Tuyển tập các đề thi học sinh giỏi môn tiếng việt lớp 5 tham khảo

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (298.1 KB, 75 trang )

CÁC DẠNG BÀI TẬP NÂNG CAO MÔN TIẾNG VIỆT
(BỒI DƯỠNG HỌC SINH KHÁ, GIỎI LỚP 5)
Đề 1:
Câu 1: (4đ) Cho câu “ Cái cối xinh xinh xuất hiện như một giấc mộng, ngồi chễm chệ giữa gian
nhà trống”, hãy:
a) Xác định các danh từ, động từ, tính từ, quan hệ từ:
Bài làm:
+ Danh từ: ...............................................................................................................................
+ Động từ: ...............................................................................................................................
+ Tính từ: ................................................................................................................................
+ Quan hệ từ: ..........................................................................................................................
b) Xác định từ đơn, từ ghép, từ láy:
Bài làm:
+ Từ đơn: .................................................................................................................................
+ Từ ghép: ................................................................................................................................
+ Từ láy:
...................................................................................................................................
Câu 2: (2đ) Tìm các từ “sắc” đồng âm và nhiều nghĩa trong các câu sau:
a) Biển luôn thay đổi màu tuỳ theo sắc mây trời.
b) Con dao này rất sắc.
c) Mẹ đang sắc thuốc cho bà.
d) Trong vườn, muôn hoa đang khoe sắc.
Bài làm:
- Nghĩa của từ sắc là: .......................................................................................................................
+ Từ “sắc” ....................................................................................................................................
+ Từ “sắc” ....................................................................................................................................
Câu 3: (2đ) “ Nhưng khi lửa ở cây gạo sắp lụi thì nó lại “bén” sang những cây vơng cạnh cầu
Thê Húc. Rồi thì cả một bãi vơng lại bừng lên, đỏ gay, đỏ gắt suốt cả tháng tư.” Hai câu trên
liên kết với nhau bằng cách nào? Từ ngữ nào cho biết điều đó?
Bài làm:
+ Liên kết bằng cách: ....................................................................................................................

1

+ Đó là từ: .....................................................................................................................................
Câu 4: (2đ)
a) Hãy xác định vế câu, chủ ngữ và vị ngữ của từng vế trong câu ghép:
- “Nắng trời vừa bắt đầu gay gắt thì sắc hoa như muốn giảm đi độ chói chang của mình.”
b) Các vế trong câu ghép trên được nối với nhau bằng cách: ..........................................................
- Từ ngữ cho biết điều đó là:.............................................................................................................
Câu 5: (2 điểm) Trong thư gửi các học sinh nhân ngày khai trường đầu tiên của nước Việt nam
độc lập (1945), Bác Hồ đã viết : “Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay khơng, dân tộc Việt
Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính
là nhờ một phần lớn ở cơng học tập của các em.”
Hỏi: Lời dạy của Bác Hồ kính yêu đã giúp em hiểu được trách nhiệm của người học sinh đối với
việc học tập như thế nào ?
Trả lời:
@:........................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Câu 6: (3đ) Em hãy viết đoạn văn tả quyển sách Tiếng Việt 5, tập 2.
Bài viết:
@:........................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................
Bài sửa:
@:........................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
2

.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
---------------------------------------------------------------

Đề 2
Câu 1: ( 3điểm) Cho câu sau:
“ Ngay thềm lăng, mười tám cây vạn tuế tượng trưng cho một đoàn quân danh dự đứng trang
nghiêm.”
a. Xác định danh từ, động từ, tính từ:
a. Xác định từ đơn, từ ghép, từ láy:
Bài làm:
a) + Danh từ: ....................................................................................................................................
+ Động từ: ....................................................................................................................................
+ Tính từ: ......................................................................................................................................
b) + Từ đơn: ......................................................................................................................................
+ Từ ghép: ........ ............................................................................................................................
+ Từ láy: ..................................................................................................................................... .

