SKKN tổ chức một số trò chơi toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh

Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
* * *
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Họ và tên : Lê Ngọc Quyền
Năm sinh : 1978
Trình độ chuyên môn: Đại học
Chức vụ : Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường tiểu học Tân Thuận 2
* Tên đề tài: Tổ chức một số trò chơi toán học nhằm gây hứng thú học tập cho
học sinh.
A. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Bối cảnh của đề tài:
Trong chương trình giáo dục tiểu học hiện nay, môn Toán cùng với các môn
học khác trong nhà trường tiểu học có những vai trò quan trọng, trang bị cho học
sinh một số chuẩn kiến thức và kỹ năng cơ bản để các em áp dụng kiến thức và kỹ
năng đó vào học tập và cuộc sống.
Toán học là môn học tự nhiên có tính lôgic và tính chính xác cao, nó là chìa
khóa mở ra sự phát triển của các môn khoa học khác.
Ngày nay, sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật và công nghệ thông
tin đã làm cho khả năng nhận thức của trẻ cũng vượt trội. Điều đó đã đòi hỏi những
nhà nghiên cứu giáo dục luôn luôn phải điều chỉnh nội dung, phương pháp giảng
dạy phù hợp với nhận thức của từng đối tượng học sinh nhằm không ngừng nâng
cao chất lượng giáo dục toàn diện góp phần đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài
cho quê hương, đất nước.
Đối với môn Toán ở tiểu học, nếu mỗi giáo viên chỉ truyền đạt, giảng giải
theo các tài liệu đã có sẵn trong sách giáo khoa, trong các sách hướng dẫn và thiết
Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2
1
Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh

kế bài dạy một cách rập khuôn, máy móc thì sẽ làm cho học sinh học tập một cách
thụ động. Điều đó sẽ khiến cho việc học tập của học sinh diễn ra thật đơn điệu, tẻ
nhạt và kết quả học tập không cao. Nó là một trong những nguyên nhân gây cản trở
việc đào tạo các em thành những con người năng động, tự tin, sáng tạo sẵn sàng
thích ứng với những đổi mới diễn ra hàng ngày.
2. Lý do chọn đề tài.
Như chúng ta đã biết: Học sinh tiểu học có trí thông minh khá nhạy bén, sắc
xảo, có óc tưởng tượng phong phú. Đó là tiền đề tốt cho việc phát triển tư duy toán
học. Nhưng các em cũng rất dễ bị phân tán, rối trí nếu bị áp đặt, căng thẳng hay quá
tải. Hơn nữa, học sinh ở bậc tiểu học cơ thể các em còn đang trong thời kỳ phát
triển hay nói cụ thể hơn là các hệ cơ quan còn chưa hoàn thiện vì thế sức dẻo dai
của cơ thể còn thấp nên trẻ không thể ngồi lâu trong phòng học cũng như làm một
việc gì đó trong thời gian dài. Vì vậy muốn giờ học có hiệu quả thì đòi hỏi người
giáo viên phải đổi mới phương pháp dạy học: “Lấy học sinh làm trung tâm”,
hướng tập trung vào học sinh, trên cơ sở hoạt động của các em.
Yêu cầu của giáo dục hiện nay đòi hỏi phải đổi mới phương pháp dạy học
môn toán ở bậc tiểu học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của
học sinh. Vì vậy người giáo viên phải gây được hứng thú học tập cho các em bằng
cách lôi cuốn các em tham gia vào các hoạt động học tập. Trò chơi học tập là một
hoạt động mà các em hứng thú nhất. Các trò chơi có nội dung toán học lí thú và bổ
ích phù hợp với nhận thức của các em. Thông qua các trò chơi, các em sẽ lĩnh hội
những tri thức toán học một cách dễ dàng; kiến thức sẽ được củng cố, khắc sâu một
cách vững chắc, tạo cho các em niềm say mê, hứng thú trong học tập, trong việc
làm. Khi chúng ta đưa ra được các trò chơi toán học một cách thường xuyên, khoa
học thì chắc chắn chất lượng dạy học môn toán sẽ ngày một nâng cao hơn.
Chính vì những lý do nêu trên, cộng với những kinh nghiệm đã giảng dạy
trong những năm qua. Để cho học sinh khắc sâu được những kiến thức đã học, biết
vận dụng vào trong đời sống thực tế hàng ngày tôi mạnh dạn chọn viết sáng kiến
Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2
2

Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh
kinh nghiệm về: “Tổ chức một số trò chơi toán học nhằm gây hứng thú học tập
cho học sinh”.
3. Phạm vi và đối tượng của đề tài:
Sáng kiến kinh nghiệm: “Tổ chức một số trò chơi toán học nhằm gây
hứng thú học tập cho học sinh” này được áp dụng cho học sinh lớp 4/1 điểm Tập
Trung, Trường TH Tân Thuận 2 năm học 2011 - 2012.
4. Mục đích của đề tài:
Góp phần đổi mới phương pháp dạy học môn Toán ở Tiểu học theo phương
hướng phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh, tăng cường hoạt
động cá thể phối hợp với học tập giao lưu. Hình thành và rèn luyện kỹ năng vận
dụng kiến thức vào thực tiễn.
Góp phần gây hứng thú học tập môn Toán cho học sinh, một môn học được
coi là khô khan và khó khăn, thì việc đưa ra trò chơi toán học nhằm để các em học
mà chơi, chơi mà học. Trò chơi toán học không những chỉ giúp các em lĩnh hội
được tri thức mà còn giúp các em củng cố và khắc sâu các tri thức đó.
Tôi chọn đề tài nghiên cứu này nhằm giúp học sinh nắm kiến thức môn Toán
ngày càng vững vàng hơn, hăng say trong các giờ học toán, nâng cao chất lượng
giảng dạy và làm nền tảng vững chắc cho các lớp trên.
5. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu:
Điểm mới trong kết quả nghiên cứu đề tài này là sự lựa chọn các trò chơi dạy
học toán phù hợp với đối tượng học sinh của lớp qua từng dạng bài.
B. PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận:
Bậc tiểu học là bậc học góp phần quan trọng trong việc đặt nền móng cho
việc hình thành và phát triển nhân cách học sinh. Môn toán ở trường Tiểu học là
một môn độc lập, chiếm phần lớn thời gian trong chương trình học của học sinh.
Môn toán có khả năng giáo dục rất lớn trong việc rèn luyện phương pháp suy
nghĩ, phương pháp suy luận lôgíc, thao tác tư duy cần thiết để con người phát triển
Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2

