nuôi con bằng sữa mẹ

Nu«i con b»ng s÷a mÑ


Mục tiêu học tập
1. Giải thích giá trị của sữa mẹ và lợi ích của việc nuôi con
bằng sữa mẹ
2. Mô tả cách bà mẹ cho trẻ bú đúng
3. Trình bày sinh lý sự bài tiết sữa và biện pháp tăng sự tạo
sữa bảo vệ nguồn sữa mẹ
4. Mô tả cách xử trí đúng tình huống khó khăn khi mẹ cho
con bú
Mục tiêu học tập
1. Giải thích giá trị của sữa mẹ và lợi ích của việc nuôi con
bằng sữa mẹ
2. Mô tả cách bà mẹ cho trẻ bú đúng
3. Trình bày sinh lý sự bài tiết sữa và biện pháp tăng sự tạo
sữa bảo vệ nguồn sữa mẹ
4. Mô tả cách xử trí đúng tình huống khó khăn khi mẹ cho
con bú
1. TÝnh ®a d¹ng cña s÷a mÑ
S÷a mÑ gåm cã:
- S÷a non
- S÷a tr9ëng thµnh
So sánh sữa non với sữa tr&ởng thành
Nội dung Sữa non Sữa tr9ởng thành
Thời gian bài
tiết
Mầu sắc
Thành phần
Tuần đầu sau đẻ
Mầu vàng

Sữa đầu: mầu trắng
hơi trong
Sữa cuối: mầu trắng
đục hơn
- Có nhiều kháng
thể
- Vitamin A
- Tế bào bạch cầu
- Yếu tố phát triển
- Có tác dụng xổ
nhẹ
Tuần 2 sau đẻ
- Sữa đầu: Chất
dinh d9ỡng và n9
ớc
- Sữa cuối: Chất
béo
2. Gi¸ trÞ vµ lîi Ých cña viÖc nu«i con b»ng s÷a mÑ
2. Giá trị và lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ
Đủ năng l&ợng, chất
dinh d&ỡng cần thiết
cho sự phát triển của
trẻ

Thuận tiện và đỡ
tốn kém
Có chất kháng
khuẩn và chống dị
ứng
Giúp bà mẹ chậm có thai và bảo

vệ sức khoẻ cho bà mẹ
Tăng c&ờng mối
quan hệ tình cảm
mẹ con
Giá trị và lợi ích của sữa mẹ
1. Có đủ năng l&ợng, chất dinh d&ỡng cần thiết, phù hợp
trẻ:
- 1 lít: 600 - 700 calo
- Tỷ lệ đạm, mỡ, đ9ờng cân đối, dễ tiêu hoá và hấp thu
- Muối khoáng tỷ lệ thích hợp thoả mãn nhu cầu của trẻ:
- Tỷ lệ Canxi/ Phospho thích hợp
- L9ợng sắt cao và dễ hấp thu hơn sữa bò
Giá trị và lợi ích của sữa mẹ

2. Tính kháng khuẩn, chống dị ứng:
- Nhiều Vitamin A
- Bú trực tiếp, sạch sẽ, vô khuẩn.
- IgA hoạt động tại ruột chống lại vi khuẩn, vi rút
- Lactoferin: Protein gắn sắt không cho vi khuẩn
lấy sắt
- Lyzozym: men có tác dụng diệt vi khuẩn
- Tế bào Lympho sản xuất ra IgA, Interferon
- Đại thực bào sản xuất ra Lyzozym và Lactoferin
- Đại thực bào có thể thực bào nấm và vi khuẩn
(Gram âm)
- Yếu tố Bifidus: ngăn cản vi khuẩn gây bệnh phát
triển.
- IgA và đại thực bào tác dụng chống dị ứng
Giá trị và lợi ích của sữa mẹ

3. Thuận tiện và đỡ tốn kém:
- Không tốn tiền mua sữa,dụng cụ pha chế.
- Không mất công chế biến.
4. Tăng c&ờng tình cảm mẹ con:
- Mẹ cho con bú th9ờng âu yếm, nâng niu con
- Trẻ thấy vui vẻ, bình yên, thoải mái.
- Tình cảm mẹ con đ9ợc hình thành và gắn bó.
- Trẻ phát triển khoẻ mạnh.
- Mẹ cảm thấy hạnh phúc và bớt nhọc nhằn.
5. Sinh đẻ kế hoạch và bảo vệ sức khoẻ cho mẹ:
- Co hồi tử cung tốt và cầm máu sau đẻ.
- Hạn chế đ9ợc quá trình rụng trứng.
- Hạn chế viêm tắc, áp xe vú, ung th9 vú.
Nguy hiểm nuôi con ăn nhân tạo