Câu 2: (2 điểm) Xác định rõ hai kiểu từ ghép (từ ghép có nghĩa phân loại và từ ghép có nghĩa
tổng hợp) trong số các từ sau: “Nóng lạnh, nóng ran, nóng nực, nóng giãy, lạnh tốt, lạnh ngắt,
lạnh giá.”
Bài làm:
- Từ ghép có nghĩa phân loại (chính phụ): .........................................................................................
- Từ ghép có nghĩa tổng hợp (đẳng lặp): ............................................................................................
Câu 3: (3 điểm) Xác định các bộ phận trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ trong mỗi câu sau:
a) Trong đêm tối mịt mùng, trên dịng sơng mênh mông, chiếc xuồng của má Bảy chở thương
binh lặng lẽ trôi.

3

b) Ngoài đường, tiếng mưa rơi lộp độp, tiếng chân người chạy lép nhép.
c) Rải rác khắp thung lũng, tiếng gà gáy râm ran.
Câu 4: (2 điểm) Trong các từ gạch chân dưới đây, từ nào là từ đồng âm, từ nào là từ nhiều nghĩa?
a. Bát chè này nhiều đường nên rất ngọt.

(.......................)

b. Các chú công nhân đang chữa đường dây điện thoại.

(.......................)

c. Ngoài đường, mọi người đã đi lại nhơn nhip.

(.......................)

Câu 5: (4 điểm) Tìm từ đồng nghĩa trong các câu thơ sau:
a)

Mẹ già như chuối ba hương

Như xơi nếp mật, như đường mía lau. (Ca dao)
b)

Con ra tuyền tuyến xa xôi

Yêu bầm, yêu nước cả đôi mẹ hiền. (Tố Hữu)
Trả lời:
-

@:

Các

từ

đồng

nghĩa

trong

2

câu

trên

là: .......................................................................................
Câu 6 ( 3điểm) Viết đoạn văn ngắn tả buổi sáng trên cánh đồng.
Bài viết:
@: .......................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Bài sửa:
@: .......................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
4

.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
--------------------------------------------------------------------ĐỀ 3
Câu 1: (2 điểm) Tìm từ đồng nghĩa trong các câu thơ sau:
a)

Ôi Tổ quốc giang sơn hùng vĩ

Đất anh hùng của thế kỉ hai mươi. (Tố Hữu)

b)

Việt Nam đất nước ta ơi !
Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn. (Nguyễn Đình Thi)

c)

Đây suối Lê - nin, kia núi Mác
Hai tay xây dựng một sơn hà. (Hồ Chí Minh)

d)

Cờ đỏ sao vàng tung bay trước gió
Tiếng kèn kháng chiến vang dậy non sơng. (Hồ Chí Minh)
Trả lời:

- @: Các từ đồng nghĩa là: ..................................................................................................................
Câu 2: (3 điểm) Với mỗi nghĩa dưới đây của từ “xuân”, em hãy đặt một câu:
a) Mùa đầu của một năm , từ tháng riêng đến tháng ba (xuân là danh từ).
- @: ....................................................................................................................................................
b) Chỉ tuổi trẻ, sức trẻ (xuân là tính từ ).
- @: .....................................................................................................................................................
c) Chỉ một năm (xuân là danh từ ) .
- @: .....................................................................................................................................................
Câu 3: (2 điểm) Tìm nghĩa của từ “bụng” trong từng trường hợp sử dụng dưới đây, rồi phân các
nghĩa khác nhau của từ này thành hai loại: nghĩa gốc và nghĩa chuyển.
(Bụng no; bụng đói; đau bụng; mừng thầm trong bụng; bụng bảo dạ; ăn no chắc bụng; sống để
bụng, chết mang đi; có gì nói ngay không để bụng; suy bụng ta ra bụng người; tốt bụng; xấu

bụng ; miệng nam mô, bụng bồ dao găm; thắt lưng buộc bụng; bụng đói đầu gối phải bị; bụng
mang dạ chữa; mở cờ trong bụng; một bồ chữ trong bụng).
Bài làm:
- Nghĩa của từ “bụng” là: ....................................................................................................................
- Phân loại:
5

