Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (117.46 KB, 4 trang )
Thiên mười lăm: NGỌC BẢN LUẬN YẾU
Hoàng Đế hỏi rằng:
Tôi nghe ở thiên Qũi đạc, Kỳ Hằng, nói về bệnh ý nghĩa, phương pháp không
giống nhau, vậy phương pháp dùng thế nào? [1]
Kỳ Bá thưa rằng:
“Qũi đạc” là một phương pháp đo lường xem bệnh nóùâng hay sâu; “Kỳ
Hằng” là nói về các chứng bệnh khác thường. Hãy xin nói về “chí, số” phàm
mạch biến về năm sắc, sự đo lường về những bệnh khác thường [2] “kinh” dù
khác mà “đạo” thời chỉ có “một”. “Một” đó tức là cái “thần” của con người.
Khi thần ấy đã có, sẽ vận chuyển tới khắp năm Tàng, không còn bị ngừng trệ.
Nếu bị ngừng trệ, tức là không có được sự vận chuyển từ trước. nghĩa đó rất
tinh, rất vi, không thể coi thường, mà không chú ý [3].
Phàm dung sắc của con người, hiện ra ở bộ phận trên, dưới, tả, hữu, đều có sự
“thích nghi” của nó.Thấy sắc hiện ra có vẻ nóùâng nóùåi, đó là bệnh tà chửa
vào sâu, nên dùng thang dịch để điều trị, trong vòng 10 ngày, có thể khỏi (tức
là hết lượt của 10 can) [4] . Thấy sắc hiện ra có vẻ xa sâu, đó là bệnh tà đã vào
sâu, phải dùng dược tễ để điều trị, trong vòng 21 ngày có thể khỏi. (1) [5].Nếu
thấy sắc hiện ra có vẻ thật sâu, đó là bệnh tà đã quá nặng, phải dùng giao lễ để
điều trị, trong vòng 100 ngày có thể khỏi [6]. Nếu bệnh nhân sắc mặt trắng bợt,
thịt má hốc hác không thể chữa. Nhưng cũng phải quá thời hạn 100 ngày, mà
hạch đoản, khi tuyệt mới chết [6]. Nếu mắc phải ôn bệnh, mà thể chất hư quá,
cũng chết [7].
Như trên kia đã nói: “dung sắc hiện ra ở bộ phận trên, dưới, tả, hữu ”Đó là vì,
sắc hiện ra ở bộ phận trên tức là cái triệu chứng bệnh thế đương hăng , nên gọi
là “nghịch”, thấy sắc hiện ra ở bộ phận dưới, tức là cái triệu chứng bệnh thế đã
suy, nên gọi là “thuận” [8].
Con gái, sắc hiện ra ở bên hữu Con gái thuộc âm, mà bên hữu cũng thuộc
âm, như thế là “độc âm” nên gọi là “nghịch”. Nếu hiện ra ở bên tả, là Dương
đã hòa với âm, tức là “thuận” [9]. Con trai sắc hiện ra bên tả Con trai thuộc
dương, mà bên tả cũng thuộc dương, như thế là “độc dương”, nên gọi là
“nghịch” nếu hiện ra ở bên hữu, là Aâm đã hòa với Dương, tức là “thuận” [10].