Vật lý 12 Phân ban: BÀI 32 : ĐIỆN TỪ TRƯỜNG ppsx

BÀI 32 : ĐIỆN TỪ TRƯỜNG
I / MỤC TIÊU :
 Hiểu được mối liên hệ giữa từ trường biến thiên và điện trường xoáy : Từ
trường biến thiên làm xuất hiện điện trường xoáy; hiểu khái niệm điện
trường xoáy.
 Hiểu được mối liên hệ giữa điện trường biến thiên và từ trường : điện trường
biến thiên theo thời gian làm xuất hiện từ trường.
 Hiểu khái niệm điện từ trường, sự tồn tại không thể tách rời giữa điện trường
và từ trường.
II / CHUẨN BỊ :
GV nhắc HS ôn lại các kiến thức đã học ở lớp 11 về điện trường (tĩnh) và từ
trường, đường sức điện và đường sức từ, hiện tượng cảm ứng điện từ.
III / GỢI Ý VỀ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY  HỌC :

Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên
Hoạt động 1 :
HS : Quan sát kim điện kế
HS : Kim điện kế lệch đi.
HS : Vòng dây dẫn có tác dụng cho ta
thấy hiện tượng cảm ứng điện từ.

GV : GV làm thí nghiệm hình 32.1
GV : Kim điện kế lúc này ra sao ?
GV : Trong thí nghiệm hiện tượng cảm
ứng điện từ vòng dây dẫn có vai trò gì ?
HS

:
Trong vùng không gian có từ
trường biến thiên theo thời gian đã xuất
hiện một điện trường.

HS : Điện trường này có các đường sức
là những đường cong khép kín.
HS : Nêu định nghĩa điện trường xoáy ?
HS : Khi ta đặt một dây dẫn vào trong
vùng không gian đó, như ở thí nghiệm
trên, thì chính điện trường xoáy này đã
buộc các điện tích tự do trong dây dẫn
kín phải chuyển động. Đó chính là
nguyên nhân làm xuất hiện dòng điện
trong dây dẫn kín, mà ta đã quan sát
thấy.
HS : Dây dẫn đặt trong vùng không
gian có từ trường biến thiên có tác dụng
làm cho ta thấy rõ được sự tồn tại của
điện trường xoáy trong không gian mà
thôi.
HS : Từ trường biến thiên theo thời gian
GV

:
Bản chất của hiện tượng này là gì
?


GV : Điện trường xuất hiện ở thí
nghiệm này khác điện trường tĩnh ở đặc
điểm gì ?
GV : Điện trường xoáy là gì ?
GV : Hãy giải thích vì sao xuất hiện
dòng điện trong mạch lúc này ?

GV : Dây dẫn đặt trong vùng không
gian có từ trường biến thiên có tác dụng
gì ?


làm xuất hiện điện trường xoáy.
HS : Tự vẽ hình chiều của B và E ở
32.2
Hoạt động 2 :
HS : Điện trường biến thiên theo thời
gian sẽ làm xuất hiện từ trường xoáy.
HS : Có các đường sức từ bao quanh
các đường sức của điện trường.
HS : Xem hình 32.3


HS : Nêu định nghĩa dòng diện dịch.
Hoạt động 3 :
HS : Nêu mối quan hệ ở trang 143.

HS : Càng lớn.

HS : Càng lớn.
HS : Vì thể có từ trường biến thiên , mà
ở không gian xung quanh nó không xuất

GV

:
Nêu giả thuyết 1 của Maxwell ?

GV : Hướng dẫn học sinh vẽ hình 32.2

GV : Điện trường biến thiên theo thời
gian có làm xuất hiện từ trường xoáy
không ?
GV : Từ trường này có đặc điểm gì ?

GV : Khi tụ điện phóng điện thì điện
trường giữa hai bản của tụ điện như thế
nào ?
GV : Thế nào là dòng điện dịch ?

GV : Điện trường và từ trường có mối
quan hệ mật thiết với nhau như thế nào ?

GV : Từ trường biến thiên càng nhanh
thì cường độ điện trường xoáy như thế
nào ?
GV : Điện trường biến thiên càng nhanh
hiện điện trường. Ngược lại, điện trường
biến thiên không thể tồn tại tách rời với
từ trường.
HS : Nêu định nghĩa điện từ trường.

thì cảm ứng từ như thế nào ?

GV : Tại sao điện trường và từ trường
không thể tồn tại riêng biệt độc lập với
nhau ?

GV : Điện từ trường là gì ?

IV / NỘI DUNG :
1. Liên hệ giữa điện trường biến thiên và từ trường biến thiên.
a. Từ trường biến thiên làm xuất hiện điện trường xoáy
Trong vùng không gian có từ trường biến thiên theo thời gian thì làm xuất
hiện điện trường xoáy (đường sức của điện trường xoáy là các đường cong khép
kín).
b. Điện trường biến thiên làm xuất hiện từ trường xoáy :
Trong vùng không gian có điện trường biến thiên theo thời gian thì làm xuất
hiện từ trường xoáy (Có các đường sức từ bao quanh các đường sức của điện
trường).
2. Điện từ trường :
Nội dung thuyết Mác-xoen về điện từ trường :
 Mỗi biến thiên theo thời gian của từ trường đều sinh ra trong không gian
xung quanh một điện trường xoáy biến thiên theo thời gian, và ngược lại,
mỗi biến thiên theo thời gian của điện trường cũng sinh ra một từ trường
biến thiên theo thời gian trong không gian xung quanh.
 Từ trường và điện trường không tồn tại riêng biệt, đối lập đối với nhau,
chúng đồng thời tồn tại trong không gian, liên quan mật thiết với nhau và là
hai thành phần của một trường thống nhất gọi là điện từ trường.
V / CỦNG CỐ VÀ DẶN DÒ :
Trả lời câu hỏi 1, 2, 3
Xem bài 33