+ Nghĩa gốc: ..................................................................................................................................
+ Nghĩa chuyển: ............................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Câu 4: (3 điểm) Xác định TN, CN, VN. Và cho biết là câu đơn hay câu ghép?
a) Cuối buổi chiều, Huế thường trở về trong một vẻ yên tỉnh lạ lùng, đến nỗi tơi cảm thấy hình
như có một cái gì đang lắng xuống thêm một chút nữa trong thành phố vốn hằng ngày đã rất yên
tĩnh này. (................)
b) Phố ít người, con đường ven sơng như dài thêm ra dưới vịm lá xanh của hai hàng cây .(...............)
c) Mùa thu, gió thổi mây về phía cửa sơng, mặt nước phía dưới cầu Tràng Tiền đen sẫm lại, trong
khi phía trên này lên mãi gần Kim Long, mặt sông sáng màu ngọc lam in những vệt mây hồng rực
rỡ của trời chiều. (.................)
Câu 5: (2 điểm) Trong bài “Quang cảnh làng mạc ngày mùa” của Tơ Hồi có viết:
“Hơi thở của đất trời, mặt nước thơm thơm, nhè nhẹ. Ngày không nắng, không mưa, hồ như
không ai tưởng đến ngày hay đêm, mà chỉ mãi miết đi gặt, kéo đá, cắt rạ, chia thóc hợp tác xã. Ai
cũng vậy, cứ bng bát đũa lại đi ngay, cứ trở dậy là ra đồng ngay.”
a) Những chi tiết nào về thời tiết làm cho bức tranh quê thêm đẹp và sinh động?
Trả lời:
@:.........................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
b) Những chi tiết nào về con người làm cho bức tranh quê thêm đẹp và sinh động?

Trả lời:
@:.........................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Câu 6: (3đ) Em hãy viết một đoạn văn tả cây bàng.
6

Bài viết:
@:.........................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Bài sửa:
@:.........................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
-------------------------------------------------------------------ĐỀ 4

Cõu 1: (2 điểm) Điền dấu phẩy hoặc dấu chấm phẩy vào ô trống trong đoạn văn sau cho đúng ngữ
pháp và viết hoa lại sau các dấu chấm:
“ Cơn bão dữ dội bất ngờ nổi lên
phun vào khoang như vịi rồng
bao lơn

những đợt sóng khũng khiếp phá thủng thân tàu

hai tiếng đồng hồ trôi qua....Con tàu chìm dần

nước

nước ngập các

quang cảnh thật hổn loạn.”

Câu2: (3 điểm) Đặt câu :
a) Câu có một dấu phẩy:
- @: ....................................................................................................................................................
b) Câu có hai dấu phẩy:
7

- @: ....................................................................................................................................................
c) Câu có ba dấu phẩy:
- @: ....................................................................................................................................................
Câu 3: (2 điểm) Xác định trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ trong các câu sau. Cho biết câu nào là câu
đơn, câu nào là câu ghép ?
a) Vào những ngày cuối xn, đầu hạ, khi nhiều lồi cây đó khốc màu áo mới thì cây sấu mới bắt
đầu thay mình đổi lá. (...................)

b) Trời xanh thẳm, biển cũng xanh thẳm như dâng cao lên, chắc nịch. (.....................)
c) Trong truyện cổ tích Cây khế, người em chăm chỉ, hiền lành, cịn người anh tham lam.(..............)
d) Khi phương đông vừa vẫn bụi hồng, con họa mi ấy lại hót vang lừng. (.....................)
Câu 4: (3 điểm) Tìm từ đồng nghĩa trong đoạn văn sau:
“ Sau 80 năm giời nô lệ làm cho nước nhà bị yếu hèn, ngày nay chúng ta cần phải xây dựng lại
cơ đồ mà tổ tiên đó để lại cho chúng ta, làm sao cho chúng ta theo kịp các nước khác trên tồn
cầu. Trong cơng cuộc kiến thiết đó, nước nhà trơng mơng chờ đợi ở các em rất nhiều.”
Trả lời:
Các từ đồng nghĩa với nhau:
- @: ..................................................................................................................................................
- @: ..................................................................................................................................................
Câu 5: (2 điểm) Xác định từ đơn, từ ghép, từ láy:
“Bù nhìn, niềm nở, đất nước, bồ kết, sáng sủa, học hành, đẹp đẽ, ễnh ương, cần cù, hớt ha hớt
hải, thung lũng, đi, thích thú, thướt tha, trong trắng, sạch sành sanh.”
Trả lời:
- Từ đơn: ............................................................................................................................................
- Từ ghép: ..........................................................................................................................................
- Từ láy: .............................................................................................................................................
--------------------------------------------------------------------ĐỀ 5
8