* Đối với con:
- Dễ bị tiêu chảy, NKHH, SDD, thiếu Vitamin
A
- Tăng nguy cơ mắc bệnh mãn tính.
- Dễ dị ứng và không dung nạp sữa.
- Tăng cân quá mức.
- Điểm trắc nghiệm chỉ số thông minh thấp.
- Hạn chế sự gắn bó mẹ con.
* Đối với bà mẹ:
- Có thể có thai sớm hơn.
- Tăng nguy cơ mắc bệnh: thiếu máu, K vú, buồng
trứng.
- Hạn chế sự gắn bó giữa mẹ và con.
Sù kh¸c nhau gi÷a s÷a mÑ vµ s÷a bß
C¸c yÕu tè S÷a mÑ S÷a bß

NhiÔm khuÈn
C¸c kh¸ng thÓ
YÕu tè ph¸t
triÓn

§¹m
Mì
S¾t
Vitamin
N9íc
Kh«ng
Cã thÓ cã
Cã
Kh«ng
Cã
Sè l9îng ®ñ dÔ tiªu ho¸
Cã ®ñ nh÷ng a xÝt bÐo
cÇn thiÕt, cã men Lipase
tiªu ho¸ mì
DÔ hÊp thu
§ñ
§ñ
Qu¸ nhiÒu khã tiªu ho¸
ThiÕu nh÷ng a xÝt bÐo cÇn
thiÕt, kh«ng cã men
Lipase tiªu ho¸ mì
Khã hÊp thu
Kh«ng ®ñ vitamin A, C
CÇn thªm
Kh«ng

3. C¸ch bµ mÑ cho trÎ bó ®óng
3.1. Thêi gian cho trÎ bó
* Thêi ®iÓm cho trÎ bó:
Bó sím trong vßng
30 phót ®Õn
1 giê ®Çu sau ®Î

3.1.Thời gian cho trẻ bú
* Thời gian bữa bú
-
Cho bú bất cứ lúc nào trẻ
muốn
- Cho trẻ bú đến khi trẻ tự
nhả vú
- Khoảng 15 - 20 phút
- Cho bú sữa mẹ hoàn toàn
trong 6 tháng tuổi
* Thời điểm cai sữa
- Trẻ đ9ợc 24 tháng hoặc
hơn

3.2. T& thế bú đúng
T9 thế bà mẹ
- Mẹ thoải mái, th9 giãn
-
Nằm hoặc ngồi
-
Bế trẻ tự tin, chăm chú
âu yếm vuốt ve con

- Bụng trẻ sát vào bụng mẹ

3.2. T& thế bú đúng
T9 thế bế trẻ đúng
-
Đầu và thân trẻ
ở trên cùng một đ9
ờng thẳng
-
Mặt trẻ
đối diện với vú, mũi trẻ
đối diện với núm vú
-
Thân trẻ
thật sát vào thân bà mẹ
- Thân trẻ
đ9ợc đỡ toàn bộ
Bµi tËp t& thÕ bó ®óng
TrÎ: 1
TrÎ: 2
T9 thÕ bó sai
T9 thÕ bó ®óng

3.3. C¸ch gióp trÎ ngËm b¾t vó
- Ch¹m nóm vó vµo m«i trÎ
- Chê cho ®Õn khi miÖng trÎ më réng
- Nhanh chãng ®9a miÖng trÎ vµo vó sao
cho m«i d9íi h9íng ra ngoµi

3.4. DÊu hiÖu trÎ ngËm b¾t vó tèt

4 dÊu hiÖu
ngËm b¾t vó
tèt
C»m?
M«i?
MiÖng?
QuÇng?
DÊu hiÖu ngËm b¾t vó tèt
DÊu hiÖu ngËm b¾t vó tèt

3.4. DÊu hiÖu trÎ ngËm b¾t vó tèt
C»m
trÎ ch¹m vµo
bÇu vó mÑ
M«i
d&íi h&íng ra
ngoµi
MiÖng
trÎ më réng
QuÇng
vó ë trªn miÖng
trÎ hë nhiÒu
h¬n phÝa d&íi
DÊu hiÖu ngËm b¾t vó
Bµi tËp dÊu hiÖu trÎ ngËm b¾t vó
TrÎ 3
NgËm b¾t vó kh«ng tèt
TrÎ 4
NgËm b¾t vó tèt
DÊu hiÖu ngËm b¾t vó tèt