3
Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh
toàn diện, hình thành nhân cách tốt đẹp cho con người trong thời đại mới.
Muốn học sinh Tiểu học học tốt được môn Toán thì mỗi người giáo viên
không phải chỉ truyền đạt, giảng giải theo các tài liệu đã có sẵn trong Sách giáo
khoa, trong các sách hướng dẫn và thiết kế bài giảng một cách rập khuôn, máy móc
làm cho học sinh học tập một cách thụ động. Nếu chỉ dạy học như vậy thì việc học
tập của học sinh sẽ diễn ra thật đơn điệu, tẻ nhạt và kết quả học tập sẽ không cao.
Nó là một trong những nguyên nhân gây ra cản trở việc đào tạo các em thành
những con người năng động, tự tin, sáng tạo sẵn sàng thích ứng với những đổi mới
diễn ra hàng ngày.
Chơi là một nhu cầu tự nhiên trong sinh hoạt hàng ngày của các em học sinh.
Đối với các em trò chơi sẽ có tác dụng trực tiếp đến trí tuệ, tình cảm và thể lực của
mỗi em, góp phần tạo không khí đoàn kết, thân ái trong tập thể.
Mỗi trò chơi có một tác dụng khác nhau, song nhìn chung trò chơi giúp các
em rèn luyện khả năng quan sát, óc phán đoán. Ngoài ra khi tham gia trò chơi các
em còn được tăng thêm thể lực, sức nhanh, sức mạnh, sức bền bỉ, khéo léo, phản
xạ. Trò chơi còn giáo dục cho các em ý thức tổ chức kỷ luật, tinh thần tập thể đồng
thời trò chơi còn giúp các em hoàn thiện kỹ năng ứng dụng kiến thức đã học vào
cuộc sống hàng ngày.
“Học mà chơi, chơi mà học” là một quan điểm rất đúng đắn trong quá trình
hướng dẫn cho các em học sinh. Hiệu quả của trò chơi phụ thuộc vào khả năng của
bản thân người hướng dẫn, không nên dừng lại ở mức giải trí đơn thuần. Giáo viên
phải tìm trò chơi thực sự là một phương tiện hiệu quả, dễ tiếp thu nhất, góp phần
tích cực trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục của nhà trường.
Tóm lại trò chơi nói chung, trò chơi học tập củng như trò chơi toán học nói
riêng giúp cho học sinh phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần. Trò chơi
làm cho học sinh phát triển toàn diện các năng lực một cách tự nhiên, giúp cho các
em trao đổi kinh nghiệm tương tác lẫn nhau, từ đó các em tiếp thu kiến thức một
một cách dễ dàng.

Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2
4
Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh
2. Thực trạng vấn đề:
Trong quá trình thực hiện nội dung và chương trình sách giáo khoa mới đã
nhiều năm, song việc hình thành các phương pháp giảng dạy phù hợp với nội dung
chương trình sách giáo khoa, phù hợp với các đối tượng học sinh vẫn còn nhiều
khó khăn, học sinh còn thụ động, chưa thực sự đáp ứng được các yêu cầu mà sách
giáo khoa mới đã định ra, chưa thích ứng cách học theo sách giáo khoa mới.
Trên thực tế, trong các giờ toán học, học sinh tiếp thu còn thụ động, nhất là
những học sinh ngại phát biểu, tiếp thu chậm. Cuối tiết học, học sinh thường uể oải,
ít tập trung chú ý vào bài vì đặc diểm của học sinh tiểu học là: “Dễ nhớ, mau quên,
chóng chán”. Học sinh thường hiếu động hơn khi hoạt động bằng tay, thích được sử
dụng đồ dùng trực quan.
Qua tìm hiểu một số đồng nghiệp ở trường, tìm hiểu học sinh, tài liệu tham
khảo. Tôi nhận thấy đa số giáo viên chưa vận dụng được việc đưa các trò chơi học
toán vào giảng dạy hoặc có đưa trò chơi học toán vào giờ học cũng chỉ trong những
giờ thao giảng. Sở dĩ có tình trạng trên là do giáo viên chưa hiểu hết được tác dụng
của trò chơi trong giờ học toán. Vì vậy mà giờ học toán còn khô khan, học sinh còn
thụ động trong học tập, một số học sinh yếu kém còn ngại học toán, đến giờ học
toán các em không hứng thú dẫn đến kết quả học tập không cao.
Mặc dù đã được tiếp thu các chuyên đề về đổi mới phương pháp dạy học do
phòng giáo dục tổ chức. Song để tổ chức trò chơi trong các giờ dạy học sao cho
mang lại hiệu quả như giáo viên mong muốn quả là một điều không đơn giản. Nó
cần nhiều thời gian để đầu tư suy nghĩ, tìm tòi, chuẩn bị nguyên vật liệu Mặt khác
tổ chức trò chơi sao cho học sinh tiếp xúc cảm thấy hấp dẫn và thích thú thì phụ
thuộc hoàn toàn vào công tác tổ chức của người giáo viên. Đặc điểm về tư duy của
học sinh tiểu học chủ yếu là tư duy trực quan, vật thật hay thông qụa những hành
động cụ thể để hình thành khái niệm, kiến thức, kỹ năng. Học sinh tiểu học rất dễ
xúc động và thích tiếp xúc với mọi sự vật, hiện tượng nào đó nhất là những sự vật,