Câu 1: (2 điểm) Điền dấu phẩy hoặc dấu hai chấm vào ơ trống trong câu sau. Nói rõ vì sao em
chọn điền dấu câu ấy.
“Rồi những cảnh tuyệt đẹp của đất nước hiện ra

cánh đồng với những đàn trâu thung thăng

gặm cỏ, dịng sơng với những đồn thuyền ngược xuôi.”
- Trả lời: ..............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................
Câu 2: (3 điểm) Xác định từ “chín” đồng âm và nhiều nghĩa:
a. Lúa ngồi đồng đó chín vàng.
b. Tổ em có chín học sinh.
c. Nghĩ cho chín rồi hãy nói.
Trả lời:
- Nghĩa gốc của từ chín là: .................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
- @: ....................................................................................................................................................
- @: ....................................................................................................................................................
Câu 3: (2 điểm) Xác định TN, CN, VN và cho biết là câu đơn hay câu ghép?
a. Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy thế. (........................)
b. Buổi tối, khi trăng nhô lên, bọn trẻ lại vui đùa trước sân. (........................)
c. Phía bên sơng, xóm Cồn Hến nấu cơm chiều, thả khói nghi ngút cả một vùng tre trúc. (.............)
d. Dưới sân, rơm và thóc vàng giịn. (.....................)
Câu 4: (3 điểm) Điền dấu phẩy, dấu chấm vào vị trí thích hợp trong các câu của đoạn trích sau:
“ Trường mới xây trên nền ngơi trường lợp lá cũ
như những ánh hoa lấp ló trong cây
vơi trắng

cánh cửa xanh

nhìn từ xa

những mảng tường vàng ngói đỏ

em bước vào lớp vừa bỡ ngỡ vừa thấy quen thân

tường

bàn ghế gỗ xoan đào nổi vân như lụa…,cả dến chiếc thước kẻ chiếc

bút chì sao cũng đáng yêu đến thế!
Câu 5: (3 điểm) Xác định DT, ĐT, TT:
(Truyện tranh, suy nghĩ, thật thà, ngay thẳng, tổ quốc, chiến thắng, hoạt động, phều phào, chất
phác, sự thật thà, sự mãnh mai, thùy mị.)
Trả lời:
9

- ....................................................................................................................................................
- ....................................................................................................................................................
- ....................................................................................................................................................
--------------------------------------------------------------------ĐỀ 6
Câu 1: (3điểm) Cho các từ: “Xanh xám, thích thú, lời lẽ, niềm nở, niềm vui, nóng nảy, u
thương, êm ấm, lợi ích, hờ, giận, nghĩ ngợi, học.”
a. Dựa vào cấu tạo, hãy sắp xếp các từ trên thành ba nhóm. Đặt tên cho mỗi nhóm.
b. Dựa vào từ loại, hãy sắp xếp các từ trên thành ba nhóm. Đặt tên cho mỗi nhóm.
Bài làm:
b. Dựa vào cấu tạo, ta có:
- ....................................................................................................................................................
- ....................................................................................................................................................
- ....................................................................................................................................................
b. Dựa vào từ loại, ta có:
- ....................................................................................................................................................
- ....................................................................................................................................................
- ....................................................................................................................................................
Câu 2:(3 điểm) Cho câu sau :
“ Rồi lặng lẽ, từ từ, khó nhọc mà thanh thản, hệt như mảnh trăng nhỏ xanh non mọc trong
đêm, cái đầu chú ve ló ra, chui dần khỏi xác bọ ve.”

a. Câu trên thuộc kiểu câu gì?
b. Xác định thành phần ngữ pháp của câu.
Trả lời:
a) ....................................................................................................................................................
b) Xác định ngữ pháp:
“ Rồi lặng lẽ, từ từ, khó nhọc mà thanh thản, hệt như mảnh trăng nhỏ xanh non mọc trong đêm,
cái đầu chú ve ló ra, chui dần khỏi xác bọ ve.”
Câu 3: (3 điểm) Em hãy nêu sự hiểu biết của mình về ý nghĩa từng câu tục ngữ, ca dao sau :
a) Chịu thương chịu khó.
b) Dám nghĩ dám làm.
10

