bài giảng vật lý 11 từ thông 2

XIN CHÀO QUÝ THẦY CÔ
VÀ CÁC EM HỌC SINH

Câu 1: Nêu điều kiện xuất hiện dòng điện
cảm ứng?
Câu 2: Phát biểu định luật Lenxơ về chiều
dòng điện cảm ứng?

I. TỪ THÔNG
II. HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
III. ĐỊNH LUẬT LEN-XƠ VỀ CHIỀU DÒNG ĐIỆN CẢM ỨNG
IV. DÒNG ĐIỆN FU-CÔ
1. Thí nghiệm
2. Giải thích
3. Tác dụng của dòng điện Fu-cô
a. Một vài ví dụ ứng dụng của dòng Fu-cô
b. Một vài ví dụ về trường hợp Fu-cô có hại

S
N
Trong trường hợp
nào tấm kim loại
dừng lại nhanh
hơn?
1. Thí nghiệm
IV. DÒNG ĐIỆN FU-CÔ

2. Giải thích
Khi tấm kim loại dao
động nó cắt các

đường sức từ của
nam châm, thì sẽ có
hiện tượng gì?
Theo định luật Len-xơ
dòng điện cảm ứng có tác
dụng như thế nào?

B
Từ trường biến thiên
Khối kim loại
Dòng điện

Dòng điện cảm ứng được sinh ra ở trong khối
vật dẫn khi vật dẫn chuyển động trong từ
trường hay được đặt trong từ trường biến đổi
theo thời gian là dòng Fu- cô.
Em hãy định
nghĩa dòng điện
Fu-cô?

3. Tác dụng của dòng điện Fu-cô
Trường hợp có lợi
Tác dụng hãm của dòng Fu- cô dùng trong chế
tạo các dụng cụ điện năng như công tơ điện,
phanh điện từ… để hãm chuyển động.

Tác dụng nhiệt của dòng Fu- cô được ứng dụng
trong các lò luyện kim để nấu chảy kim loại…

Phanh điện từ

Công tơ điện
Một đầu của kim đồng hồ
được gắn vào một đĩa kim
loại nhỏ (bằng đồng hoặc
nhôm), đĩa kim loại đặt trong
từ trường của một nam châm
vĩnh cửu. Khi kim quay thì
đĩa cũng quay theo.

Khi ta cân một vật bằng cân nhạy,
kim của cân thường dao động khá lâu.
Muốn khắc phục tình
trạng đó bằng cách
nào? Vì sao?
Muốn khắc phục
tình trạng đó, đặt
kim dao động giữa
hai cực của một nam
châm. Vì dòng điện
Fu-cô chống lại dao
động đó nên dao
động của kim sẽ tắt
khá nhanh.

Cấu tạo của bếp từ
Bếp có 1 cuộn dây để tạo
ra từ trường biến thiên với
tần số cao có thể thay đổi
được, ta chỉnh nhiệt độ của

bếp bằng cách thay đổi tần
số này. Một cách gần đúng
có thể coi tất cả từ thông
hướng thẳng góc với mặt
bếp để xuyên lên đáy nồi
như hình bên.
Nguyên tắc hoạt động
Dòng FU-CO này sẽ làm cho
vật (đáy nồi) sinh nhiệt
tương đối lớn vì ta có thể
xem đáy nồi là cuộn dây thứ
cấp có điện trở rất nhỏ, các
electron di chuyển với tốc độ
cao sẽ va đập lẫn nhau nên
sinh nhiệt, nhiệt lượng sinh
ra nhiều hay ít phụ thuộc vào
: Cường độ từ trường, Tần
số từ trường và Diện tích
mạch từ (đáy nồi).

Trường hợp dòng Fu –cô có hại: trong những
thiết bị điện như động cơ điện, máy biến áp.
Sự xuất hiện
của dòng Fu-cô
trong trường
hợp này vì sao
lại có hại?
Dòng Fu-cô toả nhiệt làm
cho thỏi sắt nóng lên có
thể làm hỏng máy. Mặt

khác dòng Fu-cô chống
lại nguyên nhân sinh ra
nó. Đối với động cơ điện
nó chống lại sự quay của
động cơ, làm giảm công
suất của máy.

Quạt điện

Dòng Fu- cô làm nóng các
lõi sắt trong máy biến thế,
các động cơ điện,…làm
hao phí điện năng.
Máy b m n cơ ướ
Để giảm tác hại
của dòng Fu-cô,
người ta khắc
phục như thế
nào?

Điện trở của tấm kim
loại bị xẻ rãnh tăng lên,
làm dòng Fu cô giảm

Từ trường biến thiên
Trong hình 2: những lá thép mỏng được ghép cách
điện đặt song song với đường sức từ, làm cho điện trở
của lõi sắt sẽ tăng lên nên dòng Fu- cô sẽ yếu hơn.
Hình 1
Hình 2

Câu hỏi: Khi sử dụng điện, dòng điện Fu-cô
không xuất hiện trong:
a) quạt điện.
b) lò vi sóng.
c) nồi cơm điện.
d) bếp từ.