Bài giảng Các loại thị trường và mục tiêu của xí nghiệp trong thị trường Cạnh tranh và độc quyền

Các lo i th tr ng ạ ị ườ
Các lo i th tr ng ạ ị ườ
và m c tiêu c a xí ụ ủ
và m c tiêu c a xí ụ ủ
nghi p trong th ệ ị
nghi p trong th ệ ị
tr ng C nh tranh ườ ạ
tr ng C nh tranh ườ ạ
và đ c quy nộ ề
và đ c quy nộ ề
Chương 5
Chương 5

Các nội dung chính
1. Khái niệm về thị trường
2. Các tiêu thức phân loại thị trường
3. Các loại thị trường:
- Thị trường cạnh tranh hoàn hảo
- Thị trường độc quyền
- Thị trường cạnh tranh không hoàn hảo
4. Mục tiêu của xí nghiệp trong thị trường cạnh
tranh hoàn hảo và thị trường độc quyền

Khái niệm về thị trường
Thị trường: là nơi gặp gỡ, trao đổi
giữa người bán/cung cấp và
người mua/thuê về một hàng hoá
hay dịch vụ nào đó, mà thông qua
đó họ cùng xác định mức giá và
số lượng trao đổi

Các tiêu thức
phân loại thị trường
Các tiêu thức được sử dụng để phân loại thị
trường:
-
Căn cứ vào số lượng người bán và người
mua
-
Loại sản phẩm (đồng nhất/độc nhất)
-
Sức mạnh thị trường của người bán/người
mua
-
Mức độ trở ngại khi gia nhập thị trường
-
Hình thức cạnh tranh phi giá (quảng cáo)

Các loại thị trường
Lo i th ạ ị
tr ngườ
Đ c đi m các lo i th tr ng (theo các tiêu th c)ặ ể ạ ị ườ ứ
S ng i ố ườ
bán/mua
Lo i s n ạ ả
ph mẩ
S c m nh ứ ạ
ng i ườ
bán/mua
M c đ tr ứ ộ ở

ng i gia ạ
nh p TTậ
Hình th c ứ
c nh tranh ạ
phi giá
C nh ạ
tranh
hoàn toàn
R t nhi u ấ ề
ng i ườ
bán/mua
Đ ng nh tồ ấ Y uế Ít tr ng i ở ạ
Gia nh p d ậ ễ
dàng
Không s ử
d ngụ
C nh ạ
tranh
đ c ộ
quy nề
Nhi u ề
ng i ườ
bán/mua
Khác nhau T ng đ i ươ ố
m nhạ
Tr ng i ở ạ
t ng đ i l nươ ố ớ
Th ng s ườ ử
d ngụ
Đ c ộ

quy n ề
t p đoànậ
Ít ng i ườ
bán/mua
Gi ng/khác 1 ố
ít
Khá m nhạ Tr ng i l nở ạ ớ Th ng s ườ ử
d ngụ
Đ c ộ
quy nề
Duy nh t 1 ấ
ng i ườ
bán/mua
Đ c nh tộ ấ R t m nh. ấ ạ
Q.đ nh giá TTị
C c kỳ khó ự
khăn
Ít s d ngử ụ

Thị trường cạnh tranh
hoàn toàn
Các nội dung:
-
Đặc điểm của doanh nghiệp trong thị trường cạnh
tranh hoàn hảo
-
Mục tiêu của doanh nghiệp trong thị trường cạnh
tranh hoàn hảo

Đặc điểm của DN trong

thị trường CTHH
Các đặc điểm:
-
DN trong thị trường CTHH có thể bán tất cả sản lượng ở
mức giá thị trường hiện hành; vì sản lượng nhỏ so với
sản lượng thị trường.
-
Không có sức mạnh thị trường; vì nếu tăng giá thì
không ai mua do người tiêu dùng mua nơi khác
-
Đường cầu đối với 1 doanh nghiệp CTHH là một đường
thẳng nằm ngang, khác với đường cầu thị trường (do
sản lượng ít)
-
Doanh thu TR = Q*P
-
Doanh thu biên bằng với giá: MR = P
-
Lợi nhuận π = TR – TC

P


Đường cầu đối với XN trong
thị trường CTHH
0 q1 q2 S.Löôïng
Giaù

P

Đường doanh thu của XN
trong thị trường CTHH
0 q1 q2 S.Löôïng
TR



TR




Mục tiêu của DN trong
thị trường CTHH
Mục tiêu tối đa lợi nhuận:
DN trong thị trường CTHH hướng đến mục tiêu
đạt lợi nhuận tối đa
Điều kiện đạt lợi nhuận tối đa là
MR = MC (chứng minh cuối chương 4)
mà trong thị trường CTHH
MR = P
=>
MC = P

B

A



0 q1 q* q2 S.Löôïng
TR(q)


LN(q)