c) Mn người như một.
Trả lời:
a) Chịu thương chịu khó: ....................................................................................................................
b) .........................................................................................................................................................
c) .........................................................................................................................................................
Câu 4: (2điểm) Nghĩ về nơi dịng sơng chảy ra biển, trong bài “Cửa sông”, nhà thơ Quang Huy
có viết :
“Dù giáp mặt cùng biển rộng.
Cửa sơng chẳng dứt cội nguồn
Lá xanh mỗi lần trôi xuống
Bỗng…. Nhớ một vùng núi non.”
- Hỏi: Em hãy chỉ rõ những hình ảnh nhân hoá được tác giả sử dụng trong khổ thơ trên và nêu ý
nghĩa của những hình ảnh đó?
Trả lời:
@: .................................................................................................................................................... ...
..........................................................................................................................................................
Câu 5: (2đ) Xác định các từ “đường” đồng âm và nhiều nghĩa:

a) Bát chè này nhiều đường nên rất ngọt.
b) Các chú công nhân đang chữa đường dây điện thoại.
c) Ngoài đường, mọi người đã đi lại nhộn nhịp.
Trả lời:
- Nghĩa gốc của từ “đường” là: ..........................................................................................................
- @: ....................................................................................................................................................
- @: ....................................................................................................................................................
Câu 6: (3đ) Viết đoạn văn tả buổi chiều trên cánh đồng.
@: .................................................................................................................................................... ...
..........................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
11

.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Bài sửa:
- @: ....................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................

b) Đêm ấy, bên bếp lửa hồng, ba người ngồi ăn cơm với thịt gà rừng. (...................)
c) Sau những cơn mưa xuân, một màu xanh non ngọt ngào, thơm mát trải ra mênh mông trên khắp
các sườn đồi. (...................)
d) Đứng trên mui vững chắc của chiếc xuồng máy, người nhanh tay có thể với lên hái được những
trái cây trĩu xuống từ hai phía cù lao. (...................)
Câu 3: (3 điểm) Chỉ ra chỗ sai ở mỗi câu dưới đây và viết lại cho đúng ngữ pháp:
a) Tuy vườn nhà em nhỏ bé và khơng có cây ăn quả.
- @: ...... vườn nhà em nhỏ ...... khơng có cây ăn quả.
b) Nam tuy học giỏi nhưng cịn rất siêng năng trong cơng việc.
- @: Nam ................. học giỏi ............... rất siêng năng trong cơng việc.
c) Vì mẹ bị ốm nên mẹ làm việc quá sức.
- @: ....... mẹ làm việc quá sức ......... mẹ bị ốm.
Câu 4: (4 điểm) Phân tích cấu tạo các âm tiết sau:
Âm tiết

Phụ âm đầu
âm đệm

Vần
âm chính

Hoa
Thuyền
Quả
Của
Trước
Trưa
Khuya
Uễ
Tuyến

Tiền
Câu 5: (2 điểm) Gạch chân các cặp từ trái nghĩa có trong bài thơ sau:
13

âm cuối

“Bánh trơi nước”
Thân em vừa trắng lại vừa trịn
Bảy nổi ba chìm với nước non
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son. (Hồ Xuân Hương)
--------------------------------------------------------------------ĐỀ 8:
Câu 1 (2điểm ) Xếp các từ: (Châm chọc, bao la, chậm chạp, bát ngát, mê mẩn, thênh thang, mong
ngóng, nhỏ nhẹ, hiu quanh, mong mỏi, tươi tốt, phương hướng, vương vấn, tươi tắn, bồ kết, bù
nhìn, ễnh ương) vào bảng sau:
Từ đơn

Từ ghép

Từ láy

Câu 2: (3 điểm) Xác định (TN-CN-VN) của từng câu. Và cho biết là câu đơn hay câu ghép?
a) Hàng trăm con voi đồ sộ như những tản đá khổng lồ nục nịch kéo đến. (....................)
b) Đó đây, ánh lửa hồng bập bùng trên các bếp). (....................)
c) Ngoài đồng, lúa xanh mơn mởn. (....................)
d) Sau tiếng chuông của ngôi chùa cổ một lúc sau, trăng đã nhơ lên khỏi rặng tre. (....................)
đ) Ở đây, gió biển thổi về thấy dễ chịu. (....................)
e) Trên cột cờ, dây treo cờ thẳng, lá cờ Tổ quốc phấp phới tung bay. (....................)
Câu 3: (3 điểm) Từ “dũng cảm” trong các câu dưới đây là danh từ, động từ hay tính từ? Hãy chỉ

rừ từ “dũng cảm” là bộ phận gì (giữ chức vụ nào) trong mỗi câu sau:
a) Anh Tuấn rất dũng cảm.
b) Tính dũng cảm của anh Tuấn khiến ai cũng khâm phục.
c) Dũng cảm là đức tính cần có ở đàn ơng.
14

