CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG ĐIỆN TẠI VIỆT NAM

BỘ CÔNG THƯƠNG
CỤC ĐIỀU TIẾT ĐIỆN LỰC
CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN
THỊ TRƯỜNG ĐIỆN TẠI VIỆT NAM
Hội An, Tháng 6 năm 2011
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
2
Nội dung
1. Sự cần thiết hình thành và phát triển thị trường
điện cạnh tranh tại Việt Nam
2. Cơ sở pháp lý
3. Các cấp độ phát triển của thị trường điện
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
3
1. SỰ CẦN THIẾT HÌNH THÀNH VÀ
PHÁT TRIỂN THỊ TRƢỜNG ĐIỆN CẠNH
TRANH TẠI VIỆT NAM
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
ERAV

Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
4
Tình trạng thiếu điện kéo dài trong những năm gần
đây, chủ yếu xuất phát từ những tồn tại sau đây của
ngành điện hiện nay:
o EVN không có khả năng huy động đủ vốn đầu tư tất cả các
công trình điện theo quy hoạch.
o Giá điện thấp: không khuyến khích tiết kiệm điện và sử
dụng điện hiệu quả; khó khăn trong việc đàm phán ký kết
các hợp đồng mua bán điện làm cho việc đầu tư vào ngành
điện kém hấp dẫn.
o Mô hình tích hợp dọc, giá điện được thiết lập không thông
qua cơ chế cạnh tranh: Chưa tách bạch được chi phí các
khâu, khó thuyết phục xã hội về tính minh bạch và tiết kiệm
chi phí.
Khắc phục các tồn tại của ngành điện hiện tại
1. Sự cần thiết hình thành và phát triển TTĐ tại VN
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
5
Thị trường điện cạnh tranh với những bước đi thích
hợp:
o Thu hút đầu tư vào ngành điện, đặc biệt khâu phát điện: đáp
ứng đủ điện cho phát triển kinh tế- xã hội.
o Giá điện được thiết lập thông qua cạnh tranh: minh bạch và

hợp lý. Đảm bảo lợi ích của khách hàng và nhà đầu tư.
o Tăng quyền lựa chọn đối tác giao dịch của các đơn vị hoạt
động điện lực và khách hàng
o Khuyến khích các đơn vị nâng cao hiệu quả hoạt động
Giải pháp chiến lƣợc cho đảm bảo an ninh
cung cấp điện
1. Sự cần thiết hình thành và phát triển TTĐ tại VN
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
6
2. CƠ SỞ PHÁP LÝ
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
7
 Điều 4, Luật điện lực quy định chính sách phát triển điện lực,
bao gồm:
o Phát triển điện lực bền vững trên cơ sở khai thác tối ưu mọi
nguồn lực, đáp ứng nhu cầu điện năng phục vụ đời sống nhân dân
và phát triển kinh tế - xã hội.
o Xây dựng và phát triển thị trường điện lực theo nguyên tắc:
- Công khai, công bằng, cạnh tranh lành mạnh, có sự điều tiết của Nhà
nước để nâng cao hiệu quả hoạt động điện lực.

- Đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các đơn vị điện lực và khách
hàng sử dụng điện.
- Thu hút mọi thành phần kinh tế tham gia sản xuất, phân phối điện,
bán buôn điện, bán lẻ điện và tư vấn chuyên ngành điện lực.
- Nhà nước độc quyền trong hoạt động truyền tải, điều độ hệ thống điện
quốc gia, xây dựng và vận hành các nhà máy điện lớn, có ý nghĩa đặc
biệt quan trọng về kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh.
Chính sách phát triển
2. Cơ sở pháp lý
2.1. Luật điện lực
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
8
 Điều 17, Luật điện lực quy định nguyên tắc hoạt động của thị
trường điện lực, bao gồm:
o Bảo đảm công khai, bình đẳng, cạnh tranh lành mạnh, không phân biệt
đối xử giữa các đối tượng tham gia thị trường điện lực.
o Tôn trọng quyền được tự chọn đối tác và hình thức giao dịch của các
đối tượng mua bán điện trên thị trường phù hợp với cấp độ phát triển
của thị trường điện lực.
o Nhà nước điều tiết hoạt động của thị trường điện lực nhằm bảo đảm
phát triển hệ thống điện bền vững, đáp ứng yêu cầu cung cấp điện an
toàn, ổn định, hiệu quả.
Chính sách phát triển (tiếp)
2. Cơ sở pháp lý
2.1. Luật điện lực

ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
9
 Điều 18, Luật điện lực quy định các cấp độ hình thành và phát
triển thị trường điện như sau:
o Hình thành và phát triển thị trường điện qua ba cấp độ
- Thị trường phát điện cạnh tranh
- Thị trường bán buôn điện cạnh tranh
- Thị trường bán lẻ điện cạnh tranh
o Lộ trình hình thành và phát triển thị trường điện do Thủ tướng
Chính phủ phê duyệt
Chính sách phát triển (tiếp)
2. Cơ sở pháp lý
2.1. Luật điện lực
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
10
 Điều 66, Luật điện lực quy định nội dung hoạt động điều tiết
điện lực, trong đó các chức năng điều tiết chính trong thị
trường điện bao gồm:
o Xây dựng các quy định về vận hành thị trường điện lực cạnh tranh và
hướng dẫn thực hiện.

o Quy định khung giá phát điện, giá bán buôn điện, phê duyệt phí truyền
tải điện, phân phối điện và các phí khác.
o Xác định tỷ lệ công suất và tỷ lệ điện năng giữa hình thức mua bán
thông qua hợp đồng có thời hạn và mua bán giao ngay phù hợp với các
cấp độ của thị trường điện lực.
o Cấp, sửa đổi, bổ sung và thu hồi giấy phép hoạt động điện lực
o Giải quyết khiếu nại và tranh chấp trên thị trường điện lực.
Chức năng điều tiết
2. Cơ sở pháp lý
2.1. Luật điện lực
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
11
 Quyết định số 26/2006/QĐ-TTg ngày 26 tháng 01 năm 2006
của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt lộ trình và các cấp độ
phát triển của thị trường điện lực cạnh tranh tại Việt Nam.
 Mục đích phát triển thị trường điện tại Việt Nam nhằm:
o Từng bước phát triển thị trường điện lực cạnh tranh
o Thu hút vốn đầu tư từ mọi thành phần kinh tế trong và ngoài nước
tham gia hoạt động điện lực
o Tăng cường hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của ngành điện,
giảm áp lực tăng giá điện
o Đảm bảo cung cấp điện ổn định, tin cậy và chất lượng ngày càng cao
o Đảm bảo phát triển ngành điện bền vững
Mục đích phát triển thị trƣờng điện
2. Cơ sở pháp lý

2.2 Quyết định số 26/2006/QĐ-TTg
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
12
Thị trường điện Việt Nam được phát triển theo 3 cấp độ:
o Cấp độ 1: Thị trường phát điện cạnh tranh (2005-2014)
- Bước 1: thí điểm (2005-2008)
- Bước 2: hoàn chỉnh (2009-2014)
o Cấp độ 2: Thị trường bán buôn điện cạnh tranh (2015-2022)
- Bước 1: thí điểm (2015-2016)
- Bước 2: hoàn chỉnh (2017-2022)
o Cấp độ 3: Thị trường bán lẻ điện cạnh tranh (từ 2022)
- Bước 1: thí điểm (2022-2024)
- Bước 2: hoàn chỉnh (từ 2024)
Lộ trình phát triển thị trƣờng điện tại VN
2. Cơ sở pháp lý
2.2 Quyết định số 26/2006/QĐ-TTg
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
13
3. CÁC CẤP ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA THỊ
TRƢỜNG ĐIỆN

ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
14
Thị trƣờng phát điện cạnh tranh
3. CÁC CẤP ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA THỊ TRƢỜNG ĐIỆN
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Cơ quan mua
Cơ quan mua
Công ty
phân phối
Công ty
phân phối
Khách hàng
Khách hàng
Khách hàng
Khách hàng
Khách hàng
Khách hàng
Công ty
phân phối
Công ty

phân phối
Công ty
phân phối
Công ty
phân phối
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Cơ quan mua
Cơ quan mua
Công ty
phân phối
Công ty
phân phối
Khách hàng
Khách hàng
Khách hàng
Khách hàng
Khách hàng
Khách hàng
Công ty
phân phối
Công ty
phân phối
Công ty
phân phối
Công ty