hiện tượng nào đó nhất là những sự vật, hiện tượng gây cảm xúc mạnh.
Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2
5
Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh
Năm học 2010 - 2011 tôi được phân công giảng dạy lớp 4/4. Tổng số học
sinh của lớp là 26 em, có 11 em nữ. Ngay từ đầu năm học mới, sau khi nhận lớp tôi
đã bắt tay ngay vào khảo sát, tìm hiểu học sinh. Hết mỗi học kì, tôi đều tổng kết,
đánh giá chất lượng.
Năm học 2010 - 2011 lớp 4/4 do tôi chủ nhiệm và giảng dạy có kết quả như
sau:
Thời điểm TSHS Giỏi Khá Trung bình Yếu
Đầu năm 26 3 11.5% 8 30.8% 11 42.3% 4 15.4%
Cuối HKI 26 5 19.2% 11 42.3% 8 26.9% 2 11.6%
Cuối HKII 26 7 26.9% 12 46.1% 6 23.1% 1 3.9%
Qua kết quả trên, tôi nhận thấy: Sau một năm học, kết quả học tập của các
em có tăng sau từng học kì tuy nhiên số lượng học sinh khá giỏi còn tăng quá ít, số
học sinh yếu giảm chậm. Trong giờ học các em học còn uể oải, nắm kiến thức còn
chậm khiến giáo viên phải mất nhiều thời gian.
Từ thực trạng trên, để công việc đạt hiệu quả tốt hơn, giúp các em có hứng
thú trong học tập, nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường. Từ đầu năm học
2011 – 2012 tôi đã mạnh dạn cải tiến nội dung, phương pháp trong giảng dạy, đưa
những kiến thức được coi là khô khan của môn toán thành những trò chơi học tập
nhằm mục đích giúp các em học mà chơi, chơi mà học. Trò chơi toán học không
những chỉ giúp các em lĩnh hội được tri thức mà còn giúp các em củng cố và khắc
sâu các tri thức đó. Vì vậy tôi nhận thấy rằng đưa trò chơi vào giờ học toán ở tiểu
học là cần thiết, nhất là trong giờ học toán của lớp 4.
3. Những giải pháp:
3.1 Tác dụng của trò chơi toán học:
Hoạt động vui chơi là hoạt động mà động cơ của nó nằm trong chính quá
trình hoạt động bản thân trò chơi chứ không nằm ở kết quả chơi.

Trò chơi là loại phổ biến của hoạt động vui chơi là chơi theo luật, luật của
Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2
6
Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh
trò chơi chính là các quy tắc định rõ mục đích, kết quả và yêu cầu của hành động
trò chơi, luật của trò chơi có thể tường minh có thể không.
Trò chơi học tập là trò chơi mà luật của nó bao gồm các quy tắc gắn với kiến
thức kỹ năng có được trong hoạt động học tập, gần với nội dung bài học, giúp học
sinh khai thác vốn kinh nghiệm của bản thân để chơi, thông qua chơi học sinh được
vận dụng các kiến thức kỹ năng đã học vào các tình huống của trò chơi. Do đó học
sinh được thực hành luyện tập củng cố mở rộng kiến thức kỹ năng đã học. Như vậy
trong trò chơi học tập các kỹ năng môn toán được đưa vào trò chơi.
Chơi là một nhu cầu cần thiết đối với học sinh Tiểu học, có thể nói nó quan
trọng như ăn, ngủ, học tập trong đời sống các em. Chính vì vậy các em luôn tìm
mọi cách và tranh thủ thời gian trong mọi điều kiện để chơi. Được chơi các em sẽ
tham gia hết sức tự giác và chủ động. Khi chơi các em biểu lộ tình cảm rất rõ ràng
như niềm vui khi thắng lợi và buồn bã khi thất bại. Vui mừng khi thấy đồng đội
hoàn thành nhiệm vụ, bản thân các em thấy có lỗi khi không làm tốt được nhiệm vụ
của mình. Vì tập thể mà các em khắc phục khó khăn, phấn đấu hết khả năng để
mang lại thắng lợi cho tổ, nhóm trong đó có mình. Đây chính là đặc tính thi đua rất
cao của các trò chơi. Vì vậy khi đã tham gia trò chơi, học sinh thường vận dụng hết
khả năng về sức lực, tập trung sự chú ý, trí thông minh và sự sáng tạo của mình.
Trò chơi học tập làm thay đổi hình thức hoạt động của học sinh, giúp học
sinh tiếp thu kiến thức một cách tự giác tích cực. Giúp học sinh rèn luyện củng cố
kiến thức đồng thời phát triển vốn kinh nghiệm được tích luỹ qua hoạt động chơi.
Trò chơi học tập rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo, thúc đẩy hoạt động trí tuệ, nhờ
sử dụng trò chơi học tập mà quá trình dạy học trở thành một hoạt động vui và hấp
dẫn hơn, cơ hội học tập đa dạng hơn.
Trò chơi không chỉ là phương tiện mà còn là phương pháp giáo dục.
3.2 Tổ chức trò chơi trong môn toán lớp 4:

Để trò chơi góp phần mang lại hiệu quả cao trong giờ học, khi tổ chức và
thiết kế trò chơi phải đảm bảo những nguyên tắc sau:
Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2
7
Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh
a. Thiết kế trò chơi toán học trong môn toán lớp 4:
Tổ chức trò chơi học tập để dạy môn toán nói chung và môn toán lớp 4 nói
riêng, chúng ta phải dựa vào nội dung bài học, điều kiện thời gian trong mỗi tiết
học cụ thể để đưa ra các trò chơi cho phù hợp. Song muốn tổ chức được trò chơi
trong dạy toán có hiệu quả cao thì đòi hỏi người giáo viên phải có kế hoạch chuẩn
bị chu đáo, tỉ mỉ, cặn kẽ và đảm bảo các yêu cầu sau:
+ Trò chơi mang ý nghĩa giáo dục
+ Trò chơi phải nhằm mục đích củng cố, khắc sâu nội dung bài học.
+ Trò chơi phải phù hợp với tâm sinh lí học sinh lớp 4, phù hợp với khả năng
người hướng dẫn và cơ sở vật chất của nhà trường.
+ Hình thức tổ chức trò chơi phải đa dạng, phong phú.
+ Trò chơi phải được chuẩn bị chu đáo.
+ Trò chơi phải gây được hứng thú đối với học sinh.
* Cấu trúc của trò chơi học tập:
+ Tên trò chơi
+ Mục đích: Nêu rõ mục đích của trò chơi nhằm ôn luyện, củng cố kiến thức, kỹ
năng nào. Mục đích trò chơi sẽ quy định hành động trò chơi được thiết kế trong trò
chơi.
+ Đồ dùng, trò chơi: Mô tả đồ dùng, đồ chơi được sử dụng trong Trò chơi học
tập.
+ Nêu lên luật chơi: Chỉ rõ quy tắc của hành động chơi quy định đối với người
chơi, quy định thắng thua của trò chơi.
+ Số người tham gia chơi: Cần chỉ rõ số người tham gia trò chơi.
+ Nêu lên cách chơi
b. Cách tổ chức trò chơi.

Thời gian tiến hành: thường từ 5 - 10 phút
- Đầu tiên là giới thiệu trò chơi:
+ Nêu tên trò chơi
Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2
8
Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh
+ Hướng dẫn cách chơi bằng cách vừa mô tả vừa thực hành, nêu rõ luật chơi.
- Nhận xét kết quả chơi, thái độ của người tham dự, giáo viên có thể nêu thêm
những tri thức được học tập qua trò chơi, những sai lầm cần tránh.
- Thưởng - phạt: Phân minh, đúng luật chơi, sao cho người chơi chấp nhận thoải
mái và tự giác làm trò chơi thêm hấp dẫn, kích thích học tập của học sinh. Phạt
những học sinh phạm luật chơi bằng những hình thức đơn giản, vui (như chào các
bạn thắng cuộc, hát một bài, nhảy lò cò )
3.3 Giới thiệu một số trò chơi gây hứng thú học tập ở lớp 4:
Sau đây tôi xin giới thiệu một số trò chơi tiêu biểu mà tôi đã áp dụng trong
quá trình dạy toán cho học sinh lớp 4.
* Trò chơi 1: Ai đúng?- Ai sai? (Áp dụng cho các tiết học: Các số có sáu chữ số;
hàng và lớp )
Mục đích: Nắm vững cách đọc, cách viết, cấu tạo các số tự nhiên có nhiều chữ
số.
Chuẩn bị: GV chuẩn bị cho mỗi đội 10 tờ giấy khổ A
4
để trắng, 5 bút dạ. GV
phát cho mỗi em 2 tờ giấy và 1 bút dạ (chuẩn bị vào 1 tờ, ghi cách đọc của đội bạn
vào 1 tờ). Mỗi đội 5 em học sinh lên bảng đứng thành 1 hàng. Hai đội “bốc thăm”
giành quyền đọc trước.
Thời gian chơi: 5 - 7 phút
Cách chơi: GV cho hai đội chuẩn bị 2 phút, 5 em sẽ bàn nhau và mỗi em viết
sẵn một số có từ 6 - 9 chữ số vào một mặt của tờ giấy (viết to để ở dưới lớp cũng
nhìn thấy rõ; ghi cách đọc ở trên bằng chữ nhỏ, khi cầm giơ lên đối phương không