Tối đa hoá lợi nhuận (Hình học)
TR, TC



TC(q)


Đi m hòa v nể ố

LN
b m tị ấ
0 Q
1
Q
*
Q
2
S.Löôïng

Tối đa hoá lợi nhuận
P



Lnmax
(MC=P)
MC
ATC
P = AR = MR
AVC

Mục tiêu của DN trong
thị trường CTHH
Mục tiêu tối thiểu thiệt hại:
Đôi khi giá thay đổi (giảm), XN trong thị trường CTHH bị
lỗ (P<AC), trong một số trường hợp xí nghiệp vẫn nên
sản xuất để giảm thiệt hại
Điều kiện để tối thiểu thiệt hại vẫn là

MC = P

B

C



TC(q)

A


0 q1 q* q2 S.Löôïng
TVC(q)


Tối thiểu hoá thiệt hại (Hình học)
TR, TC



TR(q)


T i q* DN v n nên ti p ạ ẫ ế
t c SX vì TR v n > TVC, ụ ẫ
hay ph n thi t h i nh ầ ệ ạ ỏ
h n thi t h i đ nh phí ơ ệ ạ ị
n u ng ng SX (AB<AC) ế ư

ATC




P = AR = MR

0 Q
*
Q
Tối thiểu hoá thiệt hại
P






-LNmin
(MC=P)
MC




AVC








P1

L n u SXỗ ế
L n u ng ng SX ỗ ế ư
(ph n đ nh phí)ầ ị

Điểm đóng cửa đối với DN
trong thị trường CTHH
Dù lỗ (P<AC) nhưng vẫn nên SX, vậy khi nào thì XN nên
ngừng SX, đóng cửa?
Nếu như giá thấp hơn biến phí trung bình (P<AVC), XN
nên ngừng SX vì nếu tiếp tục SX, chẳng những mất
định phí (TFV) mà còn lỗ biến phí (TVC)
Vậy điểm đóng cửa là
MC = P = AVC(min)

Điểm
đóng cửa
(ATC=P)
ATC




P = AR = MR



0 Q
2

Q* Q
1
Q
Điểm hoà vốn và
điểm đóng cửa
P






Điểm hòa vốn
(ATC=P)
MC




AVC




P0



P1

P2




Một xí nghiệp có hàm tổng chi phí như sau TC
= Q2 + 50Q + 500.
a. Nếu giá thị trường là 750, XN nên SX tại
mức sản lượng nào để đạt lợi nhuận tối
đa? Mức lợi nhuận là bao nhiêu?
b. Ở mức giá trên, tại mức sản lượng bao
nhiêu, XN hòa vốn?
c. Nếu giá thị trường giảm xuống còn 450, XN
nên SX tại mức sản lượng nào để đạt lợi
nhuận tối đa? Mức lợi nhuận là bao
nhiêu?
BÀI TẬP SỐ 1

Thị trường độc quyền
Các nội dung:
-
Đặc điểm của doanh nghiệp trong thị trường độc
quyền bán
-
Mục tiêu của doanh nghiệp trong thị trường độc
quyền bán

Đặc điểm của DN trong

thị trường độc quyền
Các đặc điểm doanh nghiệp độc quyền bán:
-
Chỉ có duy nhất 1 doanh nghiệp cung cấp hàng hóa
cho thị trường, không có hàng hóa cùng loại.
-
Có sức mạnh thị trường và có quyền định giá
-
Đường cầu đối với 1 doanh nghiệp độc quyền chính
là đường cầu thị trường (Q=aP+b hay P=a’Q+b’)
-
Doanh thu TR = Q*P hay = Q(a’Q+b’)
-
Đường doanh thu biên nằm dưới đường giá:
MR = P . (1 -1/Ed)
-
Lợi nhuận π = TR – TC

D


Đường cầu đối với XN trong
thị trường độc quyền
0 q1 q2 S.Löôïng
Giaù



Giaù

P1ù



P2




0
4
8
12
16
20
24
28
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
0
1
2
3
4
5
6
7
8
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

P
TR
Q
Q
|
E
d
|
=
1
|
E
d
|
>
1
|
E
d
|
<
1
Đường doanh thu của XN
trong thị trường độc quyền
TR

D (P=a’Q+b)


Đường doanh thu biên của XN

trong thị trường độc quyền
Giaù



S n ả
l ng ượ



MR (MR=2a’Q+b)



Mục tiêu của DN trong
thị trường CTĐQ
Mục tiêu tối đa lợi nhuận:
DN trong thị trường CTĐQ hướng đến mục tiêu đạt lợi
nhuận tối đa
Điều kiện đạt lợi nhuận tối đa là

MC = MR

B



A

0 q1 q* q2 S.Löôïng
TR(q)


LN(q)


Tối đa hoá lợi nhuận (Hình học)
TR, TC



TC(q)


Đi m hòa v nể ố