Trả lời:
- @ ..............................................................................................................................................
a) ................................................................................................................................................
b) ................................................................................................................................................
c) ................................................................................................................................................
Câu 4: (2điểm) Xác định cặp quan hệ từ và cho biết chúng biểu thị mối quan hệ gì giữa các bộ
phận của câu?
a) Vì mọi người tích cực tham gia Tết trồng cây nên quê hương em có nhiều cánh rừng xanh mát.
@: ..............................................................................................................................................
b) Tuy hồn cảnh gia đình khó khăn nhưng bạn Hồng vẫn ln học giỏi.
@: ..............................................................................................................................................
c) Hễ cịn một tên xâm lược trên đất nước ta thì ta cịn tiếp tục chiến đấu quét sạch nó đi!
@: ..............................................................................................................................................
d) Các em khơng chỉ chăm học mà cịn biết sỏng tạo, ln cải tiến phương pháp học tập để vương
lên không ngừng.
@: ..............................................................................................................................................
Câu 5: (2 điểm) Trong các từ gạch chân sau, từ nào là từ đồng âm, từ nào là từ nhiều nghĩa?
a) Đôi mắt chị Hà đen huyền.

(.......................)

b) Cha em đang đẽo những mắt tre.

(.......................)

c) Con gà bị mù một con mắt.

(........................)

d) Ở đây có nhiều tai mắt.

(........................)

đ) Con mắt nhìn đời.

(........................)

Câu 6: (3đ) Viết đoạn văn tả trường em trong giờ ra chơi.
Bài viết:
@: .......................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
15

.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................

Bài sửa:
@: .......................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Câu 6: (3đ) Viết đoạn văn tả trường thân yêu đã gắn bó với em trong nhiều năm qua.
Bài viết:
@: .......................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Bài sửa:

@: .......................................................................................................................................................
16

.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
--------------------------------------------------------------------ĐỀ 9
Câu1: (3 điểm) Xếp các từ sau thành cặp từ trái nghĩa:
“ Cười, gọn gàng, mới, hoang phí, ồn ào, khéo, đoàn kết, nhút nhát, nhanh nhẹn, bừa bãi, khóc,
lặng lẽ, chia rẽ, chậm chạp, vụng, tiết kiệm, cũ, dũng cảm.”
Bài làm:
+ ............................

+ ................................

+ ........................................

+ ............................

+................................

+ ........................................

+ ............................

+ ...............................

+ .......................................

Câu 2: (2 điểm) Đặt câu có cặp quan hệ từ sau :
a) Vì … nên …

b) … càng… càng …

c) Nếu … thì …

d) Sở dĩ … là vì ….
Bài làm:

a) ..............................................................................................................................................
b) ..............................................................................................................................................
c) ..............................................................................................................................................
d) ..............................................................................................................................................
Câu 3: (2điểm) Xác định bộ phận trạng ngữ, chủ ngữ và bộ phận vị ngữ trong mỗi câu sau:
a) Tiếng cá quẫy tũng toẵng xôn xao quanh mạn thuyền.
17

b) Những chú gà nhỏ như những hòn tơ lăn trịn trên bãi cỏ .
c) Học quả là khó khăn, vất vả.
d) Bằng đôi tay khéo léo, bác Hai đan những cái rổ rất đẹp.
Câu 4: (3điểm) Xác định DT, ĐT, TT:
“ Ánh trăng, bát ngát, trả lời, chân thật, sự hoạt động, bỏ, hắt, cần mẫn.”
Bài làm:
- ..............................................................................................................................................
- ..............................................................................................................................................
- ..............................................................................................................................................
Câu 5: (3đ) Viết đoạn văn tả trường em trong giờ ra chơi.
Bài viết:
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
--------------------------------------------------------------------ĐỀ 10
Câu 1: (4 điểm) giải thích nghĩa các câu tục ngữ sau:
a) Chị ngã em nâng.
b) Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.
c) Con hơn cha là nhà có phúc.
d) Khơng thầy đố mầy làm nên.
18