nhìn thấy). Mặt còn lại ghi cách đọc một số nào đó, cũng ghi cách viết ở góc trên
bằng cỡ chữ nhỏ. Hết thời gian 2 phút, cô hô: “Lần thứ nhất bắt đầu” thì đội được
đi trước sẽ nêu cách đọc số của mình chuẩn bị (mỗi số đọc to 2 lần), đội kia phải
viết lại được. Sau khi đọc đủ 5 số, thì đổi vai trò ngược lại. Lần thứ 2 thì đội đi
trước phải nhìn các số của đội kia viết rồi đọc to cho cả lớp nghe và đổi vai trò
ngược lại. Sau khi 2 đội kết thúc đọc và viết, GV và cả lớp sẽ làm trọng tài để kiểm
Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2
9
Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh
tra kết quả. Đội đọc phải giơ đáp án lên, đội viết phải giơ kết quả. Cứ mỗi ý (đọc,
viết) đúng 10 điểm, đọc chậm, vấp sửa lỗi trừ đi 2 điểm. Nếu làm đáp án sai trừ 5
điểm, đội nào nhiều điểm hơn sẽ thắng cuộc và được tuyên dương trước lớp.
* Trò chơi 2: Xếp hàng thứ tự (Áp dụng cho các tiết học: So sánh các số có nhiều
chữ số; So sánh và xếp thứ tự các số tự nhiên )
Mục đích: Giúp học sinh củng cố cách so sánh và sắp xếp các số theo thứ tự từ
bé đến lớn và ngược lại.
Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị 2 lá cờ hiệu (Cờ giấy nhỏ, 2 lá có màu khác nhau)
Học sinh mỗi đội 5 mảnh bìa (Có kích thước 10 x 15 cm) trong mỗi mảnh bìa có
ghi các số lớn bé khác nhau. (mỗi đội 5 em)
Thời gian chơi: 5 phút
Cách chơi: Hai đội trưởng lên nhận bìa của tổ và phát bìa cho mỗi bạn ở đội
mình. Giáo viên yêu cầu hai đội quan sát, tự so sánh các số vừa nhận trong nhóm
với nhau (trong 1, 2 phút ). Khi GV hô hiệu lệnh và giơ 2 lá cờ trên 2 tay về hai
phía (sang ngang) yêu cầu các em nghe, giơ biển lên cao và xếp mỗi đội một hàng
ngang, bắt đầu từ GV. Khi cô đưa 2 lá cờ song song về phía trước các em tập hợp
hàng dọc.
Giáo viên bắt đầu hô các cách khác nhau như: “Tập hợp theo thứ tự từ bé đến
lớn”; “Tập hợp theo thứ tự từ lớn đến bé” sau hai ba lần thi thay đổi các biển giữa
hai đội.
Ban thư ký ghi kết quả và tổng hợp điểm. Mỗi lần xếp hàng đúng thứ tự, nhanh,

không ồn ào, xô lấn, làm lộn xộn, ghi 10 điểm. Xếp chậm, không thẳng hàng, mất
trật tự trừ 2 điểm . Đội nào xếp sai không ghi điểm. Sau 5 phút kết thúc trò chơi đội
nào nhiều điểm sẽ thắng cuộc .
* Trò chơi 3: Kết bạn (Áp dụng cho các tiết học: Nhân với 10, 100, 1000, Chia
cho 10, 100, 1000, ; Nhân nhẩm số có hai chữ số với 11)
Mục đích: Rèn luyện, củng cố kỹ năng tính nhẩm nhanh các phép tính nhân,
chia (số tròn chục, tròn trăm). Luyện tác phong nhanh nhẹn, tinh mắt.
Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2
10
Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh
Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị 10 đến 15 tấm bìa hình chữ nhật kích thước 10x15
cm, có dây đeo. Mỗi tấm đều ghi một phép tính hoặc kết quả tương ứng.
Ví dụ nội dung thẻ như sau:
365 x 10 76 x 1000 80 5030
8000 : 100 670 3650 76000
6700 : 10 603 x 100 50300 : 10 60300
Thời gian chơi: 5 - 7 phút.
Cách chơi: Học sinh xung phong lên rút thẻ của mình, sau đó tất cả đội tập hợp
thành vòng tròn, các em đeo thẻ trước ngực, mỗi em tự quan sát số thẻ của mình và
số thẻ của bạn. Tự tính nhẩm kết quả hoặc phép tính tương ứng với kết quả hoặc
phép tính ghi trên thẻ của mình.
Yêu cầu cả đội nhảy lò cò, vừa hát vừa vỗ tay cùng cả lớp: “Nhảy lò cò cho cái
giò nó khoẻ, đi xen kẽ cho nó khoẻ cái giò”. Khi giáo viên hô “Tìm bạn! tìm bạn!”
các em phải nhanh chóng tìm và chạy về với bạn đeo thẻ có kết quả hoặc phép tính
tương ứng với thẻ của mình. Những ai tìm đúng, tìm nhanh bạn mình nhất thì ghi
được 10 điểm. Bạn nào tìm sai thì phải tự nhẩm lại để tìm đúng bạn mình. Sau một
lượt giáo viên đổi thẻ lẫn lộn, sau đó cho các em tiếp tục chơi hoặc nhóm khác chơi
* Trò chơi 4: Phân tích số (Áp dụng cho các tiết học: Ôn tập các số đến 100 000;
Hàng và lớp )
Mục đích: Giúp học sinh củng cố cách phân tích số có nhiều chữ số thành tổng

của các trăm nghìn, chục nghìn, nghìn, trăm, chục, đơn vị và ngược lại. Phát triển
năng lực phân tích, tổng hợp. Rèn tác phong nhanh nhẹn.
Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị 2 bảng phụ hoặc 2 tờ giấy rô ki có nội dung ghi
giống nhau. Một số thẻ ghi kết quả tương ứng.
Ví dụ: Viết số thích hợp vào chỗ chấm
Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2
11
Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh
…… = 100000 + 900 +50 +2 72005 = …….+……+… +
……. =900000 + 90000 +9000 + 900 + 90 6560 =……….+…….+……

