâm khí dẫn lên phía dưới Tâm
Quản; Không khiếu vít lấp không thông, tứ chi rã rời (1). [14]
Nhất âm, Nhất dương mạch Đại, thế là Aâm khí đến Tâm, trên dưới không

thường, ra vào không biết, cổ họng khô ráo. Bệnh tại Tỳ thổ (2). [15]
Nhị dương, Tam âm, đều có cả chí âm. Aâm không tới được với Dương,
Dương không tới được với Aâm. Aâm, Dương đều tuyệt, Phù là huyết giả,
Trầm là ung nùng. [16]
Aâm Dương đều thịnh, dưới tới Aâm Dương, trên từ tỏ rõ, dưới tới tờ mờ, chẩn
quyết sống chết, hợp với đầu năm (1). [17]