Trả lời:
a)Chị ngã em nâng:..............................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
b)..........................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
c)..........................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................. .............
d) .........................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................. ..............
Câu 2: (2điểm) Xác định từ “vạt” đồng âm và nhiều nghĩa:
a) Những vạt nương màu mật
Lúa chín ngập lịng thung. (Nguyễn Đình Ảnh)
b) Chú Tư lấy dao vạt nhọn đầu chiếc gậy tre.
c) Vạt áo chàm thấp thoáng
Nhuộm xanh cả nắng chiều. (Nguyễn Đình Ảnh)
Trả lời:
@: ..............................................................................................................................................
@: ..............................................................................................................................................
Câu 3: (4 điểm) Xác định các bộ phận trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ trong mỗi câu sau. Cho biết là
câu đơn hay câu ghép?
a) Nhờ có bạn bè giúp đỡ, bạn Hồ đã có nhiều tiến bộ trong học tập và tu dưỡng bản thân.(.........)
b) Đêm âý, bên bếp lửa hồng, cả nhà ngồi luộc bánh chưng, trò chuyện đến sáng. (....................)
c) Vào một đêm cuối xuân 1947, khoảng hai giờ sáng, trên đường đi công tác, Bác Hồ đến nghỉ
chân ở một nhà bên đường. (....................)
d) Cái hình ảnh trong tơi về cơ, đến bây giờ, vẫn cịn rõ nét. (....................)
Câu 4: (2 điểm) Xác định DT, ĐT, TT:
“ Hướng dẫn, cánh hoa, quang đãng, thay đổi, náo nức, sự dạy dỗ, âm vang, mùa thu, chậm
rãi, xuất hiện, đoan trang”
19

Bài làm:
- ..............................................................................................................................................
- ..............................................................................................................................................
- ..............................................................................................................................................
Câu 5: (3 điểm) Từ “phát biểu” trong các câu dưới đây là danh từ, động từ hay tính từ ? Hãy chỉ
rừ từ “phát biểu” là bộ phận gì (giữ chức vụ nào) trong mỗi câu sau:
a) Lan đang phát biểu.
b) Lan nghe phát biểu mà thấy ngán.
c) Lan phát biểu mà không biết rằng tất cả mọi người đó rất mệt.
d) Phát biểu, Lan rất ngại.
đ) Phát biểu ý kiến là đóng góp suy nghĩ của mình cho tập thể.
Trả lời:
- @ ..............................................................................................................................................
a) ................................................................................................................................................
b) ................................................................................................................................................
c) ................................................................................................................................................
d) ................................................................................................................................................
đ) ................................................................................................................................................
--------------------------------------------------------------------ĐỀ 11
Câu 1: (2đ) Cho đoạn văn:
“Chú chuồn chuồn nước tung cánh bay vọt lên. Cái bóng chú nhỏ xíu lướt nhanh trên mặt hồ. Mặt
hồ trải rộng mênh mơng và lặng sóng.”
a) Tìm từ đơn , từ ghép, từ láy trong các câu trên.
b) Tìm danh từ, động từ, tính từ trong các câu trên.
Bài làm:
a)- ..............................................................................................................................................
- ..............................................................................................................................................
- ..............................................................................................................................................
b)- ..............................................................................................................................................

- ..............................................................................................................................................
- ..............................................................................................................................................
20

Câu 2: (4đ) Xác định TN, CN, VN trong các câu sau. Cho biết là câu đơn hay câu ghép ?
a) Trong nhà bổng tối sầm, một mùi nồng ngai ngái, cái mùi xa lạ, man mác của những trận mưa
mới đầu mùa. (....................)
b) Những đám mây lớn, nặng và đặc xịt lổm ngổm đầy trời. (....................)
c) Mưa xuống sầm sập, giọt ngã, giọt bay, bụi nước tỏa trắng xóa. (....................)
d) Mấy con chim chào mào nào đó từ hốc cây bay ra hót râm ran. (....................)
Câu 3: (2đ) Cho các câu sau đây:
a) Nếu em là diễn viên thì em sẽ đóng vai cơ giáo.
b) Khơng những Lan học giỏi mà Lan còn hát rất hay.
c) Việt đọc báo, Nam xem ti vi.
d) Bố em là kĩ sư còn mẹ em là bác sĩ.
Hỏi:
- Câu nào là câu ghép chính phụ, câu nào là câu ghép đẳng lập?
- Trong câu đó, câu nào có thể tách thành câu đơn được? Vì sao ?
Bài làm:
- .........................................................................................................................................................
-...........................................................................................................................................................
- ..........................................................................................................................................................
- ..........................................................................................................................................................
@:...................................................................................................................................................... ..
...........................................................................................................................................................
Câu 4: (2 điểm) Trong các từ gạch chân dưới đây, từ nào là từ đồng âm, từ nào là từ nhiều nghĩa?
a) Lỗ tai bạn Hiền rất thính.