999990 100952 70000+2000+5 6000 + 500 + 60
Thời gian chơi: 3 - 5 phút.
Cách chơi: Chơi theo kiểu đồng đội, chia lớp thành hai nhóm, mỗi nhóm chọn
đội chơi (5-10 em), các em còn lại cổ vũ cho đội mình.
Hai đội xếp thành hai hàng dọc. Đội trưởng lên nhận và phát cho mỗi bạn trong
đội mình một thẻ ghi kết quả tương ứng với nội dung ghi trên bảng. Các em đọc,
quan sát, so sánh tìm vị trí của mình cần điền (1-2 phút )
Khi giáo viên có hiệu lệnh bắt đầu chơi, yêu cầu từng bạn trong đội lên gắn kết
quả của mình vào bảng phụ treo trên bảng lớp (phần bài của đội mình). Bạn thứ
nhất gắn xong quay xuống nhanh chóng và vỗ vào tay bạn thứ hai, bạn thứ hai lên
gắn… Cứ thế tiếp tục cho đến hết. Học sinh dưới lớp và giáo viên đánh giá, thống
kê điểm. Mỗi kết quả đúng ghi 10 điểm. Đội nào nhiều điểm sẽ thắng. Trong
trường hợp cả hai đội đều gắn đúng kết quả thì đội nào nhanh hơn, trình bày đẹp
hơn sẽ thắng.
* Trò chơi 5: “Ai nhanh, ai đúng” (Áp dụng cho các tiết học: Yến, Tạ, Tấn; Bảng
đơn vị đo khối lượng; Giây, thế kỉ; Luyện tập - Trang 26)
Mục đích: Giúp HS nắm vững mạch kiến thức về đo đại lượng
Chuẩn bị: 2 bút dạ, 2 tờ giấy khổ lớn (ví dụ ghi nội dung như sau):
Đúng ghi Đ, sai ghi S vào ô trống

a. 2 yến 7 kg = 27 kg
b. 4 tạ 50 kg = 450 kg
c. 8 tấn = 800 kg
d. 2 tấn 35 yến = 235 yến
e. 700 kg = 70 tạ
Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2
12
Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh
g. 5 kg 300 g = 5300 g
Thời gian chơi: 5 phút
Cách chơi: Mỗi nhóm cử 6 bạn , xếp thành 2 hàng dọc. Sau khi GV hô: “Trò
chơi bắt đầu” thì bạn số 1 sẽ chạy lên và điền Đ, S vào ô thứ nhất. Điền xong thì
bạn số 1 chạy về đưa bút cho bạn số 2 và cứ thế tiếp tục đến bạn số 6. Nếu chạy
trước khi bạn chưa chạy xuống đến nơi thì sẽ bị phạm luật. Mỗi đáp án đúng được
2 điểm, phạm lỗi trừ 1 điểm. Đội nào nhiều điểm hơn đội đó sẽ thắng cuộc.
* Trò chơi 6: Hái quả (Áp dụng cho các tiết học: Tìm phân số của một số; Ôn tập
về phân số cuối năm )
Mục đích: Giúp hs củng cố về tìm phân số của một số.
Chuẩn bị: Giáo viên vẽ 2 cây và đính mỗi cây 30 quả. Hai chiếc giỏ
Thời gian chơi: 5 phút
Cách chơi: Cho HS chơi theo đội. Giáo viên đính 2 cây quả lên bảng và học
sinh hái quả theo yêu cầu của giáo viên bỏ vào giỏ. Hai đội cử đại diện lên hái quả.
Đội nào hái đúng nhanh sẽ thắng cuộc.
Ví dụ: Yêu cầu học sinh hái
3
2
số quả có ở trên cây (lượt 1).
Lượt 2: Yêu cầu học sinh hái
5
2

số quả còn lại.
* Trò chơi 7: Hái hoa toán học (Áp dụng cho các tiết học: Diện tích hình bình
hành, Diện tích hình thoi, Ôn tập về hình học cuối năm )
Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2
13
Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh
Mục đích: Giúp học sinh nhớ lâu các công thức tính chu vi, diện tích các hình
chữ nhật, hình vuông, hình bình hành, hình thoi Từ đó vận dụng linh hoạt, kết hợp
với kỹ năng tính nhẩm để tính chu vi, diện tích của hình với số đo cho trước …
Phát triển khả năng diễn đạt rõ ràng, mạch lạc.
Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị một cây cảnh đặt lên bàn giáo viên làm cây hoa.
Treo sẵn trên cây các bông hoa được cắt bằng giấy màu trong có ghi nội dung câu
hỏi. (Tuỳ theo nội dung bài học để giáo viên chọn nội dung ghi trong hoa)
Ví dụ: Khi dạy bài: “Ôn tập hình học” ở cuối năm giáo viên có thể chọn nội dung:
1. Muốn tìm diện tích hình vuông
Một cạnh nhân bốn ra ngay khó gì?
Bạn hãy cho biết hai câu thơ trên đúng hay sai ? Hãy tính nhẩm nhanh diện tích
hình vuông mà cạnh bằng 30m?
2. Nêu quy tắc tính diện tích hình bình hành?
3. Đố bạn điền tiếp những từ thích hợp và chỗ trống trong bài thơ sau :
Diện tích chữ nhật là gì ?
Lấy dài………… tức thì ra ngay.
Chu vi chữ nhật dễ thay.
Lấy ……………nhân hai là thành.
4. Nêu quy tắc tính diện tích hình thoi?
5. Một hình chữ nhật có chiều dài bằng 6m, chiều rộng bằng 40dm.
Bạn A nói: Diện tích hình chữ nhật bằng 24 mét vuông.
Bạn B nói: Diện tích hình chữ nhật bằng 240 mét vuông.
Theo bạn ai nói đúng? ai nói sai? vì sao?
8cm