phân phối
Đơn vị mua buôn
duy nhất
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
15
Cấp độ Thị trường phát điện cạnh tranh:
 Là giai đoạn chuyển tiếp từ mô hình ngành điện truyền thống
sang các cấp độ thị trường có tính cạnh tranh cao (thị trường
bán buôn, bán lẻ):
o Không gây ra những thay đổi đột biến và xáo trộn lớn trong hoạt động
của ngành điện.
o Hình thành được môi trường cạnh tranh trong khâu phát điện, thu hút
được đầu tư vào các nguồn điện mới.
o Mô hình thị trường đơn giản, nhu cầu đầu tư vào cơ sở hạ tầng kỹ
thuật cho vận hành thị trường không lớn.
 Các hạn chế:
o Mức độ cạnh tranh chưa cao, chỉ giới hạn cạnh tranh khâu phát điện;
o Đơn vị mua duy nhất phải có năng lực tài chính đủ mạnh;
o Các công ty phân phối chưa được lựa chọn nhà cung cấp điện
Thị trƣờng phát điện cạnh tranh (tiếp)
3. CÁC CẤP ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA THỊ TRƢỜNG ĐIỆN
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
ERAV

Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
16
Thị trƣờng bán buôn điện cạnh tranh
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Khách hàng
Khách hàng
Khách hàng
Khách hàng
Khách hàng
Khách hàng
Khách hàng
Khách hàng
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Lƣới truyền tải & Thị trƣờng bán buôn
Công ty phân
phối
Công ty phân
phối
Công ty phân
phối
Công ty phân

phối
Công ty phân
phối
Công ty phân
phối
Công ty phân
phối
Công ty phân
phối
3. CÁC CẤP ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA THỊ TRƢỜNG ĐIỆN
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
17
Thị trƣờng bán buôn điện cạnh tranh (tiếp)
3. CÁC CẤP ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA THỊ TRƢỜNG ĐIỆN
Thị trƣờng bán buôn cạnh tranh
 Tạo ra sự cạnh tranh trong khâu phát và bán buôn điện
 Đã xóa bỏ được độc quyền mua điện của Đơn vị mua
duy nhất trong thị trường phát điện cạnh tranh
 Các đơn vị phân phối và các khách hàng tiêu thụ lớn có
quyền lựa chọn nhà cung cấp điện
 Hoạt động giao dịch trong thị trường phức tạp hơn nhiều
so với thị trường phát điện cạnh tranh
 Nhu cầu đầu tư về cơ sở hạ tầng kỹ thuật cho vận hành
thị trường cao
 Vẫn còn độc quyền trong khâu bán lẻ điện cho các khách

hàng tiêu thụ điện vừa và nhỏ.
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
18
Thị trƣờng bán lẻ điện cạnh tranh
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Công ty phát
Bán lẻ
Bán lẻ
CT phân phối
CT phân phối
CT phân phối
CT phân phối
Khách hàng
Khách hàng
Khách hàng
Khách hàng
Khách hàng

Khách hàng
Khách hàng
Khách hàng
Khách hàng
Khách hàng
Bán lẻ
Bán lẻ
Bán lẻ
Bán lẻ
Lƣới truyền tải & Thị trƣờng bán buôn
Lƣới phân phối & Thị trƣờng bán lẻ
3. CÁC CẤP ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA THỊ TRƢỜNG ĐIỆN
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
ERAV
Electricity Regulatory
Authority of Vietnam
19
Thị trường bán lẻ cạnh tranh
 Là bước phát triển cao nhất của thị trường điện
 Đưa cạnh tranh vào tất cả các khâu: phát điện, bán buôn và
bán lẻ điện
 Hoạt động giao dịch thị trường rất phức tạp, đòi hỏi hệ thống
quy định cho hoạt động của thị trường phức tạp hơn
 Nhu cầu đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật cho vận hành thị
trường lớn hơn rất nhiều so với thị trường bán buôn.
Thị trƣờng bán lẻ điện cạnh tranh (tiếp)
3. CÁC CẤP ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA THỊ TRƢỜNG ĐIỆN
BỘ CÔNG THƯƠNG

CỤC ĐIỀU TIẾT ĐIỆN LỰC
TRÂN TRỌNG CẢM ƠN!