(........................)

b) Cái đồng hồ hình con gấu cú hai núm tai trong xinh xắn. (........................)
c) Bác ba bị tai nạn tháng trước.

(........................)

d) Cô y tá nhỏ thuốc vào tai em bé.

(........................)

Câu 5: (2đ) Phân loại thành 2 nhóm: từ ghép tổng hợp và từ ghép phân loại:
21

“tàu thuyền, đi lại, phố sá, gặt hái, đường sá, phố phường, trơng nom, chợ búa, đội trưởng, tổ phó,
nhà văn, có tình, đảng viên, phương pháp, mục tiêu, mục đích”.
Bài làm:
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Câu 6: (3đ) Viết đoạn văn tả cơn mưa.
Bài viết:
@: .......................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Bài sửa:

@: .......................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
22

.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................

c) Đất mũi Cà Mau.
Bài làm:
- ..............................................................................................................................................
- ..............................................................................................................................................
Câu 5: (2 điểm) giải nghĩa các câu tục ngữ sau:
a) Trọng nghĩa khinh tài
b) Uống nước nhớ nguồn
Trả lời:
a) ..............................................................................................................................................
b) ..............................................................................................................................................
--------------------------------------------------------------------ĐỀ 13
Câu 1: (2 điểm) Xác định DT, ĐT, TT:
(chễm chệ, thành phố, tử tế, dập dờn, lắng xuống, ửng lên, đàng hồng, mùa thu, mặt sơng,
chuyển động, xuất hiên, con đường.)
Bài làm:
- ..............................................................................................................................................
- ..............................................................................................................................................
- ..............................................................................................................................................
Câu 2: (3 điểm) Xác định TN, CN, VN. Cho biết là câu đơn hay câu ghép?
a) Con ngựa đá không đá con ngưa. (....................)
24

b) Nơi đây, suốt ngày, ánh nắng rừng rực đổ lửa xuống mặt biển. (....................)
c) Buổi sáng, con kênh còn phơn phớt màu đào, giữa trưa bỗng hóa ra một dịng thủy ngân cuồn
cuộn lóa mắt, rồi dần dần biến thành một con suối lửa lúc trời chiều. (....................)
Câu 3: (2 điểm) Xác định từ đơn, từ ghép, từ láy:
( dập dờn, nổi, thành phố, niềm nở, xơ xác, mát lành, đủng đỉnh, làng mạc, học, dữ dằn, đẹp đẽ.)
Bài làm:
- ..............................................................................................................................................

- ..............................................................................................................................................
- ..............................................................................................................................................
Câu 4: (3 điểm) Từ “ thành phố” trong các câu dưới đây là DT, ĐT hay TT? Cho biết nó giữ chức
vụ gì trong câu?
a) Thành phố này lớn lắm!
b) Tơi đang đến thành phố.
c) Ơng ấy sống ở thành phố.
d) Từ thành phố này, Bác đó ra đi.
Bài làm:
@: ...........................................................................................................................................
- ..............................................................................................................................................
- ..............................................................................................................................................
- ..............................................................................................................................................
- ..............................................................................................................................................
Câu 5: (3 điểm) giải nghĩa các câu tục ngữ sau:
a) Góp gió thành bảo
b) Nước chảy đá mịn
Trả lời:
a) ..............................................................................................................................................
b) ..............................................................................................................................................
Câu 6: (3đ) Em hãy viết đoạn văn ngắn tả trường em trong giờ học.
Bài viết:
25

Tuyển tập các đề thi học sinh giỏi môn tiếng việt lớp 5 tham khảo

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về