6. Hình bên tên gọi là gì ? 5cm
Chu vi, diện tích em thì tính mau?
Thời gian chơi: 5 - 7 phút
Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2
14
Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh
Cách chơi: Chơi thi đua giữa cá nhân. Học sinh xung phong lên hái hoa và đọc
to, rõ ràng nội dung câu hỏi cho cả lớp cùng nghe sau đó mới trả lời kết quả. Nếu
bạn hái hoa trả lời chính xác, diễn đạt trôi chảy, gọn gàng, các bạn ở dưới lớp vỗ
tay thật to để cổ vũ cho bạn. Nếu bạn trả lời đúng kết quả nhưng diễn đạt chưa
mạch lạc, thì lớp vẫn vỗ tay khuyến khích bạn song nhỏ và ngắn hơn. Nếu bạn trả
lời sai giáo viên gợi ý vẫn không trả lời được thì phải nhảy cò cò về chỗ.
* Trò chơi 8: Nhận dạng hình (Áp dụng cho các tiết học: Hình bình hành; hình
thoi; Ôn tập về hình học cuối năm )
Mục đích: Giúp học sinh củng cố kỹ năng nhận diện một số hình học cơ bản
như hình vuông, hình chữ nhật, hình bình hành, hình thoi.
Chuẩn bị: 2 bảng phụ hoặc 2 tờ giấy rô ki có vẽ các như hình chữ nhật, hình
vuông, hình bình hành, hình thoi ở nhiều tư thế, vị trí khác nhau và một số hình
khác có hình dạng dễ lẫn lộn với hình chữ nhật hoặc hình vuông.
Học sinh chuẩn bị phấn màu hay bút dạ.
Ví dụ: Giáo viên chuẩn bị bảng phụ như sau: Hãy tô màu hình chữ nhật có trong
các hình vẽ dưới đây

Thời gian chơi: 5 phút
Cách chơi: Chia lớp thành hai nhóm cử 4 bạn đại diện chơi. Các bạn còn lại
Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2
15
Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh
làm cổ động viên cho đội mình.
Khi giáo viên hô: “Bắt đầu” thì bạn thứ nhất của nhóm lên nhận diện và tô màu

Vào một hình chữ nhật sau đó chạy xuống chuyển phấn hoặc vỗ vai bạn thứ hai,
bạn thứ hai lên chọn và tô màu vào hình thứ hai, sau 5 phút thì dừng lại. Học sinh ở
dưới lớp và giáo viên đánh giá, thống kê điểm. Đội nào chọn và tô màu đúng 1 hình
chữ nhật được 10 điểm. Nếu đội nào tô màu chưa đẹp trừ đi một điểm. Đội nào có
số điểm nhiều hơn sẽ thắng cuộc.
* Trò chơi 9: Gà mẹ tìm con (Áp dụng cho các tiết học: cộng trừ, nhân, chia phân
số )
Mục đích: Củng cố các phép tính phân số.
Chuẩn bị: 5 con gà mẹ làm bằng bìa cứng có ghi phép tính. 5 con gà con làm
bằng bìa cứng có ghi kết quả tính.
Thời gian chơi: 3-5 phút
Cách chơi: Tổ chức cho hs chơi cá nhân. Gọi 10 hs xung phong lên chơi: 5 em
cầm 5 con gà mẹ, 5 em cầm 5 con gà con. Yêu cầu hs cầm gà mẹ tìm đúng gà con
của mình (sao cho phép tính trên mình gà mẹ tương ứng với kết quả tính trên mình
gà con.). Cặp nào tìm đúng, nhanh nhất sẽ thắng cuộc. Cặp nào tìm sai sẽ bị phạt và
nhảy lò cò.
4. Hiệu quả:
Ngoài những trò chơi đã giới thiệu ở trên, tôi còn tìm tòi, sáng tạo một số trò
chơi phục vụ cho một số môn học khác. Việc sáng tạo tổ chức các trò chơi tuy vất
vả nhưng tôi vẫn tìm thấy niềm vui ở trong công việc và càng thấy yêu nghề hơn
bởi vì thông qua các trò chơi, quan hệ giữa giáo viên và học sinh không còn khoảng
cách (vì nhiều lúc giáo viên cũng tham gia cùng chơi với học sinh). Tình cảm bạn
bè giữa học sinh với học sinh ngày càng gần gũi, gắn bó hơn. Những giờ học thoải
mái, sôi nổi, hiệu quả ngày càng tăng. Chất lượng học tập của các em ngày được
nâng lên, hạn chế tình trạng học sinh tiếp thu kiến thức một cách thụ động, trong
giờ học không còn hiện tượng học sinh ngủ gật, uể oải hay mất tập trung trong học
Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2
16
Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh
tập. Không những thế mà còn giúp học sinh nhút nhát, cá biệt hòa mình vào tập thể.

Số lượng học sinh yêu thích môn toán ngày một tăng lên.
Năm học 2011 – 2012 này tôi được phân công giảng dạy lớp 4/1. Lớp tôi có
28 học sinh trong đó: 12 em nữ, 16 em nam. Trong lớp chủ yếu là học sinh nông
thôn nghèo nên việc giao tiếp của các em còn hạn chế, không mạnh dạn tự tin. Vì
vậy ngay từ đầu năm tôi đã vạch ra kế hoạch phải làm sao cho lớp mình hoạt động
sôi nổi hơn trong giờ học, đặc biệt là trong giờ học toán. Tôi đã thiết kế các trò chơi
và đưa vào áp dụng trong các giờ học toán nhằm mục đích giúp các em học mà
chơi, chơi mà học. Từ đầu năm lớp học rất trầm, khi tôi đưa trò chơi vào trong các
giờ học toán thì không khí học tập khác hẳn, các em học tập tích cực hơn, những
em chậm chạp, nhút nhát như em Thuận, em Nguyên cũng năng động, tự tin hoà
nhập với các bạn hơn. Tôi nhận thấy rằng khi đưa các trò chơi vào các tiết học toán
không những giúp các em khắc sâu kiến thức mà còn giúp các em phát triển được
nhiều phẩm chất đạo đức như tình đoàn kết, thân ái, lòng trung thực, tinh thần trách
nhiệm. Kết quả cụ thể là:
Thời điểm TSHS Giỏi Khá Trung bình Yếu
Đầu năm 28 5 17.9% 8 28.6% 11 39.2% 4 14.3%
Cuối HKI 28 8 26.6% 11 39.2% 7 25% 2 9.2%%
Giữa HKII 28 10 35.7% 13 46.4% 5 17.9% 0 0
Qua kết quả đã đạt được như trên, tôi thấy số học sinh yếu đã không còn, số
học sinh khá giỏi tăng rõ rệt. So với năm học trước thì kết quả trên là kết quả đáng
mừng. Điều đó cho thấy những cố gắng đổi mới trong phương pháp dạy học của tôi
đã có kết rất tốt.
C. KẾT LUẬN
1. Bài học kinh nghiệm:
Trò chơi học tập là một loại hình hoạt động vui chơi có nhiều tác dụng trong
các giờ học của học sinh tiểu học. Trò chơi học tập tạo ta không khí vui tươi, hồn
Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2
17
Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh
nhiên, sinh động trong giờ học. Nó còn kích thích được trí tưởng tượng, tò mò, ham

hiểu biết ở trẻ.
Tổ chức tốt trò chơi học tập không chỉ làm cho các em hứng thú hơn trong
học tập mà còn giúp các em tự tin hơn, có được cơ hội tự khẳng định mình và tự
đánh giá nhau trong học tập.
Việc tổ chức trò chơi trong các giờ học toán là vô cùng cần thiết. Song không
nên quá lạm dụng phương pháp này, ở mỗi giờ học ta chỉ nên tổ chức cho các em
chơi từ 1 đến 2 trò chơi trong khoảng từ 3 đến 5 phút hoặc cùng lắm 10 phút. Do
vậy người giáo viên cần có kỹ năng tổ chức, hướng dẫn các em thực hiện các trò
chơi thật hợp lý và đồng bộ, phát huy được tối đa vai trò của học sinh.
Khi tổ chức trò chơi học tập nói chung và môn toán lớp 4 nói riêng, chúng ta
phải dựa vào nội dung bài học, vào điều kiện cơ sở vật chất của trường, thời gian
trong từng tiết học mà lựa chọn hoặc thiết kế các trò chơi cho phù hợp. Song để tổ
chức được trò chơi toán học có hiệu quả đòi hỏi mỗi người giáo phải có kế hoạch,
chuẩn bị thật chu đáo cho mỗi trò chơi.
2. Ý nghĩa:
Với những kinh nghiệm trên tôi đã góp phần nâng cao chất lượng của giờ
dạy học toán nói riêng và chất lượng giáo dục nói chung. Đồng thời tạo sự say mê
hứng thú cho học sinh khi học toán và từ đó học sinh ngày càng yêu thích môn toán
hơn.
Dạy học toán không những dạy kiến thức mà còn rèn kĩ năng suy luận, tính
toán. Giáo viên cần phải trao dồi từng bước để nâng cao trình độ nhận thức của các
em, giúp các em có kiến thức cơ bản để học tốt ở các lớp tiếp theo.
3. Khả năng ứng dụng và triển khai:
Đề tài có thể áp dụng tốt vào các giờ học môn toán cho tất cả học sinh khối
lớp 4 ở tường.
Dưới sự chỉ đạo của Ban giám hiệu với khả năng hạn chế của bản thân.
Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2
18
Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh
Trong quá trình thực hiện không tránh khỏi những hạn sai sót. Tôi rất mong nhận

được những ý kiến đóng góp, bổ sung của các cấp quản lí, của đồng nghiệp để tôi
hoàn thiện mình hơn, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học.
Xin chân thành cảm ơn !
Tân Thuận 2 ngày 7 tháng 04 năm 2012
Người viết

Lê Ngọc Quyền
Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2
19
Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Dạy học lấy học làm trung tâm
2. Phương pháp dạy học toán ở tiểu học
3. Trò chơi học tập cấp tiểu học
4. Các trò chơi học toán lớp 4
MỤC LỤC
A. PHẦN MỞ ĐẦU Trang
1. Bối cảnh của đề tài 1
2. Lý do chọn đề tài 2
3. Phạm vi và đối tượng của đề tài 3
4. Mục đích của đề tài 3
5. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu 3
B. NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận 3
2. Thực trạng vấn đề 5
3. Những giải pháp 6
4. Hiệu quả 16
C. PHẦN KẾT LUẬN
1. Bài học kinh nghiệm 17
2. Ý nghĩa 18

3. Khả năng ứng dụng và triển khai 18
Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2
20
Tổ chức một số trò chơi Toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh
* Ý kiến của HĐTĐ cơ sở
……………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
* Ý kiến của HĐTĐ Phòng GD&ĐT Vĩnh Thuận
………………………………………………………………………………………
…….………………………………………………………………………………….
………….…………………………………………………………………………….
……………….……………………………………………………………………….
…………………….………………………………………………………………….
………………………….…………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
Lê Ngọc Quyền Trường TH Tân Thuận 2
21